در چند ماهه نخست شیوع کرونا و دوران قرنطینه کسب و کارهای زیادی آسیب دیدند و حالا مبتلایان این بیماری از ماه های اول بیشتر شده اند و برخی معتقدند که باید بعضی شهرها دوباره به طور کلی تعطیل شوند. علی ناظمی اشنی عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی این موضوع را در گفت و گو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا تحلیل می کند.
وی در مورد بررسی تعطیلی و قرنطینه شهرها در زمان کرونا در خصوص ارزیابی تغییرات اقتصادی همه گیری کرونا در سطح استان تهران در چند ماهه نخست شیوع این بیماری، اظهار داشت: تفکیک استانی شیوع ویروس کرونا تحلیل ریزتری نسبت به تحلیل کلان آن می شود اما تحلیل کلان آن به صورتی است که ما در بخش عرضه خدمات و تولید کالا با مشکل مواجه شدیم و به دلیل رکود اقتصادی کشور در سمت تقاضا، بخش خدمات و تولید نیز دچار مشکل شد.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی ادامه داد: در سطح استان تهران نیز مانند سایر استان ها بخشی از ارزش افزوده تولید شده ناشی از بخش خدمات است. بخش خدمات تحت تاثیر بیماری قرار گرفته و تعطیلی دوباره باعث آسیب جدی به بخش مشاغل خدماتی می شود؛ زیرا بخش تقاضای خدمات با مشکل مواجه می شود و همین موضوع باعث می شود که بخشی از مشاغل عملا با مشکل جدی رو به رو شوند. بخشی از مشاغل خدماتی در راس این مشاغل قرار گرفته اند.
ناظمی توضیح داد: در تهران برخی مشاغل خدماتی پیش از کرونا می توانستند خدمات زیادی ارائه کنند اما در ماه های نخست شیوع بیماری با مشکل نقدینگی، فروش و ارائه خدمات مواجه شدند. وی گفت: تهران با قرنطینه و تعطیلی نسبت به سایر استان ها ضرر بیشتری می کند زیرا آسیب مشاغل متناسب با حجم خدمات از کل ارزش افزوده در استان تهران نسبت به سایر استان ها تفاوت دارد و تحت تاثیر قرار گرفتن اقتصاد در تهران نسبت به سایر استان ها بیشتر بوده است.
وی با اشاره به تاثیر همه گیری کرونا در حوزه اقتصادی در سطح ملی گفت: طبیعتا موارد مطرح شده در سطح ملی نیز اتفاق افتاده است. حدود ۵۰ درصد تولید ناخالص کشور را خدمات تشکیل می دهد و زمانی که با مشکلات مختلف در کشور در موضوع اقتصاد کلان مواجه می شویم، دولت ها زیاد توان مالی و نقدینگی ندارند که بتوانند آسیب را به شکل قابل توجهی جبران کنند. به همین دلیل این موضوع خود را در سطح کشور نشان می دهد و انتظار می رود اثرات رکود در طولانی مدت باقی باشد و بخش عرضه و تقاضای اقتصاد را تحت تاثیر خود قرار دهد.
تاثیرات اقتصادی کرونا بلند مدت یا کوتاه مدت
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی در پاسخ به اینکه کدام تغییرات اقتصادی پایدارتر است، گفت: ویژگی بلندمدت شدن کرونا به این دلیل است که به عنوان یک بیماری فراگیر شده و در بلندمدت تا زمانی که راه حل جدی برای آن پیدا شود، یک موضوع است و موضوع دیگر تاثیر آن در فرآیند بلندمدت اقتصاد است.
ناظمی ادامه داد: در فرآیند بلندمدت اقتصاد تصور من این نیست که اقتصاد یک کشور شدیدا تحت تاثیر قرار بگیرد زیرا در درازمدت فضا دوباره باز می گردد و زنجیره تولید بنگاه ها برقرار می شود و دوباره اقتصاد به مسیر بلندمدت خود بازمی گردد اما بسیار به این موضع بستگی دارد که بخش عمده دولت تا چه میزان می تواند مشکلی که به وجود آمده را با سیاست های حمایتی و بهبود فضای کسب و کار رفع کند و فاصله مشکل تا حل آن را کوتاه کند.
وی تاکید کرد: هرچه فاصله این فاصله کوتاه تر باشد طبیعتا برگشت به مسیر پایدار راحت تر است و سریعتر اتفاق می افتد.
کرونا، شوک برون‌زای اقتصاد
ناظمی در پاسخ به اینکه آیا کرونا در حوزه اقتصاد پدیده ای بحران زا تلقی می شود که دردسرهای فراوان و عظیمی ایجاد کرده است، اظهار داشت: بله، اینکه در کوتاه مدت اتفاقات اقتصادی بسیار بحرانی افتاده، بسیار چشمگیر است. برای نمونه آمریکا به عنوان بزرگترین اقتصاد دنیا هم اکنون تعداد بیکاری هایی که دارد مرتب افزایش پیدا می کند و تعداد متقاضیان بیمه بیکاری با نرخ تصاعدی در حال افزایش است و این موضوع واقعا شوکی است که اقتصاد را تحت تاثیر قرار داده است.
این استاد دانشگاه یادآور شد: اقتصادهای بزرگ دنیا هم به رغم بسته های حمایتی قابل توجه که تعریف شده باز هم نتوانستند اثرات آن را از بین ببرند و فقط توانستند کمی اثرات کرونا را مدیریت کنند.
ناظمی با بیان اینکه موضوع کرونا شوک بسیار بزرگی است که قابل پیش بینی هم نبود، تصریح کرد: کرونا شوک برون زایی بود که اقتصاد تحت تاثیر آن قرار گرفت. اگر اقتصاد تحت تاثیر شوک برون زایی قرار بگیرد و شوک برون زا در بلندمدت باشد؛ برگشتن و دوباره فعال شدن دوباره اقتصاد با مشکلات فراوانی رو به رو خواهد بود و این موضوع برای اقتصاد مشکل جدی بود.
عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی عنوان کرد: در اوایل شیوع کرونا تنها موضوعی که دیدیم این بود که کشورها بین اینکه مشکل اقتصادی ادامه پیدا کند یا اینکه محدودیت ها را افزایش دهند و صرفا فکر این باشند که جامعه را همچنان در قرنطینه نگه دارند، راه حل اول را انتخاب کردند و ترجیح دادند فضای اقتصادی باز شود و کسب و کارها مجددا شروع به فعالیت کنند.
نظر شما