عربستان در ابتدای بحران داخلی در لیبی پس از سرنگون شدن «معمر قذافی » در کنار مصر و امارات و رژیم صهیونیستی دولت موقت برپا شده در شهر « البیضاء » در شرق لیبی به رهبری حفتر که دارای رویکرد لائیک است ، مورد حمایتهای سیاسی و نظامی خود قرار داد .
ترکیه نیز به عنوان نقطه مقابل عربستان، مصر و امارات، دولت وفاق ملی در طرابلس به رهبری السراج که مورد تایید سازمان ملل و وابسته به «جنبش اخوان المسلمین» است را مورد حمایت سیاسی و نظامی قرار داده است.
عربستان هماکنون گزینه راه حل سیاسی در لیبی را در پیش گرفته تا در سطح منطقه و جهان خود را به عنوان قهرمان خاتمه دهنده بحران در لیبی مطرح کرده و به اثبات برساند و به همین منظور « فیصل بن فرحان » وزیر خارجه سعودی را در هفته گذشته رهسپار مصر، الجزایر، تونس و مغرب کرد.
فیصل با مقامات بلندپایه این چهار کشور در منطقه موسوم به « مغرب عربی » دیدار کرده و در خصوص راههای حل و فصل مسالمتآمیز بحران لیبی با آنها به گفت وگو و تبادل نظر پرداخت.
تحلیلگران سیاسی معتقدند که عربستان سعی دارد با همکاری کشورهای شمال آفریقا یک صف متحد و یکپارچه در برابر حضور و نقشآفرینی گسترده و روزافزون ترکیه در پرونده لیبی به وجود آورد.
عربستان ، مصر و امارات که دلخوشی از اخوان المسلمین ندارند، حفتر را خط مقدم مبارزه با قدرت گرفتن اخوانیهای لیبی میدانند و به همین دلیل به هر قیمتی که شده، از حفتر حمایت میکنند.
در همین راستا « عقیله صالح » رئیس پارلمان در شهر « طبرق» در شرق لیبی و هوادار حفتر و مورد حمایت ریاض، قاهره و ابوظبی نیز سفر دورهای خود به کشورهای عربی را آغاز کرده است. این سفر دورهای از کشور مغرب آغاز شده و به دنبال آن، عقیله رهسپار اردن خواهد شد. گزارشهای رسانهای حکایت از آن دارد که وی احتمالا به کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و در راس آنها عربستان نیز سفر خواهد کرد.
امارات و عربستان در ماههای پایانی سال ۹۷ کوشیدند با حمایت از حفتر از خلا قدرت در قسمتهای جنوبی لیبی استفاده نموده و این ژنرال بازنشسته را بر این مناطق مسلط کنند. مناطق جنوبی لیبی دارای منابع نفتی فراوانی است. سیاست عربستان این است که حفتر هرچه منابع اقتصادی بیشتری در داخل لیبی به دست آورد تا بتواند با قدرت بیشتری بر عرصه سیاسی این کشور نفوذ کند. این حمایتها باعث شد تا حفتر در اواخر بهمن ماه سال ۹۷ بر میدان نفتی« الشراره» در جنوب غربی لیبی مسلط شود. از میدان نفتی الشراره روزانه ۳۱۵ هزار بشکه نفت استخراج میشود.
ائتلاف سلفی هایبا نیروهای حفتر
سلفیها در لیبی تحت رهبری« المدخلی» خطمشی سیاسی خود را از عربستان میگیرند، ولی تامین بودجه آنها برعهده امارات است، این نیروها مراکز حساس در لیبی را در اختیار دارند. مدخلیها دهها تیپ نظامی تشکیل دادهاند و دشمنان سرسخت اخوانیها به شمار میروند. با هدایت عربستان ، این گروهها در شرق لیبی با مهمترین گردانهای ارتش تحت امر حفتر ادغام شدند و گردان «صاعقه» را تشکیل دادند .
با توجه به اینکه جامعه بحرانزده لیبی پس از هفت سال شدیدا تشنه ثبات و نظم است، در واقع عربستان به دنبال انتشار این عقیده است که این تفکر (سلفیها به رهبری المدخلی) در لیبی است که یگانه ایجاد کننده نظم و ثبات در این کشور با حمایت ژنرال حفتر است. عربستان و امارات با بحرانآفرینی در لیبی و سپس ایجاد نظم در همان مناطقی که خود در آن مناطق بحران تولید کردهاند، سعی در بسط نفوذ سیاسی و نظامی گروههای مورد حمایت خود به رهبری حفتر دارند. این نظمآفرینی نمایشی، تاکنون بزرگترین سناریوی عربستان برای مشروعیت بخشی به دولت طبرق و حفتر در لیبی بوده است.
از سوی دیگر حفتر روابط خوبی با رژیم صهیونیستی دارد و در سخنان رسمی به دریافت کمک از اسرائیل نیز اشاره کرده است. در مقابل رژیم صهیونیستی نیز حفتر را یک مهره خوب برای جلوگیری از ورود سلاح به غزه از طریق لیبی میداند.
اسراییل همچنین برای تنگ کردن شعاع محاصره غزه نیاز به حضور در لیبی دارد، بنابراین حفتر با چراغ سبز عربستان روابط خوبی با رژیم صهیونیستی برقرار کرده و به نقطه پیوند منافع اسرائیل، عربستان و مصر در شرایط سیال لیبی تبدیل شده است.
نکته مهمی که ائتلاف غربی-عربی حامی ژنرال حفتر از آن غافل است ، ریشهدار بودن حکومت وفاق ملی به رهبری السراج در بدنه اجتماعی و جامعه مدنی لیبی است که راه خود را به آرامی و پیوسته ادامه و گسترش میدهد.
۱۴۸۷
نظر شما