ظرفیتهای اقتصادی شاخص شهرستان خواف همچون "مجتمع سنگ‌آهن سنگان" با ذخیره یک میلیارد تن به عنوان یکی از ۱۰ معدن بزرگ سنگ آهن در جهان و تامین‌کننده خوراک اولیه برای تولید سالانه ۱۷.۵ میلیون تن کنسانتره، ۱۵ میلیون تن گندله و پنج میلیون تن سنگ‌آهن، شرکتهای بزرگ معدنی، برخورداری از خط آهن و ۱۲۳ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان، بستری مناسب برای توسعه و رونق اقتصادی شرق کشور محسوب می‌شود.
توانمندیهای شهرستان مرزی خواف در بخشهای صنعتی و معدنی همچنین ظرفیت بسیار برای توسعه و رونق اقتصادی خراسان رضوی در اختیار قرار داده است.
سرمایه‌گذاران بسیاری نیز تاکنون سرمایه خود را روانه این شهرستان در جنوب شرقی استان خراسان رضوی کرده‌اند زیرا با تدبیر دولت و مسوولان محلی هم‌اینک همه ظرفیتهای خواف در خدمت سرمایه‌گذاران قرار گرفته است.
طرح مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی ابزار بکارگیری ظرفیت‌ها
در این میان اجرای "طرح مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی" به عنوان طرح ابتکاری علیرضا رزم حسینی که اخیرا استانداری خراسان رضوی را برای تصدی پست وزارت صنعت، معدن و تجارت ترک کرد نیز تاثیر بسزایی در توسعه و رونق اقتصادی شهرستان مرزی خواف داشته است.
این الگوی توسعه در واقع طرحی مبتنی بر اقتصاد مقاومتی در سایه تعامل ارکان حاکمیتی با فعالان بخش خصوصی است که توسط رزم حسینی طراحی و به عنوان اصلی‌ترین برنامه عملیاتی اقتصادی در این استان عملیاتی شده است.
در این چارچوب اشخاص حقوقی و حقیقی توانمند از هر دو بخش خصوصی و دولتی، در قالب "معین اقتصادی" عهده‌دار تامین سرمایه و اجرای طرحهای اشتغالزا با استفاده از ظرفیتهای محلی در محدوده مشخصی از استان یا شهرستان خراسان رضوی شده‌اند.
شرکت فولاد، معین اقتصادی خواف
مدیرعامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به امکان بکارگیری ظرفیتهای خواف برای توسعه این شهرستان مرزی و تاثیر آن بر مناطق همجوار، این شرکت به عنوان یکی از معینهای اقتصادی شهرستان در اجرای طرح مثلث توسعه اقتصادی برگزیده شده است.
علی امرایی افزود: بر این اساس شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان برای اجرای این طرح به دنبال تدوین و اجرای الگویی جامع از توسعه اقتصادی و فرهنگی در شهرستان خواف بود که برای این منظور معاونت پژوهشی دانشگاه تهران به سبب تجربه عملیاتی در شهرستان قلعه گنج استان کرمان و دیگر مناطق کشور و برخورداری از ظرفیتهای علمی در حوزه‌های مختلف، انتخاب شد.
وی ادامه داد: مهمترین ابعاد اجرای طرح مثلث توسعه اقتصادی، فرهنگی در خواف، تقویت اقتصاد محلی در پیوند با اقتصاد منطقه‌ای و ملی مبتنی بر احیای مسوولیت اجتماعی، تحقق کسب و کار اجتماعی و امنیت پایدار خواف، تقویت هماهنگی‌های فرابخشی بین دست‌اندرکاران سازمانی و تدوین چارچوبهای لازم برای آبادانی و پیشرفت است.
مدیرعامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان، تقویت شبکه تعاملات اجتماعی، جلب مشارکت حداکثری مردم در فرآیند آبادانی و پیشرفت خواف در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیرساختی، انسانی و طبیعی، ایجاد موازنه بین خدمات اکوسیستم در زمینه ارتقای تاب‌آوری نظام اجتماعی اکولوژیک، بهره‌برداری پایدار از منابع طبیعی، حفظ عزت نفس و کرامت انسانی مبتنی بر رویکرد توان افزایی، تعالی و خوداتکایی محرومان را از دیگر ملاحظات در اجرای طرح مثلث توسعه اقتصادی، فرهنگی در شهرستان خواف برشمرد.
وی گفت: در اجرای این طرح نیروهای بومی تحصیل کرده به عنوان تسهیلگران طرح انتخاب شدند که در حال‌حاضر ۲۰ نفر تسهیلگر در ۸۵ روستا مشغول فعالیت هستند و سپس ستاد طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی این شهرستان با حضور اضلاع مثلث شامل کارگزاران حکومت، نماینده مجلس شورای اسلامی، معین اقتصادی و نمایندگان جامعه محلی راه‌اندازی شد.
امرایی افزود: با توجه به نقش مردم و مردم محوری در تمامی مراحل برنامه‌ریزی، اجرا و نظارت بر طرحها، سازماندهی اجتماعی در مناطق روستایی انجام شد و در هر روستا کانون آبادانی و پیشرفت روستا با مشارکت مردم تشکیل گردید و در حال‌حاضر شناسنامه کانون‌های آبادانی و پیشرفت روستاهای شهرستان خواف تهیه شده و هر کانون یک سازمان مردم نهاد تلقی و از سوی امین روستا مدیریت می‌شود.
مدیر عامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خواف ادامه داد: در هر روستا با حضور اعضای کانون، کارگاه‌های مشارکتی متعدد برای شناخت مسائل محوری روستا با نگاه تسهیلگری تشکیل شد که منجر به تدوین سند ارزیابی مشارکتی روستایی شده و در تدوین سند جامع شهرستان خواف مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
وی گفت: در بخش رونق کسب و کار و اشتغال در خواف طی هماهنگی به عمل آمده با مجری طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی شهرستان، اقدامات متعدد در دستور کار قرار گرفته است.
امرایی این اقدامات را شامل امکان سنجی، طراحی و راه‌اندازی سامانه جامع مدیریت و مشاوره کسب و کار در خواف از ایده تا اجرا در خوشه‌های آمایشی شامل کشاورزی، دامداری، صنعتی، خدماتی و صنایع دستی به صورت حضوری و آنلاین، راه‌اندازی مرکز مشاوره و رشد کسب و کار برای ارائه خدمات مشاوره‌ای رایگان به کارآفرینان و مالکان کسب و کار در بخشهای بازاریابی، طرح نویسی کسب و کار و کارآفرینی، پرداخت تسهیلات بانکی قرض‌الحسنه با نگاه روانسازی پرداخت برای رفع موانع تولید و همچنین نظارت دقیق بر روند اجرای کسب و کارهای مبتنی بر زنجیره ارزش برشمرد.
وی افزود: در حوزه آموزش و مهارت‌ورزی برای اشتغال در رسته‌های شغلی کشاورزی، دامداری، صنعت، خدمات و صنایع‌دستی نیز تمامی ظرفیتهای مالی و تخصصی بکار گرفته می‌شوند تا ظرفیت‌سازی صورت گرفته و افزایش بهره‌وری در رسته‌های مختلف شغلی شهرستان خواف نیز محقق شود.
مدیر عامل شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خواف مشارکت مردم را محور اساسی در اجرای این طرحها عنوان کرد و ادامه داد: معین اقتصادی و دیگر سرمایه‌گذاران نیز در تامین ماشین‌آلات و تجهیزات مورد نیاز مشارکت داشته‌اند.
وی گفت: همچنین دستگاههای اجرایی متولی این شهرستان مرزی در هر بخش نقش آموزش و نظارت بر اقدامات را با دیدگاه کارشناسی و فنی ایفا می‌کنند.
امرایی افزود: مشارکت مردم در اجرای طرحها، ارتقای روحیه خودباوری، اعتماد به نفس، تقویت حس مسوولیت‌پذیری و تقویت سرمایه اجتماعی را به دنبال دارد.
محرومیت‌زدایی با اتکا بر نیروهای بومی
نماینده مردم شهرستانهای خواف و رشتخوار در مجلس شورای اسلامی نیز اجرای طرح مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی را با بکارگیری ظرفیتهای محلی و استفاده از توان طراحی و سازماندهی اقتصادی معینهای اقتصادی ابزاری موثر و کارآمد برای محرومیت‌زدایی در این شهرستانها دانست.
حجت‌الاسلام اکبر احمدپور گفت: در این چارچوب توجه جدی معینهای اقتصاد مقاومتی به لزوم جذب نیروهای بومی و محلی گامی اساسی در تحقق محرومیت‌زدایی از چهره این منطقه مرزی استان خراسان رضوی است.
وی افزود: همچنین معینهای اقتصادی شهرستان خواف در امر واگذاری زمینهای منطقه برای توسعه بخش کشاورزی و صنایع تکمیلی وابسته باید افراد بومی را در اولویت قرار داده و ظرفیتهای انسانی محلی را در اجرای طرحهای اقتصادی بکار گیرند.
مدیرعامل مجتمع سنگ‌آهن سنگان خواف نیز به خبرنگار ایرنا گفت: طرح مثلث توسعه اقتصادی فرصتی برای نقش‌آفرینی و استفاده بیشتر از ظرفیتهای این مجتمع صنعتی در مسیر توسعه و رونق اقتصادی و محرومیت‌زدایی این شهرستان مرزی فراهم کرد و مجتمع سنگ‌آهن سنگان به عنوان معین اقتصادی برای تحقق آن تلاش می‌کند.
علی همتی افزود: مجتمع سنگ‌آهن سنگان خواف سعی دارد در این زمینه مسیر سرمایه‌گذاری و رونق منطقه را هموار نماید و بر این اساس در اجرای طرحهای توسعه همواره حامی مردم در این خطه مرزی است و با بازدیدهای مستمر از روند طرحها بطور جدی در پی جلب همراهی عموم ساکنان محلی در امور اقتصادی است.
مشارکت و مسوولیت اجتماعی
مشاور طرح مثلث توسعه اقتصادی در خواف هم گفت: استفاده از ظرفیت مشارکت مردمی ضرورت تحقق اهداف این طرح است و مردم باید در وسط میدان باشند.
مهدی قربانی افزود: شرکتها و بنگاههای اقتصادی می‌بایست وارد عرصه توسعه محلی و منطقه‌ای شوند. البته لازم است با طراحی و ارائه راهکارهای مشخص مانند طرح الگوی توسعه اقتصای بستر نقش‌آفرینی آنها در این مسیر هموار شود تا بتوانند مسوولیتهای اجتماعی خود را نسبت به مردم منطقه‌ای که منابع طبیعی و ظرفیتهایش را بکار گرفته‌اند، ایفا کنند.
وی از تشکیل "حسابهای خرد روستایی" با تکیه بر اعتماد عمومی در مناطق روستایی شهرستان مرزی خواف با هدف توانمندسازی مردم با اتکا به ظرفیتهای منطقه ای خبر داد.
مشاور طرح مثلث توسعه اقتصادی در خواف ضمن تاکید بر رصد و توسعه همه روستاهای این شهرستان ادامه داد: با توجه به پتانسیلهای منطقه هیچ بن‌بستی برای کسب و کار و اقتصاد مقاومتی وجود ندارد.
کمکهای خیران
فرماندار خواف هم به خبرنگار ایرنا گفت: استفاده از ظرفیتهای خیران و معینهای اقتصادی از جمله رویکردهای مورد توجه دولت و مسوولان ذیربط برای مشارکت در پیشرفت، آبادانی و توسعه این شهرستان مرزی به شمار می‌رود.
حسین سنجرانی افزود: شهروندان نیکوکار و خیر ظرف یک سال اخیر ۲۰۰ میلیارد ریال در امور زیربنایی بخشهای مختلف خواف هزینه کرده‌اند و امسال هم این مشارکت با قوت در مسیر توسعه این شهرستان ادامه دارد.
وی ادامه داد: در این راستا ۳۰ تفاهمنامه با شرکتهای معدنی و سازمانهای مختلف با مبلغ ۳۵۰ میلیارد ریال ظرف یک سال اخیر به امضا رسیده که بخشی از آنها عملیاتی شده و بقیه در دست اقدام است.
فرماندار خواف گفت: امسال ۵۰۰ میلیارد ریال با مشارکت همین شرکتها و سازمانها در قالب مالیات بر ارزش افزوده در بخشهای اقتصادی، اجتماعی و زیربنایی خواف هزینه می‌شود.
وی افزود: پارسال بسیاری از طرحهای در دست اقدام در این شهرستان با مشارکت این بخش و تامین مالی از همین منبع به پیش برده شد.
سنجرانی ادامه داد: مقرر شده تا در همین راستا به مدت پنج سال و هر سال سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال توسط شرکتها و سازمانها به صورت ودیعه پرداخت شود تا به صورت تسهیلات قرض الحسنه با سود ۲ تا سه درصد به متقاضیان دارای شرایط پرداخت شود.
وی گفت: از این محل ۲۰۰ میلیارد ریال به حساب دهیاریها و ۲۴۰ میلیارد ریال برای شهرداریهای شهرستان خواف واریز شده که صرف عمران و آبادانی منطقه می‌شود.
تحقق نشاط اجتماعی
فرماندار خواف افزود: اجرای منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی برای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی، اقدامات شاخص دولت تدبیر و امید و همچنین اجرای طرح مثلث توسعه اقتصادی، "امید و نشاط اجتماعی" را بین مردم شهرستان مرزی خواف ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: فعالیتهای موثری در این چارچوب با همیاری شرکتهای معدنی به عنوان معینهای اقتصادی شهرستان خواف اجرا شده یا در دست اقدام است که در این میان نقش شرکت فولاد سنگان خواف بسیار درخور توجه است.
سنجرانی گفت: با استفاده از ظرفیت معینهای اقتصادی به خصوص شرکت فولاد سنگان طبق تفاهمنامه با دانشگاه تهران "سند توسعه و اشتغال" ۸۰ روستا و پنج شهر واقع در محدوده جغرافیایی شهرستان خواف تدوین شده و آماده استخراج و بهره‌برداری است که در دمیدن روحیه امید و نشاط اجتماعی بین مردم این خطه موثر بوده است.
وی افزود: از مجموع ۸۳ روستای دارای شورای اسلامی در خواف صندوقهای توسعه روستایی در ۸۱ روستا شکل گرفته و در این راستا روستاییان یارانه ماهانه خود را در این صندوقها واریز می‌کنند تا در زمینه فعالیتهای خرد و عمران و رونق مناطق خودشان هزینه شود.
فرماندار خواف ادامه داد: تاکنون در بیش از ۱۰ صندوق بالغ بر سه میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال توسط مردم واریز شده و از ایده‌های آنان برای توسعه کسب و کارهای خرد و عمران در بخشهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در منطقه استفاده می‌شود که تاکنون بالغ بر ۲۵۰ ایده دریافت شده است.
وی گفت: در اجرای طرح مثلث توسعه اقتصادی و فرهنگی خواف در ابتدا شرکتهای فولاد سنگان و شرکت معدنی دولتی سنگان به عنوان معین اقتصادی این شهرستان مرزی انتخاب شدند که شرکت معدنی سنگان تاکنون به تعهدات خود عمل نکرده اما مجتمع صنعتی فولاد سنگان مشارکت خوبی در اجرای تفاهمنامه داشته است. تعداد دیگری از شرکتهای معدنی مانند "اپال پارسیان و احیای سپاهان" نیز در بخشهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی مشارکت دارند.
دستاوردها
دبیر نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی استان خراسان رضوی گفت: ۶۰ درصد از جمعیت ۱۵۰ هزار نفری خواف روستایی هستند، همچنین میزان بیکاری در این شهرستان مرزی ۱۴ درصد است.
علی‌اکبر لبافی افزود: انعقاد قرارداد با معینهای اقتصادی شهرستان خواف شامل مجتمع سنگ آهن سنگان خواف، سپاه امام رضا(ع)، شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان در بهمن ماه ۱۳۹۷ انجام شد.
وی ادامه داد: فعالیتهای اقتصادی ثبت شده توسط معینهای اقتصادی شهرستان خواف در "سامانه نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی" تاکنون ۳۱ فعالیت یا پروژه با سرمایه‌گذاری ۴۹ میلیارد و ۴۴۰ میلیون ریال و اشتغالزایی برای سه هزار و ۴۶۴ نفر بوده است.
دبیر نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی گفت: از این تعداد هفت پروژه فرآوری و بسته‌بندی زعفران، تولید پوشاک، بسته سوغات، تولید خوراک دام و طیور و تولید ماسک مربوط به شرکت صنایع معدنی فولاد سنگان خراسان با حجم سرمایه‌گذاری ۳۵ میلیارد و ۶۵۰ میلیون ریال و اشتغالزایی برای ۴۴ نفر، تایید شده است.
وی افزود: تاکنون از کل همین پروژه‌های تایید شده، ۶ پروژه کشاورزی، صنعتی و خدمات با حجم سرمایه‌گذاری چهار میلیارد و ۶۵۰ میلیون ریال و اشتغالزایی برای ۲۹ نفر نیز مورد بهره‌برداری قرار گرفته است.
لبافی همچنین "فعالیتهای فرهنگی" تایید شده معینهای اقتصادی شهرستان مرزی خواف توسط نهاد مردمی اقتصاد مقاومتی خراسان رضوی را ۱۴۹ پروژه با حجم سرمایه‌گذاری ۲۲۴ میلیارد و ۷۱۹ میلیون ریال ذکر کرد.
وی ادامه داد: معاونت پژوهشی دانشگاه تهران در جهت تدوین سند توسعه و آبادانی خواف برای پنج شهر و ۸۵ روستا به یاری معین اقتصادی این شهرستان آمده و ۳۰ متخصص و ۲۰ نفر تسهیلگر را برای عملیاتی کردن پروژه ها در اختیار گذاشته است.
مرکز شهرستان ۱۵۰ هزار نفری خواف در ۲۶۷ کیلومتری جنوب شرقی مشهد قرار دارد. خواف از سمت شرق ۱۲۳ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد.
این شهرستان مرزی ۱۲ هزار و ۲۰۰ بهره‌بردار کشاورز، باغدار و دامپرور با ۲۱ هزار و ۵۰۰ هکتار سطح زیر کشت آبی و ۱۰۰ هکتار سطح زیر کشت دیم دارد که سالانه افزون بر ۱۷۵ هزار تن انواع محصولات زراعی، باغی و دامی در آن تولید می‌شود.
نظر شما