تجربه دهه‌های اخیر نشان می‌دهد که روسای جمهوری آمریکا برای بازگشت به کاخ سفید، کارنامه اقتصادی دور اول ریاست جمهوری را در اولویت برنامه‌های انتخاباتی قرار می‌دهند. این بار نیز قرار بود که استثنایی در کار نباشد اما کرونا با تعطیل کردن بخش زیادی از فعالیت‌های اقتصادی و به راه انداختن موج بیکاران سبب شد که ترامپ نتواند در این زمینه با دست پُر به میدان بازگردد.
بر اساس نظرسنجی هاروارد-هریس، اقتصاد همچنان یکی از موضوع های اصلی پیش روی ایالات متحده است. در عین حال، نابودی کرونا و نژادپرستی نیز دغدغه اساسی دیگر رای‌دهندگان آمریکایی است.
ترامپ هیچ گاه خشونت ملی‌گرایان و برتری‌طلبان سفیدپوست را آنگونه که انتظار می‌رفت، محکوم نکرد و حتی به شیوه‌های مختلف آنها را زیر چتر حمایتی خود گرفت. حزب جمهوریخواه، رییس جمهوری خود را از این رویکرد بر حذر نداشت اما این حزب دموکرات بود که کوشید گرایش‌های نژادی ترامپ را به عنوان نقطه ضعف ترامپ معرفی کرده و با اتکا به سوابق تاریخی خود از این موضوع بهره ببرد و یک رییس جمهوری را به کاخ سفید بفرستد.
حزب دموکرات در سه دهه متوالی ۱۹۷۰، ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ نفوذ خود را در جامعه سیاهپوستان عمیق‌تر و دستاوردهایش را حفظ کرد. رویکردی که این حزب در سه دهه پایانی قرن بیستم اتخاذ کرده بود در اوایل قرن بیست و یکم با انتخاب «باراک اوباما»ی رنگین‌پوست به ریاست جمهوری ثمره نهایی را به جامعه آمریکا ارائه کرد.
اما حزب جمهوریخواه در آن سال‌ها اعتنای چندانی به رای‌دهندگان رنگین‌پوست نکرد و حتی قطبی‌سازی نژادی را اشاعه داد تا به منافع سیاسی برسد. این حزب که خود از قافله عقب می‌دید با آمدن «جورج دبیلیو بوش» با تغییر برنامه‌هایش توانست حدود ۴۰ درصد از آرای لاتین‌تبارها را جذب کند و برای جلب توجه سیاهپوستان، دیپلمات‌هایی مانند «کاندولیزا رایس» و «کالین پاول» را به دولت راه داد.
اما توفان کاترینا این دستاوردهای دولت جمهوریخواهان را به باد داد. دولت بوش نتوانست به ساکنان رنگین‌پوست «نیو اورلئانز» و مناطق نزدیک آن که در کانون توفان بودند، کمک و حمایت برساند و صدها هزار نفر را در رنج و تنهایی در زیر آوار و در مسیر سیل و توفان رها کرد.
دولت وقت آمریکا به بی‌کفایتی و بی‌اعتنایی به سیاهان متهم شد و شمار زیادی از رای‌دهندگان را از دست داد. ورود «جان مک‌کین» به انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۰۸ آمریکا رنگین‌پوستان بیشتری را از حزب جمهوریخواه راند.
او زمانی که «سارا پیلین» را به عنوان معاون خود انتخاب کرد، این پیام را رساند که به سفیدپوستان توجه دوباره‌ای نشان می‌دهد. وی سال‌ها بعد از کار و کردار خود پشیمان شد و اذعان کرد انتخاب پیلین به جان گرفتن «تی پارتی» و قشر سفیدپوست و گرایش‌های افراطی منجر شد که در نهایت به شکل‌گیری دولت ترامپ انجامید.
حزب جمهوریخواه با حمایت از دولت ترامپ به اقتدارگرایی دامن زده و نتوانسته است از مسیر ملی‌گرایی سفید خارج شود. این حزب عملا طیف وسیعی از شهروندان از جمله سیاهپوستان و لاتین‌تبارها را از برنامه خود حذف کرده و ترامپ نیز با سرکوب معترضان به نژادپرستی و محکوم نکردن اشاعه‌دهندگان ارزش‌های دوره برده‌داری دسترسی به شمار زیادی از رای‌دهندگان غیرسفیدپوست را مسدود کرده است.
حزب جمهوریخواه روی مرزهای نژادی مانور می‌دهد و ممکن است در ماه‌های منتهی به انتخابات این رمزها را پررنگ‌تر و شکاف‌های نژادی را عمیق‌تر کند تا آن دسته از برتری‌طلبان سفیدپوست را که همچنان خاموش مانده‌اند، برای رای دادن به ترامپ تهییج کند.
بازی روی مرزهای نژادی محملی شده است تا ترامپ در ماه‌های اخیر اقتدارگرایی را در شهرهای اقلیت‌نشین پیاده کند.او شاید تاریخ را مطالعه نکرده و از مفاهیم سیاسی اطلاعی نداشته باشد اما رفتارش، سیاستگذاران دولتش و هوادارانش در چارچوب اقتدارگرایی حرکت می‌کنند.
بنیان این اقتدارگرایی، خشونت است؛ همان خشونتی که وی بارها با اعزام نظامیان به نقاط مختلف مرتکب شده است. ترامپ پیش از انتخابات میاندوره‌ای سال ۲۰۰۸ هم دستور داده بود تا نظامیان برای جلوگیری از ورود مهاجران به مرزهای جنوبی کشور اعزام شوند. حتی هوادارانش اسلحه به دست گرفتند تا مهاجران را به عقب برانند.
ترامپ این بار و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ با اعزام نیروهای امنیتی فدرال به شهر پورتلند و سرکوب معترضان به نژادپرستی خشونت را بازتولید کرده است. او هدف از این اقدامات را مبارزه با «تروریست‌ها»، «آنارشیست‌ها»، «چپ رادیکال» و «مجرمان» اعلام کرده است اما اعزام این نیروها به شهرهایی است که دموکرات‌ها آنها را اداره می‌کنند و سیاهپوستان اکثریت جمعیت را تشکیل می‌دهد؛ یعنی گروهی که بالاترین آمار فقر، بیکاری و حتی ابتلا به کرونا و مرگ‌ومیر ناشی از این ویروس را دارد.
دموکرات‌ها سعی دارند تا از این تهدید، فرصتی خلق کنند، هر چند اوضاع شکننده است و از تحقق «سناریوی کابوس» هراسانند. اعضای دموکرات در مجلس نمایندگان آمریکا به تشکیل کمیته‌ای برای بررسی مسائل اجتماعی و نژادی که فرصت‌های شغلی سیاهپوستان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، موافقت کردند.
«حکیم جفریز» نماینده دموکرات ایالت نیویورک در نطقی در صحن مجلس نمایندگان موضوع نژادی را به مسائل تاریخی کشان و به صحبت‌های اخیر سناتور جمهوریخواه «تام کاتن» که برده‌داری را «شر لازم» خوانده بود، واکنش نشان داد. وی گفت: ما در آمریکا راه درازی را طی کرده‌ایم و راهی طولانی در پیش داریم. برده‌داری، شر لازم نبود بلکه جنایت علیه بشریت بود.
این گونه مباحث نظری در محافل آمریکایی ادامه خواهد داشت اما اکنون ترسناک‌ترین سناریو همان عملی است که ترامپ انجام داده است و بر ادامه آن در آینده نزدیک اصرار دارد. او پیش از انتخابات ۲۰۱۶ درباره واکنش احتمالی خود و هوادارانش به احتمال شکست وی مدعی شده بود که حامیانش به خیابان‌ها خواهند ریخت و ممکن است شورشی رخ دهد.
امسال او در مقام نامزدی به سوی انتخابات می‌رود که در سه سال و نیم ریاست‌جمهوری‌اش به کرات از قدرت سوءاستفاده کرده و تنش‌ها را در سطوح ملی و بین‌المللی تشدید کرده است. چنین نامزدی از شعله‌ور کردن آتش نژادپرستی، تشدید سرکوب مخالفان و به راه انداختن شورش خیابانی ابایی ندارد.
از نگاه دموکرات‌ها، این یعنی «سناریوی کابوس» اما از نظر ترامپ، این یعنی اعمال قدرت و اقتدار. او این نوع قدرت‌نمایی را در قبال اوکراین و حتی چین به کار برد تا آنها را وادار کند که درباره فعالیت تجاری خانواده بایدن در آن کشورها تحقیق کنند. او این سبک اقتدارگرایی را در خانه به کار بسته است تا اعتراضات مدنی را خفه کند. وی هر دو سناریو را با هدف ترساندن مخالفان و وادار کردن آنها به پذیرش ریاستش انجم داد اما هر بار با واکنش اعتراضی مردم و اقدام تنبیهی دموکرات‌ها روبه رو شد.
مبارزات انتخاباتی چند هفته دیگر با برگزاری گردهمایی‌ها و مناظرات تب‌وتاب بیشتری پیدا می‌کند و به اوج می‌رسد. در شرایطی که کرونا کارنامه اقتصادی ترامپ را ضعیف کرده و او در انتهای دوره ریاستش دستاورد مهم و کارت برنده‌ای برای بازی ندارد، یقینا وی تلاش خواهد کرد تا نتیجه انتخابات را در خیابان‌ها و با ایجاد حس رضایت و برتری در میان نژادپرستان رقم بزند.
اگر ترامپ رییس جمهوری یک‌دوره‌ای باشد شاید آمریکایی‌ها بتوانند ویرانه‌های پس از وی را بازسازی کنند اما همانطور که «جان بولتون» مشاور امنیت ملی پیشین ترامپ گفته: «نمی‌دانم بعد از دو دور ریاست جمهوری وی چه اتفاقی خواهد افتاد.»
نظر شما