«امیر دبیری مهر» روز پنجشنبه در گفتوگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، سیاست آمریکا در قضیه عادیسازی روابط اعراب با اسرائیل را دارای سه هدف کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت در سه سطح داخلی، منطقه ای و فرامنطقه ای ارزیابی کرد و گفت: در نگاه کوتاه مدت، موضوع به انتخابات شکننده و نگران کننده پیش روی آمریکا بر میگردد نظرسنجیها نشان میدهد جو بایدن نامزد دموکرات ها از دونالد ترامپ نامزد جمهوری خواهان جلوتر است.
این کارشناس مسائل منطقه، ترامپ را داوطلب و نامزد هیجانی و ساختارشکنی توصیف کرد که با اقدامات رادیکال میخواهد پیروز انتخابات شود و به همین دلیل سعی دارد یک دست برتری را در منطقه خاورمیانه و به ویژه خلیج فارس به نمایش بگذارد.
وی با اشاره به مانور دادن ترامپ روی ترور ناجوانمردانه سردار سلیمانی خاطرنشان کرد: او همچنین روی عادی سازی روابط اعراب و اسرائیل مانور میدهد و مدعی است که توانسته سد ارتباط نداشتن با اسرائیل را در میان کشورهای عربی بشکند.
آمریکا دنبال یارگیری علیه ایران است
دبیری مهر، انزوای جمهوری اسلامی ایران را هدف میان مدت آمریکا توصیف کرد و گفت: در نگاه میان مدت به نظر میآید که هدف عادی سازی روابط کشورهای حاشیه خلیج فارس با رژیم صهیونیستی انزوای هر چه بیشتر ایران و سیاست خارجی جمهوری اسلامی در قبال اسرائیل است.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: هر چه آمریکا بتواند میان کشورهای اسلامی و عربی یارگیری بیشتری به نفع اسرائیل داشته باشد بازی و تعادل قدرت را به نفع آمریکا و اسرائیل و به ضرر جمهوری اسلامی در میان مدت تغییر خواهد داد.
وی به واکنش مقامات ارشد کشورمان به ویژه مقامات ارشد نظامی اشاره کرد و گفت: عمده نگرانیهایی که در جمهوری اسلامی هم در قبال این اتفاق بروز کرده مبتنی بر همین تحلیل و کاملا واقع بینانه است.
تضعیف جبهه مقاومت هدف بلندمدت آمریکاست
دبیری مهر، تضعیف جبهه مقاومت را هدف بلندمدت و فرامنطقه ای طرح عادی سازی دانست و افزود: ایران حلقه اصلی زنجیره مقاومت در منطقه غرب آسیا است و محدود کردن آن از نظر آمریکاییها می تواند یک ضربه به محور مقاومت باشد و اراده برخی از کشورهای حلقه مقاومت و نزدیک به مقاومت را در همراهی با این جبهه سست کند و حتی شاید بتواند آنها را تهییج کند تا از این حلقه خارج شوند و به حلقه کشورهای عربی نزدیک شوند.
سیاست خاورمیانه ای آمریکا حزبی نیست
این کارشناس ارشد مسائل سیاسی با بیان اینکه روند کلی سیاست خارجی آمریکا در قبال غرب آسیا با رفتن ترامپ یا آمدن بایدن تغییر نمیکند، گفت: سیاست واشنگتن در قبال غرب آسیا با محوریت فلسطین اشغالی یک سیاست کلان است و احزاب دموکرات و جمهوری خواه در مورد آن با هم اختلاف نظر جدی ندارند.
دبیری مهر گفت: اما دو حزب اصلی در آمریکا در مورد شیوهها و تاکتیکهای حمایت از اسرائیل تفاوتهای جدی دارند. به طور مثال، باراک اوباما رییس جمهوری دموکرات ایالات متحده رفتار مستقلتر و جدیتری با اسرائیل داشت و حتی به دلیل یکی از اتفاقاتی که در منطقه افتاده بود وزیر دفاع اسرائیل را به حضور نپذیرفت. این رفتارها شکلی و تاکتیکی است و این تفاوت غیرقابل انکار است اما از نگاه کلان با آمدن بایدن دموکرات چیز زیادی تغییر نخواهد کرد.
وی با بیان اینکه آمریکاییها رژیم صهیونیستی را یکی از ایالات خاورمیانهای خود میدانند، گفت: آنها دنبال تکثیر این ایالت در غرب آسیا از طریق ایجاد اتحاد با کشورهای منطقه هستند و اینکه بعد از مصر و اردن، دو کشور عرب دیگر یعنی امارات و بحرین روابط با اسرائیل را عادی کردند از این منظر است.
خلیج فارس مستعد افزایش تنشهاست
دبیری مهر درباره احتمال وقوع نزاع گسترده در منطقه در پی عادی سازی نیز گفت: با نگاه تاریخی هم اگر به جنگها چه در سطح دوجانبه و چه در سطوح منطقه ای و جهانی نگاه کنید جنگها همیشه محتمل هستند به ویژه در زمانی که سطح تنازع بالا میرود.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در عین حال با توجه به هزینههای بالای جنگ، همیشه کشورها سعی میکنند اهداف خودشان را بدون توسل به جنگ محقق کنند.
دبیری مهر به تهدیدات امنیتی و اطلاعاتی رژیم صهیونیستی علیه ایران در نتیجه عادی سازی روابط امارات و بحرین با این رژیم اشاره کرد و افزود: وقتی کشورهای همسایه جنوبی ما که پیوندهای عمیق تاریخی با آنها داریم روابطشان را با اسرائیل عادی کنند این کشورها به جولانگاه جاسوسان و سیستمهای اطلاعاتی مستقل و وابسته به دستگاه های نظامی اسرائیل تبدیل میشوند که هم از طریق نیروی انسانی و هم از طریق ابزارهای فناوری میتوانند علیه امنیت ملی ما اقدام کنند.
این تحلیلگر مسائل بین الملل، به انتخاب منافع اسرائیل و ضربه به امنیت ملی ایران از سوی امارات و بحرین اشاره کرد و گفت: این کشورها در دو راهی انتخاب تامین منافع اسراییل و ضربه به امنیت ملی ایران نشان دادند که امنیت ملی جمهوری اسلامی برای آنها اولویت ندارد و چنین رویکردی بسیار مستعد افزایش تنش در منطقه خلیج فارس است.
روابط تجاری ایران-امارات آسیب جدی نمیبیند
دبیری مهر، حجم بالای روابط تجاری بین بخش خصوصی ایران و امارات را یادآور شد و گفت: روابط اقتصادی ایران و امارات در سطح دولتی تحت تاثیر این تنشها قرار خواهد گرفت اما روابط دو کشور بیشتر خصوصی است.
این تحلیلگر تصریح کرد: اتحاد بازرگانی ما با امارات یک اتحاد ناگزیر است و در چارچوب برخی نظریههای روابط بین الملل میتوان روابط ایران و امارات را بررسی کرد که سیاست در این نظریهها نقش حداقلی و کمرنگی دارد.
چماق و هویج آمریکا بر اعراب خلیج فارس موثر است
دبیری مهر با اشاره به نظریه غربیها در استفاده از «چماق و هویج» برای مهار کشورها، گفت: فکر میکنم آمریکا و اسرائیل به امارات بهشکل خاص امتیاز بزرگی داده اند که این کشور وارد این بازی خطرناک شده و ریسک ناراحتی و خشم جمهوری اسلامی را به جان خریده است.
وی در عین حال تصریح کرد: البته با توجه به نظریه چماق و هویج، بخشی از موضوع دادن امتیاز است و بخش دیگر آن به چماق برمیگردد و این کشورها در حوزه سیاسی و حاکمیتی و اقتدارشان از عنصر چماق هم می توان از علیه آنها استفاده کرد و آمریکا همیشه از این عنصر در روابط با این کشورها بهره برده است.
نقش انگلیسیها در قضیه عادیسازی را نباید نادیده گرفت
این کارشناس مسائل منطقه، نقش تاریخی انگلیسیها در خاورمیانه را یادآور شد و گفت: نکته ای که نباید از آن غافل شد نقش انگلستان در این قضیه است. امارات بیشتر از آنکه کشوری وابسته به آمریکا باشد کشوری وابسته به انگلستان است یعنی بریتانیا دولتسازی و کشورسازی در منطقه غرب آسیا را در امارات پایلوت کرده است.
دبیری مهر گفت: آمار حضور ۱۰۰ هزار بریتانیایی که تردد مستمر به امارات دارند معنادار است و هر کسی به محض ورود به این کشور حضور انگلیسیها را پررنگ میبیند.
وی با بیان اینکه نقش انگلیس در قضیه عادی سازی را نباید نادیده گرفت، افزود: هر چند ظاهرا آمریکاییها را جلو می اندازند اما نقشه ها را انگلیسی ها طراحی می کنند و وقتی پای انگلیسیها در میان است باید مسائل را جدی تر گرفت زیرا آنها بلندمدت تر، عمیق تر و چندلایه تر اهدافشان را برنامه ریزی میکنند.
رابطه اعراب خلیج فارس با تهران تابع روابط ایران-آمریکاست
این استاد دانشگاه با اشاره به تلاشهای ایران برای بهبود روابط با کشورهای حاشیه خلیج فارس از جمله طرح صلح هرمز خاطرنشان کرد: روابط کشورهای حاشیه خلیج فارس با ایران تابعی از روابط ایران و آمریکاست و تا زمانی که رابطه تهران و واشنگتن تغییر نکند روابط ما با آنها از یک سطحی بالاتر نخواهد رفت.
دبیری مهر تصریح کرد: در بخشی از دوران اصلاحات و سازندگی روابط بهتری با کشورهای حاشیه خلیج فارس داشتیم اما از حدی بالاتر نرفت زیرا به اصطلاح روش شناسی، روابط تهران با کشورهای حاشیه خلیج فارس تابعی از متغیر روابط ایران و آمریکاست.
نظر شما