بولیوی در مسیر بازسازی اقتصادی و سیاسی

به گزارش  ایرنا، با گذشت حدود یک سال از  دولت موقت بولیوی که در پی ایجاد کودتا علیه «اوو مورالس» رئیس جمهور سابق این کشور به وقوع پیوست، «لوئیس آرسه» رئیس جمهوری جدید بولیوی، به انتخاب مردم، جنبش به سوی سوسیالیسم (MAS) را به عرصه قدرت بازگرداند. این امر بخصوص با بازگشت مورالس به کشور از تبعید یک ساله در آرژانتین و استقبال باشکوه مردم اهمیت بیشتری پیدا کرده است.

به رغم فشارهای حزب راستگرای افراطی تحت حمایت های آمریکا و سازمان کشورهای آمریکایی (OEA) که مسبب کودتای خشونت بار ۲۰۱۹میلادی در بولیوی و بر سر کار آوردن دولت موقت با عملکرد ضعیف خانم «جنینه آنیس» در طول یک سال گذشته بودند، سرانجام ملت بولیوی با انتخاب لوئیس آرسه مسیر دموکراسی و احیای کشور در بخش های اقتصادی، سیاسی و ... را در پیش گرفت.

آرسه در مراسم تحلیف خود پس از انتقاد از سوء مدیریت آنیس که دستاوردهای ملی کشور بولیوی را به قهقهرا کشانده بود، متعهد شد این کشور آمریکای جنوبی را دوباره در مسیر دموکراسی و احیای اقتصادی قرار دهد.

«اوو مورالس» رهبر جنبش سوسیالیسم نیز همان‌طور که قبلاً اعلام کرده بود، دوشنبه (۲۰ آبان) پس از یک سال تبعید در آرژانتین به کشور خود بازگشت و در میان استقبال گسترده مردم گفت: ما بدون هیچ خشونتی به بازسازی کشور و برقراری دموکراسی بازگشتیم.

لوئیس آرسه پس از ابراز امیدواری درباره بازسازی و بهبود اوضاع در دولت آینده، با اطمینان بخشی از تلاش دولت برای بازسازی و توسعه داخلی، برنامه های خود را درباره سیاست خارجی کشور ارائه داد و به ویژه درباره روابط با کشورهای حوزه آمریکای لاتین مانند کوبا و ونزوئلا یا دیگر قدرتهای استراتژیک جهان مانند ایران، چین و روسیه تاکید کرد.

تقویت روابط با کشورهای حوزه آمریکای لاتین

رئیس منتخب دولت بولیوی که در مصاحبه ای با روزنامه اسپانیایی «افه» در رابطه با از سرگیری روابط مستحکم گذشته با کشورهای ایران، کوبا و ونزوئلا پیش تر اعلام آمادگی کرده بود، روز یک شنبه در مراسم تحلیف خود گفت: با تمام توان برای استقلال و خودکفایی ملت، قدرت را به دست خواهم گرفت و برای احیای عدالت و مساوات حقوقی سیاسی مردم در برابر سلطه و مداخلات بیگانگان با قدرت خواهم ایستاد تا با اتحاد و انسجام آزادی بخش و سلطه ناپذیر ملت در تمام زمینه های اقتصادی، سلامت، آموزش و ... بولیوی را به پیشرفت برسانیم.

وی درخصوص سیاست منطقه ای بولیوی، بر ادامه توافق های "جنوب- جنوب" و "سلاک" (CELAC)(توافقات میان کشورهای آمریکای جنوبی در جهت همکاری های مشترک) در راه اتحاد و پیشرفت جوامع حوزه آمریکای لاتین و کارائیب تاکید کرد.

تارنمای شبکه تله سور نیز در این باره توضیح داد: بولیوی نیاز به تقویت روابط خود برپایه پیوندهای گذشته جنبش به سوی سوسیالیسم در ۱۴ سال گذشته دارد که مستلزم استحکام روابط با چین، روسیه و ایران و تقویت روابط منطقه ای است. و لوئیس آرسه به عنوان یک اقتصاددان خوب می داند که باید به تجدید قوا در سازمان ها و اتحادیه های آمریکای جنوبی مانند اوناسور، پتروسور و شکوفایی مجدد قراردادهای تجاری چون آلبا (ALBA) و پیشبرد صندوق های سرمایه گذاری که از ملت های آمریکای لاتین حمایت می کند، روی آورد.

از دیگر سو، چشم انداز روابط خارجی بولیوی با کشورهای تحت تحریم و فشارهای حداکثری آمریکا مانند کوبا، ونزوئلا و ایران از جنبه مقابله با اقدامات قهری و یکجانبه آمریکا برای بولیوی حائز اهمیت فراوان است.

بولیوی درصدد ارتقای روابط با ایران

در مراسم تحلیف آرسه، در روز یکشنبه، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از مدعوین حضور یافت. حضور وی بر سخنان پیشین رئیس جمهوری جدید بولیوی صحه گذاشت. لوئیس آرسه پس از پیروزی در انتخابات این کشور (۸ آبان) اطمینان داده بود که با تهران، مسکو و پکن روابط را از سر خواهد گرفت؛ موضوعی که به عنوان بخشی از حاکمیت سیاسی دولت آرسه و نقطه قوتی برای تحول در روابط مشترک قدرتهای جهانی در مقابل سلطه طلبی آمریکا و شرکایش مثل صهیونیسم به حساب می آید.

حضور وزیر امور خارجه ایران در مراسم تحلیف لوئیس آرسه بی تردید به معنای بازگشایی روند همکاری ها و روابطی است که جنبش به سوی سوسیالیسم در میان دیگر ملت های مستقل با ایران داشت. ملت هایی که استقلال و حاکمیت خود را در برابر آمریکا حفظ کرده اند. هفته گذشته، آرسه کاتاکورا در نشستی با حضور «مرتضی تفرشی» سفیر ایران در بولیوی، بر ایجاد راهبردهای همکاری در جهت منافع تهران- لاپاز تاکید کرده بود. و این امر آشکارا به ازسرگیری روابط سیاسی اقتصادی دو کشور اشاره دارد که در طول یک سال بر سر کار بودن دولت موقت به رهبری جنینه آنیس قطع شده بود. ایران نیز با درک و تفاهم متقابل، در کنار کوبا و ونزوئلا، با حضور در مراسم تحلیف لوئیس آرسه مهر تایید بر تقویت همکاری های مشترک با بولیوی نهاد.

لوئیس آرسه نیز در مراسم تحلیف خود، ضمن قدردانی از حضور «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران گفت کشورش درصدد است روابط با جمهوری اسلامی ایران را ارتقا بخشد.

روابط بولیوی و آمریکا در دوره رئیس جمهوری جدید

آغاز به کار لوئیس آرسه به عنوان رئیس جمهور جدید بولیوی به همراه معاونش داوید چوکه اوآنکا با پیروزی جو بایدن نامزد دموکرات انتخابات آمریکا مقارن شد. بایدن کسی است که یکی از دشمنان اصلی دولت مردمی «اوو مورالس» رئیس جمهور پیشین بولیوی، یعنی دونالد ترامپ را از میدان به در کرده است و حال باید دید که رویکرد جدید در رابطه بین بولیوی و آمریکا با رئیسان جمهوری جدید چگونه خواهد بود؟

تله سور در ادامه خاطرنشان کرد: همانطور که ظریف درباره منطقه آسیای غربی گفت «ترامپ رفت، ما و همسایگان ما ماندیم» در رابطه با منطقه آمریکای لاتین هم می توانیم بگوییم ترامپ رفت، ولی ما با همسایگانمان ماندیم؛ اما هنوز نمی دانیم در رابطه با «جو بایدن» به عنوان رئیس جمهوری جدید آمریکا چه در پیش خواهیم داشت. ارتباط با آمریکا همواره به لحاظ ویژگی سلطه طلبانه این کشور مبتنی بر ایدئولوژی "سرنوشت آشکار" دشوار بوده است.

دکترین "سرنوشت آشکار" ادعا و باوری است ابداعی از سوی ایالات متحده آمریکا که خود را  کشوری برگزیده می پندارد که قرار است از سواحل اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام گسترش یابد. همچنین رویه این کشور که حاضر است به بهای ویرانی کشورها و خون هزاران انسان به منافع خود دست پیدا کند، مانعی بزرگ بر سر راه برقراری روابط بوده است. توسل به نقض قوانین کشورها و برپایی دیکتاتوری های مدنی نظامی، تقویت و حمایت تروریسم و بسیاری از جنایات تاریخی به یاد مانده در اذهان، آمریکا را به یکی از بزرگترین جنگ افروزان جهان تبدیل کرده است.

بنابراین ضرورت جستجوی گزینه های جدید برای هماهنگی منطقه ای و چندجانبه که واشنگتن و فرزندان یتیمش (رژیم صهیونیست، عربستان و امارات) از آن مستثنی هستند، اقدامی بین المللی است که توجه تمام کشورهای جهان را می طلبد.

مورالس، رهبر "جنبش به سوی سوسیالیسم" (MAS) نیز با اشاره به دلیل خشم آمریکا و راه اندازی کودتا در این کشور گفت: چون وی در طول ریاست جمهوری خود به دنبال بهره برداری از منابع طبیعی در جهت منافع ملت خود بود، آمریکا با تحریک برخی از راستگرایان با هدف مقابله با ملی سازی منابع بولیوی، در این کشور کودتا به راه انداخت. زیرا آنها می خواستند منابع لاپاز را در جهت منافع واشنگتن استخراج کنند و از این طریق با ایجاد تفرقه در میان ملت، بر کشور آمریکای لاتین سلطه یابند. اما ملت بولیوی با مبارزه سیاسی به انتخابات ریاست جمهوری رسیدند و در آن صحنه نشان دادند که سلطه امپریالیسم و صندوق بین المللی پول را نمی پذیرند و حاکمیت دولت منتخب خود را می خواهند.

«دنی شاو» استاد دانشگاه نیویورک و تحلیلگر آمریکایی نیز پیش‌تر در گفت وگو با همین شبکه، با تایید تلاش های طبقه حاکم آمریکا برای پیروزی «جو بایدن» نامزد حزب دموکرات، اذعان کرده بود که پیروزی حزب دموکرات برای کشورهای تحت تحریم خطرناک تر است چراکه در پوشش دموکراسی این اقدامات انجام می‌شود.

وی که تفاوت چندانی بین دو حزب موجود آمریکا نمی بیند، با استناد به شواهد تاریخی دوره های پیشین، استدلال کرده که هر دو حزب نشان داده اند با جنگ افروزی و تجاوز به کشورهای دیگر و وارد آوردن آسیب های جدی به محیط زیست، به دنبال استعمار جهان در راستای منافع و سیاست خود هستند.

تله سور در پایان نتیجه گیری کرده که با این اوصاف، لوئیس آرسه به عنوان رئیس جمهور جدید بولیوی برای بازسازی و بهبود شرایط بولیوی با چالشهای تاریخی بسیاری روبروست.