گسترش شوکه کننده ویروس کرونا در حالی از چین خود را به سرعت به سایر کشورهای جهان رساند که دولت‌های مختلف و حتی سازمان جهانی بهداشت را بر آن داشت تا در همان هفته های نخست شیوع بیماری همه‌گیر و موج سرازیر مراجعه مبتلایان به بیمارستان ها و مراکز درمانی و افزایش شدید تقاضا، که با کمبود جدی ماسک مواجه شدند، بر عدم لزوم استفاده از ماسک از سوی شهروندان عادی تاکید کنند؛ به تدریج با جبران کمبودها وایجاد تعادل میان بازار عرضه و تقاضا، استفاده از ماسک، حفظ فاصله گذاری اجتماعی، شست و شو و ضد عفونی کردن مرتب دست‌ها برای همه اقشار جامعه به ویژه در مکان‌های عمومی به توصیه نخست کارشناسان تبدیل شد.
نتایج یک تحقیق از پایگاه اینترنتی ساینس دیلی نشان می‌دهد که استفاده نکردن از ماسک بر روی صورت فرصت آلوده شدن افراد به ویروس کووید-۱۹ را به اندازه چشمگیری افزایش می‌دهد؛ این مطالعه نشان می دهد که استفاده از ماسک در اماکن عمومی موثرترین شیوه برای پیشگیری از انتقال انسان به انسان کووید- ۱۹ است؛ براساس این تحقیق استفاده از ماسک صورت نه تنها برای جلوگیری از رسیدن قطرات سرفه فرد آلوده به افراد غیرآلوده مفید است بلکه برای افراد غیرآلوده نیز مهم است که از تنفس حداقل ذرات هوایی که افراد آلوده در هنگام صحبت کردن منتشر می‌کنند، پرهیز کنند. این ذرات ده‌ها دقیقه در هوا باقی می مانند و می‌توانند ده‌ها متر سفر کنند.
مطابق دستورالعمل‌های منتشر شده سازمان جهانی بهداشت درباره نحوه استفاده صحیح از ماسک برای محافظت از ویروس کرونا، افراد سالم و یا بیمار خصوصا زمانی که دارای علائم سرفه‌های خشک، عطسه و تب می‌شوند نیاز به استفاده از ماسک مناسب دارند؛ این نهاد بین المللی همچنین با بیان اینکه هنوز برای مشخص کردن زمان تولید واکسن کرونا زود است، به کشورها هشدار داد که به شناسایی موارد ابتلا و رهگیری افراد دارای تماس با آن‌ها ادامه دهند.
سازمان جهانی بهداشت در مقاله‌ای پیرامون بایدها و نبایدهای استفاده از ماسک بهداشتی با هدف پیشگیری و انتقال بیماری کرونا بر مواردی همچون عدم استفاده از ماسک‌های آلوده، پرهیز از قرار داردن ماسک زیر بینی، عدم استفاده از ماسک‌های شل و گشاد، عدم لمس قسمت جلویی ماسک، اجتناب از برداشتن ماسک حین صحبت با دیگران، پرهیز از قرار دادن ماسک در محل دسترسی دیگران، عدم استفاده مجدد از ماسک، شست و شوی دست ها قبل و بعد از لمس کردن ماسک، بررسی ماسک از نظر سلامت، استفاده از قسمت رنگی به سمت بیرون، قرار گرفتن قسمت فلزی روی بینی، پوشاندن کامل دهان، بینی و چانه، عدم فاصله بین صورت و ماسک، پرهیز از لمس کردن ماسک، برداشتن ماسک از قسمت بند آن، دور کردن ماسک از مقابل صورت و انداختن ماسک استفاده شده، در سطل زباله تاکید کرد.
ضرورت استفاده از ماسک با توجه به کاهش محدودیت‌ها، شرایط قرنطینه و عادی شدن فعالیت کسب‌وکار در بسیاری از شهرهای جهان بیشتر مورد تاکید قرار گرفته است زیرا عده ای این وضعیت را نشان از رفع بیماری می‌دانند.
آمریکا با بیش از دو میلیون و ۸۹۰ هزار مورد ابتلا و ثبت بیش از ۱۳۲ هزار مورد فوتی در حالی در جایگاه نخست فهرست کشورهای درگیر قرار دارد که عدم استفاده از ماسک و همچنین عرم رعایت فاصله گذاری های اجتماعی در کمپین های تبلیغاتی «دونالد ترامپ» رئیس جمهور این کشور مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان قرار گرفته است؛ موضوع ساده و در عین حال چالش بر انگیزی که محل اختلاف برخی چهره های سیاسی این کشور با رئیس جمهوری شده است؛ «میچ مک کانل» رهبر اکثریت جمهوریخواه پیشتر در سنای آمریکا گفت مردم باید همچنان فاصله اجتماعی را رعایت کنند و تا پیداشدن واکسن کووید-۱۹ به زدن ماسک ادامه دهند. ترامپ همواره بر ضرورت نداشتن زدن ماسک در مجامع عمومی تاکید کرده است.
برزیل در حالی با ثبت بیش از یک میلیون و ۵۴۳ هزار مورد ابتلا و بیش از ۶۳ هزار مورد فوتی به یکی از کانون های اصلی شیوع ویروس کرونا در جهان تبدیل شده و هم اکنون پس از آمریکا در رتبه دوم از نظر بیشترین تعداد مبتلایان در جهان قرار دارد که «ژائیر بولسونارو» رئیس جمهوری این کشور آمریکای لاتین اصرار دارد این ویروس خطرناک نیست و بارها بدون رعایت توصیه های بهداشتی در میان هواداران خود حاضر شده است؛ همزمان با تداوم شمار مبتلایان به کرونا در برزیل، دادگاه این کشور در واکنش به سهل انگاری های بولسونارو نسبت به شیوع روزافزون شمار مبتلایان و جانباختگان، در حکمی او را موظف به استفاده اجباری از ماسک کرد؛ برزیل در حالی به مبارزه با بیماری همه گیر پرداخته است که ارتکاب اقدامات ناقض اصول بهداشتی از سوی بالاترین مقام دولتی، به بحران مضاعفی در این کشور تبدیل شده است.
گسترش سریع ویروس کرونا در روسیه با ثبت بیش از ۶۷۴ هزار مورد ابتلا و افزون بر ۱۰ هزار مورد فوتی در حالی حکایت از اوضاعی نابسامان دارد که «میخائیل موراشکو» وزیر بهداشت این کشور هشدار داد: وضعیت کنونی ناشی از شیوع بیماری همه گیر تا هشت ماه آینده نیز ادامه خواهد داشت؛ وی همچنین تاکید کرد استفاده از ماسک برای همه شهروندان در اماکن عمومی به منظور جلوگیری از ابتلای موارد جدید الزامی خواهد بود.
در حالی که زدن ماسک به عنوان موثرترین راهکار مقابله با بیماری کووید-۱۹ مورد توجه همگان قرار گرفته است، حضور «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه در آخرین روز همه پرسی قانون اساسی این کشور در یکی از شعبه های اخذ رای بدون استفاده از ماسک و دستکش به تیتر بسیاری از رسانه ها تبدیل شد.
جولان ویروس کرونا در اروپا از یک سو و آغاز کاهش تدریجی محدودیت‌ها از سوی دیگر در حالی ادامه دارد که مردم بسیاری از کشورهای قاره سبز از جمله اسپانیا، آلمان و انگلیس در صورت حضور در اماکن عمومی و استفاده از وسیله‌های حمل‌ونقل شهری ملزم به استفاده از ماسک هستند.
تاکید دولت‌ها در استفاده از ماسک تا جایی پیش رفت که بسیاری از کشورها در صورت عدم التزام به این دستور العمل بهداشتی جریمه های نقدی نیز تعیین کردند؛ از جمله وزارت کشور عراق که برای رانندگان و شهروندانی که در اماکن عمومی از ماسک و دستکش استفاده نمی کنند جریمه ۵۰ هزار دیناری معادل تقریبا ۴۲ دلار در نظر گرفت؛ همچنین در پی افزایش آمار مبتلایان به ویروس کرونا در قطر، دولت این کشور زدن ماسک برای تمامی شهروندان را اجباری اعلام کرده و برای کسانی که آن را رعایت نکنند، مجازات هایی در نظر گرفت که می‌تواند تا سه سال زندان و یا جریمه ۲۰۰ هزار ریالی (۵۵ هزار دلار) نیز برسد.
ویروس کرونا اواسط ماه دسامبر (۲۴ اذر) در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد ابتدا از این بیماری به عنوان ذات الریه نام برده می شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی ماه ۹۸) به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.
آدهانوم مدیر کل سازمان جهانی بهداشت چهارشنبه ۲۱ اسفندماه ۹۸ در کنفرانسی خبری تاکید کرد که اگرچه واژه «همه‌گیر» (pandemic) به دلیل حساسیتی که دارد نباید بدون دقت مورد استفاده قرار گیرد اما ارزیابی‌های این سازمان ویروس کرونا را «همه‌گیر جهانی» شناسایی و اعلام می‌کند.
تاکنون بیش از یازده میلیون نفر در سراسر جهان به کوید۱۹ مبتلا شده‌اند و از این تعداد بیش از ۵۴۰ هزار تن جان خود را از دست داده‌اند.
نظر شما