گوشـت قرمز یکی از مهمتـرین منابع تامین مواد پروتئینی مورد نیاز بدن انسان هاست که در سبد غذایی ایرانیان از اهمیت زیادی برخوردار است و به گفته کارشناسان ، روند تولید گوشت قرمز در کشور در چند سال اخیر افزایش یافت و متوسط تولید در دهه ۹۰ نسبت به دهه‌های ۷۰ و ۸۰ حدود ۲ برابر شده است و در مقابل واردات آن کاهش یافت .
میزان مصرف گوشت قرمز یکی از شاخص‌های سلامتی و توسعه یافتگی جامعه بشمار می آید و جایگاه خاصی در رژیم غذایی دارد و نکته مهم در نظام تهیه، تدارک و توزیع آن ، افزایش قیمت آن در ۲، سه سال اخیر است.
در چنین شرایطی میزان مصرف آن از سوی بخشی از اقشار آسیب پذیر جامعه با توجه به افزایش قیمت ها کم شده است و آنها اقدام به جایگزینی سایر فراورده های پروتئینی مانند گوشت مرغ، حبوبات و سویا به جای گوشت قرمز کرده‌اند، این موضوع از نظر ارزش غذایی تغییراتی در سبک تغذیه به ویژه کودکان و نوجوانان ایجاد می‌کند.
افزایش فراورده های دامی علاوه بر تامین نیاز و ایجاد امنیت غذایی، با افزایش درآمد اقشار مختلف جامعه نقش مهمی در توسعه اقتصادی فعالیت های کشاورزان و دامداران بافق دارد که این فراورده ها شامل شیر، گوشت، تخم مرغ، و محصولات جانبی قابل استفاده مثل دل، جگر،کله و پاچه ، همچنین چرم، پوست، پشم، مو، کرک و کود دامی در سایر صنایع است.
گرانی خوراک دام ،مشکل عمده دامپروری‌ها
مهمترین بخش اشتغال اقشار مختلف شهرستان بافق بعد از بخش معدن مربوط به حوزه کشاورزی و دامداری است که طی چند سال اخیر با مشکلاتی روبرو شده است.
یکی از دامداران منطقه که در حال مراقبت از ۴۰ راس گوساله پرواری است در گفت و گو با گزارشگر ایرنا اظهار کرد : افزایش خوراک دام، این روزها به یکی از نگرانی‌های دامپروران تبدیل شده و افزایش قیمت ها که به بهانه نوسان قیمت ارز از سوی واردکنندگان نهاده‌های دام به بازار عرضه می شود، تامین خوراک دام را برای واحدهای دامداری و خصوصا پرواربندی‌ها مشکل کرده است.
« محمدرضا دهستانی »افزود: در مجموع قیمت نهاده‌های دامی در یکی، ۲ سال اخیر ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش یافت که تامین آن نیازمند هزینه کرد بالاست ،اگر نقدینگی نباشد بهره‌برداران این حوزه با مشکل اساسی روبرو می‌شوند.
همچنین محمود رحمانی دیگر دامدار بافقی به قیمت بالای خرید دام های زنده برای پرواربندی اشاره کرد و گفت: در چنین شرایطی قیمت دام پرواری نسبت به دام های خریداری برای پرواربندی پایین است .
وی در این مورد توضیح داد که پس از سه، چهار ماه مراقبت و تغذیه دام نه تنها سود مورد نظر عاید آنها نمی شود، بلکه گاهی به دلیل نوسان قیمت ها متضرر می‌شوند که به گفته وی مورد اخیر خیلی کم اتفاق می‌افتد.
به ادعای رحمانی حتی قیمت دام لاغر برای پرواربندی با توجه به قیمت دام پرواری شده با احتساب هزینه ها بالاست.
وی که مشغول پرواربندی ۲۵۰ راس گوسفند است، ضمن تایید نظر دهستانی مبنی بر افزایش قیمت نهاده های دامی ،گفت: در حالیکه سالانه یک تا ۲ بار قیمت گوشت گوسفند افزایش می یابد.
کمبود نقدینگی و مشکل تامین خوراک دام
همچنین « محمود دهستانی »که مشغول پرواربندی ۲۰۰ راس گوسفند است تاکید کرد: پرواربندی دام با وجود زحمت ،درآمدزایی خوبی هم دارد ولی به دلیل افزایش قیمت نهاده های دامی، نوسان قیمت گوشت ،کمبود نقدینگی و کاهش قدرت خرید مردم درحال حاضر بازار گوشت گرم گوسفند از رونق خوبی برخوردار نیست.
وی افزود: به دلیل کمبود نقدینگی، به ناچار خوراک دام را نسیه خریداری می کنیم که فروشنده ، درصدی به خاطر خرید نسیه به قیمت اضافه می‌کند و این امر باعث افزایش قیمت نهایی تولید گوشت می شود.
وی از مسوولان و متولیان امر خواست این موضوع را پیگیری کنند تا وام با سود کمتر به اصطلاح تسهیلات ارزان قیمت در اختیارشان قرار گیرد که قیمت تمام شده این فراورده ارزانتر به دست مصرف کننده برسد.
دهستانی افزایش قیمت زمین برای ساخت آغل گوسفندان و مشکل تهیه مکان‌های مناسب برای پرواربندی دام را از دیگر مشکلات فعالان صنعت گوشت بافق در این حوزه برشمرد.
واگذاری ۵۰ هکتار اراضی دولتی به دامپروری‌ها
به گفته رییس اداره بهبود تولیدات دامی مدیریت جهادکشاورزی بافق امسال ۵۰ هکتار زمین‌های دولتی به متقاضیان پرواربندی دام در چارچوب طرح « پهنه خودگردان» به متقاضیان و فعالان این حوزه واگذار شده است.
مسعودعسکری افزود: ۱۵ درصد کارهای زیرساخت، تامین آب، برق، تسطیح و راهسازی برای این زمین‌ها انجام شده و بقیه هم در حال اجراست.
وی با بیان اینکه ۷۰ درصد هزینه های جاری واحدهای پرواربندی مربوط به علوفه و خوراک دام است ، تصریح کرد: در این شهرستان به علت موقعیت آب و هوایی و شوری آب و خاک منطقه، میزان تولید علوفه کم و به ناچار دامداران باید علوفه مورد نیاز دام های خود را از دیگر شهرستان های استان یزد و یا بعضا استان‌ها همجوار تامین کنند.
به گفته عسکری در حال حاضر گرانی نهاده‌ها و نوسان قیمت خوراک دام در بازار و افزایش هزینه کارگر بر شانه بهره‌بردار سنگینی می‌کند و بر قیمت نهایی تولید گوشت برای مصرف کننده تاثیرگذار است.
رعایت نکات ترویجی جهاد کشاورزی بافق
رییس اداره بهبود تولیدات دامی جهادکشاورزی بافق بیان کرد: در حال حاضر این مدیریت با اصلاح نژاد دام سبک و سنگین پرتولید مانند نژاد « مورسیا»،« سانن آلپاین » و« سیمینتال» سعی در بالا بردن ضریب تبدیل و افزایش وزن لاشه دارد که این امر محقق شده است.
عسکری به دامداران منطقه توصیه کرد: با توجه به استرس ناشی از دمای بالای هوا ( بیش از ۴۰ درجه سلسیوس) ،بهتر است پرواربندی دام در این شهرستان به ویژه در حومه شهر بافق سه ماهه اول سال و در فصل پاییز و همچنین زمستان انجام شود، گرچه قیمت خرید دام در هر فصل متفاوت است.
به توصیه وی دامداران از پرواربندی دام با توجه به افزایش دمای هوا در فصل تابستان پرهیز کنند و فعالیت در این موقع سال به دلیل افزایش هزینه های آب و برق از لحاظ اقتصادی برای آنها مقرون به صرفه نیست و با توجه به استرس گرما آن را برای دام ها هم مضرر دانست.
تولید سالانه ۶۱۸ تن گوشت قرمز در بافق
همچنین مدیر جهاد کشاورزی بافق در خصوص رونق و شکوفایی صنعت تولید گوشت قرمز در شهرستان به گزارشگر ایرنا اظهار کرد: تعداد ۲۰ واحد پرواربندی صنعتی و نیمه صنعتی و ۱۲۰ واحد پرواربندی سنتی در منطقه فعال است و در حال حاضر سالانه ۶۱۸ تن گوشت قرمز در این واحدها تولید می‌شود.
علی اکبر رحمتیان افزود: در این واحدها سالیانه ۱۸ هزار راس دام سبک و یک هزار و ۵۰۰ دام راس سنگین ( گاو، گوساله و شتر) برای تامین گوشت قرمز پرورش داده می شوند.
به گفته وی، این تعداد دام از گله‌های مرتعی شهرستان و نیز واحدهای دامداری موجود در مزارع شهرستان تامین می‌شود.
این مسوول سرانه مصرف گوشت قرمز در کشور را ۱۱ تا ۱۲ کیلوگرم ذکر کرد و گفت: این عدد در استان یزد ۱۵ تا ۱۷ کیلوگرم است با توجه به افزایش قیمت گوشت و کاهش قدرت خرید اقشار کم درآمد و نیز آسیب پذیر، سرانه مصرف گوشت قرمز در استان و این شهرستان رو به کاهش است.
رحمتیان تصریح کرد: تاکنون در حوزه پرواربندی و پرورش دام های گوشتی، برای ۱۶۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد شده است و ۲۰۰ نفر هم به طور غیرمستقیم در این عرصه مشغول به کار هستند.
بر اساس آمارهای موجود تولید گوشت قرمز در بافق در سال زراعی جاری نسبت به سال ماقبل آن ۱۲ درصد رشد دارد که این موضوع بیانگر رونق این صنعت در شهرستان است.
در سال زراعی جاری هزار و ۲۷۱ تن شیرخام، چهار تن پشم، ۶ تن «کرک و مو» در دامداری‌های سبک مرتعی بافق تولید و روانه بازار مصرف شد که به طور میانگین این میزان تولید نسبت به مدت مشابه سال ماقبل در شهرستان بافق ۱۵ درصد رشد دارد.
بافق در منطقه گرم و خشک ناحیه مرکزی ایران قرار دارد، علاوه بر فعالیت های کشاورزی شاهد رونق فعالیت های معدنی در این شهرستان هستیم، منطقه از لحاظ اندیس های معدنی غنی است، مهمترین آن را می توان سنگ آهن، فسفات، سرب و روی نام برد و رگه های از اورانیوم را می توان در آن مشاهده کرد که در حال حاضر زندگی ۷۰ درصد جمعیت شهرستان از طریق کار در معادن تامین می شود.
از مجموع ۸۵۰ هزار هکتار مساحت بافق، ۲۴۰ هزار و ۲۳۷ هکتار آن بیابان، ۳۰۰ هزار هکتار مرتع ، ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار جنگل طبیعی و ۷۰۰ هکتار نیز جنگل دست کاشت است.
مرکز شهرستان ۵۰ هزار نفری بافق در فاصله ۱۱۰ کیلومتری جنوب شرق شهر یزد قرار دارد.
نظر شما