به گزارش روز چهارشنبه گروه فرهنگی ایرنا، خبرگزاری فرانسه و پایگاه اطلاع‌رسانی لوکال سوئد در یادداشتی درباره نوبل ادبیات امسال نوشتند: در آستانه اعلام برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۲۰، گمانه‌زنی‌ها درباره این که آیا آکادمی اسکار امسال دست به انتخاب یک گزینه بحث برانگیز دیگر می زند یا یک چهره مردمی، محافل ادبی را سخت مشغول خود کرده است.
نام‌هایی که در این گمانه‌زنی‌ها مطرح می‌شوند عبارتند از جامائیکا کینکید (Kincaid Jamaica) نویسنده آمریکایی-کارائیبی، آن کارسون (Anne Carson) شاعر کانادایی، نگوگی وا تیونگو (Ngugi wa Thiong) نویسنده کنیایی، پیتر ناداس (Peter Nadas) مجار و توماس پینچون (Thomas Pynchon) رمان‌نویس آمریکایی.
تصمیم آکادمی سوئد در اعطای نوبل ادبیات سال گذشته به پیتر هاندکه داستان‌نویس اتریشی، سیلی از انتقادات را برانگیخت و برای بسیاری از افراد سوال شد که این آکادمی چگونه می‌تواند از نویسنده‌ای تجلیل کند که به حمایت از اسلوبودان میلوشویچ رهبر صربستان در جنگهای بالکان معروف است و وسعت جنایات صرب‌ها را انکار می‌کند.
اما این آکادمی ۱۸ نفره که از انتخاب خود به عنوان گزینشی صرفا مبتنی بر شایستگی ادبی دفاع کرد، با بحث و جنجال چندان غریبه نیست.
پس از انتخاب غافلگیرکننده باب دیلن اسطوره آمریکایی موسیقی راک به عنوان برنده نوبل ادبیات سال ۲۰۱۶، اواخر سال ۲۰۱۷ خبر رسوایی جنسی همسر یکی از اعضای این نهاد سوئدی مثل بمب صدا کرد و باعث از هم پاشیدن آن شد. به این ترتیب برای اولین بار در تاریخ ۷۰ ساله نوبل ادبیات، این جایزه در سال ۲۰۱۸ اعطا نشد.
هرطور بود این آکادمی دوباره سرهم شد و کمیته نوبل آن از سوی بنیاد نوبل ملزم شد پنج کارشناس خارجی را برای کمک به ارزیابی نامزدهای جایزه سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ جذب کند. با وجود این، دو نفر از این کارشناسان پس از اعلام جایزه سال گذشته به دلیل آن که به نظراتشان اعتنایی نشده بود، استعفا دادند.
برندگان بالقوه نوبل ادبیات از دید دبیران و منتقدان ادبی سوئد
بیورن ویمان (Bjorn Wiman) دبیر فرهنگی نشریه داگنز نی‌هتر، بزرگ‌ترین روزنامه سوئد، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه انتخاب هاندکه را فاجعه خواند و گفت: اگر آکادمی خیر و مصلحت خود را بداند، امسال جامائیکا کینکید را (به عنوان برنده نوبل ادبیات) انتخاب می‌کند.
وی در ادامه با اشاره به این که کینکید درباره موضوعاتی نظیر استعمار، نژادپرستی و جنسیت می‌نویسد، افزود: مواضع او در مورد موضوعات مختلف اخلاقی و سیاسی، در شرایط امروز ارزش شنیدن دارد.
ویمان یادآور شد: وی (کینکید) دقیقاً از آن نوع شخصیت‌هایی است که نوبل ادبیات را در مسیر آرمانی که بنیانگذار جایزه، آلفرد نوبل، در وصیت‌نامه خود از آن صحبت می‌کرد هدایت می‌کند.
با این حال با توجه به تجربه سال گذشته، آکادمی سوئد ممکن است به همان روشی که هاندکه را برگزید، نامزدی را از بین نامزدهای سال‌های دور به عنوان برنده انتخاب کند. اگر اینطور باشد، ممکن است نویسندگانی چون پیتر ناداس از مجارستان، اسماعیل کاداره از آلبانی و میرچا کارتارسکو از رومانی انتخاب شوند.
مادلین لوی (Madelaine Levy) منتقد ادبی روزنامه سونسکا داگبلادت سوئد، ضمن آن که کینکید را نویسنده‌ای با قلمی موسیقیایی توصیف کرد که دوست داشتنش آسان است، با این نظر که وی می‌تواند یکی از برندگان بالقوه نوبل ادبیات امسال باشد، موافقت کرد.
اما به گفته این منتقد ادبی، آکادمی که کسی مثل هاندکه را انتخاب کرده ممکن است تمایل بیشتری به انتخاب شخصی چون میشل هولبک فرانسوی داشته باشد.
او (هولبک) از همان نوع نویسندگان است، با دیدگاهی تاریک به اروپای معاصر و دیدی بسیار منفی نسبت به بشریت، جایی که در آن انسان موجودی شکست‌خورده است. او از این دیدگاه ادبیات عالی درباره ضعف و زشتی انسان خلق می‌کند.
انتخاب شخصی لوی، جوآن دیدیون نویسنده آمریکایی است که به گفته او، نوعی از سبک نگارش انشانی در حوزه اجتماعی با رگه‌های سیاسی و فرهنگ عامه‌پسند را آغاز کرد که بسیار شورانگیز و زنده است.
آن کارسون شاعر کانادایی، جویس کارول اوتس و مرلین رابینسون از آمریکا، دیوید گراسمن نویسنده صهیونیستی ، مارگارت اتوود کانادایی و کو اون شاعری از کره‌جنوبی به عنوان دیگر گزینه‌های دریافت جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۰ پیش‌بینی می‌شوند.
عده‌ای نیز روی برد ماریس کُنده نویسنده فرانسوی، لیودمیلا اولیتسکایا رمان‌نویس روسی و هاروکی موراکامی از ژاپن شرط‌بندی کرده‌اند.
سانته ویلر (Svante Weyler) از دبیران سابق نشریات سوئد می‌گوید هیلاری منتل که معمولاً در محافل نوبل نامی از او برده نمی‌شود نیز می‌تواند بخاطر تلفیق تصویر روشنفکرانه با محبوبیت و جذابیت عمومی، یک برنده بالقوه برای نوبل امسال باشد.
ویلر در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه گفت: او (منتل) نه تنها باعث مقبولیت رمان تاریخی بین خوانندگان شده، بلکه آن را به ژانر برجسته ادبیات جهان تبدیل کرده است.
اما آکادمی سوئد اغلب از نویسندگان آثار پرفروش گریزان است و ترجیح می‌دهد توجه خود را به نام‌های کمتر شناخته شده معطوف کند.
لوی در این باره می‌گوید: اگر چنین حجم از جایزه نقدی و توجه در اختیارتان باشد و بتوانید آن را به کسی اعطا کنید، البته که فکر می‌کنید اهدای آن به شخصی که در کانون توجه نیست سرگرم‌کننده تر است.
آکادمی سوئد بارها همه را غافلگیر کرده است؛ آنها سبک و سیاق مرموز خود را دارند.
به گفته این منتقد ادبی، تقریباً همه کشورها نویسندگان قدرتمندی دارند که شایسته دریافت جایزه نوبل هستند. فهرست نویسندگان در سطح جایزه نوبل، طولانی بوده و بالغ بر صدها نفر است.
نظر شما