به گزارش روز دوشنبه ایرنا، هر چهار سال یکبار جهان نظاره گر است تا شاهد تصمیم آمریکایی ها برای انتخاب مستاجر کاخ سفید باشد و این مساله برای شهروندان انگلیس، واقعی تر از هر کشور دیگری است، کشوری که همواره از «رابطه خاص» با ایالات متحده سخن می گوید.
این امر برای انگلیس هیچ گاه واقعی تر از سال ۲۰۲۰ نبوده است. در سال های پیشرو، انگلیس موقعیت خود را در جهان دوباره ترسیم می کند، نظر به اینکه دوره گذار برگزیت به سر می آید و این کشور به روابط خود با اتحادیه اروپا پایان می دهد.
منطقی است که انگلیس در این دوره به مهمترین متحد واحد خود برای حمایت متوسل شود و دوره ریاست جمهوری نامزد پیروز انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا تقریبا در همان زمانی به اتمام می رسد که انتظار می رود انگلیسی ها در سال ۲۰۲۴ به پای صندوق های رای روند.
این بدان معناست که دونالد ترامپ یا جو بایدن دو نامزد جمهوریخواه و دموکرات انتخابات آمریکا سهمی مهم در تاثیر بر سیاست برگزیتی انگلیس قبل از پایان سال خواهند داشت.
تارنمای خبری شبکه سی ان ان در گزارشی در این زمینه نوشت: زمانی که وینستون چرچیل نخست وزیر انگلیس در سال ۱۹۴۶ از عبارت «رابطه خاص» استفاده کرد، این کار را در خاک آمریکا در کنار دوست خود هری ترومن سی و سومین رئیس جمهوری آمریکا انجام داد.
جنگ جهانی دوم یک سال قبل تمام شده بود، اما اروپا همچنان به شدت شکننده بود. اتحاد جماهیر شوروی به طور مشخص قصد خود برای افزایش کنترل بر اروپای مرکزی و شرقی را اعلام کرده بود و ایدئولوژی های جایگزین در خاور دور را رواج می داد.
در حالی که نازی ها شکست خورده بودند، بسیاری از گروه ها و احزاب فاشیستی در سراسر این قاره مقتدر مانده بودند.
راهکار چه بود؟ چرچیل گفت: نه پیشگیری از جنگ و نه پیدایش متداوم سازمان جهانی بدون آنچه انجمن اخوت انگلیسی زبان ها نامیده ام، حاصل نخواهد شد. این به معنای رابطه خاص بین امپراطوری انگلیس و ایالات متحده است.
وی یادآور شد که این ائتلاف که مستلزم تداوم روابط صمیمی بین مشاوران نظامی ماست، به مطالعه مشترک خطرات بالقوه و همچنین تبادل افسران و دانشجویان دانشگاه های فنی منجر می شود.
ناگفته پیداست که دو کشور از آن زمان به بعد در زمینه امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و موضوعات دیپلماتیک، همکاری داشته اند.
در جریان جنگ سرد، مارگارت تاچر نخست وزیر انگلیس و رونالد ریگان رئیس جمهوری آمریکا در مخالفت با اتحاد جماهیر شوروی شانه به شانه هم ایستادند و از سرمایه داری بازار آزاد و دموکراسی غربی تجلیل کردند.
شاید قوی ترین نشان آن شراکت، سخنرانی تاچر به عنوان تنها رهبر خارجی در مراسم تدفین ریگان در سال ۲۰۰۴ بود.
پس از حملات سپتامبر ۲۰۰۱، تونی بلر نخست وزیر وقت انگلیس حامی سرسخت بین المللی جورج دبلیو بوش رئیس جمهوری وقت آمریکا و یکی از اندک رهبران اروپایی بود که رویکرد آمریکا را در عراق دنبال کرد.
علاوه بر رهبران سیاسی، دو کشور اساس سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و شبکه امنیتی موسوم به «فایو آیز» یا «پنج چشم» را تشکیل دادند، نهادهایی که آزمون زمان را پشت سر گذاشته اند، صرف نظر از اینکه چه کسی در دو دولت در راس کار باشد.
به گفته «ملکوم ریفکیند» وزیر امور خارجه اسبق انگلیس، شکی نیست که بلر و بوش شراکتی بی نظیر در جریان جنگ عراق داشتند و این مساله همچنین برای تاچر و ریگان در جریان جنگ سرد صادق بود.
وی افزود: حتی اگر این اتفاق برای هر نخست وزیر و رئیس جمهوری نمی افتد، روابط ساختاری صمیمی درمورد امنیت و طیف وسیعی از موضوعات بین المللی همچنان ثابت مانده است.
اما پرسشی که برای بسیاری از سیاستمداران انگلیسی مطرح است، به فراتر از مسائل امنیتی مربوط است، اینکه تا چه حد می توانند به آمریکا برای محافظت از منافع انگلیس در جهان پس از برگزیت تکیه کنند؟ به بیان دیگر، این رابطه واقعا تا چه حد خاص است؟
درمورد این منافع خاص، اختلاف رایج در مورد طرح جانسون برای نادیده گرفتن بخشی از توافق برگزیت است که با اتحادیه اروپا منعقد کرد و به پروتکل ایرلند شمالی موسوم است. منتقدان می گویند طرح جانسون مرزی سخت در جزیره ایرلند را بین ایرلند شمالی که بخشی از بریتانیاست و جمهوری ایرلند که عضو اتحادیه اروپاست، به خطر می اندازد و توافق «جمعه خوب» مصوب ۱۹۹۸ را که با میانجیگری بیل کلینتون رئیس جمهوری وقت آمریکا حاصل شد، نقض می کند. این توافق به دهه ها خشونت فرقه ای پایان داد و راهی پیش روی اتحادیون و جمهوریخواهان برای همکاری در زمینه حکمرانی در ایرلند شمالی گشود.
اتحادیون از اعضای یک حزب سیاسی در ایرلند شمالی اند که از اتحاد ایرلند شمالی با بریتانیای کبیر حمایت می کنند.
در همین حال، وزرای کابینه جانسون اذعان کرده اند که این طرح ناقض قانون بین الملل است، اما برای جانسون، لابی ایرلند- آمریکا تحت تاثیر واشنگتن است.
جو بایدن نامزد دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان این کشور و برخی دیگر در هفته های اخیر به انگلیس گوشزد کرده اند که زیرپاگذاشتن توافق جمعه خوب به منزله قطع توافق تجاری با آمریکاست.
در ادامه این گزارش با اشاره به حمایت ترامپ از برگزیت و انزجار وی از اتحادیه اروپا آمده است: ترامپ دوست دارد این احساس را ایجاد کند که با جانسون رابطه نزدیکی دارد و بارها وی را دوست خود نامیده است. در فهرستی طویل از قیاس های انجام شده از این دو، منصفانه یا غیرمنصفانه، آنها تنها رهبرانی هستند که به دلیل ابتلا به کرونا در بیمارستان بستری شده اند.
چنانچه ترامپ پیروز انتخابات ۲۰۲۰ باشد، شاید مزیتی راهبردی در روابط نزدیکتر با انگلیس ببیند به گونه ای که اتحادیه اروپا را تضعیف کند. این به نوبه خود می تواند باعث یک رابطه اقتصادی سودمند برای انگلیس شود.
اما این مساله به هر میزان مزیت برای جانسون داشته باشد، خطراتی نیز درپی دارد. به گفته «کریس کورتیس» مدیر تحقیقات سیاسی موسسه نظرسنجی «یوگاو»، ترامپ شخصیتی محبوب در خارج از آمریکا نیست، به طوری که در تازه ترین نظرسنجی انجام شده در انگلیس، ۶۱ درصد از انگلیسی ها وی را رئیس جمهوری وحشتناک توصیف کردند و تنها ۸ درصد او را خوب یا عالی برشمردند.
ذکر این نکته خالی از لطف نیست که جانسون تمایل زیادی برای تسلیم شدن به ترامپ نشان نداده است. وی درمورد موضوعات مختلف بین المللی از جمله مساله ایران، بیش از یکبار در کنار متحدان اروپایی اش از جمله آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه قرار گرفته است.
در این میان، موضع بایدن در مورد ایرلند شمالی و برگزیت بر کسی پوشیده نیست. وی با نقض پروتکل ایرلند شمالی از سوی انگلیس مخالف است و در منصب رئیس جمهوری خواهان بازگشت به چند جانبه گرایی است.
همانطور که بارها به آن اشاره شده است، اگر آمریکا خواستار اطلاع از وقایع اروپاست، می تواند به آلمان زنگ زند، درست همانطور که ترامپ به زمینه هایی مشترکی با امانوئل مکرون در آغاز ریاست جمهوری اش دست یافت.
جانسون اما با پاییزی سخت روبه روست. ماجرای برگزیت و مذاکرات تجاری با اتحادیه اروپا به حساس ترین نقطه رسیده، آن هم در شرایطی که کرونا دوباره رو به اوج است. وی همچنین درحزب خود برای مدیریت این دو مساله با مخالفت هایی دست به گریبان است.
نظر شما