علی ماجدی سفیرپیشین ایران در آلمان با درج یادداشتی در روزنامه ایران نوشت: در تاریخ روابط بین‌الملل حفظ یک رابطه بلندمدت به قدمت صد سال در شرایطی که دو کشور فرود چندانی در رابطه با یکدیگر تجربه نکرده باشند، می‌تواند عامل بسیار مؤثری برای تقویت رابطه متقابل در آینده باشد. بویژه که ایران به عنوان یک طرف این رابطه در دهه‌های اخیر تحت تأثیر فشارهای شدید سیاسی و اقتصادی امریکا قرار داشته است و سوئیس به عنوان کشور حافظ منافع امریکا در ایران همواره کوشیده ضمن حفظ اصل بیطرفی در مناقشات، ملاحظات و منافع ایران را هم مدنظر قرار دهد. در چنین شرایطی سفر سه روزه وزیر خارجه سوئیس به ایران را باید از دو منظر مورد بررسی قرار داد؛
- سوئیس در سال‌ها و ماه‌های اخیر و در اوج بحران رو به افزایش امریکا سعی کرده که اهرم موازنه‌دهنده و تعدیل‌کننده‌ای برای وخامت اوضاع تهران و واشنگتن باشد. مقام‌های سوئیس در چارچوب نقشی که تاکنون داشته‌اند، تلاش‌های قابل اعتنایی هم برای میانجیگری بین ایران و امریکا از خود نشان داده‌اند که شرایط انجام آن تاکنون مهیا نشده است.
اما سفر آقای «کاسیس» به ایران در حالی صورت می‌گیرد که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا در روند اقداماتی که در چند ماه اخیر علیه ایران در شورای امنیت سازمان ملل داشته، به شدت ناکام بوده است. ذیل چنین ناکامی‌هایی است که رئیس جمهوری امریکا تمایل شدیدی دارد که در وضعیت کنونی که اوضاع داخلی و سیاست خارجی چندان به نفع او نیست، همچنان شانس خود را برای مذاکره دوجانبه با ایران امتحان کند. بنابراین دور از ذهن نیست که وزیر خارجه سوئیس در شرایط حساسی که ترامپ در امریکا پشت سر می‌گذارد، حاوی پیامی از جانب او برای ایران باشد تا بلکه برای بن‌بست خودخواسته‌ای که دولت امریکا گرفتارش شده است، روزنه‌ای گشوده شود.
وجه دیگر سفر «کاسیس» به ایران به تلاش سوئیس برای فعال کردن و مؤثرتر کردن اقدامات یک کانالی مالی است که با چراغ سبز امریکا جهت تبادلات اقلام کالاهای غیر تحریمی به جریان انداخته است. سوئیس در کنار تلاش ناموفق کشورهای اتحادیه اروپا برای به جریان انداختن «اینستکس» یک کانال مالی موازی را تحت نظارت مستقیم امریکا به جریان انداخته است که از طریق آن بتواند اقلام دارویی و غذایی را که جزو تحریم‌ها به شمار نمی‌آید، به ایران بفرستد. هرچند که حسن نیت امریکا در همین چارچوب هم زیر سؤال قرار دارد و این تبادلات تاکنون در سطح محدودی صورت گرفته است اما تلاش سوئیس به عنوان یک کشور بی‌طرف که فارغ از موضعگیری‌های سیاسی برای تحقق منافع اقتصادی ایران در چارچوب برجام تلاش می‌کند، قابل اعتناست.
ایران می‌تواند با استفاده از تجربه رابطه خوب تاریخی با این کشور از ظرفیت بیطرفی سوئیس برای محقق کردن اهداف اقتصادی خود جهت تأمین کالاهای ضروری استفاده کند و از سوی دیگر رابطه سیاسی خود را با این کشور خوشنام در عرصه سیاست بین‌الملل تقویت کند.
نظر شما