به گزارش خبرنگار ایرنا، سالهاست یکی از چالش های زیست محیطی در مازندران مسئله پسماند است و تقریبا منطقه ای در مازندران نیست که از آن در امان بوده باشد. حتی مسئله پسماند در برخی مناطق استان نیز به یک معضل زندگی شهری تبدیل شده بود که رهایی از آن نیاز به تدبیر مسئولان و حمایت های برون استانی داشت.
شهرستان تنکابن نیز به واسطه همنوایی جنگل و دریا و پوشش گسترده گیاهی یکی از مناطق حساس و آسیب پذیر مازندران در برابر معضل زباله است. در گذشته ای نه چندان دور دغدغه مدیران وقت شهری تنکابن ، انتخاب مکانی برای انباشت زباله بود که پس از کشمکش های فراوان سرانجام یکی از زیباترین نقاط جنگل‌های منطقه دوهزار به مساحت ۴.۵ هکتار برای این منظور انتخاب شد و هر روز خودروهای شهرداری زباله ها را به این مکان انتقال می دادند.
پس از گذشت ۳۰ سال سایت زباله پرده سر به کوهی از زباله تبدیل شد به طوری که ارتفاع پسماندهای انباشت شده در برخی نقاط به ۴۵ متر می رسید و بوی بسیار بد و آزاردهنده آن تا شعاع چندین کیلومتر منتشر می شد.
در سال ۸۸ مدیران وقت شهری با حمایت هایی که از سوی دفتر رهبر معظم انقلاب صورت گرفت اقدام به احداث کارخانه کمپوست کردند اما فعالیت آن بیشتر در زمینه تفکیک زباله بود تا حل دائمی مشکل زباله و همچنین تا رسیدن به تولید کود کمپوست فاصله زیادی داشت.
اما همانند بسیاری از طرح‌های بدون تدبیر گذشته همه جانبه عمر فعالیت کارخانه کمپوست زباله تنکابن بسیار کوتاه بود چرا که پس از چند ماه از آغاز به کار آن ، بارش برف در این منطقه سقف سیلوی کارخانه کمپوست را بر سر تجهیزات آن آوار کرد و چراغ آن برای همیشه خاموش شد تا اینکه در سال ۹۶ با روی کار آمدن نیروهای جدید در مجموعه شهرداری و شورای اسلامی شهر تنکابن بار دیگر زمزمه هایی از راه اندازی مجدد کارخانه کمپوست به گوش رسید.
مطالعات اولیه آغاز شد و یک سیلوی مناسب با شرایط آب و هوایی منطقه احداث گردید و برخی تجهیزات اولیه نیز بلافاصله خریداری شد اما راه اندازی این کارخانه نیاز به تامین اعتبار مالی سنگینی داشت که پس از رایزنی هایی که صورت گرفت سرانجام دفتر رهبر معظم انقلاب این امر مهم را متقبل شد و مقرر گردید تا برای احداث کارخانه کمپوست ، تونل زهکش و تصفیه خانه شیرابه مبلغ ۲۷ میلیارد تومان اختصاص یابد.
در همین مدت اقدامات مناسبی نیز در زمینه تفکیک زباله از مبداء صورت گرفت و آموزش های لازم در سطح شهرها و روستاها انجام شد و تلاش شد تا با اجرای طرح تفکیک از مبدا و فرهنگ سازی زباله کمتری در تولید و در سایت پرده سر ریخته شود.
یکی دیگر از نیازهای این کارخانه دستگاه تولید کود کمپوست یا"ویندرو ترنر" بود که می بایست از خارج کشور خر یداری و وارد می شد و برای خرید آن به اعتبار ۵۰۰ هزار یورو نیاز بود که سرانجام پس از ۹ ماه محقق گردید.
این بار تحریم‌های ظالمانه و یکجانبه آمریکا سد دیگری برای راه اندازی کارخانه کمپوست تنکابن شد تا مانع از ورود تجهیزات مورد نیاز به کشور شود که سرانجام تحریم ها نیز نتوانست مانع شود و تجهیزات خریداری و در سایت پرده سر ، مستقر شد.
سرانجام پس از چند دوره آزمایشی، فعالیت کارخانه کمپوست پسماند ۲۵۰ تنی تنکابن روز گذشته دوشنبه همزمان با دومین روز از هفته دولت در منطقه پرده‌سر بخش خرم‌آباد این شهرستان با حضور مسئولان استانی و شهرستانی آغاز شد.
ضرورت کاهش تولید زباله در مازندران
یک فعال محیط زیست در آیین افتتاح کارخانه کمپوست تنکابن درباره آخرین وضعیت تولید زباله در کشور گفت: اگر میانگین تولید زباله را برای هر ایرانی ۸۰۰ گرم در نظر بگیریم ۶۴ میلیون و ۴۰۰ هزار کیلوگرم در روز زباله در کشور تولید می شود که ۷۰ درصد آن زباله تر است.
علیرضا فلاحتکار با بیان اینکه ۲۰ درصد زباله تر تولید شیرابه می‌کند، افزود : روزانه هشت میلیون و ۹۶۰ هزار لیتر در ایران شیرابه تولید می‌شود که هر یک گرم آن ۶ متر مکعب آب را آلوده می کند.
وی گفت: در مازندران به طور میانگین روزانه سه هزار تن زباله تولید می‌شود که ۴۲ درصد آن مربوط به ساکنان روستایی است در حالیکه با یک فرایند اجتماعی و فرهنگ سازی می توان آن را مدیریت کرد.
این عضو شورای اسلامی شهر تنکابن به تولید کمپوست با استفاده از زباله تر در روستاها اشاره کرد و افزود: با این فرآیند حجم زیادی از زباله‌های تولیدی وارد بار دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و وارد طبیعت نمی‌شود.
وی افزود: در این زمینه به مدت ۶ سال در ۲۰۶ مدرسه و ۱۹۵ غرب استان مازندران آموزش های تفکیک زباله از مبداء و چگونگی تولید کود کمپوست از زباله تر داده شد و این روند باید تا رسیدن به نتیجه مطلوبتر ادامه یابد.
فلاحتکار رویکرد اجتماعی را به اندازه رویکردهای سخن افزاری در کاهش تولید زباله موثر دانست و افزود: اگر در گذشته معضل زباله را جدی می گرفتیم و تلاش می کردیم تا زباله کمتری تولید شود ، امروز دیگر نیاز نبود تا با سرمایه گذاری های عظیم در چنین شرایط سختی به لحاظ تامین منابع صورت گیرد.
فرهنگ سازی از اولویت های حوزه مدیریت پسماند استان
مدیرعامل سازمان پسماند استان مازندران هم گفت: در شهرستان ۱۷۰ هزار نفری تنکابن به طور متوسط در هر شبانه روز حدود ۹۰ تن پسماند تولید می شود که در برخی از ایام بویژه در تعطیلات تابستان و نوروز این رقم به واسطه ورود گردشگران و مسافران تا حدود ۲ برابر افزایش می‌یابد.
محمد زرودی راه اندازی کارخانه کمپوست تنکابن را قدمی بزرگ برای حل مشکل زباله و آلودگی زیست محیطی شهرستان عنوان کرد و افزود: در مجموع برای احداث این کارخانه و بحث تصفیه شیرابه و زهکشی از محل اعتبارات دفتر رهبر معظم انقلاب مبلغ ۲۷میلیارد تومان اختصاص داده شد.
مدیر عامل شرکت پسماند مازندران ادامه داد: تونل زهکش و تصفیه شیرابه این کارخانه در حال حاضر دارای ۵۰ درصد پیشرفت فیزکی است و تا ۲ ماه آینده هر ۲ پروژه به بهره‌برداری می رسد.
وی در خصوص مزایای کارخانه کمپوست تنکابن گفت: در این کارخانه سه محصول قابل بازیافت ، غیر قابل بازیافت و مواد آلی تولید می شود که پسماندهای غیر قابل بازیافت جهت سوزاندن به کارخانه زباله سوز نوشهر انتقال می یابد و محصول قابل بازیافت نیز به فروش می رسد.
زرودی افزود: در مرحله نهایی که تولید مواد آلی است نقش فرآیند تفکیک زباله از مبداء بسیار حائز اهمیت است به طوری که اگر این فرایند به خوبی انجام نشود، محصول نهایی ارزش چندانی برای فروش نخواهد داشت.
وی فرهنگ سازی را از اولویت های حوزه مدیریت پسماند استان اعلام کرد و یادآور : در یک سال آینده اتفاقات خوب و تاثیر گذاری در حوزه پسماند مازندران رقم خواهد خورد.
محیط زیست و پسماند لازمه توسعه پایدار
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران در آیین افتتاحیه این کارخانه با تاکید بر توجه مسئولان کشوری و استانی به حل مشکل پسماند استان گفت: در سال گذشته ۱۲۴ میلیارد تومان اعتبار برای حل این معضل در استان هزینه شده است .
مهدی رازجویان با گرامیداشت یاد و خاطره شهدای دولت از جمله شهیدان رجایی و باهنر افزود : همه این اعتبارات تخصیص یافته شده از سوی دفتر مقام معظم رهبری بوده است.
وی اظهار داشت: اگر می خواهیم به توسعه پایدار در استان برسیم باید به مقوله محیط زیست و پسماند مازندران توجه ویژه ای داشت تا در این شرایط بتوانیم از حضور سرمایه گذران و گردشگران بهترین بهره را ببریم.
معاون عمرانی استاندار مازندران بر ضرورت حفظ طبیعت خدادادی و جلوگیری از روان شدن شیرابه ها در داخل جنگل ها تاکید کرد و افزود : باید در مقوله پسماند مدیریت منطقه و علمی اعمال شود تا به نتایج مطلوبتری دست یابیم.
رفع معضل پسماند نیازمند نگاهی جامع تر و یکپارچه
نماینده مردم شهرستان های تنکابن ، رامسر و عباس آباد در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره گفت : سالها طول کشید تا جامعه علمی در سطح جهان به این نتیجه رسید که نگاه کمی به مقوله توسعه کفایت و بضاعت لازم برای بهبود زندگی بشری را ندارد و فعالیت های زیرساختی و مدیریتی باید به ارتقای کیفیت رشد اقتصادی بپردازد.
سید شمس الدین حسینی بیان اینکه تلاش برای حفظ محیط زیست برای محیط زیست نیست بلکه برای انسان است ، اظهار داشت: اگر محیط زیست آسیب ببیند مسلما آثار سوء آن در زندگی انسانها نمایان خواهد شد.
حسینی اقدامات صورت گرفته در حوزه پسماند مازندران را خوب و قابل دفاع توصیف کرد و گفت: برای اینکه بتوانیم بر این مشکل پسماند استان غلبه کنیم باید یک بازبینی مجدد داشته باشیم و با یک نگاه جامع تر و یکپارچه در این زمینه ورود کنیم.
نظر شما