از برجام تا واکسن کرونا؛ آنچه در اجلاس سازمان همکاری شانگهای گذشت

به گزارش روز شنبه خبرنگار ایرنا، اجلاس وزیران خارجه سازمان همکاری شانگهای روز پنجشنبه با هدف اصلی فراهم آوردن مقدمات اجلاس سران این سازمان برگزار و در آن وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای شامل روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان، شرکت کردند.

در دستور کار این اجلاس، بررسی مسائل منطقه ای ازجمله موضوع برنامه هسته ای ایران و برجام، مساله افغانستان، اوضاع سوریه و مسائلی همچون رفتار یکجانبه گرایانه آمریکا در مسائل بین المللی، همکاری در مبارزه با ویروس همه گیر کرونا، مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و امنیت سایبری قرار داشت. 

در این اجلاس، برخی اسناد برای همکاریهای اقتصادی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای برای تایید در اجلاس سران این سازمان بررسی شد. 

  اجلاس به گونه ای برگزار شد که خبرنگاران در ابتدای آن حضور داشته و بخش اصلی آن بدون حضور خبرنگاران برگزار و در پایان اجلاس نیز نشست مطبوعاتی برگزار و برخی شرکت کنندگان به سوالات مطرح شده پاسخ دادند.

وزیر امور خارجه روسیه در آغاز اجلاس شانگهای با تاکید بر حمایت از موجودیت این سازمان اعلام کرد: اهمیت و توانمندی سازمان همکاری شانگهای در دوره مبارزه با ویروس همه گیر کرونا در سطح جهانی در حال افزایش است.

گفت: تجربه غنی همکاریهای پرثمر در عرصه های سیاسی، امنیتی، اقتصادی و روابط انسانی و ساز و کارهای موثر به سازمان شانگهای امکان می دهد به تهدیدهای موجود پاسخ دهد.

وی ادامه داد: اهمیت توانمندیهای بزرگ سازمان همکاری شانگهای بویژه در شرایط کنونی که نیاز به تلاش های جمعی و همکاری برای رفع پیامدهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ویروس همه گیر کووید-19 وجود دارد، افزایش می یابد. 

به گفته لاوروف، انتشار ویروس کرونا بر همکاریهای کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای تاثیر می گذارد.

همکاری در موضوع واکسن کرونا 

در واقع موضوع همکاری در عرصه واکسن کرونای روسی، از موضوعات اصلی اجلاس سازمان همکاری شانگهای قرار داشت و در زمان حاضر مقامهای روسی برای صادرات این واکسن به کشورهای مختلف اعلام آمادگی می کنند.

به گزارش رسانه های روسی، درآمد از فروش واکسن کرونا در عرصه جهانی حدود هفت میلیارد دلار برآورد می شود و روسها امیدوارند بخش قابل توجهی از این درآمد را به خود اختصاص دهند.

کریل دمیتریف رئیس صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه اعلام کرد: روسیه تا یکصد میلیون دوز واکسن کرونای روسی (از نوع اسپوتنیک-وی) به کشورهای آمریکای لاتین صادر می کند. پیش بینی می شود که در سالهای 2020 و 2021 بیش از یک میلیارد نفر با واکسن روسی اسپوتنیک-وی واکسینه شوند. 

حمایت اعضای سازمان همکاری شانگهای از برجام 

در اجلاس مسکو، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به عنوان موضوع مهم بین المللی بررسی شد.

 وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرد که کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حمایت می کنند.

سرگئی لاوروف در نشست خبری در پایان اجلاس سازمان همکاری شانگهای گفت: کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از موضع واحدی در ارزیابی خروج آمریکا از برجام پیروی می کنند.

وی افزود: ما موضع واحدی در مورد وضعیت پیش آمده پیرامون خروج آمریکا برنامه جامع اقدامات مشترک برای حل برنامه هسته ای ایران داریم.

لاوروف تصریح کرد: ما همه بر پایبندی به این سند بسیار مهم (برجام) که به اتفاق آراء از سوی شورای امنیت سازمان ملل تایید شده و برای همه شرکت کنندگان آن لازم الاجرا است، تاکید کردیم. 

وزیر امور خارجه پاکستان نیز در نشست خبری پایان اجلاس سازمان همکاری شانگهای در مسکو بر لزوم اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تاکید کرد.

 «شاه محمود قریشی» که ریاست هیات پاکستانی به عنوان عضو دائم در نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکار شانگهای را برعهده داشت، مواضع اسلام‌آباد در بحث توافق هسته‌ای ایران را تبیین و اظهار کرد: دولت پاکستان بر لزوم اجرای موثر توافق هسته‌ای ایران یا برنامه جامع اقدام مشترک تاکید می‌کند و حامی مواضع همتایان خود در مجمع شانگهای است.

وزیر امور خارجه پاکستان تاکید کرد: ما در بحث توافق هسته‌ای ایران شریک مواضع سایر اعضای سازمان همکاری شانگهای هستیم.

وی همچنین در بحث تحولات منطقه‌ای، لزوم همکاری مشترک علیه تروریسم و افراط گرایی به موضوع افغانستان اشاره کرد و افزود: روند مذاکرات داخلی میان گروه‌های افغان بدون چالش نخواهد بود اما باید نسبت به خرابکاری مخالفان صلح در داخل و خارج از افغانستان هوشیار بود.

شاه محمود قریشی گفت که پاکستان مشتاقانه در انتظار شروع رایزنی گروه تماس سازمان شانگهای در بحث افغانستان با هدف تسهیل روند صلح و آشتی در این کشور است.

مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا در عرصه جهانی 

در اجلاس وزیران خارجه سازمان همکاری شانگهای در مسکو، مساله یکجانبه گرایی آمریکا در مسائل منطقه ای و بین المللی و نادیده گرفتن مواضع کشورهای دیگر در این مسائل از سوی کاخ سفید مطرح و بررسی شد.

شرکت کنندگان در اجلاس مسکو با این رویکرد آمریکا که مشکلاتی را برای مناسبات بین المللی بوجود می آورد، مخالفت کردند.

«وانگ یی» وزیر خارجه چین با انتقاد از یکجانبه گرایی آمریکا در عرصه جهانی، از سازمان شانگهای دعوت کرد با تلاش های برای بازگرداندن جهان به «دوره زندگی در جنگل» که ضعیف ها طعمه قدرتمندها می شوند، مقابله کند.

وی خاطرنشان کرد که امسال هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس سازمان ملل است و حمایت از اصول بنیادین این سازمان، موضع مشترک همه کشورها است.

وزیر خارجه چین گفت: متاسفانه آمریکا به عنوان ابرقدرت، خود را برتر از همه کشورهای جهان می خواند. 

 وی افزود: مقامهای آمریکایی به یکجانبه گرایی در امور بین المللی ادامه می دهند و از توافق ها خارج می شوند.

وزیر خارجه چین در ادامه انتقاد از آمریکا گفت: آنها نه تنها از اجرای تعهدات بین المللی برعهده گرفته خودداری می کنند بلکه راههای برای ایجاد شرایط ضربه زدن به منافع کشورهای دیگر برای اهداف شخصی خود را جستجو می کنند.

وی گفت: امروز آمریکا به ویرانگرترین نیرو برای نظامی جهانی کنونی تبدیل شده است.  

 به گفته وزیر خارجه چین، کشورهای عضو سازمان شانگهای باید از مداخله خارجی در امور داخلی کشور خود جلوگیری کنند و اجازه وقوع انقلاب های رنگی را ندهند. 

رد اتهام آمریکا در مورد ناوالنی 

وزیر خارجه روسیه هم در نشست خبری پایان اجلاس شانگهای، اتهام آمریکا به روسیه مبنی بر شرکت مقامهای روسی در مسمومیت الکسی ناوالنی وبلاگ نویس مخالف دولت روسیه را رد کرد. 

لاوروف گفت: ما به اتهامات بی اساس عادت کرده ایم. 

 وزیر خارجه روسیه این را نیز گفت که آلمان به درخواست روسیه در مورد وضعیت پیرامون ناوالنی پاسخ نمی دهد و در همین حال خواستار انجام تحقیقات است.

لاوروف گفت که این وضعیت، حادثه در سالزبری و (حادثه سرنگونی) بویینگ مالزی در شرق اوکراین را به خاطر می آورد که از دادن پاسخ و اطلاعات به روسیه خودداری کردند.

الکسی ناوالنی چندی پیش در حالی که از تومسک در سیبری به مسکو پرواز می کرد در هواپیما دچار حمله عصبی شدید شد و در حالی که به کما رفته بود در بیمارستانی در شهر اومسک سیبری بستری شد.

پس از یک هفته، مخالفان دولت روسیه توانستند از ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه اجازه خروج او از کشور و اعزامش به آلمان را بگیرند.

مقام‌های آلمانی به تازگی مدعی شدند که ناوالنی با ماده ای سمی به نام نوویچوک که دو سال پیش در مسمومیت سرگئی اسکریپال سرهنگ سابق روسی پناهنده به انگلیس و دخترش یولیا بکار گرفته شده بود، مسموم شده است.

اجلاس سران سازمان شانگهای در ماه نوامبر برگزار می شود

لاوروف در نشست خبری پایان اجلاس وزیران خارجه با اشاره به تایید همه بخش های بیانیه نهایی اجلاس سران در اجلاس مسکو گفت: اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای در ماه نوامبر و به صورت وبیناری برگزار خواهد شد.

در آن ریاست دوره ای سازمان همکاری شانگهای از روسیه به تاجیکستان منتقل خواهد شد 

 لاوروف همچنین به پیشنهاد قزاقستان برای ایجاد ساز و کار رایزنی مالی اشاره کرد و گفت: طرف روسی از قزاقستان انتظار دارد پیشنهاد معینی برای فعالیت این نهاد را ارائه کند.

 همان طور که انتظار می رفت اجلاس وزیران سازمان همکاری شانگهای در مسکو یک بار دیگر توانمندی این سازمان را برای پاسخ دادن به چالش های مهم در سطح جهانی ازجمله در مسائلی همچون برجام و امنیت بین المللی و مسائل خاورمیانه را که بر اثر تلاش های امریکا در راس اردوگاه غرب پرتنش شده است را به وضوح نشان داد.