ایران و چین با توافقی بلندمدت و ۲۵ ساله می‌خواهند افق‌های تازه‌ای از همکاری‌های دوجانبه را بگشایند. برنامه همکاری تهران و پکن دارای ابعاد سیاسی، اقتصادی و نظامی است که طبق آن قرار است دو طرف در پروژه‌های اساسی و زیرساخت‌های توسعه‌ای و در حوزه‌هایی نظیر صنعت، گردشگری، فناوری اطلاعات و ارتباطات همکاری کنند. برنامه همکاری درازمدت جمهوری اسلامی ایران و چین از مهمترین موضوعات مورد توجه رسانه‌های عربی طی هفته‌های اخیر بوده و این رسانه‌ها اخبار و تحلیل‌هایی را در این ارتباط منتشر ساختند که این گزارش به آنها می‌پردازد.
ایران و چین مکمل یکدیگر
برنامه ۲۵ ساله همکاری چین و ایران اساس و بنیانی برای گسترش روابط دو جانبه است. دو کشور در زمینه‌های علمی، فنی و انرژی به یکدیگر نیاز دارند و مکمل یکدیگرند. در چارچوب طرح «یک کمربند و یک جاده» جایگاه ایران برای چین مهم است و افزایش همکاری دوجانبه راه را برای ورود دو کشور به بازار جهانی بازتر می‌کند و ایران حلقه‌ای مهم در حمل‌ونقل کالای چین به آسیا و اروپا است.
به نوشته خبرگزاری «الجزیره» قطر، «حسن المومنی» استاد روابط بین‌الملل دانشگاه اردن معتقد است انعقاد توافق راهبردی میان ایران و چین سبب تقویت روابط دوجانبه خواهد شد. این دو کشور پس از آن به سوی همکاری‌های گسترده‌تر قدم بر می‌دارند و در عرصه‌های مختلف مکمل یکدیگر خواهد بود. ایران نیازهای عمده انرژی چین را بر آورده خواهد کرد و چین هم نیاز ایران به فناوری را تامین خواهد کرد تا این کشور بخش‌های انرژی و زیر ساخت‌های خود را توسعه دهد.
تارنمای «حیروت» یمن در گزارشی به قلم «حسن زید بن عقیل» نویسنده و تحلیلگر مسائل سیاسی یمنی آورد توافق همکاری چین و ایران سبب آغاز دوران جدیدی می‌شود و درها را برای ورود میلیاردها دلار از سرمایه چین در عرصه انرژی، بانکی، ارتباطات، بنادر، راه آهن و ده‌ها پروژه دیگر می‌گشاید. طرح یک کمربند و یک جاده می‌تواند مسیر امنی را برای صادرات نفت و گاز ایران به چین فراهم کند. ایران کلید طرح‌های چین در منطقه اوراسیا است که از اقیانوس اطلس در غرب تا تنگه برینگ در دورترین نقطه روسیه در شرق گسترش یافته است. راهبردنویسان چین، ایران را به عنوان یکی از مهمترین کشورها برای ارتباط آسیا با اروپا از طریق طرح ابتکار عمل یک کمربند و یک جاده به شمار می‌آورند. این طرح به دنبال بازنگری در ساختار و اصول تجارت بین‌الملل است.
روزنامه عربستانی «مکه» در گزارشی به قلم «امانی یمانی» می‌نویسد: اکنون ایران در طرح ابتکار عمل یک کمربند و یک جاده چین در محور قرار دارد. هدف چین از این طرح سرمایه‌گذاری بیش از یک تریلیون دلاری در زیر ساخت‌هایی است که بیش از ۶۰ کشور اروپایی، آسیایی و آفریقایی را به هم ارتباط می‌دهد.
به نوشته روزنامه الکترونیکی «رای الیوم» توافق همکاری راهبردی ایران و چین سبب گشایش راه ابریشم بین ایران و چین خواهد شد. این توافق صنعت نفت ایران را که به دلیل تحریم‌های آمریکا تاثیر پذیرفته است نجات خواهد داد و ایران خواهد توانست سطح تولید خود را به بیش از ۸ میلیون بشکه در روز برساند و ۹۰ درصد نیازهای نفتی چین را فراهم کند.
برندگان و بازندگان همکاری‌های ایران و چین
اجرایی شدن برنامه همکاری ایران و چین می‌تواند تأثیرات عمیقی بر مناسبات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی داشته باشد. این روابط دوجانبه پیامدهایی دارد که سایر بازیگران جهانی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
به نوشته روزنامه «الاخبار» لبنان، همکاری راهبردی با چین از نظر ژئوپلتیکی و اقتصادی سبب می‌شود که ایران در جهان به بازرترین قطب‌ها در طرح یک کمربند و یک جاده تبدیل شود. ورود ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیایی، منطقه تجاری آزادی را به وجود خواهد آورد که جمعیت آن بالغ بر ۲۶۰ میلیون تن خواهد بود. علت این موضوع آن است که ایران از قدرت فناوری بومی و جمعیت بیش از ۸۰ میلیون نفری و ثروت‌های طبیعی گاز، نفت و موقعیت جغرافیایی بی‌نظیری برخوردار است. این کشور دارای مردمی با فرهنگ، بازارهای بزرگ، قدرت علمی و فناوری پیشرفته و کشاوری پایدار، منابع معدنی چون زغال سنگ، آهن، آلومینیوم، سرب، اورانیوم، طلا و مس و ... است. در واقع برقراری روابط با دیگر کشورها و پیوند تدریجی اقتصاد ایران با کشورهای آسیایی و توسعه زیرساخت‌ها در بنادر، شبکه‌های ارتباطی، راه آهن، خطوط نفتی و گازی در سایه تغییر موازنه قدرت در عرصه بین‌الملل و افول مستمر جایگاه آمریکا، سبب تقویت جایگاه ایران خواهد شد.
به نوشته شبکه خبری الجزیره، «احمد القاروط» کارشناس اقتصاد و سیاست بین‌الملل معتقد است توافق همکاری با چین راه‌ها را برای سرمایه‌گذاران ایرانی در بازارهای چین بدون ترس از تحریم‌های غربی می‌گشاید. این توافق در چارچوب طرح منطقه‌ای قرار دارد و بسیاری از کشورها برای برقراری روابط با چین تمایل پیدا خواهد کرد. می‌توان این توافق را در چارچوب رقابت‌های بین‌المللی برای وضع شروطی برای تبادل تجاری در قرن آینده به شمار آورد و به جهانیان گفت که کشوری مانند ایران که تحریم های رنج می‌برد به کشوری با ثبات مالی و سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت در بخش‌های راهبردی تبدیل شده است که از توسعه و شکوفایی واقعی و امنیت منطقه برخوردار است.
در گزارش روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن می‌خوانیم: کارشناسان مسائل انرژی معتقدند توافق راهبردی چین و ایران در چارچوب رقابت‌های ژئوپلتیک بر سرمنابع نفت در منطقه خاورمیانه قابلیت بررسی دارد. از زمان تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه ایران روابط تهران با چین به ویژه در عرصه‌های انرژی، دفاعی و ژئوپلتیک توسعه یافته است.
تارنمای حیروت یمن در بخشی از گزارش خود آورده چین و ایران به طور عملی مدت‌ها است که شریک راهبردی یکدیگرند و همکاری با چین و ورود سرمایه های چین به ایران سبب می‌شود ایران به پیشرفت خود ادامه دهد. همچنین این موضوع سبب گسترش همکاری نظامی و تبادل اطلاعات می‌شود و زمینه را برای حضور چین در منطقه‌ای که دهه‌ها مرکز نفوذ آمریکا بود فراهم می‌کند. این توافق سبب می‌شود ایران و چین در عرصه بین‌المللی راهبرد خود در رویارویی با آمریکا را تقویت سازند و شکست ژئوپلتیکی را برای آمریکا رقم زنند.
شبکه الجزیره در بخشی از گزارش خود از قول حسن المومنی استاد دانشگاه اردن می‌نویسد همکاری ایران و چین زمینه تقویت جایگاه پکن در منطقه خاورمیانه را به وجود آورده و با تقویت حضور چین در منطقه خلیج فارس، دوران قدرت جهانی چین آغاز خواهد شد.
به نوشته شبکه الجزیره، «عادل شدید» پژوهشگر مسائل سیاسی هم معتقد است که ایران و چین، آمریکا را دشمن مشترک به شمار آورده و این دو کشور از سیاست‌های یکجانبه دولت آمریکا متاثر شده‌اند. با همگرایی ایران و چین، ائتلافی برای ضربه‌زدن به حضور آمریکا در منطقه خاورمیانه در حال شکل‌گیری است که در آینده دیگر کشورها هم به این ائتلاف ملحق خواهند شد. ایران با همکاری اقتصادی و نظامی با چین به کشورهای اروپایی نشان داد که وابستگی آنها به آمریکا در موضوع برجام به منافع این کشورها زیان زده است و باید منافع اقتصادی خود را بر روابط سیاسی خود با آمریکا ترجیح دهند. چین هم با تقویت همکاری خود تحریم‌های آمریکا را به چالش کشید و اراده اقتصادی خود را بر آمریکا تحمیل کرد.
نظر شما