کرونا فرصتی برای آشنایی و دوستی سالمندان با فضای مجازی

دکتر اکرم فرهادی روز سه‌شنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: یکی از کارکردهای مهم خانواده نگهداری از سالمندان و کودکان است که به دنبال مدرنیته و تغییرات زندگی در سال‌های اخیر، دچار تحول و دگرگونی شده است.

وی ادامه داد: باید این واقعیت را پذیرفت که سلیقه نسل کنونی با نسل گذشته بسیار متفاوت است شکل گذران زندگی، ارزش‌ها و روش‌های آن‌ها با نسل حاضر تفاوت دارد به نحوی که اغلب زندگی نسل گذشته در پیوند عمیقی با دیگر اعضای خانواده تعرف شده،‌ آن‌ها زمان زیادی را وقف دیگران کرده و شاید به نسبت نسل کنونی مهارت گذران وقت با خود و بدون دیگری را یاد نگرفته باشند.

این استاد یار سلامت سالمندی گفت: باید با نگاه فرصت گونه به این شرایط فعلی به آشتی و دوستی بیشتر سالمندان با تکنولوژی فکر کرد، تکنولوژی ای که یکی از مهمترین عوامل شکاف نسلی بین جوانان و سالمندان شده است.

فرهادی اضافه کرد: یاد دادن نحوه استفاده از  تکنولوژی گوشی‌های هوشمند و اپلکیشن‌های مربوط به آن  که زیاد هم پیچیده نیست و برای تمام افراد با هر میزان سواد و دانش در دسترس است، می تواند تا حدودی مشکل ارتباطی سالمندان با دیگر اعضای خانواده و خلا پرکردن اوقات فراغت سالمندان را برطرف کند.

وی ادامه داد: استفاده از تکنولوژی‌های جدید را باید به سالمندان آموزش داد و با کنار گذاشتن ترس از یادگیری به آموزش هر چه بیشتر این نوع تکنولوژی به سالمندان اطراف خود تلاش کرد شاید یکی از بهترین هدیه  در این روزها برای سالمندان خرید یک گوشی هوشمند باشد که با استفاده از اپلیکیشن‌های متناسب با نیازهای وی می‌توان به  استقلال هر چه بیشتر سالمند در امور روزمره و خارج از منزل کمک کرد.

فرهادی گفت: همچنین سالمندان با استفاده از اپلکیشن‌های مختلف از جمله گوش دادن به کتاب های صوتی، آهنگ های قدیمی، آپ های مخصوص قرآن، آپ های مخصوص دیدن فیلم و سریال، مراسم های مذهبی، گشت و گذار مجازی در نقاط مختلف مذهبی و سیاحتی دنیا ، یادگیری زبان خارجه، انواع کارهای هنری، عضویت در گروه‌های خیریه و امور داوطلبانه می‌توانند، اوقات فراغت خود را پر کنند.

وی بیان کرد: از دیگر تاثیر مثبت یادگیری استفاده از ابزار هوشمند برای سالمندان، کمتر کردن شکاف بین نسلی و پر کردن تنهایی حاصل از این شکاف است و از این طریق کیفیت گذران اوقات فراغت سالمندان ارتقا یافته و دغدغه و نگرانی فرزندان هم کمتر می‌شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر بیان کرد: در شرایط بحران کرونا، فرصتی ایجاد شد تا افراد خانواده زمان بیشتری را در کنار هم بگذرانند همچنین در ماه‌های ابتدایی شیوع این ویروس و اعمال قرنطینه در روزهای متمادی فرصت خوبی را برای بازاندیشی در مفهوم خانواده و کارکردهای آن ایجاد کرد.

فرهای اضافه کرد: کرونا اگر چه تهدید جدی برای سلامتی ما به حساب می‌آید، اما فرصت‌های زیادی را برای اندیشیدن به زندگی و روش‌های ما برای مقابله با وضعیت‌های بحرانی به وجود آورده است.

وی ادامه داد: سالمندان و کودکان در گروه‌های آسیب پذیر قرار دارند، برای کودکان در شرایط کرونا، یک فرصت مثبتی که به وجود آمده، گذراندن زمان بیشتر کودکان با والدین است البته استفاده از این فرصت به هوشمندی بالایی نیاز دارد، چرا که اگر به خوبی از این فرصت استفاده نشود می‌تواند به تهدید و آسیب بیشتر به کودکان تبدیل شود.

فرهای اظهار کرد: اما در گروه سالمندان، این افراد در شکل‌های مختلفی دوران سالمندی خود را می گذرانند، سالمندانی که با خانواده هستند،‌ سالمندانی که به تنهایی زندگی می‌کنند، سالمندان که به صورت زوج زندگی می‌کنند و سالمندانی که در آسایشگاه هستند هر کدام از این افراد متناسب با نوع زندگی آنها در بحران به وجود آمده دچار آسیب شده یا فرصت مناسبی برای تقویت پیوند خود با دیگر اعضای خانواده بدست آورده اند.

وی بیان کرد: این دسته بندی باعث تنوع در پیامدهای بحران کرونا بر گروه سالمندان شده،‌ برای برخی این شرایط تهدید و برای بعضی به عنوان فرصت به شمار می‌رود.

فرهای اضافه کرد: بعضی از سالمندان که با خانواده زندگی می‌کردند، شرایط موجود باعث شده دیگر افراد خانواده زمان بیشتری را در خانه و کنار آنها باشند، اما گروه دیگری از سالمندان که تنها زندگی می‌کردند، این بحران و محدودیت‌های آن، باعث عمیق‌تر شدن این تنهایی و آسیب پذیری بیشتر این گروه شده است، و آنها را از روابط با فرزندان و نوه‌های خود کمی محروم کرده است.

استادیار سلامت سالمندی گفت: در فرهنگ ایرانی - اسلامی،‌ دیدار با والدین و سالمندان عضو خانواده یکی از ارزش‌های بسیار مهمی است که در دین اسلام هم به آن سفارش و تاکید فراوان شده است با شیوع این بیماری هرچند که تاکید بر فاصله گذاری فیزیکی و کاهش رفت و آمدها شده است، اما باید بپذیریم که به طور کامل نمی‌توان آن را کنار گذاشت.

وی ادامه داد: در این شرایط، باید به مساله روحی و روانی سالمندان هم بطور ویژه توجه کرد، دیدارها را می‌توان با رعایت دقیق پروتکل‌های  بهداشتی به صورت دوره‌ای برگزار کرد.

فرهادی با بیان اینکه این دیدارها در تقویت روحیه سالمندان بسیار تاثیرگذار است، گفت: با سر نزدن به والدین سالمند اگر چه از سلامت جسمانی و فیزیکی آنها محافظت می‌شود  ولی می‌تواند باعث آسیب به سلامت روان آنها شود.

وی یادآور شد: لذا با تاکید فراوان بر رعایت سخت گیرانه پروتکل‌ها ( حفظ فاصه 2 متری، ماسک زدن طرفین، روبوسی نکردن و دست ندادن) در زمانی که هر دو طرف هیچ علامتی ندارد می‌توان این ارتباطات فیزیکی را حفظ کرد. 

فرهادی اضافه کرد: در باور عموم بطور اشتباه این جمله که :"کودکان مبتلا نمی شوند" جا افتاده بنابراین برای کودکان از ماسک استفاده نمی شود، این اشتباه است و باید به طور حتم کودکان نیز از ماسک استفاده کنند به خصوص در دیدار با پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها رعایت این نکته الزامی ست و باید جدی گرفته شود، چرا که ممکن است کودکان انتقال دهنده پنهان ویروس باشند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: به هیچ عنوان توصیه به حذف کامل دیدار با سالمندان در این ایام نمی‌شود، چون این کار تاثیرمنفی زیادی به دنبال دارد بلکه دیدار با سالمندان با رعایت همه جوانب می‌تواند تاثیر به سزایی در تقویت روحیه آن ها و بهبود عملکرد سیستم ایمنی، وضعیت شناختی، اشتها  و تنظیم سیکل خواب و بیداری آنها  داشته باشد پس نباید  سلامت را فقط تک بعدی و با نگاه صرف جسمانی دید.

 فرهادی افزود: خیلی از بستری‌های بیمارستان‌ها، در ماه‌های گذشته به علت بودن افراد در دورهمی‌ها، جشن، مراسم عزا بوده که منجر به فوت برخی از این افراد شده است این رفتارها نشان دهنده نداشتن  مسئولیت پذیری اجتماعی افراد است.

وی بیان کرد:  این افراد برای تفریح یا گذاران اوقات فراغت، دورهمی یا جشن را انتخاب می کنند و با این انتخاب اشتباه جان خود و دیگر افراد جامعه را نیز به خطر می اندازند.

استادیار سلامت سالمندی گفت: نیاز است که برای تمام گروه‌های سنی به خصوص سالمندان در مدیریت اوقات فراغت دقت و هوشمندی لازم را به کار گرفت.