علی ربیعی سخنگوی دولت در پاسخ به ادعای دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا در مورد اینکه در صورت انتخاب مجدد به سرعت با ایران به توافق خواهد رسید، گفت: «آقای ترامپ چهار سال فرصت داشت که با انتخاب یک مسیر درست، توافق شده و قانونی، دیپلماسی موفقی را با ایران آغاز کند. او نه تنها این کار را نکرد، بلکه بدترین خطاهای آمریکا را در دهه‌های گذشته مرتکب شده است. اگر ترامپ در مسیر جبران اشتباهات گذشته، جدی باشد از آن استقبال می‌کنیم، اما به نظر نمی‌رسد که ادعای اخیر او، هدفی فراتر از جلب رای در انتخابات داشته باشد. آمریکا به اعتراف رهبرانش از برجام خارج شده و تا زمان بازگشت کامل به آن و انجام تمامی تعهداتش، هیچ حقی چه در ارتباط با متن توافق و چه مرتبط با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در حمایت از آن ندارد».
به واقع می توان گفت که اظهارات پوپولیستی و انتخاباتی ترامپ که صرفا به دلیل تاثیرگذاری در انتخابات آتی و جلوگیری از ریزش شدید آرا در میان طرفداران سابقش انجام میپذیرد، اصولا فاقد اصالت و ارزش حقوقی و معنوی است. چراکه:
یکم) هم‌زمان با ادعای ترامپ، تیم نئوکان و جنگ‌سالار کاخ سفید به سرپرستی پمپئو وزیر خارجه این رژیم، ریاکارانه در حال طراحی و ارائه سازوکارهای خصمانه با هدف تشدید فشارهای حداکثری علیه ایران از طریق خنثی‌سازی و بلا اثر نمودن قطعنامه ۲۲۳۱ و ذیل آن توافق برجام در شورای امنیت هستند. تلاش‌هایی که برای آنها در پرده پایانی «نمایش نژادپرستی»، سرانجامی جز ناکامی و انزوا در پی نخواهد داشت.
دوم) ایران در سه سال گذشته در کنار جامعه بین‌المللی مصمم به پاسداری از قوانین، توافقات و مقررات و نیز صلح و امنیت بین‌المللی بوده است. اما آمریکا پیمان‌شکنانه مجموعه قوانین و توافقات بین‌المللی را با تکبر و نگاه نژادپرستانه نقض کرده و از جامعه جهانی فاصله گرفته است. بدین سبب دولت نژادپرست ترامپ نه تنها به ایران، بلکه با نقض و خروج از توافقات و تفاهمات بین‌المللی و تحریم بیش از سی کشور دیگر، به جهان ظلم کرده است. بر این اساس امیدی به اصلاح رفتار و تغییر منش در چنین مجموعه پیمان‌شکنی در آینده نیز وجود ندارد.
سوم) در سه سال گذشته ترامپ و یارانش از جمله جان بولتون، برایان هوک، مایک پمپئو، نتانیاهو و جمعی از دیگر خشونت‌طلبان جنگ‌سالار با ایده‌هایی که نازی‌های آلمان در سر داشتند، تلاش کرده‌اند تنش‌ها در روابط ایران و آمریکا را در راستای منافع صهیونیسم و مرتجعین عرب به عنوان سردمداران تروریسم در منطقه خاورمیانه، هرچه بیشتر تشدید کنند. تصمیم به الغای پیمان مودت و روابط اقتصادی و حقوق کنسولی (که بیش از ۶۰ سال پیش در ٢٣ مرداد سال ۱۳۳۴ بین نمایندگان دو کشور امضا شده بود)، از سوی مایک پومپئو، از جمله این رفتارهای خشونت‌آفرین، غیرسازنده و مخرب محسوب شده و هیچگاه فراموش شدنی نیست.
چهارم) ایران در سه سال گذشته به هیچ عنوان میز مذاکرات را ترک نکرده و علیرغم فشارهای حداکثری و تروریسم جنایتکارانه اقتصادی به ویژه در سخت‌ترین شرایط دوران پاندمی کرونا، از مذاکرات در چارچوب برجام استقبال کرده است. در این ارتباط ایران بارها نزد جامعه جهانی و افکار عمومی از ترامپ دعوت کرده است تا از سیاست‌های خصمانه علیه ایران دست برداشته و با لغو تحریم‌های تروریستی و احترام به قوانین بین‌المللی، به برجام و میز مذاکرات بازگردد. قطعا این درخواست تاکنون برقرار است و چنانچه ترامپ صداقت دارد، نیازی به وعده برای آینده نیست و همین امروز در رفتارش تجدیدنظر کرده و تبلیغاتی و عوام‌فریبانه نبودن اظهاراتش را با اقدامات سازنده اثبات کند. آنچه می‌تواند صداقت ترامپ را نشان دهد:
۱- ترک سیاست‌های خصمانه علیه دولت و ملت ایران و برکناری سریع باقیمانده عناصر جنگ‌سالار، فریبکار و دروغگویی که در راس آن مایک پمپئو قرار دارد. افرادی که فعالانه به روندهای خربکارانه علیه جامعه بین‌المللی و ایران عمل می‌کنند.
۲- صدور فرمان لغو تحریم‌های ظالمانه و تروریستی علیه ملت و دولت ایران به عنوان اولین گام حسن‌نیت خصوصا به دلیل پاندمی کرونا،
۳- گام برداشتن به سوی چندجانبه‌گرایی از طریق بازگشت به میز مذاکرات در چارچوب توافق بین‌المللی برجام.
قطعا پذیرش سیاست‌های مبتنی بر اصول فریبکاری، پوپولیسم و نژادپرستی نزد افکارعمومی آمریکا و جامعه جهانی قابل قبول نیست. بنابرچنین وضعیتی پیش‌بینی این که دولت ترامپ در صورت ادامه این روندها، نمره قبولی را در انتخابات پیشرو از مردم آمریکا نیز کسب نخواهد کرد، چندان دشوار به نظر نمی‌رسد.
کارشناس روابط بین الملل
نظر شما