اهمیت توجه به هنر درمانی دیجیتالی

مجید امرایی عصر پنجشنبه در گفتگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، هدف هنردرمانی دیجیتالی را کمک به همنوعان با بهره گیری از ظرفیت های تعاملی رشته های مختلف "هنری" ، " روانشناختی" و امکانات "رسانه های دیجیتالی" عنوان کرد.

نویسنده کتاب "ده قدم با نمایش درمانی" معتقد است، در شرایطی که علوم مختلف شیوه های تاثیرگذاری و تاثیرپذیری خود را متحولانه در پیش گرفته اند هنردرمانی دیجیتالی نیز در آینده یکی از مهمترین شاخه های توانبخشی و بازتوانی افراد خواهد بود.

این نمایش درمانگر در تبیین گفته های خود افزود: در کشور ما ایران که بنا به آمارهای رسمی اگر این روند کاهشی زاد و ولد و" تولید مثل " ادامه داشته باشد تا سال ۱۴۳۰ خورشیدی یکی ازپیرترین کشورها با آمار سی میلیون سالمند خواهیم بود توجه به هنر درمانی دیجیتالی امری بدیهی است .

وی افزود : این آمارها به مراکز خدمات اجتماعی هشداری است که " اگر با علم روز و متناسب با نیازهای اجتماعی گام برندارند سونامی پیری در آینده بزرگترین بحران اجتماعی ما خواهد بود".

نویسنده کتاب "نمایش درمانی در مسیر تکامل " گفت : به نظر می رسد " توانبخشی مبتنی بر دیجیتال" می تواند در مسیر کاهش ترددهای سالمندان و مددجویان معلول و همچنین کاهش هزینه های درمان خانواری و بالا بردن سرعت درمان هایی از این دست موثر باشد.

امرایی تصریح کرد: در شرایطی که ۱۵ درصد آمار جمعیتی ایران معلول هستند و حدود ۱۲ میلیون ایرانی از معلولیت رنج می برند توجه به درمان های غیر دارویی خصوصا درمان های مبتنی بر "هنر درمانی " امری بدیهی می نماید.

وی گفت: بهره گیری از نظرات صاحب نظران عرصه هنردرمانی در سراسر دنیا یک نیاز اجتماعی است که بسیاری از مراکز مرتبط با حوزه هنر درمانی از آن استفاده می کنند و امید است در کشور ما هم با اقبال مراکز علمی و پژوهشی رو به رو شود .

پژوهشگر حوزه هنردرمانی افزود : با این پیش فرض آینده توانبخشی جوامع بشری توانبخشی دیجیتالی خواهد بود و یافتن راهکارهای جدید برای کمک به همنوعان وظیفه همه فعالان عرصه درمان و توانبخشی و هنر و دیجیتال است، امید که هنر درمانگران درایران نیز به این سمت هدایت شوند.

وی گفت : "هنردرمانی دیجیتال" اصطلاحی عمومی برای گستره‌ای از آثار هنری و شیوه‌های هنری است که از فناوری دیجیتال بعنوان بخش ضروری فرایند خلق و یا ارائه آثار هنری استفاده می‌کند، براین اساس واژه ی دیجیتال نخست، "نشانه یا نمود اثر هنری" است و دوم " ابزار تولید هنر" است.

به گفته این استاد دانشگاه: فرایند نو ظهور و نوآورانه هنردرمانی دیجیتالی از دههٔ ۱۹۷۰ میلادی نام‌های مختلفی به خود گرفته است از جمله "هنر رایانه ای"، "هنر چند رسانه‌ای" و" هنر دیجیتال " که عنوان اخیر کاملترین نام برای این حوزه است.

رئیس انجمن نمایش درمانی ایران DTCI گفت : "هنر دیجیتال یک فعالیت هنری است که از تکنولوژی دیجیتال به عنوان بخش مهمی از فرآیند خلاقیت، ارائه و تولید اثر هنری استفاده می کند.

امرایی افزود : به معنای گسترده تر" هنر دیجیتال هنر معاصر است که از روش تولید انبوه دیجیتالی یا رسانه های دیجیتال استفاده می کند و تکنیک های هنر دیجیتالی را به طور گسترده توسط رسانه های اصلی اشاعه می دهد.

نویسنده کتاب" نمایش درمانی راهی برای آزاد سازی ذهن" تصریح کرد: در هنر دیجیتال فیلم سازان برای تولید جلوه های بصری و ویژه و همچنین " انتشاردسکتاپ " تأثیر زیادی بر دنیای چاپ و نشر دیجیتالی داشته اند، هر چند که بیشتر مربوط به طراحی گرافیکی بوده است اما هنردیجیتالی هنری است مبتنی بر تکنولوژی دیجیتالی در تولید و ارائه آثار هنری.

استاد دانشگاه علامه معتقد است ، امروزه هنر دیجیتال تحت تاثیر رسانه های نو ظهور و جدید قرار گرفته و پس از برخی مقاومت های اولیه از سوی هنرمندان و فعالان هنر، تاثیر فناوری دیجیتال پذیرفتنه شده است و فعالیت های هنری مانند فیلم سازی، نقاشی، عکاسی، مجسمه سازی، موسیقی، صدا و همچنین هنرهای نمایشی به شدت تحت تاثیر این شیوه ی جدید خلق هنری قرار گرفته و هنرورزان این عرصه تلاش می کنند تا از این تکنولوژی جدید بهره های کافی و وافی ببرند.

مدر مسئول مجله تخصصی "تیاتر" افزود : به عنوان نمونه در هنرهای نمایشی و فیلم سازی با بازسازی چهره بازیگران (زنده نمایی چهره) هنرمندان بزرگ در گذشته (وفات یافته) اقدام به تولید فیلم های دیجیتالی و نمایش های دیجیتالی کرده اند تا نگاه های سنتی به هنر را تغییر دهند، اما به نظر می رسد در حالی که اشکال جدید مانند "هنر خالص"،" هنرنصب دیجیتال" و"واقعیت مجازی"، هنری شناخته شده اند، دیگر هنرها هنوز راه تغییر و تحول بسیار در پیش دارند.

امرایی افزود : اکنون به دلیل بروز ویروس کرونا نیاز به فن آوری دیجیتال هنرها در جوامع انسانی دو چندان شده است و در این عرصه اجماع شدیدی به وجود آمده که می تواند به گستره ی وسیع حوزه های تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هنر دیجیتال در زندگی انسان معاصر منجر شود.

به باور این استاد دانشگاه : فرصت و ظرفیت جدید و خلاقانه در دنیای مجازی مجال تعاملات بیشتر بین المللی را مهیا ساخته تا سرعت انتقال داده ها زمینه پیشرفت های سریع و وسیع را موجب شود، خصوصا برای مراکز تحقیقی و پژوهشی و هنرمندان حرفه ای تا بتوانند دیدگاه ها و نظرات خود را به سرعت بست و گسترش دهند .

امرایی گفت : هنر دیجیتال ارتباط بین هنرمندان و مهندسان و دانشمندان را نشان و ارتباط بین هنر و فن آوری را مورد بررسی قرار می دهد و اصطلاح هنرمند دیجیتال برای توصیف هنرمندی که از تکنولوژی های دیجیتال در تولید هنری استفاده می کند به کار برده می شود.

به باور این استاد دانشگاه : اکنون دیگر مرز بین هنرمند سنتی و دیجیتال فرو ریخته و هنرمند دیجیتال و سنتی از بسیاری از منابع اطلاعات الکترونیکی و برنامه ها برای ایجاد کار خود استفاده می کنند.

وی معتقد است: با توجه به همبستگی بین هنرهای "تجسمی"، "بصری"، "حرکتی" و "خطی "چنان پذیرش عمومی به وجود آمده که آمار تولیدات هنری به شدت افزایش یافته و ترکیبات جدید هنری موجب شده مخاطبان حوزه های هنری دو چندان شوند.

امرایی گفت : اکنون که در کسری از دقیقه یک اثر هنری می تواند در فضای دیجیتال با میلیون ها مخاطب رو به رو شود و سطح علائق و خواسته های هنری به شدت در حال نوسان و پیشرفت است این سرعت انتقال داده ها گاه رضایت بخش و گاه نا میمون است و این سرعت عمل در انتقال داده ها از ظرفیت های جدید هنر دیجیتال است.

نویسنده کتاب "نمایش نوشته ها " افزود: اکنون بسیاری از تعاریف هنر سنتی تغییر پیدا کرده و هنر دیجیتالی به عنوان یک هنر مستقل مورد تایید قرار گرفته است و حتی در بسیاری از کشورهای پیشرفته به عنوان یک رشته ی دانشگاهی مد نظر است و اقدام به پذیرش دانشجویان علاقه مند کرده اند ، تا جایی که هنر دیجیتال به طور گسترده جعبه ابزار هنرمند را از مواد خام سنتی به عرصه جدید پیشرفت فن آوری های الکترونیکی تغییر داده و این هنر امکانی پیدا کرده است تا هنرمندان بدون استفاده از ابزار سنتی همچون " قلم مو" و " آکریلیک" با نور ، صدا و پیکسل رنگ و…کار کنند، هنرمندان توانسته اند به جای کاغذ و بوم با تصاویر دیجیتالی موجود یا گرافیک کامپیوتری اثری هنری و سه بعدی تولید کنند که در نوع خود جذابیت های منحصر به فردی دارد.

مدرس نمایش درمانی دیجیتالی تصریح کرد: امروزه صفت "هنرمند دیجیتال" برای توصیف هنرمندانی بکار برده می شود که از روش های سنتی هنر فاصله گرفته اند و از فناوری‌های دیجیتال در تولید هنری خود بهره می‌گیرند، در یک مفهوم گسترده«هنر دیجیتال» اصطلاحی است که به هنر معاصر که از روش‌های تولید انبوه یا رسانه دیجیتال بهره می‌برد گفته می‌شود.

حال که هنر دیجیتالی به عنوان ظرفیت جدید ارتباطی و بهداشتی و درمانی مورد توجه فعالان این عرصه قرار گرفته است بر همگان خصوصا مراکز علمی و پژوهشی، درمانی و توانبخشی و فرهنگی و هنری لازم است از ظرفیت های این درمان جذاب و تاثیرگذار بهره برداری کنند.