اگرچه سالگرد وقوع زلزله نیست اما هفته دولت هم فرصتی برای بیان خدمات ارایه شده از سوی دستگاه های اجرایی و خدماتی در زلزله سه سال پیش است؛ حادثه ای دلخراش که دولت با همراهی و کمک مردم از این تهدید بزرگ یک فرصت مناسب برای بازسازی و رفع مشکلات مردم ایجاد کرد و رکوردهای خوبی به نام ایران و کرمانشاه به ثبت رسید.
در زلزله ۷.۳ ریشتری ۲۱ آبان سال۹۶ متاسفانه ۶۲۰ نفر از هموطنانمان جان خود را از دست دادند و بیش از ۱۲ هزار نفر نیز مصدوم شدند.
پس از وقوع این حادثه دلخراش مردم و مسوولان با همت و عزم جدی برای کمک به حادثه دیدگان وارد میدان شدند و زلزله زدگان را تنها نگذاشتند و در کنار آنها برای رفع مشکلاتشان تلاش کردند.
در این میان دولت برآوردها برای جبران خسارات ناشی از زلزله را یک هفته پس از وقوع آن و با پایان کار آواربرداری آغاز کرد و اعلام نمود که در مجموع ۱۸هزار واحد مسکونی به کلی تخریب دیده است.
رهبر معظم انقلاب در روزهای اول وقوع زلزله به میان مردم زلزله زده آمدند و در سخنانی خطاب به مسوولان فرمودند که از این تهدید زلزله فرصت بسازید و این جمله تاریخی باعث شد عزم همه مسوولان ملی و استانی برای تسریع در بازسازی و آبادانی مناطق زلزله زده جزم شود.
حضور رهبر معظم انقلاب در چادر زلزله‌زدگان
دولت در لبیک به توصیه های رهبر معظم انقلاب، ستاد بازسازی مناطق زلزله زده استان کرمانشاه را زیرنظر معاون اول رییس جمهوری آغاز کرد و در استان کرمانشاه نیز با محوریت شخص استاندار هر هفته چهارشنبه ها این جلسه برگزار شد و در هر جلسه ای یکی از مسوولان ارشد کشوری برای رفع مشکلات مناطق زلزله زده حضور می یافت.
نتیجه همه جلسات، پیگیری ها و رایزنی های مسوولان ملی و استانی، به جای گذاشتن رکوردهای جهانی در مقوله بازسازی مناطق زلزله زده استان کرمانشاه بود به طوریکه نماینده صلیب سرخ جهانی در کرمانشاه به صراحت این موضوع را تایید کرد و گفت: در این زلزله رکورد انتقال مصدومان به بیمارستان در کمترین زمان شکسته شد و این افتخار به نام جمهوری اسلامی و کرمانشاه به ثبت رسید.
جابجایی ۱۲هزار مصدوم توسط بالگرد به مراکز درمانی شهر کرمانشاه و سایر شهرهای کشور رکورد جهانی بود که مورد توجه دنیا قرار گرفت.
رکورد دیگری که دراین زمینه به نام ایران به ثبت رسید تسریع در آواربرداری و شروع عملیات بازسازی واحدهای مسکونی بود که دولت توانست در مدت ۲ سال همه واحدها را بسازد و خانواده ها را در آن ساکن کند.
۴۱ هزار واحد مسکونی ساخته شد
در آستانه هفته دولت خبرگزاری ایرنا مرکز کرمانشاه آخرین وضعیت مناطق زلزله زده را با «جلیل بالایی»؛ مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در میان نهاد و او به تشریح وضعیت این مناطق پرداخت.
بالایی در این گفت و گو با اعلام اینکه موضوع زلزله استان کرمانشاه را باید به سه بخش تفکیک کنیم، گفت: بخش اول مربوط به بازسازی واحدهای مسکونی، بخش دوم مربوط به زیرساخت ها و بخش سوم نیز مربوط به بازتوانی اقتصادی و مسایل روحی، روانی و فرهنگی اجتماعی مردم مناطق زلزله زده است.
وی اضافه کرد که هر یک از این بخش ها زمانی برای پایان دارند و براساس زمان بندی ما پروژه های هر بخش را تحویل دادیم.
او در مورد آخرین وضعیت بازسازی واحدهای مسکونی با بیان اینکه زلزله در مجموع به ۱۸ هزار واحد مسکونی خسارت وارد کرد، گفت: اگرچه بسیاری از واحدهای مسکونی در مناطق زلزله زده آسیب ندیده بودند اما نامقاوم و ناایمن بودند و ما از این فرصت زلزله برای بازسازی و مقاوم سازی این واحدها هم استفاده کردیم.
وی توضیح داد که در مجموع ۴۱ هزار واحد مسکونی در مناطق زلزله زده ساختیم و تحویل مالکان و خانواده های آنها دادیم.
وی گفت: برخی از خانوارها واحد مسکونی خود را در قالب ۲ و سه طبقه ساخته اند که ملاک ما برای اعلام پایان بازسازی اتمام یک طبقه آن است و سایر طبقات را خانوارها هر زمانی که خواستند می توانند بسازند.
او گفت: هدف ما ساخت یک طبقه و سکونت خانواده ها در آن و پایان اسکان موقت است و ملاک بنیاد مسکن نیز در اعلام پایان بازسازی این بوده است.
وی با بیان اینکه ما پایان بازسازی واحدهای مسکونی تخریب شده براثر زلزله را اعلام کرده ایم، گفت: ما اکنون دیگر واحدی نداریم که بازسازی نشده باشد.
ساخت ۱۴۸۷ واحد مسکن شهری ادامه دارد
وی اظهار داشت: همه واحدهای مسکونی تخریبی و تعمیری در مناطق روستایی به بهره برداری رسید و تحویل داده شد اما در مناطق شهری ساخت هزار و ۴۸۷ واحد مسکونی به دلیل مشکلات حقوقی مانند انحصار وراثت، مشکلات سند و سایر مسایل از سال ۹۸شروع شده که در این موضوع دولت مقصر نیست و مشکلات حقوقی باعث تاخیر در شروع ساخت این واحدها بوده است.
وی با اعلام اینکه ساخت ۴۱ هزار و ۱۵۸ واحد را در مناطق زلزله زده در دستور کار قرار دادیم، گفت: ۳۸ هزار و ۷۴۴ واحد تاکنون به بهره برداری رسیده و هزار و ۴۸۷ واحد که سال ۹۸ استارت خورده در دست اجرا است که هزار و ۴۳ مالک دارد که بخشی را به صورت ۲ و سه طبقه ساخته اند و با پیشرفت مناسبی در دست اقدام است.
وی تصریح کرد: تسهیلات تکمیلی که به مالکان این واحدها داده ایم مشروط به این بوده که پول را خرج تکمیل یک طبقه کنند و در آن ساکن شوند و مابقی را با مرور زمان بسازند.
به گفته او، عملیات مرمت و بازسازی تمام ۶۷ هزار و ۵۶۸ واحد تعمیری در مناطق زلزله زده نیز به اتمام رسید و اکنون خانواده ها در آن ساکن هستند.
اختصاص ۵۷۷ میلیارد تومان برای ساخت زیرساخت ها
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در ادامه سخنانش به ساخت زیرساخت های تخریب شده براثر زلزله نیز اشاره کرد و گفت: اولویت ما ابتدا ساخت واحدهای مسکونی مردم بود و از این رو زیرساخت ها را به بعد موکول کردیم به طوریکه در سال ۹۶ کاری نکردیم و عملا ساخت زیرساخت ها را از سال ۹۷ شروع کردیم.
بالایی افزود: هزار و ۱۳۷ پروژه در حوزه زیرساخت ها را در مناطق زلزله زده شروع کردیم که ۹۵۵ میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفتیم و ابلاغ شد که از این میزان نیز ۵۷۷ میلیارد تومان تخصیص پیدا کرد.
به گفته او، میانگین پیشرفت فیزیکی پروژه های حوزه زیرساخت در مناطق زلزله زده استان ۵۳ درصد است.
وی توضیح داد همچنین امسال دولت ۲۰۰ میلیارد تومان اعتبار جدید ابلاغ کرده که بتوانیم حوزه زیرساخت را ادامه دهیم.
پرداخت ۶۰۰ میلیارد تومان برای بازتوانی اقتصادی مردم اولویت دیگر دولت
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در ادامه سخنان خود به بازتوانی اقتصادی مردم مناطق زلزله زده به عنوان یکی دیگر از اولویت های دولت اشاره کرد و گفت: در این بخش دولت ۶۰۰ میلیارد تومان با تخصیص ۱۰۰ درصدی در قالب تسهیلات چهار درصد طولانی مدت به مردم پرداخت کرد که این میزان تسهیلات پرداختی منجر به سرمایه گذاری هزار میلیارد تومانی برای احیای واحدهای صنفی و صنعتی شد.
به گفته او، با پرداخت این میزان تسهیلات در مجموع ۲۲ هزار و ۷۰۳ واحد دامی، صنفی، تجاری و صنعتی در استان احیا شد و در نهایت منجر به احیا، تثبیت و یا ایجاد ۱۹ هزار و ۴۳۹ شغل شد.
او تلاش دولت را بازگشت سریع مردم به زندگی و احیای کسب و کارها دانست و گفت: در این راستا از همه ظرفیت ها برای احیای واحدهای تعطیل شده استفاده شد و خوشبختانه در کمترین زمان ممکن این واحدها احیا گردید.
بازتوانی روحی و روانی همچنان ادامه دارد
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه بازتوانی روحی روانی بازماندگان زلزله همچنان ادامه دارد و پروسه ای مستمر و زمان بر است، گفت: تا زمانی که هر بچه ای از شنیدن هر صدای احساس نگرانی کند و بگوید زلزله است آسیب های روانی ناشی از زلزله وجود دارد و پایانی برای این موضوع متصور نیست.
بالایی افزود: یا وقتی در درون خانواده ای فردی قطع نخاعی وجود دارد و خانواده و جامعه باید هزینه بدهد و خودش هزینه جوانی اش را می دهد، آثار روحی روانی زلزله به چشم می خورد.
او گفت: در حوزه بازتوانی باید روند بازتوانی همچنان ادامه پیدا کند اما بعضی از آسیب ها مانند جانباختن ۶۲۰ نفر از هموطنانمان قابل جبران نیست.
۱۱هزار میلیارد تومان بار مالی زلزله برای دولت
وی اظهار داشت: دولت در هیچ کجای دنیا مسوولیت بازسازی را بر عهده نمی گیرد بلکه حمایت می کند و در حقیقت رکن اساسی در چنین حوادثی خود مردم هستند و دولت هم تا جایی که توانست در کنار مردم بود.
بالایی با بیان اینکه بازسازی مناطق زلزله زده استان کرمانشاه در مجموع ۱۱ هزار میلیارد تومان برای دولت بار مالی داشت، گفت: دولت به چند روش در مقام حمایت وارد شد. بخشی از طریق تسهیلات که ۲ هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان تسهیلات فقط برای بازسازی واحدهای مسکونی داد و ۶۵۰ میلیارد تومان هم به صورت بلاعوض برای ساخت واحدهای مسکونی کمک کرد.
وی همچنین با بیان اینکه دولت ۶۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به بخش اقتصادی داد، افزود: در زلزله ما شاهد فشار بر زندگی خانواده‌هایی که به نظام بانکی بدهکار بودند و قدرت بازپرداخت تسهیلات را نداشتند، بودیم.
او گفت: دولت ۲ هزار و ۴۴۲ میلیارد تومان از بدهی مردم خسارت دیده را به مدت ۲ سال امهال کرد که ۶۹۰ میلیارد تومان بار مالی برای دولت داشت.
او توضیح داد بار مالی بعدی که برای دولت داشت؛ دولت مکلف است مابه التفاوت این تسهیلاتی ۱۸ درصدی را که از بانک گرفته و به صورت به چهار درصد به مردم می دهد را باید در طول ۱۵ سال به بانک ها پرداخت کند که بار مالی این تسهیلات بیش از چهار هزار میلیارد تومان است و از طرف دیگری هزار و ۲۴۱ میلیارد تومان نیز خسارت حوزه زیرساخت داشتیم.
وی در ادامه گفت: از سوی دیگر دولت پروانه ساخت واحدها را رایگان داد و پول آن را به شهرداری داد، بابت نقشه های نظام مهندسی هم که به صورت رایگان در اختیار مردم گذاشت به این سازمان پول داد، سیمان رایگان در اختیار مردم گذاشت و آهن را به قیمت تمام شده واگذار کرد.
بالایی توضیح داد که این عدد ۱۱ هزار میلیارد تومان شامل تسهیلات، کمک های بلاعوض، امهال وام های بانکی، جبران سود تسهیلات و حمایتی که در تامین مصالح و زیرساخت ها انجام شده، است.
هر روز ۱۳۱ واحد ساخته شد
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در ادامه سخنانش گفت: در هزار روزی که از زلزله می گذرد در مجموع ۱۳۱ هزار واحد مسکونی، خدماتی، دامی، صنفی، تجاری، آموزشی و صنعتی در استان بازسازی و مرمت شد یعنی ۱۳۱ واحد را روزانه یا مرمت کردیم یا از اول ساختیم که اتفاق مهمی در حوزه عمرانی و اقتصادی است.
بالایی افزود: در حوزه آموزشی الان در هیچ نقطه ای از استان خبری از مدارس آسیب دیده و ناایمن نداریم و ۱۰۰ درصد بازسازی شد.
او گفت: در زلزله ۷۸ مدرسه با ۴۱۵ کلاس درس تخریب شد که این تعداد به صورت کامل مهر سال ۹۸ با حضور وزیر آموزش و پرورش تحویل داده شد.
وی به موج حمایت مردم وخیرین مدرسه ساز از ساخت مدرسه در استان اشاره کرد و گفت: این موج این را به مناطقی که مدرسه نداشتند و از کانکس استفاده می کردند، بردیم بردیم که در نهایت ۲۷۰ میلیارد تومان پروژه شد که ۱۴۵ میلیارد تومان آن را خیرین دادند و ۱۲۵ میلیارد تومان هم دولت کمک کرد که با این میزان در طی هزار روز هزار کلاس درس ساخته شد که یکی از مصادیق فرصت سازی از زلزله این موضوع بود.
اوی تصریح کرد که الان کمترین نگرانی برای سقف های ایمن در مدارس و به ویژه در مناطق زلزله زده نداریم و همه مدارس ایمن و مقاوم است.
جلیل بالایی؛ مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه
۲۴۰ پروژه درمانی نیز ساخته شد
حوزه درمان نیز از دیگر بخش هایی بود که دولت به سرعت اقدام به بازسازی زیرساخت های آن کرد به طوریکه به گفته مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در مجموع ۲۴۷ واحد بهداشتی، درمانی در زلزله آسیب دید که شامل ۲۲۷ مورد خانه بهداشت، ۹ مرکز جامع سلامت، چهار مرکز فوریت های پزشکی و هفت بیمارستان بود.
به گفته بالایی، تا امروز ۲۴۰ واحد از این ۲۴۷ واحد به بهره برداری رسیده که اتفاق مهمی است.
تنها ۴۲۰ کانکس در شهر سرپل ذهاب باقی مانده است
زلزله در فصل پاییز و در زمان سرد شدن هوا اتفاق افتاد و دولت برای اسکان اضطراری مردم به ناچار از کانکس استفاده کرد و با کمک مردم و خیرین و دولت ۱۸هزار و ۸۰۰ کانکس تحویل مردم در مناطق زلزله زده شد و خانواده هایی هم که کانکس نگرفتند دولت مبلغی بین پنج تا ۱۰ میلیون تومان در اختیار آنها قرار داد که کانکس بخرند.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری کرمانشاه در ارتباط با آخرین وضعیت پراکندگی کانکس ها در مناطق زلزله زده، گفت: الان هیچ کانکسی در روستاها نداریم که محل زندگی مردم باشد ولی به دلیل ماهیت زندگی روستایی الان بخش زیادی از کانکس‌ها برای پوشش برخی از نیازمندی های زندگی مثلا برای نگهداری دام، علوفه و سایر وسایل به صورت انباری در داخل حیاط و در کنار خانه بازسازی شده مورد استفاده روستاییان قرار می گیرد.
بالایی افزود: در داخل روستاها ما هیچ روستایی آسیب دیده ای که داخل کانکس زندگی کند نداریم و هر جایی کانکس وجود دارد برای استفاده شخصی و غیر از سکونت است.
وی اظهار داشت: در شهر سرپل ذهاب آخرین آماری که داریم ۴۲۰ کانکس باقی مانده که بیش از ۳۳۰ مورد از اینها استفاده سکونت و مسکونی ندارند یا محل پارک ماشین و یا تبدیل به انباری و یا محل کسب است.
او گفت: ۹۲ کانکس داریم که اینها استفاده مسکونی دارد ۲۶ مورد مربوط به واحدهای احداثی است که نتوانسته خانه را تکمیل کند و الان تسهیلاتی که می دهیم مشروط به این است که کانکس هایی را جمع کنیم.
وی اضافه کرد: تصمیم گرفته ایم که این ۳۰۰ کانکس که استفاده مسکونی ندارد و خانه اشان تخریب نشده جمع آوری کنیم.
وی تصریح کرد: خوشبختانه امروز منظر و کالبد شهر سرپل ذهاب احیا شده و زندگی جریان دارد و به راحتی نمی شود تشخیص داد که اینجا زلزله زده است.
نمایی از شهر سرپل ذهاب
