افزایش زائران حرم رضوی و لزوم‌ تشدید پیشگیری از کرونا

هرچند ستاد ملی مقابله با کرونا با دستور صریح رییس جمهوری سفر به مشهد مقدس را تا پایان ماه صفر ممنوع کرده است اما شوق دلدادگان اهل بیت عصمت و طهارت (ع) برای حضور در جوار مضجع شریف ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) در این ایام بر جمعیت حاضر در حرم افزوده و خطر شیوع کرونا را بیشتر کرده است.

با وجود این که اقدام آستان قدس رضوی مبنی بر گشایش ۲۵ درصد از ظرفیت تعدادی از رواقها از جمله رواق امام خمینی(ره)، رواق دارالهدایه، رواق دارالحکمه و شبستانهای مسجد گوهرشاد برای جلوگیری از ازدحام جمعیت در صحنهای حرم مطهر رضوی و فراهم کردن فضایی بیشتر برای زیارت زائران بوده اما این مهم ناخودگاه بر میزان جمعیت در اماکن متبرکه افزوده که مدیریت این وضعیت نیازمند تشدید نظارتها از سوی متولیان و رعایت بیشتر پروتکلهای بهداشتی توسط مردم است.

مشاهدات اخیر خبرنگار ایرنا از رواقها و صحنهای حرم مطهر رضوی بر روند رو به رشد جمعیت زائران در این مکان مقدس دلالت داشت، به طوری که علاوه بر مجاوران، گروه‌های محدودی از زائران خارج از استان از جمله زائران خارجی نیز حضور داشتند و مشغول زیارت بودند.

گشایش بخشی از روضه منوره برای زیارت امام از فاصله‌ای نزدیک تر به ضریح با شیوه‌ای که آستان قدس رضوی طراحی کرده باعث شده است زائران بتوانند به صورت انفرادی و با رعایت فاصله اجتماعی از مسیر صحن آزادی به سمت رواق دارالسعاده و از مسیر مسجد گوهرشاد به قسمت بالاسر حضرت مشرف شوند اما این موضوع تمایل زائران و مجاوران را برای نزدیک شدن به ضریح بیشتر کرده و بر تعداد جمعیت در صحن آزادی و مسجد گوهرشاد افزوده است.

در ورودی هر یک از بستهای حرم مطهر رضوی رو به خیابانهای اطراف این بارگاه، تابلویی مبنی بر الزامی بودن زدن ماسک و رعایت فاصله اجتماعی نصب شده است و خادمان نیز از ورود افراد بدون ماسک به داخل حرم مطهر جلوگیری می‌کنند.

چیدمان فرشها در صحنهای مختلف نیز به نحوی است که هر خانواده در فاصله تقریبا یک تا دو متری از خانواده دیگر، روی یک فرش قرار گرفته و به زیارت بپردازند و فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود اما با همه این اوصاف پرهیز مردم از تجمع برای زیارت حرم در ایام سوگواری به مراتب اهمیت بیشتری دارد و باید از این طریق از شیوع کرونا جلوگیری کرد.

نکات بهداشتی پیشگیرانه از شیوع کرونا را دیگر همه می دانند: استفاده از ماسک و حفظ فاصله‌گذاری اجتماعی یک و نیم تا دو متر و شست و شوی دست و ضدعفونی کردن دایم آن اما رعایت این موضوع بسیار اهمیت دارد به طوری که دکتر بیرجندی نژاد، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفته است هر فرد آلوده به ویروس کرونا در صورت نداشتن ماسک می‌تواند زنجیره‌ای از انتقال بیماری را به راه بیندازد و در یک ماه ۴۵۰ نفر را به این ویروس آلوده می‌کند.

طبق مشاهدات خبرنگار ایرنا، زائران، زدن ماسک و رعایت فاصله گذاری اجتماعی را در حرم مطهر رضوی آن طور که باید رعایت نمی‌کنند هر چند که خادمان حرم مطهر تلاش زیادی برای رعایت این موارد از سوی مردم می‌کنند اما جدا از تذکرات، خود مردم نیز باید نسبت به این موضوع حساسیت بیشتری داشته باشند.

ضدعفونی کردن شبانه روزی اماکن متبرکه

با توجه به این که رعایت فاصله اجتماعی، زدن ماسک و ضدعفونی کردن سطوح و دست‌ها مثلت طلایی پیشگیری از ابتلا به ویروس کروناست، ضدعفونی کردن مداوم صحنها و رواقهای حرم مطهر رضوی و توصیه مکرر به زائران برای رعایت پروتکلهای بهداشتی موضوعی است که آستان قدس رضوی دائما بر آن تاکید کرده است به طوری که معاون خدمات زائران حرم مطهر رضوی از ضدعفونی کردن شبانه روزی اماکن متبرکه رضوی در دهه پایانی ماه صفر خبر داده است.

امین بهنام با اشاره به نظارت کامل بر رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی در برنامه‌های مختلف حرم مطهر رضوی گفته است: ۱۰۰ نیروی خادمیار و ۳۵ نیروی خدمات بهداشت حرم مطهر، ضدعفونی سطوح و بخشهای مختلف حرم مطهر رضوی را از طریق خودروهای ضدعفونی ‌کننده و پمپ‌های دستی انجام می‌دهند.

وی اضافه کرد: بسته‌ بندی مهر نماز، توزیع ماسک بین زائران و مجاوران و الزام آنها به استفاده از ماسک، الزام به رعایت فاصله اجتماعی در صفوف نماز و ضدعفونی کردن ۲۴ ساعته سرویس‌های بهداشتی از دیگر اقدامات پیشگیرانه‌ای است که با جدیت در حال پیگیری است.

معاون خدمات زائران حرم مطهر رضوی گفت: برای محافظت از زائران و مجاوران در برابر ویروس کرونا در این ایام، همه فرش‌های اماکن متبرکه به صورت شطرنجی در صحن‌ها گسترده شده است و بعد از جمع‌آوری، مدتی از این فرش‌ها استفاده نمی‌شود و فرش‌های نو و استفاده‌ نشده جایگزین آنها می‌شود.

بهنام افزود: خادمیاران سلامت نیز در مبادی ورودی، دست‌های زائران را ضدعفونی می‌کنند، همچنین با جانمایی دستگاه‌ها و پمپ‌های ضدعفونی‌کننده داخل حرم، زائران می‌توانند دستهایشان را ضدعفونی کنند.

وی تأکید کرد: کارشناسان بهداشت دائما در حال نظارت و بازدید از قسمت‌های مختلف حرم برای اجرای دقیق دستورهای بهداشتی هستند و نکات لازم را به مسوولان امر در حرم مطهر گوشزد می‌کنند.

معاون خدمات زائران حرم مطهر رضوی با بیان این که بیش از هفت میلیون لیوان یک بار مصرف در این ایام برای آب‌خوری‌ها تهیه شده است اضافه کرد: خادمان و خادمیاران نیز در صحن‌ها و مبادی ورودی در حال نظارت بر استفاده زائران از ماسک هستند و زائرانی که ماسک نداشته باشند قبل از ورود به حرم مطهر می‌توانند از دفاتر امانات بیرون از حرم ماسک تهیه کنند.

محدود شدن اجتماع عزاداران در حرم رضوی

در ایام پایانی ماه صفر طبق روال هر ساله هیاتهای عزاداری در صحنهای مختلف به ویژه صحن جامع رضوی حرم امام رضا(ع) اجتماع می‌کردند و به سوگواری می‌پرداختند اما امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا، این گونه اجتماعات به شکوه و بزرگی سالهای گذشته در حرم مطهر رضوی مقدور نیست.

مدیرعالی حرم مطهر رضوی در این باره گفته است: هر سال در ایام سوگواری و عزاداری دهه پایانی ماه صفر، هیات‌های مذهبی از استان‌ها و شهرستان‌های مختلف به مشهد سفر می‌کردند اما امسال، به دلیل شرایط ناشی از شیوع کرونا، این هیاتها از تشرف به بارگاه منور رضوی و عزاداری و سوگواری در این ایام محروم هستند، از همین رو خدام بارگاه نورانی ثامن‌الحجج(ع) با پرچم امام رضا(ع) ضمن حضور در مبدا حرکت هیاتها با بسته‌های متبرک رضوی پذیرای معنوی هیاتهای مذهبی هستند.

محمدمهدی برادران با اشاره به برپایی اجتماعات عزاداری در صحن جامع رضوی با رعایت کامل نکات بهداشتی گفته است: در روز ۲۸ و ۲۹ صفر مراسم عزاداری هیات‌های مذهبی مشهد بعد از نماز ظهر و عصر در صحن جامع رضوی با حضور ذاکران اهل‌بیت(ع) میثم مطیعی و حسین طاهری برگزار شد.

وی تصریح کرد: در این ایام، حرم مطهر میزبان گروه‌هایی به نمایندگی از زائران خواهد بود که برای نمونه، گروهی از آذری‌زبانان مقیم شهر مشهد دعوت کرده‌‎ایم در حرم حضور یابند و به نمایندگی و نیابت از هیاتهای مذهبی آذری‌زبان که هرسال به این بارگاه منور مشرف می‌شدند در صحن جمهوری اسلامی به عزاداری و سوگواری بپردازند. این برنامه ویژه عرب‌زبانان، یزدی‌ها و مازندرانی‌ها نیز برگزار خواهد شد.

او با اشاره به شرایط ویژه ناشی از شیوع ویروس کرونا، از تغییر نحوه برگزاری آیین‌های خطبه‌ خوانی و شام‌ غریبان خبر داد و گفت: این دو ویژه ‌برنامه‌ در روزهای ۲۵ و ۲۶ مهر در صحن انقلاب اسلامی و با حضور تعدادی از خادمان به نمایندگی از همه خدام و ارادتمندان به ساحت امام رضا(ع) برگزار شد.

توصیه‌های موکد برای دوری از فضای حرم در ایام پایانی صفر

مسوولان مختلف در حوزه بهداشت و مدیریت حرم مطهر رضوی به زائران و مجاوران تاکید کردند که در روزهای پایانی ماه صفر از حضور در حرم مطهر خودداری کرده و زیارت از راه دور را برگزینند یا خانه خود را تبدیل به حسینیه نموده و در آنجا به عزاداری بپردازند.

رییس سازمان نظام پزشکی مشهد به مردم توصیه کرد که در ایام پایانی ماه صفر از شرکت در مراسم عزاداری مختلف در شهر اجتناب کنند و منازل خود را تبدیل به حسینیه‌ای کوچک به منظور عزاداری برای شهادت ائمه و خواندن ادعیه برای شفای بیماران مبتلا به کووید ۱۹ کنند.

دکتر علی بیرجندی‌نژاد گفت: شرایط بحرانی است و اگر به همین روند پیش رود و شکل گیری اجتماعات و عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی بیشتر شود تعداد مبتلایان و افراد بستری در بیمارستانها افزایش می‌یابد.

وی ادامه داد: هم اینک در وضعیت اوج بیماری کووید ۱۹ قرار داریم اما نگرانی بابت تامین تخت بستری در بیمارستانها وجود ندارد زیرا تمهیدات لازم توسط دانشگاه علوم پزشکی مشهد اندیشیده شده است.

رییس سازمان نظام پزشکی مشهد گفت: در نقاطی که پروتکلهای بهداشتی به دقت رعایت شده، شیوع ویروس کرونا خیلی خوب مهار شده است و در صورتی که استفاده از ماسک در بین مردم به بیش از ۹۰ درصد برسد، مراقبتها و کنترلهای لازم در رفت و آمدها و شکل گیری تجمعات انجام گیرد، در کاهش شیوع این ویروس بسیار موثر است.

بیرجندی نژاد افزود: این که بیماری کووید ۱۹ چه سیری را طی کند، بستگی به این دارد که مسوولان چه تصمیمی بگیرند و مردم چه قدر همکاری کنند و در رعایت پروتکلها و حضور در اجتماعات چگونه عمل کنند.

وی ادامه داد: با توجه به وضعیت قرمز، از هموطنان تقاضا داریم به مشهد سفر نکنند زیرا اگر رفتار مردم در رعایت دستورات پیشگیرانه برای مهار انتقال ویروس همه‌گیر کرونا تغییر نکند روزهای تلخ و سختی را پیش رو خواهیم داشت.

رییس دانشگاه علوم پزشکی مشهد هم گفت:مشهد هم‌اینک از لحاظ شیوع بیماری کووید ۱۹ شرایط خوبی ندارد زیرا تعداد مراجعان سرپایی، بستری و مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروی کرونا در سطح این کلانشهر در حال افزایش است.

دکتر محمدحسین بحرینی افزود: هم‌اینک روزانه ۱۵۰ تا ۱۸۰ بیمار جدید مبتلا به ویروس کرونا در مراکز درمانی زیرپوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد پذیرش می‌شوند و ۱۸۰ تا ۲۰۰ نفر نیز در بخش‌ مراقبتهای ویژه بیمارستانهای این دانشگاه بستری هستند.

روابط عمومی آستان قدس رضوی نیز در آستانه ایام شهادت امام رضا(ع) با صدور اطلاعیه ای از دلدادگان و ارادتمندان ساحت مطهر رضوی درخواست کرد با توجه به خطر موج سوم شیوع بیماری کرونا، ضمن توجه به توصیه‌های ستاد ملی مقابله با کرونا، با زیارت از راه دور، به انوار قدسی امام رئوف تمسک جویند.

در این اطلاعیه آمده است: در سال جاری با توجه به شرایط خاص به وجود آمده به واسطه شیوع ویروس منحوس کرونا، آستان قدس رضوی سعی کرد، ضمن خدمت برای تکریم زائران عزیز و حضور همه جانبه در رزمایش مواسات، با ایجاد بسترهای گوناگون ارتباطی در رسانه‌های ملی، بین المللی و فضای مجازی، شرایط بهره مندی همه مشتاقان از انوار معنوی این آستان مقدس را در سراسر عالم فراهم نماید هرچند خود بر این امر واقفیم که اثرات و برکات زیارت حضوری با هیچ اقدام دیگری جبران نخواهد شد.

"در ایام دهه آخر صفر نیز با عنایت به سردی هوا و هشدارهای مقامات مسوول در خصوص موج سوم شیوع بیماری، آستان قدس رضوی تلاش کرده با خدمت شبانه روزی و تشدید تمهیدات بهداشتی، زمینه زیارت توأم با سلامت زائران را فراهم آورد لکن از مردم مومن و متدین که در ماه‌های گذشته جلوه‌ای بی بدیل از حقانیت و عقلانیت اسلام اصیل را به نمایش گذاشته‌اند، خواهشمندیم ضمن توجه به توصیه‌های ستاد ملی مقابله با کرونا و با زیارت از راه دور، به انوار قدسی امام رئوف تمسک جویند."

هرچند ورود به مشهد در ایام سوگواری فعلی ممنوع شده است و نظارتها باید بر مکان تجمعات مانند حرم مطهر رضوی بر رعایت موارد بهداشتی بیشتر باشد اما نقش اصلی را خود مردم و زائران ایفا می کنند که نسبت به این مساله باید حساسیت بیشتری داشته باشند.

بنا بر اعلام سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تاکنون ۵۲۶ هزار و ۴۹۰ نفر در کشور به طور قطعی به ویروس کرونا مبتلا شده و با فوت ۲۵۳ تن از بیماران کرونایی طی ۲۴ ساعت گذشته، تعداد جان باختگان کرونا در کشور به ۳۰ هزار و ۱۲۳ تن رسیده است.