ریل‌گذاری برای تسریع در حرکت قطار گردشگری

تهران- ایرنا- سال‌ها است گردشگری ایران با وجود توسعه و پیشرفت‌ها از داشتن برنامه کلان محروم بود، حالا با تدوین و ابلاغ سند توسعه گردشگری کشور می‌توان روزهای بهتری برای آن متصور شد.

در هفته جاری هیئت وزیران به پیشنهاد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سند راهبردی توسعه گردشگری را به تصویب رساند. سند مذکور با چشم انداز ایجاد یک چارچوب هماهنگ سیاستی برای اتخاذ رویکردی بین بخشی و یکپارچه برای دستیابی به توسعه پایدار گردشگری و با همکاری دستگاه‌های اجرایی، اساتید دانشگاهی و فعالان بخش خصوصی تهیه و تدوین شده و بر عناصر مؤثر بر بخش گردشگری مانند مدیریت گردشگری، مسائل فضای کسب و کار این حوزه، زیرساخت‌های گردشگری، نیروی انسانی و فرهنگ سازی، مشکلات مربوط به اتباع خارجی و تبلیغات و بازاریابی تمرکز دارد.
مشخص کردن خطوط کلان سیاستی براساس گلوگاه‌های اصلی حوزه گردشگری کشور، ایجاد زمینه تدوین برنامه ملی توسعه گردشگری، پیاده سازی اهداف در پویاترین حالت ممکن و منطبق با هدف افزایش بهره وری و توسعه و دستیابی به شاخص‌های رقابت‌پذیری سفر و گردشگری (توانمندسازی محیط، سیاست‌های سفر و گردشگری و منابع طبیعی و فرهنگی) از اهداف کلی سند پیشنهادی است.
جامع نگری در حوزه گردشگری از مسائل زیست‌محیطی تا شبکه گردشگری کشور، توجه به اسناد بالادستی و تجارب قبلی کشور در حوزه گردشگری در صد سال اخیر، از مزیت‌های سند یادشده محسوب می شود. مسئولان میراث فرهنگی وگردشگری می گویند با تصویب و ابلاغ این سند دیگر نهادی نمی‌تواند مانع از توسعه گردشگری شود و حتی ۲۹ نهاد نیز در توسعه گردشگری مسئول شدند.

آغاز هویت‌بخشی به پارچه‌های سوخته تخت جمشید

شهرزاد امین شیرازی عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی‌ فرهنگی عملیات میدانی با اشاره به پایان نخستین مرحله پروژه ساماندهی کالبدی و اطلاعاتی پارچه‌های سوخته به دست آمده از حفاری‌های محوطه میراث جهانی تخت جمشید، هدف از این پروژه را تفکیک و هویت بخشی به قطعات مختلف و آماده سازی آن‌ها برای مطالعات بیشتر و انجام اقدامات حفاظتی بعدی عنوان کرد.

شیرازی  با اشاره به جزئیات این پروژه و طرح در دست اقدام، گفت: آثار مد نظر این پروژه قطعات کوچکی و متنوعی از پارچه های ذغال شده‌اند که به نظر می‌رسد از کاوش های اولیه تخت جمشیدبه دست آمده باشند. این قطعات کربونیزه شده، سال‌های متمادی به صورت یک مجموعه و در جعبه‌ای در مخزن موزه تخت جمشید نگهداری می شدند.
امین شیرازی تصریح کرد: اولین بار در سال ۱۳۹۵ توجه ما به این موضوع جلب شد، که به غیر از نمونه پارچه ذغالی شده ای که در موزه تخت جمشید در معرض نمایش گذاشته شده ، مقادیر بیشتری از بقایای پارچه ای و کربونیزه شده نیز در جعبه ای به صورت یک جا در مخزن موزه نگهداری می شود.

کاوش زیر خیابان مشتاق جوار تپه اشرف اصفهان، گشودن راز تاریخ ایران

گمانه زنی‌های شمال تپه تاریخی اشرف پرده از تاریخ مبهم اصفهان برداشت؛ اما ادامه کاوش باستان‌شناسی در کف خیابان مشتاق همجوار این تپه، مطالبه جدی برای روشن شدن ابعاد تاریک تاریخ اصفهان و فلات مرکزی ایران است که تحقق آن نیازمند همکاری و مشارکت اداره‌کل‌ میراث فرهنگی و شهرداری اصفهان است.

سال‌هاست باستان شناسی در اصفهان جدی گرفته نشده است. بودجه‌های ناچیز و کاوش‌های نیمه تمام موجب شد تاریخ کهن اصفهان همچنان سربه مهر بماند و همه این‌ها شاید در سایه آثار شهره و بیشتر شناخته شده صفوی باشد. از سویی باید گفت بسیاری از عملیات باستان شناسی سال‌های اخیر در این شهر، بعد از تصمیمات مدیران برای ایجاد ساختارهای شهری آن‌ هم به شکل نه چندان اصولی انجام گرفته است.

این بار اما در اصفهان طرح لوله گذاری آب به سمت شرق از جوار تپه اشرف، کار را به یکی از باستان شناسان کاربلد گره داد که برای عملیات نجات‌بخشی آتار تپه اشرف و حفظ شواهد اصفهان کهن ایستاد و عاقبت توانست دفتر مهر و موم تاریخ این شهر را باز کند.

۱۷ گورستان ارامنه در چهارمحال و بختیاری ثبت ملی شده است

واحد جولایی رئیس گروه حفظ و احیای اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری گفت: ۱۷ گورستان متعلق به هموطنان ارامنه‌ای که در تاریخ از نقاط دیگر کشور به این چهارمحال و بختیاری سفر کردند، در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

 جولایی تاکید کرد: این گورستان‌ها در روستاهای سیِرکَ، گوشکی، گلوگرد، گشنیزجان، معموره، لیواسگان، کنرک علیا، غرب آقبلاغ، شمال آقبلاغ، شرق قلعه ممکا، شمال قلعه ممکا، سناجان، وستگان، حاجی‌آباد، بلداجی و آزادگان در شهرستان‌های شهرکرد، بروجن، کیار، بن و خانمیرزا قرار دارد.

حصارکشی، محوطه‌سازی، ایجاد فضای سبز، روشنایی و احداث راه دسترسی مناسب از مهم‌ترین نیازهای گورستان‌های ارامنه در چهارمحال و بختیاری به‌شمار می‌رود. در طول سال، تعدادی از هموطنان ارمنی در گورستان‌های ارامنه چهارمحال و بختیاری حضور پیدا می‌کنند.

یکی از کارشناسان میراث‌فرهنگی چهارمحال و بختیاری، نیز با اشاره سفر ارامنه در ۴۰۰ ساله پیش به این استان گفت: توجه شاه عباس اول صفوی به اقتصاد و فعالیت‌های اقتصادی باعث شد، بخشی از هموطنان ارامنه که اهل تجارت، سرمایه‌دار و مسلط به زبان‌های دیگر بودند از جلفا در آذربایجان شرقی به اصفهان، پایتخت دوران صفوی کوچ کنند.

نام غلامحسین امیرخانی در گنجینه زنده بشری ثبت شد

 وزیر میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در نامه‌ای به استانداران تهران و قزوین مراتب ثبت نام استاد غلامحسین امیرخانی به عنوان گنجینه زنده بشری را ابلاغ کرد.

استاد غلامحسین امیرخانی متولد سال ۱۳۱۸ در طالقان از هنرمندان نام‌دار خوشنویسی معاصر ایران است. او در نگارش خط نستعلیق ریز و درشت، دستی قوی و مهارتی مثال‌زدنی و فوق‌العاده دارد در حدی که بسیاری او را برترین نستعلیق‌نویس حال حاضر ایران می‌دانند.

او در خط نستعلیق شاگرد استادانی چون سیدحسین میرخانی و سیدحسن میرخانی بود و افزون بر آن از خط استادان قدیمی مانند میرعمادالحسنی، میرزای کلهر، عمادالکتاب، علی اکبر کاوه مشق کرده است.

امیرخانی از سال ۱۳۴۰ در اداره کل هنرهای زیبا در وزارت فرهنگ و هنر سابق به سمت خطاط استخدام شد. از مشاغل دیگر وی می‌توان به مدیریت و ریاست شورای عالی انجمن خوشنویسان ایران، مدیریت فرهنگسرای ارسباران (هنر) و ریاست شورای عالی خانه هنرمندان ایران اشاره کرد.

۶۸ سکه مکشوفه در تهران متعلق به دوره اشکانیان است

مرتضی ادیب زاده  معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران از کشف سکه های قدیمی طی ماه گذشته توسط پلیس پایتخت خبر داد و گفت: این سکه ها متعلق به دوره های اشکانی و ساسانی است. پس از تحویل این اشیا مکشوفه قدمت سکه ها توسط کارشناسان مورد بررسی قرار گرفت که مربوط به دوره اشکانی و ساسانی  بوده است. همچنین ۳ ظرف سفالی لعاب دار مربوط به قرون ۶ و ۷ (هق) ارزش گذاری شد. اطلاعات مربوط به محل و نحوه دستگیری متخلفان نامشخص است.  

حضور دوچرخه‌سواران روی بام سعدالسلطنه به این بنا آسیب نزده‌است

 علیرضا خزائلی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین گفت: حضور دوچرخه سواران رشته تریال روی بام و یکی از گنبدهای سرای سعدالسلطنه آسیبی به این بنای تاریخی وارد نکرده است. اخیرا تصاویری از حضور دوچرخه سواران روی بام و بخشی از گنبدهای سعدالسلطنه در رسانه ها و فضای مجازی منتشر شده است که باید در توضیح این موضوع یادآور شد مسابقه و حرکت ورزشی روی بام انجام نشده و ورزشکاران تنها برای گرفتن عکس یادگاری لحظاتی کوتاه در بام این بنا حضور یافته اند.

وی با بیان اینکه مسابقات رشته تریال در محوطه سعدالسلطنه برگزار شد نه روی بام و گنبد این مجموعه تاریخی، افزود: هیات دوچرخه سواری قزوین و همچنین سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری به عنوان متولی این مجموعه بر این مسابقات نظارت لازم و کافی داشتند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین با بیان اینکه وزن دوچرخه های مورد استفاده در رشته تریال حدود پنج کیلوگرم است، خاطرنشان کرد: اخباری که در خصوص این اتفاق در بعضی رسانه ها و فضای مجازی منتشر شده بود به شکلی خاص منعکس شد و این اتفاق مشکل و آسیبی را برای این بنا ایجاد نکرد.

از افرادی که نسبت به میراث فرهنگی و بناهای تاریخی قزوین دغدغه و حساسیت دارند قدردانی می کنیم و از آنان تقاضا داریم برای جذب گردشگر و آشنایی مردم کشور با جاذبه های تاریخی قزوین، این بناها را در فضای مجازی معرفی کنند. کاروانسرای سعدالسلطنه معروف به سرای سعدالسلطنه و یکی از بناهای دوره قاجاریه و از اماکن گردشگری مهم قزوین به شمار می رود.

۲۹ دستگاه ملزم به مشارکت توسعه گردشگری کشور شدند

ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با بیان این که توسعه گردشگری نیاز به نقشه راهی داشت که تمام ارکان و اجزای نظام از آن حمایت کنند، گفت: فقدان چنین چشم‌اندازی سال‌ها باعث آسیب این حوزه شد؛ حال با تصویب سند راهبردی توسعه گردشگری، ۲۹ دستگاه ملزم به مشارکت در این امر شدند.

ولی تیموری درباره اهمیت سند راهبردی توسعه گردشگری گفت: سند راهبردی توسعه گردشگری نقشه راه و راهبردی کلان برای گردشگری کشور است و قرار گرفتن آن در برنامه ششم توسعه، وجهه قانونی به آن می دهد. در این نقشه ۲۹ دستگاه کشور از جمله وزارت خارجه وزارت کشور و حتی دانشگاه ها نیز وظیفه و نقش دارند.

وی با بیان این که سازمان میراث‌فرهنگی وقت در برنامه ششم توسعه خود را مکلف به تدوین سند توسعه راهبرد گردشگری کشور کرده بود، گفت: سازمان وقت میراث‌فرهنگی و گردشگری از ابتدای فرایند تدوین این سند نظر همه ذی نفعان بخش های حاکمیتی، دولتی و خصوصی، جوامع محلی در حوزه گردشگری را در نظر گرفت. در این سند چشم انداز عوامل درونی و بیرونی توسعه گردشگری در نظر گرفته شد.

گواهینامه بین‌المللی بدون مراجعه حضوری صادر می‌شود

حسین اربابی مدیرعامل کانون جهان‌گردی و اتومبیل‌رانی گفت: برای جلوگیری از شیوع کرونا، با ایجاد تسهیلات مختلف و در کم‌ترین زمان و بدون مراجعه حضوری صدور سند مالکیت، گواهینامه و اسنادی که امکان صادر شدن آن‌ها وجود داشت، از طریق سایت کانون صورت می‌گیرد.

 اربابی در ارتباط با صدور اسناد بین‌المللی بیان کرد:‌ این تصور به اشتباه وجود دارد که برای صدور این مدارک نیاز به بازگشایی مرزهاست. در این مدت با تسهیلات مختلفی که فراهم شد در کم‌ترین زمان و بدون مراجعه حضوری صدور سند مالکیت، گواهینامه و اسنادی که امکان صادر شدن آن‌ها وجود داشت، از طریق سایت کانون صورت گرفت. به دنبال توسعه و افزایش ناوگان امدادخودرو و تسهیل استفاده مردم از این امکانات هستیم. در همین راستا کارت‌های طلایی، نقره‌ای، برنز و الماس یک‌ساله صادر کردیم که هر کدام خدمات مختلفی را با شرایط و قیمت مناسبی ارائه می‌دهند.

او با اشاره به اینکه امدادخودرو به عنوان بزرگ‌ترین ناوگان امدادی کشور در ۲۴ ساعت شبانه‌روز در حال خدمات‌رسانی است، افزود: ما با شیوع بیماری کووید ۱۹ که منجر به تعطیلی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و استفاده بیشتر مردم از اتومبیل‌های شخصی شد، خدمت‌رسانی امدادخودرو را بیشتر و بهینه کردیم و در تمام نقاط کشور این خدمات در اسرع وقت ارائه داده شد.

حرکت به سمت گردشگری سفارشی در دوران کرونا ضروری است

محمد تقی طغرایی عضو هیئت علمی دانشکده پژوهش‌های عالی هنر و کارآفرینی دانشگاه هنر اصفهان گفت: حرکت به سمت الگوی"گردشگری سفارشی" (customize tourism) در دوران شیوع بیماری کرونا برای حفظ صنعت گردشگری ضروری است.

 طغرایی  افزود: گردشگری سفارشی یا سفارش پذیرشده، الگوی جدیدی در صنعت گردشگری و مبتنی بر نیاز، تقاضا و خواسته‌های گردشگر است که در آن، گردشگر همه موارد مد نظر خود را پیش از سفر مطرح می‌کند و محیط مناسب برای استقرار و سفر وی با رعایت همه دستورهای بهداشتی فراهم می‌شود.

وی با بیان اینکه در دوران شیوع بیماری کرونا لازم است گردشگری از حالت انبوه به سمت سفارش پذیرشده حرکت کند، اظهارداشت: در این حالت، گردشگر همه سفارش‌های خود را برای گردشگری مانند شرایط آب و هوایی، مکان اسکان و پذیرایی قبل از شروع سفر به صورت الکترونیکی و مجازی اعلام می‌کند و بر اساس این سفارش و متناسب با شرایط مقصد گردشگری، مجوزهای لازم صادر می‌شود.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه گردشگری سفارشی، بحث جدیدی در بخش گردشگری با حاشیه سود بالاست، اضافه کرد: در این نوع گردشگری، تعداد گردشگران کاهش می‌یابد اما درآمدهای آن بیشتر می‌شود.

نخستین سیرک ماشین در برج میلاد تهران

 پس از کنسرت‌های آنلاین، سینما ماشین و جشنواره فیلم یک دقیقه قرنطینه نخستین سیرک ماشین ایران با حضور هنرمندان بین‌المللی از هفت کشور دنیا به عنوان چهارمین نوآوری کرونایی برج میلاد از پنج شنبه گذشته (۲۶ تیر) با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی در برج میلاد افتتاح می‌شود.

 با هماهنگی‌ و مجوز ستاد ملی مقابله با بیماری کرونا، نخستین سیرک ماشین ایران به منظور سرگرمی و پرکردن اوقات فراغت شهروندان در روزهای بلند و کرونایی تابستان فعالیت خود را در برج میلاد آغاز می‌کند.

در این سیرک ماشین هنرمندانی از کشورهای برزیل، اکوادور، تانزانیا، روسیه، کلمبیا، مکزیک و ایران در دو سانس ۲۱ و ۲۳ برای شهروندان و علاقه مندان اجرای برنامه خواهند داشت و همزمان با اجرای این برنامه نمایندگانی از ستاد ملی کرونا به منظور نظارت بر رعایت پروتکل‌های بهداشتی حضور خواهند داشت.

ظرفیت این سیرک ماشین ۸۰ خودروست و شهروندان می‌توانند بلیت‌های حضور در این برنامه را اینترنتی خریداری کنند.

کاخ گلستان صاحب عکاس‌خانه می‌شود

خشایار نیکزادفر  مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توسعه ایران‌گردی و جهانگردی از برنامه‌ریزی‌ها برای راه‌اندازی و بهره‌برداری از عکاسخانه مجموعه جهانی کاخ گلستان خبر داد.

نیکزادفر با اشاره به اهمیت مجموعه جهانی کاخ گلستان، اضافه کرد: با توجه به استقبال گردشگران و بازدیدکنندگان از ثبت خاطرات در هنگام بازدید از مجموعه جهانی کاخ گلستان، این شرکت در مزایده‌ای نسبت به انتخاب مجری به‌منظور راه‌اندازی عکاسخانه در این مجموعه اقدام کرده است.

او افزود: انتخاب مجری از طریق مزایده به‌منظور راه‌اندازی و بهره‌برداری عکاسخانه واقع در بخش ضلع جنوب شرقی کاخ گلستان در مجاورت عمارت بادگیر انجام شده است، تا افراد واجد شرایط از این طریق بتوانند در این مزایده شرکت کنند.

سرمایه‌گذاری، رشته حیات گردشگری کویر لوت

گرچه طی چهار سالی که از جهانی شدن بیابان لوت می‌گذرد چرخ گردشگری منطقه سرعت خوبی گرفته، استمرار و شکوفایی صنعت گردشگری در این منطقه بکر و جذاب به سرمایه گذاری بیشتر و کلان نیاز دارد.

 مدیر پایگاه میراث جهانی کویر لوت شهداد با اشاره به اقدامات انجام شده برای فراهم کردن زیرساخت های گردشگری در کویر لوت گفت: در حال حاضر تعداد ۴۲ اقامت گاه بومگردی در منطقه شهداد فعالیت می کند که توانسته نیاز گردشگران را به خوبی پوشش دهد، البته ساخت هتل و تاسیسات گردشگری توسط بخش خصوصی نیز در این منطقه دنبال می شود.

معین افضلی افزود: اطلس جامع گردشگری کویر لوت در رابطه با معرفی اقامتگاه های بومگردی، جاذبه های تاریخی، جاذبه های طبیعی و محوطه های باستانی و غیره به صورت نقشه GIS با همکاری پایگاه لوت کشور تهیه شده که از مهمترین فعالیت ها در راستانی شناسایی امکانات و جاذبه های این اثر جهانی محسوب می شود.

وی تصریح کرد: اقامتگاه های بومگردی در منطقه شهداد و حاشیه لوت بسیار در شرایط مناسبی قرار دارند و بنرهای اطلاع رسانی در این اقامتگاه ها برای توجیه گردشگران نصب شده و در این بنرهای اطلاع رسانی، فرهنگ سازی در رابطه با حفظ محیط زیست و بیان ارزش جاذبه هایی مانند کلوت ها و نبکاها بیان شده است.

مدیر پایگاه میراث جهانی کویر لوت شهداد تاکید کرد:  شواهد نشان می دهد که گردشگری در کویر لوت رشد چشمگیری دارد و باید برای جذب بیشتر گردشگران و همچنین ارائه خدمات برنامه ریزی دقیقی انجام شود و امکانات ویژه ای مانند تامین آب سالم، سطل های زباله، سرویس بهداشتی سیار و مکانی برای تهیه نوشیدنی جهت رفاه حال مسافران ایجاد شده است.

وی با اشاره به اینکه تاکنون تا حد توان و بضاعت در کویر فعالیت کرده ایم بیان کرد: کویر لوت اولین و تنها اثر طبیعی ایران است که با تلاش ها و زحمات زیادی ثبت جهانی شده و باید الزامات و استانداردهای قانونی و جهانی آن را رعایت کنیم تا همچنان در فهرست آثار جهانی ماندگار باشد.

اکنون در مرحله توسعه گردشگری لوت هستیم و از لحاظ ورود گردشگر به کویر مشکل خاصی نداریم و نیازمند این هستیم تا با مدیریت، سرمایه گذاری، تجهیز امکانات و آموزش نیروی انسانی به سمت پایداری گردشگری در منطقه برویم.

وی گفت: با توجه به افزایش ورود گردشگران به کویر لوت برای ادامه مدیریت این منطقه گردشگری جهانی نیاز به امکانات و حمایت های بیشتری از قبیل گیت ها ورودی، تجهیزات نظارتی و حفاظتی، وسائل نقلیه موتوری و غیره داریم تا بتوانیم استاندارد های مورد نظر را رعایت کنیم. بخشی از کویر لوت که به ثبت جهانی رسیده که به صورت مرتب مورد ارزیابی یونسکو قرار دارد و در ارزیابی های این سازمان بهترین وضعیت را داریم. باید آن را ارتقا بدهیم و در این مسیر می توان از تجارب کشورهای دیگر مانند مراکش و نامیبیا استفاده کنیم.

سرمایه گذاری ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومانی طرح‌های گردشگری در چالوس

مهدی اسحاقی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چالوس گفت که برای اجرای ۲۹ طرح گردشگری در این شهرستان ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان سرمایه‌گذاری شده است. این طرح ها  شامل چهار هتل ۳ تا ۵ ستاره، یک متل، ۱۷ هتل آپارتمان، یک مجتمع تفریحی گردشگری، سه مرکز سرگرمی و تفریحی و سه واحد پذیرایی است که تمامی آنها در حال اجرا هستند.

وی گفت که با افتتاح این مجموعه ها، برای ۲ هزار و ۳۰۰ نفر به صورت مستقیم شغل ایجاد می شود.

همین وضعیت در کنار رویکرد دولت تدبیر و امید برای فراهم کردن فضای مطلوب جهت سرمایه گذاران سبب شده است تا سرمایه گذاری در بخش گردشگری چالوس برای بخش خصوصی ارزنده شده و مورد استقبال قرار گیرد.

رئیس اداره میراث فرهنگی چالوس با تشریح جزییات پروژه های گردشگری در دست احداث شهرستان، توضیح داد:‌ هتل پنج‌ستاره در خط هشت چالوس در ۱۲ طبقه با زیربنای ۷۱ هزار و ۳۶۰ مترمربع در زمینی به مساحت ۲۶ هزار و ۲۰۰ مترمربع با ۲۰۵ واحد و اشتغالزایی ۶۰۰ نفر با سرمایه گذاری ۹۰۰ میلیارد تومان در حال ساخت است.

وی افزود: احداث هتل ۴ ستاره هم در شهر هچیرود با زیربنای ۱۷ هزار و ۹۰۰ متر مربع و در زمینی به مساحت پنج هزار و ۱۳۵متر مربع در ۱۱ طبقه و ۸۵ واحد و با سرمایه گذاری ۵۰۰ میلیارد تومان و اشتغالزایی ۳۰۰ نفر بیش از ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha