به گزارش ایرنا، انسان در جهانی مادی زندگی میکند و جسم و مادّه او را فرا گرفته به طوری که در زمان و مکان محدود شده است. این محدودیتها به علاوه اقتصاد و این حقیقت که انسان فقط یک بار، آن هم به مدت نه چندان طولانی، مجال زندگی دارد، شانس تماشای بسیاری از نقاط جهان، تجربه بسیاری از موقعیتهای خاص و یافتن پاسخ بسیاری از سوالها را از او دریغ میکند.
علاوه بر این، گاهی کسانی در گذشتهها زندگی میکردهاند که شاید دیدار با آنها میتوانست زندگی ما را متحول کند. و یا ممکن است این شخص به قدری خصوصیات اخلاقی و تفکری برجسته داشته که اگر همزمان با ما میزیست، میتوانست دوست نزدیکی برایمان باشد، اما همان محدودیتهای یادشده، چنین شخصی را از ما دریغ کرده است.
با وجود این، هنوز هم راهی برای بهرهمندی از تمام این امکانات وجود دارد. مطالعه کتاب، به منزله دریچهای است برای سفر در زمان، سفر در مکان، ملاقات با افرادی که دیگر نیستند و یا آشنایی با فرهنگ و جغرافیا و تاریخ مردمانی که هرگز ندیدهایم.
مطالعه کتابهای مختلف، فرصتی برای زیستن چندین زندگی است و این شانس را به انسان میدهد که ازتجربیات انسانهای فرهیخته برای خودشناسی عمیقتر و تصمیمگیریهای صحیحتر استفاده کند.
اما امروزه با گسترش دسترسی به فضای مجازی، میزان مطالعه و انس با کتاب در کشور ما کاهش یافته و نیاز است با برنامهریزی و فرهنگسازیهای بلند مدت، در راستای بهبود این آسیب مهم فرهنگی تلاش شود.
۲۴ تا ۳۰ آبان ماه هر سال به عنوان هفته کتاب در تقویم جمهوری اسلامی نام گذاری شده و شعار هفته کتاب امسال "دانایی، مانایی" تعیین شده است.
وضعیت کتاب و کتابخوانی در استان سمنان خوب است اما نه شایسته
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان سمنان گفت: امروز، با توجه به پیشرفت های فناوری، کتاب رقیب زیاد دارد اما در کشورهایی که در حوزه فناوری جلوتر هستتد کتاب کنار گذاشته نشده است، زیرا فناوری باید در خدمت علم و مطالعه قرار بگیرد و به معرفی کتاب کمک کند نه اینکه جایگزین کتاب شود.
سعید دهقانلو با بیان اینکه حوزه کتاب حوزه انسجام فکر است ادامه داد: فناوری خوب است اما باید فرهنگ خود را با آن تطابق بدهیم و زمان بندی استفاده از کتاب و فضای مجازی نیازمند فرهنگ سازی عمیق است در غیر این صورت فناوری به کتاب ضربه میزند.
وی افزود: سیاست های اداره کل کتابخانه های استان سمنان در راستای ارتقای فرهنگ کتابخوانی است. بستر فضای مجازی ظرفیتی است که میتواند در خدمت کتاب و کتابخوانی قرار بگیرد و روح فرهنگ در بستر فضای مجازی باید جریان داشته باشد.
وی ادامه داد : با شیوع کرونا، کتابخانه ها هم وارد فعالیت های مجازی شدند و فعالیتهایی مثل قصه گویی، نقالی، نشستهای کتابخوانی، نقد و معرفی و رونمایی از کتاب، ارتباط زنده با شاعران و نویسندگان و محافل ادبی در بستر مجازی انجام می شود.
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان سمنان تصریح کرد: در مجموع ۷۲ باب کتابخانه در استان سمنان وجود دارد که ۲۵ کتابخانه روستایی و ۴۷ کتابخانه شهری است.
وی بیان کرد: از مجموع کتابخانههای استان، ۱۸ کتابخانه به صورت مشارکتی با نهادهای دیگر و ۵۴ کتابخانه مستقیم زیرنظر اداره کل کتابخانههای عمومی استان سمنان است.
دهقانلو گفت: در کتابخانههای استان در مجموع ۹۷۶ هزار نسخه کتاب وجود دارد و ۵۳ هزار و ۵۱۱ نفر عضو کتابخانه هستند به عبارتی ۸.۵ درصد از جمعیت استان در کتابخانهها عضویت دارند و این آمار به نسبت میانگین کشوری خوب است اما هنوز با استانداردهای جهانی فاصله دارد.
وی ادامه داد: از نظر سرانههای مطرح شده، استان سمنان به نسبت میانگین کشور وضعیت خوبی دارد اما همچنان با وضعیت مطلوب جهانی فاصله دارد.
وی گفت: سرانه فضای کتابخانه ای در جهان به ازای هر ۱۰۰ نفر ۸ مترمربع و در سمنان ۴.۰۴ مترمربع است و البته چون وجود کتابخانه مرکزی در شهر سمنان این آمار را تا حدی بهتر کرده است اما هنوز نقاطی از استان نیاز به فضای کتابخانه بهتر و مجهزتردارند.
کتابخانه کهن آباد کمک خیرین را میطلبد
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان سمنان افزود: ساخت کتابخانه در شهر کهن آباد آرادان، نیازمند مشارکت خیرین است. زیرا این شهر زیرساختهای لازم برای احداث کتابخانه را ندارد و ساختمان کتابخانه در این شهر باید توسط خیرین یا اهدا و یا احداث شود.
دهقانلو افزود: در گذشته بر اساس قانون روستاهایی که بالای یک هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت داشتند باید دارای کتابخانه میبودند اما در حال حاضر قانون بازنگری شده و از ۲ سال پیش این قانون به روستاهای با جمعیت ۲ هزار و ۵۰۰ نفر تغییر یافته است.
وی گفت: بیشتر روستاهای با این میزان جمعیت در استان دارای کتابخانه هستند و دلیل وجود نداشتن کتابخانه در برخی روستاها، پایین بودن جمعیت آنها است.
وی گفت: مصوب شده است تا سال ۱۴۰۴ به ازای هر نفر، ۵ جلد کتاب در کتابخانههای عمومی وجود داشته باشد. در حال حاضر در استان سمنان به ازای هر نفر ۱.۵ جلد کتاب در کتابخانههای عمومی وجود دارد.
سرپرست اداره کل کتابخانههای عمومی استان سمنان ادامه داد: طبق آخرین آمار مرکز آمار کشور در سال ۹۶، سرانه مطالعه کشور همراه با مطالعه قرآن و ادعیه ۱۳ دقیقه در روز است.
دهقانلو گفت: سرانه مطالعه در استان سمنان ۶ ساعت و ۳۶ دقیقه در ماه است که ۲ ساعت و ۵۳ دقیقه مطالعه قرآن و ادعیه و ۳ ساعت و ۴۳ دقیقه سایر کتابها است که این آمار زیبنده فرهنگ و تمدن مردم ما نیست.
وی بیان کرد: طبق آمار، علاقهمندی مردم استان سمنان بیشتر در حوزه رمان و داستان است. کتابهای روانشناسی در رتبه دوم و حوزههای مذهبی در رتبه سوم است. به عبارتی گرایش مردم استان به حوزه ادبیات و رمان بیشتر از باقی حوزهها است.
بیش از ۳۰ عنوان برنامه به مناسبت هفته کتاب
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان ابراز داشت: بیش از ۳۰ عنوان برنامه و فعالیت فرهنگی و هنری به مناسبت هفته کتاب با هدف توسعه و ترویج کتاب و کتابخوانی در شهرستانهای مختلف استان سمنان برگزار میشود.
فرشید فلاح ادامه داد: برپایی نشست های کتابخوان، مسابقه و پویش های کتابخوانی، تقدیر از نویسندگان و مولفین استانی، برپایی سوگواره ترکیبی شعر سپید و داستان ۱۰۰ کلمه ای در قالب فضای مجازی، تجلیل از مسئولان کتابخانه ها و نشست های حافظ خوانی و مثنوی خوانی از جمله این برنامه ها است.
وی با بیان اینکه در هفته کتاب چهارمین جایزه ادبی آهوی کومش نیز به صورت مجازی برگزار میشود افزود: نشر داستانهای کوتاه در فضای مجازی، برپایی نمایشگاه سفیر هنر با موضوع خوشنویسی، آغاز جشنواره مجازی راز نیاز شامل مسابقه طراحی پوستر با موضوع نماز، معرفی مولفین و اهالی قلم، اهدا و توزیع کتاب در مدارس، موسسهها، بازدید از موسسههای نشر و کتابفروشی ها و نیز کتابخانه ها و رونمایی از دو عنوان کتاب از دیگر برنامه های پیش بینی شده به مناسبت هفته کتاب در استان سمنان است.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان گفت: به این مناسبت نمایشگاه مجازی تازه های نشر و نیز نشست های کتابخوان به صورت حقیقی و مجازی نیز برگزار خواهد شد.
چاپ ۱۶۵ عنوان کتاب در نیمه نخست امسال
معاون فرهنگی و رسانهای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان در گفت و گو با ایرنا ابراز داشت: ۱۶۵ عنوان کتاب با شمارگان بیش از ۱۵۳ هزار نسخه در نیمه نخست امسال در این استان به چاپ رسید.
ابوالفضل صادقی نژاد ادامه داد: ۱۰ عنوان از این کتابها با موضوعات بومی و محلی و ۱۲ عنوان در حوزه استان شناسی است. سایر عنوانها با موضوعات مذهبی، اجتماعی و فرهنگی، کودک و نوجوان، دفاع مقدس، علمی و دانشگاهی چاپ و منتشر شد و از این تعداد، دو عنوان کتاب چاپ دوم و دیگر عنوانها چاپ اول بود.
وی افزود: کتاب مجموعهای معتبر و موثر در تعیین سطح فرهنگ جامعه با محوریت توسعه دانایی و اتکا به قدرت تعقل به عنوان کلیدواژه تعریف انسان است.
معاون فرهنگی و رسانهای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان تصریح کرد: کتاب در فرآیندی سه بعدی عقل و درایت و تجربه را به هم در میآمیزد تا حاصل اندیشهمداری و فرهیختگی برآمده از قدرت ادراک، بتواند در نسخهای عملیاتی در دسترس عموم انسانها باشد تا به اعتبار آن بتوان در چرخه زندگی برجسته با حمایت تجربهها از قدرت تسریع دسترسی به اهداف برخوردار شویم و در کمترین فرصت با حل مشکلات و مسائل به سرمنزل مقصود برسیم.
صادقی نژاد اظهار کرد: کتاب، یار مهربان نام گرفت تا بدانیم بهترین و نزدیکترین دوست صمیمی، اوست که میتواند بی منت، گرهگشایی کند و آدمی به محوریت آن میتواند تا معراج اندیشهها صعود کند.
مانایی یک ملت در گرو دانایی است
وی بیان کرد: مردم ایران، در فرایند گسترش دانایی با پیشینهای قوی معرفی میشوند به شکلی که فردوسی در آغاز شاهنامه پس از معرفی خرد به عنوان کلیدواژه، ۱۴ بیت میسراید و آنگاه در کلامی برجسته، اعتقاد راسخ خود را به دانایی و قدرت آن معطوف میدارد و بیان میکند که توانایی انسان وابسته به قدرت دانایی اوست و هر که را دانش باشد در عرصه روزگار، توان مقابله با هر رخدادی از سوی او قابل تصور خواهد بود.
معاون فرهنگی و رسانهای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان تصریح کرد: مانایی یک ملت در فرهیختگی و دانایی او در ابعاد گوناگون وابسته به تعریف انسان است و البته شاخص این موهبت با کتاب معرفی میشود که به ضرورت در این بخش منظور کتاب خوب با موضوع و مفاهیم خوب است و مطمئنا کتاب باید نه تنها سطح دانش فردی بلکه عصاره آن باید نوع رفتار آدمی را به سمت مطلوب تصحیح نماید.
وی ادامه داد: کتاب، عامل اتصال و حلقه ارتباط بین انسان، انسانیت و شکوه ارتباطات اجتماعی به منظور ایجاد زمینه زندگی عاقلانه است و در تمام ابعاد به محوریت انسان تبیین و تدوین میشود که بخش اندکی شاید بدون واسطه به عنوان انسان در علوم رفتاری اشاره داشته باشد و بخش زیادی از علوم وابسته به تعیین رفاه انسان در بخشهای غیر علوم انسانی تبیین میشود.
صادقینژاد گفت: فرهنگ کتابخوانی با هجوم فضاهای رسانهای دچار خدشه جدی شده و از نسل کتابخوانان حرفهای کمتر میتوانیم علاقهمندان با شکوه کتاب را شاهد باشیم و البته گرانی و کمبود کاغذ و افزایش قیمت کتاب باعث شده تا زمینههای علاقه به کتابخوانی کم شود که البته با کمک مردم و با تدابیر سازمانهای مردم نهاد باید به این اصالت تعیین کننده در نرخ شایستگیهای ملی، توجه بیشتری داشته باشیم.
معاون فرهنگی و رسانهای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان افزود: هفته کتاب و کتابخوانی باید زمان عملیاتی کردن اندیشه کتابخوانی باشد به شکلی که انسان در این زمان خاص به تدبیر سالیانه به کتاب دست یابد و با تصمیم جدی، اراده خود را صرف قرار گرفتن در جرگه کتابخوانان کند.
وی افزود: مردم باید شیوه تربیتی فرزندان خود را در دوران کودکی بر باور توسعه فرهنگی با معرفی کتاب مفید مطرح سازند و کتاب باید در سبد اقتصاد فرهنگی خانوادهها قرار گیرد
صادقینژاد گفت: سازمانهای مردم نهاد به عمومیسازی کتاب و فرهنگ کتابخوانی با توجه به اقبال مردم به این موسسات مردمی، اقدام کنند و مسئولان، باور کتابخوانی را در ادارات و نهادها توسعه دهند و با صرف فرصت، دورههای بازآموزی ویژه خانواده و بویژه فرزندان را برگزار کنند.
وی ادامه داد: کتابخانههای عمومی باید عنوان عمومی خود را عملیاتی به نمایش گذارند و با جدیت در پی افزایش تعداد اعضا باشند و آموزش و پرورش، حداقل دورههای آموزش کتابخوانی را از همان پایههای ساختاری آموزش معرفی و با تاکید، فرهنگ کتابخوانی را رواج دهد.
معاون فرهنگی و رسانهای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان سمنان گفت: دولتمردان باید یارانه کتاب را به عنوان یکی از ضروریات اجتماعی، توسعه داده و مردم را از نعمت کتاب ارزان برخوردار سازند.
ارتقای سرانه کتابخوانی لازمه تحرک و توسعه کشور است. در زمانهای که هر لحظه در معرض آسیبهای فرهنگی و روانی دشمنان قرار داریم، سرمایهگذاری بلند مدت در ارتقا فرهنگ کتابخوانی و مطالعه، در آینده نسلی را رقم میزند که تصمیماتش به دور از هیجان و با منطق و دانش کافی گرفته میشود و انسجام و یگانگی جامعه آگاه و باسواد نهایتا باعث میشود انرژی و سرمایه کشور در جای درست، به میزان صحیح و در راستای منافع ملی هزینه شود.ابزارک تصویر
نظر شما