به گزارش ایرنا، محیط بانان به عنوان ستون فقرات سازمان حفاظت محیط زیست مردانی هستند که در سخت ترین شرایط گرما و سرما در مناطق تحت مدیریت سازمان حضور دارند تا از این عرصه ها حفاظت کنند بنابراین همواره با حوادث زیادی از جمله برخورد با متخلفان مواجه اند که برخی موارد منجر به از دست دادن جان و یا نقص عضو در آنها می شود.
برای حمایت از آنان لایحه قضایی و بیمه ای حمایت از محیط بانان به تصویب مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان رسید اما این قانون نواقصی داشت که سازمان حفاظت محیط زیست برای حمایت ۱۰۰ درصدی از محیط بانان و همچنین همیاران محیط زیست لایحه اصلاحی را تقدیم دولت کرد و قانون جدید تصویب شد، تا این قشر به طور کامل مورد حمایت سازمان محیط زیست قرار گیرد.
براساس آمار بیست و پنج درصد از وسعت استان سمنان را مناطق حفاظت شده محیط زیست تشکیل می دهد و محیط بانان برای حفظ و حراست از گونه های جانوری، گیاهی و عرصه‌های محیط زیست این استان با این وسعت، نقش خطیری بر عهده دارند و کمبود نیروی انسانی بر مشکلاتشان می‌افزاید.
براساس آمار ۱۶ درصد از مناطق حفاظت شده کشور در استان سمنان وجود دارد و حدود ۳۰ درصد از انواع گونه‌های گیاهی و جانوری کشور از جمله گونه‌های خاصی مانند یوزپلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، زاغ بور و گورخر ایرانی در این استان زیست می‌کنند.
در استان سمنان سه پارک شامل پارک ملی کویر واقع در گرمسار، پارک ملی توران واقع در شاهرود و پارک ملی صیدوا در مهدیشهر، ۲ پناهگاه حیات وحش در خوش ییلاق و توران و ۲ منطقه حفاظت شده در پرور شهرستان مهدیشهر و توران شاهرود، پنج منطقه شکارممنوع و ۲ پناهگاه حیات در خوش‌ییلاق و توران شاهرود وجود دارد.
چاه شیرین در جنوب سمنان، منطقه شکار ممنوع خُنار مشترک بین گرمسار و سرخه، منطقه شکار ممنوع طالو و شیربند در شمال شرق دامغان، منطقه سفیدکوه و آرسک در شمال غرب دامغان و منطقه شکار ممنوع تپال در شمال غرب شاهرود، جزو پنج منطقه شکار ممنوع در استان سمنان به شمار می‌روند.
وجود مناطق چهارگانه تحت مدیریت حفاظت محیط زیست استان سمنان و زیست گونه‌های گیاهی و جانوری ارزشمند بدون شک بر خطرات و تهدیدات کار محیط‌بانی می‌افزاید و براساس گزارش‌ها محیط‌بانان استان سمنان در راه خدمت در برخورد با شکارچیان غیرمجاز از هیچ چیز نمی‌هراسند و حتی از جان خویش برای حفاظت از حیات وحش می‌گذرند.
در کنار تلاش شجاعانه و بی مهابانه محیط‌بانان در دفاع از حیات وحش انتظار می‌رود مسوولان با تامین تجهیزات و به روز رسانی ناوگان نقلیه به کارآمدی بیش از پیش سربازان دفاع از محیط زیست کمک کنند.
در استان سمنان پنج محیط‌بان در حین انجام وظیفه و تعقیب و گریز متخلفات به مقام بلند شهادت نائل شدند که ۲ نفر به ضرب گلوله، ۲ نفر در حین تعقیب و گریز شکارچیان غیرمجاز در اثر سانحه رانندگی و یک نفر بر اثر گازگرفتگی حین لایه‌روبی چاه آب حیات وحش، به شهادت رسیدند و شهادت این عزیزان ضرورت تجهیز و به روز رسانی تجهیزات را نشان می‌دهد.
به گفته فرمانده یگان حفاظت محیط زیست کشور ۱۴۱ تن از محیط بانان کشور به واسطه حفظ محیط زیست به درجه رفیع شهادت نائل شدند و از سه هزار و ۵۰۰ محیط بان که در سازمان حفاظت محیط زیست فعال هستند پنج درصد آنها تاکنون شهید شدند که این آمار قابل مقایسه با شهدای دیگر نهادهای اداری نیست همچنین ۲۷۳ محیط بان به علت اصابت تیر جانباز شدند.
تنوع حیات وحش طمع شکارچیان را بیشتر می‌کند
فاطمه شاه‌مردای یکی از دوستداران و همیاران محیط‌زیست در گفت و گو با ایرنا، ابراز داشت: استان سمنان به دلیل تنوع آب و هوایی و جغرافیایی زیستگاه خوب برای گونه‌های ارزشمندی مانند یوزپلنگ آسیایی، گورخر ایرانی، گوزن‌های قرمز یا مرال، قوچ و جبیر به شمار می‌رود که همین موضوع بر طمع قاتلان حیات وحش می‌افزاید.
وی ادامه داد: به طور مثال فصل گاوبانگی به دوره جفت گیری مرال ها گفته می شود که از نیمه شهریور تا نیمه مهرماه به مدت یک ماه ادامه دارد و حیات و بقاء این گونه گوزن ارزشمند تا حد زیادی به آن وابسته است.
وی ادامه داد: در این مدت به منظور مراقبت از مرال‌ها در فصل گاوبانگی از کمین شکارچیان، گروه‌های مختلف به صورت خودجوش در کنار محیط بانان برای حفاظت در منطقه گاوبانگی در ارتفاعات شمالی شهرستان مهدیشهر مستقر می‌شوند، اما برخی شکارچیان با در آوردن صدای گوزن‌ها، آنها را به گمان حضور نری دیگر در قلمرو خود، فریفته و سوی خود می‌کشانند و به آسانی در دام می‌اندازند و گاه به قلب حیات وحش شلیک می‌کنند.
وی بیان کرد: در چنین شرایطی که شکارچیان غیرمجاز خبره و مسلح هستند محیط بانان برای حفاظت از جان این گونه‌های ارزشمند حتی از گلوله نیز نمی‌هراسند و چنین جرات و جانفشانی کم نظیر و ستودنی است.
شاه‌مردای اظهار داشت: امروزه شکارچیان مسلح با ماشین‌های مدل بالا و ویژه مناطق کوه و دشت به شکار می‌آیند که ماشین و موتورهای محیط‌زیست به سختی می‌توانند با حداکثر سرعت خود را به شکارچی متخلف برسانند و به عبارتی می‌توان گفت در پیچ و خم جاده، محیط بانان در تعقیب و گزیر با شکارچیان متخلف با ماشین‌های به روز در واقع با جان خود بازی می‌کنند و هر موفقیتی که به دست می‌آورند و شکارچیان غیر مجاز را دستگیر می‌کنند بعد از توکل به خدا از مهارتشان کمک می‌گیرند.
وی اضافه کرد: اگر در کنار مهارت و شجاعت محیط‌بانان، تجهیزات و وسایل نقلیه آنان به روز شود شاید بتوان امیدوار بود که دیگر هیچ شکارچی غیرمجازی دستش به حیات وحش نمی‌رسد.
وی تصریح کرد: استان سمنان پنج نفر حین انجام وظیفه محیط بانی به شهادت رسیدند که ۲ نفر به ضرب گلوله، ۲ نفر در سانحه رانندگی حین تعقیب و گریز و یک نفر بر اثر گاز گرفتگی حین لایروبی چاه حیات وحش شهید شد که قاتل شهید غلامرضا جعفری بعد از گذشت ۱۵ سال هنوز پیدا نشده است.
این دوستدار محیط زیست تاکید کرد: مطالبه دوستداران محیط زیست بررسی دوباره پرونده محیط بان شهید جعفری و شناسایی قاتلش است تا درس عبرتی برای متجاوزان حیات وحش باشد.
آغوش باز حمایت‌های قانونی از محیط‌بانان
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: در گذشته قانون حمایت از محیط‌بانان دچار لجام گسیختگی بود و با تصویب قانون جدید بلاتکلیفی در محیط‌بانی وجود ندارد.
حسن قاضی نژاد در گفت و گو با ایرنا، بیان کرد: تصویب لایحه حمایت از محیط‌بانان یک دستاورد بزرگ برای سازمان حفاظت محیط‌زیست و دولت محسوب می‌شود.
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان ابراز داشت: طبق ماده یک لایحه تصویب شده در حمایت از محیط‌بانان، شعبه‌های ویژه برای رسیدگی به پرونده محیط‌بانان تشکیل و خارج از نوبت به این پرونده‌ها رسیدگی می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: تصویب لایحه حمایت از محیط‌بانان در مجلس شورای اسلامی سازمان حفاظت محیط‌زیست را موظف کرده تا تمام محیط‌بانان پیمانی، قراردادی، رسمی را در ابعاد مختلف مانند بیمه عمر، بیمه مسوولیت و بیمه بیماری صعب‌العلاج تحت پوشش بیمه‌ای قرار دهد.
کمبود نیروی انسانی مساله اصلی حفاظت از حیات وحش
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: در دستورالعمل سازمانی حدود ۳۳۱ پست شغلی برای محیط بانی تعریف شده اما اکنون استان در زمینه محیط‌بان با کمبود نیروی انسانی مواجه است.
قاضی‌نژاد اظهار داشت: مناطق حفاظت شده در استان سمنان ۲.۳ میلیون هکتار است و در مجموع بین ۱۵ تا ۲۰ هزار هکتار عرصه های طبیعی تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان است که نیاز به حفاظت دارد.
وی ادامه داد: پارک، اثر ملی و طبیعی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده، مناطق چهارگانه تحت مدیریت حفاظت محیط زیست به شمار می‌رود و استان سمنان به جز اثر ملی و طبیعی، از تنوع زیستی دیگر مناطق چهارگانه برخوردار است و برای حفاظت از این مناطق چهارگانه با کمبود محیط‌بان مواجه است.
وی بیان کرد: بیش از ۵۲ درصد پستانداران، ۱۶۴ گونه پرندگان، ۷۰۰ گونه گیاهی و زادگاه زادآور گونه‌های ارزشمند یوزپلنگ آسیایی و گورخر ایرانی در مناطق چهارگانه تحت مدیریت و حفاظت محیط زیست استان سمنان زیست می‌کنند که حفاظت از این تنوع نیازمند نیروی انسانی و تجهیزات به روز است.
قاضی‌نژاد تصریح کرد: استان سمنان به دلیل برخورداری از مناطق چهارگانه حیات وحش و موقعیت‌های جغرافیایی متنوع مانند کویر، کوهستان، تالاب و رودخانه دایمی در جهان به عنوان قاره کوچک شناخته می‌شود و باید به این استان در زمینه رفع کمبود نیروی انسانی و به روز رسانی تجهیزات نگاه ویژه شود.
۲۱۵ پست خالی محیط بانی در استان سمنان
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان با بیان این که ۲۵ درصد وسعت استان مناطق تحت حفاظت این اداره کل است، گفت: برای حفاظت از محیط زیست با کمبود نیروی انسانی مواجه هستیم.
امیر عبدوس در گفت و گو با ایرنا ابراز داشت: در دستورالعمل سازمانی حدود ۳۳۱ پست شغلی برای محیط بانی تعریف شده اما اکنون استان سمنان حدود ۱۱۶محیط بان دارد و براساس دستور العمل سازمانی ۲۱۵ پست خالی است.
وی با بیان این که کمبود نیروی انسانی مشکل اساسی محیط زیست استان سمنان است، ادامه داد: وسعت محیط زیست استان زیاد است اما اکنون استان تنها به میزان یک سوم دستورالعمل سازمانی، در بخش محیط بانی نیروی انسانی دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان اظهار داشت: محیط بان هایی که اکنون در استان مشغول به خدمت هستند دارای آمادگی بدنی کافی بوده و همواره آماده برخورد با متخلفان و آسیب زنندگان به حیات وحش هستند.
شهادت پنج محیط‌بان در حین انجام وظیفه و تعقیب و گریز متخلفات محیط زیست در استان سمنان ضرورت تجهیز و به روز رسانی تجهیزات برای مقابله با شکارچیان غیرمجاز را دوچندان می‌کند.
ضرورت به‌روز رسانی تجهیزات محیط‌بانان
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: تجهیزات محیط‌بان برای حفاظت از حیات وحش و عرصه‌های تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست استان نیازمند به روز رسانی است.
وی اضافه کرد: ناوگان نقلیه موتوری و خودرویی محیط بانان استان سمنان فرسوده و قدیمی است و برای حفاظت از حیات وحش استان سمنان، باید با تامین اعتبارات در این بخش تقویت شود.
وی ادامه داد: اعتبارات در زمینه تجهیزات و ملزومات محیط بانی ملی است و سازمان حفاظت محیط زیست در حال خرید اقلام است، ولی انتظار می‌رود سمنان با توجه به اینکه به دلیل زیستگاه گونه‌های ارزشمند و کمیاب است بیش از پیش مورد توجه قرار بگیرد.
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: شکارچیان امروزی دارای خودروها و تجهیزات به روز هستند و برای مقابله با این افراد سودجو باید تجهیزات محیط بان نیز به روز باشد.
مراجع قضایی پیگیر شناسایی قاتل محیط بان استان سمنان باشند
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان با بیان اینکه پنج نفر در استان حین انجام وظیفه برای حفاظت از محیط زیست شهید شدند، گفت: قاتل یکی از شهدای محیط بان استان بعد از گذشت ۱۵ سال هنوز پیدا نشده است و انتظار می‌رود مراجع قضایی پرونده را برای شناسایی قاتل دوباره بررسی کنند.
وی ادامه داد: محیط بان شهید غلامرضا جعفری مهر ۱۳۸۴ در یک درگیری مسلحانه با متخلفان شکار در محل چشمه ویان در پارک ملی صیدوا در منطقه حفاظت شده پرور به ضرب گلوله شکارچی متخلف به شهادت رسید.
فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست استان سمنان گفت: محیط بان شهید غلامرضا جعفری در زمان شهادتش فزرند یک ماهه داشت که اکنون با گذشت ۱۵ سال از شهادت پدر، فرزندش ۱۵ ساله می‌شود هنوز قاتل پدرش پیدا نشده است و انتظار می‌رود مراجع قضایی با بررسی دوباره پرونده زاویه‌های تاریک و مبهم را کشف و قاتل را شناسایی کنند.
حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری و مناطق تحت مدیریت حفاظت محیط زیست استان سمنان با درنظر گرفتن چشم طمع سودجویان کاری دشوار و بازی با جان است که محیط بانان این خطر را به جان خریده و در حال انجام وظیفه هستند. تامین و به روز رسانی تجهیزات و رفع کمبود نیروی انسانی بدون شک بر کیفیت حراست از عرصه‌های محیط زیست در استان سمنان می‌افزاید.
نظر شما