طرح شهید احمدی روشن حمایت از نخبگان برای رفع مشکلات کشور است

به گزارش روز دوشنبه بنیاد ملی نخبگان، محمود سعادت‌فومنی در نشست هسته‌های نخبگانی طرح شهید احمدی‌روشن در سخنانی بیان کرد: در کشور مجموعه‌ای از استعدادهای‌برتر در رشته‌های مختلف وجود دارد که در صورت شکوفایی می‌توانند با حرکت خود جامعه را به پیش ببرند؛ این در حالی است که شکوفانشدن این استعدادها به نوعی هدررفت سرمایه‌های انسانی کشور است.

وی با اشاره به پیشینه طرح شهید احمدی‌روشن، گفت: این طرح از بهار ۱۳۹۶ به صورت آزمایشی اجرا شد و در حال‌حاضر چهارمین دوره آن در حال اجرا است.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان افزود: در کشور مجموعه‌ای از استعدادهای‌برتر در رشته‌های مختلف وجود دارد که در صورت شکوفایی می‌توانند با حرکت خود جامعه را به پیش ببرند؛ این در حالی است که شکوفانشدن این استعدادها به نوعی هدررفت سرمایه‌های انسانی کشور است.

سعادت ادامه داد: متخصصین، زبدگان و خبرگان بسیاری در کشور فعال هستند که قابلیت حل مسائل موجود را دارند؛ از طرفی، سرآمدانی نیز در کشور فعال هستند که توانسته‌اند استعدادهای خود را شناسایی و سپس در مسیر توانمندکردن آنها حرکت کنند و استعداد خود را به تخصص و مهارت تبدیل کنند. علاوه بر این دو گروه، نخبگان یعنی افرادی که فعل آنان باعث اثرگذاری مثبت در روند توسعه و پیشرفت کشور می‌شود نیز در جامعه حضور دارند.

وی ادامه داد: هرچه تعداد این افراد که به اثرگذاری بی‌بدیل در جامعه رسیده‌اند، بیشتر شود، حرکت کشور به سمت توسعه نیز با سرعت بیشتری انجام خواهد شد.

وی اضافه کرد: مستعدبرتر فردی است که در ابتدای مسیر نخبگی قرار دارد و باید با توانمندکردن استعداد خود ابتدا به سرآمدی و سپس به نخبگی برسد. در واقع، مسیر نخبگی از دانش‌آموزی آغاز و به اثرگذاری ختم می‌شود.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: طرح شهید احمدی‌روشن یکی از طرح‌های بنیاد ملی نخبگان است که با هدف تسهیل مسیر نخبگی در دوره دانشجویی و دانش‌آموختگی اجرا می‌شود. در این طرح، افراد تحت آموزش‌هایی قرار می‌گیرند که در محیط دانشگاه به آنان ارائه نمی‌شود.

سعادت اظهار داشت: ایده اولیه این طرح در فرمایشات رهبرمعظم‌انقلاب بود که بر لزوم تشکیل هسته‌های نخبگانی حول استادی خبره و نخبه تأکید داشتند؛ هسته‌هایی که بتوانند مشکلات و مسائل موجود و واقعی کشور را حل کنند.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان یادآور شد: اوایل سال ۱۳۹۶ این طرح به صورت آزمایشی اجرا و اسفند همان سال با ۱۴ گروه دور دوم آن آغاز شد. دوره سوم در سال ۱۳۹۷ با حضور ۷۰ هسته برگزار و در دوره چهارم با فعالیت ۱۵۰ هسته که ۵۰ هسته‌ آن در استان‌های غیر از تهران فعال است، به کار خود ادامه داد.

سعادت تأکید کرد: تلاش بر این است که در دوره پنجم طرح شهید احمدی‌روشن همه استان‌های کشور با این طرح درگیر شوند.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط خاصی که وجود دارد، می‌توان گفت تنها راه برون‌رفت از مشکلات موجود تکیه بر اقتصاد مقاومتی است که اقتصاد دانش‌بنیان یکی از بهترین نمونه‌های آن است. در این نوع اقتصاد نیز نیروی‌انسانی متخصص مهمترین رکن موفقیت است؛ بنا بر همین اصل، طرح شهید احمدی‌روشن بر تربیت نیروی‌انسانی متخصص بیش از هر هدف دیگری تأکید دارد.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان با اشاره به اهداف طرح شهید احمدی‌روشن، اظهار داشت: آموزش و توانمندسازی دانشجویان در قالب حل یک مسأله واقعی، رشد و نمو و رصد پویا و مستمر مستعدین زیر نظر استاد خبرگان توانمند، هدایت دانشجویان مستعد برای شناسایی مسائل راهبردی کشور، ایجاد شبکه دانشجویان مستعد مرتبط با یکدیگر، افزایش مهارت‌های اجتماعی و روحیه خودباوری دانشجویان، افزایش حمایت دستگاه‌های اجرایی و مراکز علمی و بخش‌خصوصی به برگزیدگان، از اهداف اصلی این طرح است اما مهمترین هدف این طرح، تربیت نیروی‌انسانی متخصص و حمایت از آن است. به عبارت بهتر، هدف یک هسته نخبگانی تربیت و آموزش نیروی مستعد در بستر حل یک پروژه واقعی زیر نظر یک استاد خبره است.

سعادت ادامه داد: شاکله یک هسته نخبگانی را استاد خبره تشکیل می‌دهد که دو ضلع دیگر آن مستعدان و مسآله هستند گرچه ممکن است بنا بر نیاز، هسته از مشاورین مختلفی نیز استفاده کند چراکه مسائل هسته‌ها واقعی و تبعاْ چند بُعدی هستند.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در ادامه به ویژگی‌های استاد خبره اشاره کرد و گفت: تعهد و علاقه‌مندی به فعالیت، برخورداری از تجربه تربیت و آموزش و همچنین حسن‌سابقه در انجام پروژه‌های کاربردی از مهمترین شاخص‌های استاد خبره است.

وی تصریح کرد: انتخاب مسأله با کمک کمیته راهبری و کارفرمایان، انتخاب اعضای هسته از بین افراد ثبت‌نامی، ایجاد توانمندی لازم در اعضا برای فعالین در حوزه تخصصی، ایجاد هم‌افزایی و هم‌گرایی بین اعضای هسته که به دلیل تفاوت در دانشگاه و حتی نوع گروه و رشته اعضا، کاملاْ ضروری است و ارجاع به مشاورین تخصصی و عمومی در جهت رشد اعضا و همچنین ترغیب اعضای هسته به استفاده از دوره‌های آموزشیُ از وظایف استاد خبره است.

سعادت تصریح کرد: استاد خبره وظایف پنهانی نیز دارد که حتی در برخی موارد با توجه به هدف این طرح که تربیت نیروی‌انسانی متخصص است، از وظایف آشکار مهمتر هستند که از آن جمله می‌توان به مواردی مانند پرورش اعضای هسته همزمان با حل مسأله، توجه به امور آموزشی و پژوهشی اعضا که در طول اجرای این طرح دچار مشکل نشوند، ایجاد زمینه تفکر در مورد هدف زندگی و ملاک‌های زندگی، اشاره کرد چراکه این موارد در رشد شخصیتی همه‌جانبه این افراد اثرگذاری بسزایی دارد.

وی در ادامه با اشاره به معیارهای مسأله، گفت: دانش‌ و فناوری محور بودن، شفاف و روشن بودن و همچنین قابلیت اجرا در زمان و توان تعیین‌شده، از مهمترین ویژگی‌های مسئله است. علاوه بر آن مسأله تعریف‌شده باید قابلیت توسعه داشته باشد و افراد بتوانند آن را به نیازهای اساسی کشور تعمیم داده و به نوعی با افق‌های جدیدی مواجه شوند. این مسائل تنها زمانی در قالب طرح شهید احمدی‌روشن قابل تعریف است که در چارچوب نیازهای اساسی و واقعی کشور باشد که البته بنیاد ملی نخبگان تلاش دارد که در دوره پنجم مسائلی تعریف شود که از سوی یک ارگان ارائه و حمایت شده‌اند.

سعادت با اشاره به نهادهای همکاری در این طرح، گفت: صداوسیما و محیط‌زیست، وزارتخانه عتف و ICT، پژوهشکده‌ها و مجموعه شرکت‌های دانش‌بنیان از مهمترین نهادهای همکار در این طرح هستند.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: اساتید خبره حاضر در این طرح با همکاری معاونت‌های پژوهشی دانشگاه‌ها، مسئولان بنیاد نخبگان استانی و برخی از اساتید حاضر در دوره‌های قبل طرح انتخاب شده‌اند که این افراد می‌توانند از ۲۵ تیرماه پروپوزال خود را در سامانه مربوطه بارگذاری کنند.

وی ادامه داد: آن دسته از پروپوزال‌هایی که نیازسنجی آنها توسط خود استاد انجام شده است در مرحله داوری که به نوعی مرحله اولویت‌بندی است، در کمیته‌های تخصصی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و در اواخر شهریورماه پروپوزال‌های حاضر در دوره پنجم این طرح انتخاب می‌شوند.

سعادت تصریح کرد: بررسی رزومه افراد، مصاحبه حضوری و اعلام اولویت‌ها ازجمله مواردی است که استاد خبره در زمان انتخاب اعضا باید به آنها توجه کند.

وی با بیان اینکه تشکیل حداکثری هسته‌های پژوهشی، سیاست بنیاد ملی نخبگان در طرح شهید احمدی‌روشن است، تأکید کرد: فضای کار عمومی و امکانات دفتری، امکان بهره‌مندی از مشاورین تخصصی و مرتبط، اعطای امتیاز نخبگی و اعتبار فن‌یاری، هزینه ساخت مواد اولیه یا خرید کتاب و کمک‌هزینه شرکت در کنفرانس‌ها یا سمینارها و همچنین اعطای کمک‌هزینه آموزش عمومی و تخصصی، برخی حمایت‌های بنیاد ملی نخبگان از دانشجویان همکار در این طرح است.

قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان در پایان تصریح کرد: طرح شهید احمدی‌روشن در ۳ فاز ۳ ماهه اجرا می‌شود که هسته‌ها در پایان هر ۳ ماه باید گزارشی از عملکرد خود به بنیاد ملی نخبگان ارائه دهند. ارزیابی فعالیت افراد و میزان توانمندی آنان، ارزیابی وضعیت پروژه و میزان پیشرفت کار و همچنین ارزیابی طرح و پیشنهادهای اصلاحی، از مهمترین اقدامات در این ۹ ماه است.