گرمازدگی؛ بیماری خطرناک و حتی مرگبار فصل گرم سال

فصل گرم سال از هفته ها پیش در کشور شروع شده و طی روزهای آینده با نزدیک شدن به ماه مرداد، به حداکثر خود خواهد رسید.

در کنار همه مزیت‌های گرم شدن هوا، یکی از مهمترین مشکلاتی که شهروندان ایرانی و بسیاری از کشورهای دنیا با آن در فصل تابستان، دست و پنجه نرم می کنند، گرمازدگی است.

این مشکل که در ابتدا، موضوع خاصی در اذهان عمومی به نظر نمی رسد، در صورت بی توجهی توسط شهروندان به ویژه افراد سالمند و کودکان، می تواند به بیماری مهمی تبدیل شده و حتی زمینه فوت افراد را نیز فراهم کند.

در حال حاضر که بسیاری از نگاه ها به بیماری کرونا دوخته شده و آمار روزانه آن، توسط بسیاری از مردم رصد می شود، بیماری گرمازدگی می تواند در صورت بی توجهی به بیماری مرگباری تبدیل شود در حالی که بسیاری از مردم، آن را شوخی می پندارند.

مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی آذربایجان‌غربی که پزشک مجربی نیز هست، در این خصوص گفت: گرمازدگی باید به سرعت درمان شود چرا که در صورت عدم درمان می‌تواند منجر به مرگ فردگرمازده شود.

علی افشانی افزود: گرمازدگی موجب آسیب‌های جدی به قلب، کلیه‌ها، مغز و عضلات می‌شود و باید این بیماری جدی گرفته شود.

وی با بیان اینکه کم آبی ناشی از گرما یکی از مهمترین دلایل مرگ و میر در تابستان است، اظهار داشت: زمانی که میزان آب بدن کمتر از مقدار مورد نیاز باشد، بدن با کم آبی مواجه می‌شود که در این صورت در عملکرد اندام‌های داخلی مشکل ایجاد می‌شود.

وی بیان کرد: بیش از ۶۰ درصد وزن بدن از آب تشکیل شده و  تمام سلول‌ها، اعضا و بافت‌های بدن برای عملکرد صحیح و ادامه حیات به آب وابسته هستند.

وی ادامه داد: آب به حفظ تعادل مایعات بدن کمک کرده و دمای بدن را تنظیم می‌کند و حرکات مفاصل را روان می‌کند.

وی حفاظت از مفاصل، ستون فقرات و بافت‌ها ، دفع سموم و مواد زاید بدن ، زیبایی و نشاط پوست ، هضم غذا، کاهش وزن ،جذب مواد مغذی در بدن،  حفاظت از تمام اعضای حیاتی بدن و وابستگی عملکرد کلیه‌ها به آب از مهمترین وظایف آب در بدن است.

افشانی سردرد و سرگیجه، عدم تمرکز، بوی بد دهان، یبوست و سوء هاضمه، میل شدید و ناگهانی به غذا، خستگی و بی حالی، درد مفاصل و عضلات، تغییر رنگ و کاهش ادرار،گرفتگی عضلات، پوسته پوسته شدن لب و اطراف دهان،افزایش ضربان قلب،خشکی مو و پوست و خشکی دهان برخی از مهمترین علایم کم آبی بدن هستند.

وی اضافه کرد: افزایش دمای هسته مرکزی بدن به ۴۰ درجه سانتی‌گراد و بیشتر، تنفس سریع (نفس نفس زدن)، افزایش ضربان قلب، سردرد ، خشک شدن پوست، تهوع و استفراغ،  قرمزی پوست،  تغییر حالت‌های روحی از جمله آشفتگی، بی‌قراری، گیجی، تحریک‌پذیری، تشنج و کما ، تغییر در عادت عرق کردن پوست از مهمترین علایم و نشانه‌های گرمازدگی است.

افشانی افزود: پوشیدن لباس اضافی و گرم، کم‌آبی بدن، قرارگرفتن طولانی مدت در هوای گرم و نور آفتاب و فعالیت بدنی شدید در گرما از علت‌های اصلی گرمازدگی است.

رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: در صورت گرمازدگی باید با اورژانس تماس گرفته شود تا فردبیمار برای درمان به بیمارستان انتقال یابد.

دکتر باقر بهرامی ادامه داد: انتقال بیمار به سایه و مکان خنک، کاهش دمای بدن مصدوم با ریختن آب سرد روی بدن و کمپرس یخ روی سر، گردن، زیر بغل و کشاله ران و درآوردن لباس‌های اضافی از دیگر اقداماتی است که برای فرد گرمازده تا رسیدن ماموران اورژانس باید انجام شود.

وی گفت: گرمازدگی می‌تواند برای تمام افراد در هر سن و شرایطی رخ دهد، ولی برخی عوامل از جمله سن، فعالیت در فضای باز و آفتاب، استفاده از داروهای خاص، مبتلایان به بیماری‌های قلبی، ریوی و افراد چاق و دارای اضافه وزن این احتمال را افزایش می‌دهند.

وی بیان کرد: توانایی مقابله با گرمای شدید به سیستم عصبی مرکزی بستگی دارد و در کودکان و نوجوانان این سیستم به درستی توسعه نیافته و در برزگسالان بالای ۶۵ سال نیز عملکرد این سیستم رو به اختلال است بنابراین کودکان و سالمندان بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.

رییس مرکز مدیریت حوادث و فوریت‌های پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی اضافه کرد: نوشیدن آب کافی، استفاده از لباس‌های روشن و نخی، استفاده از کفش‌های رو باز،خارج شدن از خانه در ساعت‌های خنک روز، قرار گرفتن در سایه، استفاده از کولر در ماشین، پارک کردن ماشین در سایه (در صورتی که سرنشینان در ماشین قرار داشته باشند)،استفاده از کلاه و عینک،استفاده از کرم ضد آفتاب،محدوکردن فعالیت بدنی در گرما،شستن پاها با آب سرد و دوش آب سرد مهمترین روش‌های جلوگیری از گرمازدگی هستند.

وی مصرف هندوانه، کاهو، کرفس، تربچه، گوجه فرنگی، فلفل سبز،گل کلم، طالبی، خیار، اسفناج، توت فرنگی، بروکلی،گریپ فروت، هویج و خربزه از مهمترین مواد غذایی برای حفظ میزان آب بدن در فصل تابستان هستند.

با توجه به گفته های کارشناسان، باید به گرمازدگی نیز توجه ویژه ای شود و با استفاده از آب و خنک کننده های طبیعی، زمینه کاهش درجه دمای بدن فراهم شود تا این معضل نیز در کنار بیماری کرونا، مشکل ساز نشود.