دولت روحانی با الگو قرار دادن خط‌مشی اعتدال و تعامل، گام‌های متوازنی را به‌منظور ترمیم و بهبود چهره جمهوری اسلامی ایران برداشت و بسترهای لازم به‌منظور بهره‌گیری از ظرفیت، توانمندی و فرصت‌های پیش روی ایران را فراهم کرد. دستاوردهای دولت در حوزه‌های مختلف به ویژه در عرصه سیاست خارجی بارها مورد توجه رسانه‌های عربی قرار گرفته و این رسانه‌ها آثار ناشی از برجام و در پیش گرفتن دیپلماسی اعتدالی، تقویت مناسبات با دیگر کشورها، نقش‌آفرینی ایران در حل بحران‌های منطقه و منزوی شدن آمریکا را در گزارش‌ها و تحلیل‌های خود مورد توجه قرار داده‌اند.
توافق هسته‌ای و فراهم شدن فرصت تحرک برای ایران
با توافق هسته‌ای و اجرایی‌شدن برجام، ایران به وضعیتی دست یافت که نه تنها تنگناهای اقتصادی برداشته شد، بلکه ایرانِ هسته‌ای مورد پذیرش قرار گرفت و کشورمان از ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل نیز خارج شد. اکنون نیز با وجود خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها و ایجاد مشکلات عدیده‌ای به لحاظ اقتصادی برای ایران بازهم دستاوردهای برجام از دید بسیاری از رسانه‌ها و تحلیلگران مخفی نماند.
تارنمای اندیشکده مطالعات ایرانی «العربی» مصر در یکی از گزارش خود توافق هسته‌ای را بزرگترین دستاورد دولت روحانی معرفی می‌کند که مزایای بسیاری برای ایران به دنبال داشته است.
تارنمای اندیشکده مرکز مطالعات ایرانی العربی نوشت ایران پس از توافق هسته‌ای دستاوردهای سیاسی، اقتصادی و راهبردی بسیاری را کسب کرده است. در نتیجه توافق هسته‌ای و از بین رفتن بسیاری از مسائل پیچیده در این زمینه و حل بسیاری از مسائل سیاسی و امنیتی، ایران توانست در منطقه فرصت مانور بیشتری داشته باشد. با اجرایی شدن این توافق بسیاری از شرکت‌های بزرگ اروپایی راهی ایران شدند و توافقنامه‌های تجاری با ایران منعقد کردند. اما ترامپ با خروج از توافق هسته‌ای شماری از تحریم‌ها علیه ایران به کاربست. ایران نیز به دنبال این اقدام ترامپ گام هایی را در کاهش تعهدات هسته‌ای خود برداشت و با تلاش برای توسعه قدرت موشکی خود برای تقویت جایگاه منطقه‌ای خود به ویژه در عراق، سوریه و یمن تلاش کرد.
به نوشته روزنامه «البناء» لبنان، اکنون تلاش برای دستیابی به برتری علمی قدرت نرمی است که ایران با داشتن بیشترین دانشگاه‌ها و شتاب بخشیدن به تحقیقات در پیش گرفته است. رقابت آینده ایران با آمریکا و غرب از عرصه نظامی به سوی عرصه علمی کشیده خواهد شد. از این رو، ایران به سوی تقویت پژوهش‌های علمی و فناوری روی آورده است. همچنین این کشور در بسیاری از زمینه‌ها برای رسیدن به خود کفایی تلاش کرده و در زمینه بنزین به خود کفایی رسیده است و حتی به صادر کننده هم تبدیل شده است. ایران از طریق تشویق بخش‌های خصوصی و شرکت‌های تازه تاسیس برای کاهش تکیه بر درآمدهای نفتی تلاش کرده است. همچنین ایران برای تقویت قدرت خود در بخش‌های صنایع غذایی تلاش کرده است و اکنون ۸۲ درصد مواد غذایی مورد نیاز خود را تامین می‌کند.
دیپلماسی فعال دولت روحانی و انزوای آمریکا
دیپلماسی فعال در منطقه و جهان یکی از ویژگی‌های دولت روحانی به شمار می رود. پس از توافق هسته‌ای عنصر دیپلماسی به یک منبع مهم در قدرت نرم ایران تبدیل شده و تهران در حل بحران‌های منطقه به کنشگری اساسی تبدیل شده است. با خروج ترامپ از برجام در هجدهم اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ و اعمال تحریم‌های یکجانبه ایران به جای اقدام متقابل و خروج از توافق تلاش‌کرد تا از هرگونه رفتار شتابزده و هیجانی که مقامات کاخ سفید انتظار آن را داشتند، دوری گزیند. ایران با هدف به انزوا کشاندن آمریکا و خنثی‌سازی برنامه هدفمند کاخ سفید، همچنان به تعهدات خود پایبند ماند. این اقدام ایران سبب شد سیاست ترامپ علیه ایران راه به جایی نبرد.
روزنامه «البناء» لبنان در گزارشی دیگر به قلم «علی سید» نوشت دولت ایران برای رویارویی با تحریم‌های ظالمانه از در دیپلماسی وارد عمل شده است. این کشور برای مقابله با یکجانبه‌گرایی‌های ترامپ سیاست خارجی پویایی را به کار بسته است. همچنین گرایش به کشورهای آسیایی به یکی از گزینه‌های راهبردی ایران تبدیل شده است. این کشور با کشورهای گروه «بریکس» هم وارد تعامل شده است. دیپلماسی ایران نقش بزرگی در تولید قدرت نرم ایران و تشریح تصمیم‌های سیاسی این کشور در داخل و خارج داشته است. دیپلماسی ایران نقش بزرگی در توسعه روابط ایران در عرصه بین‌المللی به ویژه با روسیه و چین داشته است. دیپلماسی نرم ایران در ایجاد فضای مناسب برای سیاست خارجی ایران نقش داشته و به این کشور در رسیدن به اهداف خود کمک کرده است. دیپلماسی ایران سبب شده است که این کشور به قدرت در حال توسعه در منطقه خاورمیانه تبدیل شود و این کشور در بسیاری از مسائل جهانی به یک کشور نقش‌آفرین تبدیل شده است.
تارنمای اندیشکده «الدیمقراطی العربی» مصر در گزارشی به قلم «حسن سعد عبد الحمید التحافی» آورد: اکنون قدرت‌های جهانی این موضوع را پذیرفته‌اند که بدون حضور ایران نمی توانند مشکلات منطقه به ویژه بحران سوریه را حل‌وفصل کنند و ایران با برگ‌های برنده خود در عراق، سوریه، لبنان، یمن و فلسطین از موضع و جایگاه خود در عرصه بین‌الملل دفاع کرده است.
به نوشته روزنامه «المدن» لبنان در شرایطی که ترامپ به خیره‌سری‌های خود علیه ایران ادامه می‌دهد اقتصاد ایران در نتیجه شیوع ویروس کرونا با فشار روبرو است دولت ایران گزینه راهبردی گرایش به شرق را در دستور کار قرار داده است. این کشور به دنبال همکاری راهبردی با چین و روسیه در همه عرصه‌ها است. ایران با چین توافق همکاری اقتصادی ۲۵ ساله را منعقد می‌سازد و با روسیه هم توافق راهبردی ۲۵ ساله را تمدید کرده است. به موجب این قراردادها درهای سرمایه‌گذاری در صنایع سنگین، سبک، زیرساخت‌ها، نفت و گاز در ایران گشوده خواهد شد. این دو توافقنامه سبب شده است که بسیاری از کشورها برای حفظ سرمایه‌گذاری‌ها گذشته و دستیابی به سرمایه‌گذاری‌های جدید به دنبال گشایش ارتباط با ایران باشند.
به نوشته روزنامه الکترونیکی «رای الیوم»، آمریکا که طی سال‌های گذشته با قلدری سیاست‌های خود را پیش می‌برد اکنون منزوی شده است. دولت ترامپ به گونه‌ای منزوی شده که سیاست فشار علیه ایران شکست خورده است. اکنون آمریکا به دنبال تمدید تحریم تسلیحاتی ایران است. این کشور به دنبال فعال‌سازی مکانیسم ماشه است. اما ترامپ که از توافق هسته‌ای خارج شده نمی تواند خواستار اجرایی شده بندی از بندهای برجام باشد و اکنون او سرگردان است. آمریکا در طرح تمدید تحریم تسلیحاتی ایران با شکست روبرو شده است و در فعال سازی مکانیزم ماشه هم با شکست روبرو خواهد شد و اعضای شورای امنیت نمی‌پذیرند که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نادیده گرفته شود. دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا گفته است آمریکا نمی‌تواند پس از خروج از برجام تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کند. این کشور نمی‌تواند خود را یک طرف برجام به شمار آورد. اتحادیه اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای و تضمین اجرای کامل آن تلاش خواهد کرد. «سرگئی ریابکوف» معاون وزیر امور خارجه روسیه هم در دیدار با «کاظم جلالی» سفیر ایران در روسیه اقدام آمریکا در استفاده از مکانیزم ماشه را غیر قانونی دانسته و اعلام کرد روسیه در این زمینه با ایران همکاری خواهد کرد.
نظر شما