سلطه کرونا بر ورزش

شاید اگر بگوییم در قرن بیست و یکم، ویروس کرونا یکی از عجیب‌ترین اتفاقات زندگی بشری بود گزاف نیست؛ زیرا در این ۲ دهه فراتر از ترس از تروریست و سقوط اقتصاد دولت‌ها، کرونا تنها اتفاقی بود که اکثریت کشورها را درگیر و یک ترس فراگیر در جهان را رواج داد؛ ترسی که بر جنبه‌های مختلف زندگی شهروندان کشورهای مختلف سایه افکند و فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ورزشی را تحت تاثیر قرار داده است.

ورزش به عنوان یکی از جنبه‌های سرگرمی و سرمایه‌گذاری از گزند این ویروس در امان نماند بلکه سایه ترس از ابتلا قهرمانان بزرگ ورزشی به این ویروس موجب شد تا در ۶ ماه گذشته بیشتر مسابقات و اردوهای آماده‌سازی تیم‌ها تعطیل شود. تعطیلی که هر چند موجب شد تا شیوع کوید - ۱۹ در بین این قشر کمتر باشد اما در سطح جهان بودند ورزشکارانی که آلوده به این ویروس شدند.

قهرمانان حرفه‌ای در رشته‌های فوتبال، بسکتبال، تنیس و دوچرخه‌سواری تا کنون جواب تست آنان مثبت بود. در ایران نیز ورزشکاران نامداری مانند «احسان حدادی «نایب قهرمان المپیک ۲۰۱۲ لندن، «حسین نوری» دارنده مدال برنز کشتی فرنگی جهان، «میثم بائو» و سایر ورزشکاران به این ویروس مبتلا شدند. در ایران نیز تا کنون نزدیک به ۲۰ فوتبالیست سرشناس لیگ برتری اعلام کردند که نمونه آزمایش آنان مثبت بوده است.

هر چند که پس از یک دوره قرنطینه خانگی، این ورزشکاران وارد فعالیت ورزشی خواهند شد اما مشکلی که پیش روی این گروه وجود دارد آن است که آیا کرونا به معنی واقعی،  می‌تواند زندگی ورزشی مبتلایان را تحت تاثیر قرار دهد؟   برای پاسخ به این پرسش لازم است که چند شیوه از ابتلا به ویروس کرونا مورد مطالعه قرار گیرد. در شیوه نخست فردی تنها علائمی از کرونا دارد و ریه او کمتر به این ویروس آلوده شده است در این شرایط وی پس از مدتی خانه‌نشینی می‌تواند به تمرینات ورزشی پا بگذارد اما اگر شرایط مبتلایان وخیم باشد و منجر به شرایط حاد تنفسی (درگیری ریه) شود، آن زمان است که مشکلات تنفسی شروع خواهد شد.

بنا به اخباری که از سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،  منتشر می‌شود افراد مبتلا به ویروس کرونا از نوع حاد،  پس از بهبودی نمی‌توانند مانند گذشته عملکرد مناسبی داشته باشند و این برای اقشاری که با ورزش سر و کار دارند کار را سخت‌تر می‌کند، زیرا مشخص شد که ظرفیت ریه افراد بهبود یافته کمتر از زمان سلامتشان است. در بعضی از موارد شدید، تنها ۲۰ تا ۳۰ درصد ریه مبتلایان عملکرد مفیدی دارد.

«کاوه ستوده» پزشک تیم استقلال تهران در زمینه تاثیر این ویروس بر روی عملکرد به رسانه‌ها گفته بود که‌ کرونا شرایط متفاوتی دارد در برخی از مواقع این ویروس می‌تواند علائم خفیف داشته باشد و گاهی اوقات هم می‌تواند علائم بسیار پیش رونده‌ای داشته باشد که حتی کار به بستری در ICU و فوت منجر می‌شود. این شرایط به میزان تاثیر ویروس بر روی بازیکنان بستگی دارد اگر ریه فرد درگیر شود ممکن است ضایعاتی در ریه ایجاد شود و ورزشکار دیگر نتواند بازی کند.

اما تنها بُعد ابتلای ورزشکاران نیست که بر روی عملکرد آنان تاثیر می‌گذارد، بلکه واقعیتی که وجود دارد آن است که چند ماه خانه‌نشینی و دور شدن از تمرینات حرفه‌ای نه تنها بدن این ورزشکاران را از آمادگی لازم دور خواهد کرد، بلکه موجب خواهد شد تا از لحاظ روحی و روانی آسیب زیادی ببینند.

در حالی که به خاطر شیوع ویروس کرونا تمامی مسابقات مهم ملی، جهانی و المپیکی به تعویق افتاده، ورزشکارانی که خود را برای این مسابقات آماده کردند با تجربه چنین شرایطی دچار اضطراب و استرس خواهند شد، استرسی که بی‌گمان در نتیجه آنان بی‌تاثیر نیست.   آنها همچنین از این نگرانند تا چه زمانی این شرایط بحرانی حاکم است و  مشخص نبودن زمان از بین رفتن ویروس و از سرگیری فعالیت‌های ورزشی برای این قشر پویا و بالنده جامعه استرس‌آور است.

خروج از تمرین رقابتی یکی دیگر از آفت‌های کرونا و خانه‌نشینی است. تجربه نشان داده که تمرین کردن در باشگاه‌های ورزشی زیر نظر مربی اثربخشی آن به مراتب بیشتر از انفرادی و آن هم در منزل است. طبیعتا زمانی که یک ورزشکار در هر رشته‌ای،  در باشگاه تمرین کند نوع حرکات ورزشی او اصولی، علمی و حرفه‌ای است و بهتر می‌آموزد و کمتر به بدن او فشار وارد می‌شود.

خالی کردن ورزشگاه‌ها از تماشاگر از دیگر پیامدهای شیوع کرونا در سطح جهان بود. در حالی که تماشاگران عضو ثابت هر مسابقه‌ای به شمار می‌روند اما با بازگشایی جدید در برخی از رشته‌های ورزشی ورزشگاه‌ها خالی از تماشاگران شده و تنها هیجان موجود در زمان بازی پخش هیاهویی مجازی از این گروه است که در بسیاری از مواقع با روند بازی در تضاد می‌باشد.

جدال ورزش با کرونا در حالی به سمت و سوی پیروزی این ویروس ناشناخته چینی می‌رود که پیش از این ورزش کنشی‌بود که بسیاری از گره‌های سخت موجود در جهان را باز می‌کرد و حتی به ابزاری برای آشتی ملت‌ها در بحرانی‌ترین شرایط تبدیل می‌شد. اما ورزش در طناب‌کشی با این ویروس تا کنون قدرت واقعی خود را به رخ نکشیده و قدرت‌نمایی کوید - ۱۹ در جهان می‌رود تا پس از تعویق بزرگترین جشنواره ورزشی دنیا یعنی المپیک توکیو و المپیک زمستانی ۲۰۲۲ چین را نیز لغو کند.