کرونا؛ مصیبتی مضاعف برای بیماران دیابتی

به گزارش ایرنا، دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک است که به علت کمبود یا نبود انسولین یا اشکال در کارکرد آن ایجاد می‌شود که هر سه نوع دیابت ‌یک با عامل توقف تولید انسولین، نوع ۲ با عامل مقاومت نسبت به انسولین و دیابت حاملگی خطرناک بوده و مشکلات اساسی را برای بیمار و اطرافیان در پی دارد.

دیابت نوع‌یک حدود ۱۵ درصد بیماران مبتلا به دیابت را شامل می‌شود و این امر سبب تخریب سلول‌های بتای لوزالمعده و توقف تولید انسولین نیز شده که این نوع بیشتر در کودکان و نوجوانان رخ می‌دهد.

دیابت نوع ۲ نیز نوعی از این بیماری است که بیش از ۸۵ درصد بیماران را در بر می‌گیرد و اغلب مبتلایان به این نوع، چاق بوده یا اضافه‌وزن داشته و در کنار آن،  فعالیت بدنی اندکی را در طول روز تجربه کرده‌اند.

دیابت بارداری نیز نوعی از دیابت است که اولین بار در یک خانم باردار پدیدار می‌شود؛ در دوران بارداری قند خون بالا برای جنین و مادر مضر است ولی با شناسایی و کنترل مناسب دیابت بارداری می توان از بروز عوارض آن جلوگیری کرد.

البته در سال‌های اخیر، اقدامات بسیار موثری در راستای پیشگیری و کنترل این بیماری در ایران انجام شده که آذربایجان‌غربی نیز در برخی از آنها پیشتاز بوده‌است ولی آگاهی از روش‌ها، خودداری از تداوم فاکتورهای پیش بیماری دیابت و همچنین خودمراقبتی از جمله مهمترین راه‌های پیشگیری و کنترل دیابت به شمار می‌رود.

با شیوع ویروس کرونا، همه افراد مبتلا به دیابت، دچار هراس بیشتر نسبت به بیماری خود شدند؛ از یک طرف این بیماران در مراجعه به پزشک و ویزیت های مستمر خود کوتاهی کردند که همین امر از دلایل صعود بیشتر بیماری بود، از طرف دیگر هم با توجه به انتشار اخباری در خصوص اثرگذاری بیشتر کرونا بر بیماران دیابتی و مرگ و میر بیشتر در این بخش، اضطراب خاصی در این افراد، ایجاد شد که خود موجب افزایش قند خون این افراد می‌شود.

البته مشکل دیگری نیز در این بین وجود داشت که ناشی از کمبود مقطعی انسولین در داروخانه ها بود که استرس این افراد را دوچندان کرد؛ هرچند این مشکل پس از مقطعی کوتاه حل شد.

۲۳ تا ۲۹ آبان ماه در ایران هفته ملی دیابت نام‌گذاری شده است، به همین منظور با بیمار دیابتی و تعدادی از پزشکان متخصص در ایامی که ویروس کرونا تاخت و تاز می کند،  گفت و گو شده است.

کرونا دردی مضاعف برای بیماران دیابتی 

به دنبال سوژه ای می‌گشتم تا از آن برای وضعیت بیماران دیابتی در دوران کرونا، مصاحبه ای بگیرم، به محض خروج از خانه و رسیدن به سر کوچه با همسایه مان که از قضا دیابت دارد، روبرو شدم، "نسرین" خانم از هم محله ای های ماست که سال هاست با واژه های قند،  دیابت و انسولین، انس گرفته است.

وی در اول این گفت و گو در حالی که از پشت ماسک، نفس نفس زنان صحبت می‌کرد، اول با همان صراحت لهجه همیشگی اش به من یادآوری کرد که اگر کرونا داری به من نزدیک نشو و پس از آن، با راحت شدن خیالش از سالم بودنم، نزدیک شد و گفت: ببخشید که اذیتت کردم، این ویروس کرونا باعث شده تا حساسیت من به همه بیشتر شود.

وی که همچنان نفس نفس می زد و با وجود ایستادن دو سه دقیقه ای، هنوز هم نفس زدنش قطع نشده بود، افزود: هشت ماه است که از خانه بیرون نمی آیم یا اگر به زور برای خرید یا کار ضروری از خانه خارج می‌شوم، این ماسک که دولایه اش کرده ام، همیشه یار من بوده است.

او اضافه کرد: از اخبار می شنوم که دیابتی ها اگر دچار ویروس کرونا شوند، شدتش بیشتر است و من هم که سالهاست دیابت دارم، اگر از درد کرونا و دیابت نمیرم، از درد استرس و اضطراب می‌میرم.

این زن تازه به کهنسالی پا گذاشته ارومیه ای از خبرنگاران هم گله کرد و گفت: اگر می‌توانید کمتر ما را اذیت کنید؛ بگذارید با دردمان بسوزیم و بسازیم؛ هفته پیش دکتر بودم که به من گفت، استرست خیلی زیاد است و باید کم شود؛ اما چه کنم که هر وقت تلویزیون نگاه می‌کنم از این کرونا حرف می زند و من استرسم می‌گیرد.

این گفت و گو مرا به فکر فرو برد که دیابت، کرونا یا استرس، کدامیک بیشتر کشنده تر است؛ وقتی بیشتر به این فکر کردم، متوجه شدم که ترکیب این سه مورد، برای خود دیابتی ها و خانواده آنها بسیار کشنده است و باید فکری به این حال کرد.

کنترل مستمر و رعایت پروتکل ها، کلید پیشگیری از کرونا در دیابتی ها

بعد از شنیدن این صحبت های دردآور، بر آن شدم تا در مصاحبه با یکی از پزشکان ارومیه ای، در خصوص صحت و سقم این موارد جویا شوم.

دکتر علی افشانی از پزشکان ارومیه ای در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: افرادی که به بیماری دیابت مبتلا هستند باید با توجه به ویروس کرونا کنترل فشار و قند خود را داشته باشند.

وی افزود: افراد مبتلا به دیابت اگر کنترل مناسب قند و یا فشار نداشته باشند، هم احتمال ابتلا به کرونا و هم شدت این بیماری در آن‌ها افزایش می‌یابد.

وی بیان کرد: بیماران دیابتی باید اصول ایمنی را رعایت کنند؛ فاصله کافی با افراد بیمار یا ناقل داشته باشند که معادل یک و نیم تا دو متر باشد و هنگام خروج از منزل استفاده از دستکش مهم‌تر از استفاده از ماسک است و حواس خود را جمع کنند تا دست آلوده را به ناحیه T Zone که شامل چشم ها، بینی و دهان است، نزنند و در این شرایط بحرانی تمامی افراد باید اصولی مشابه هم را رعایت کنند و از آن غافل نشوند.

دکتر افشانی اظهار کرد: جهت افزایش سیستم ایمنی باید خواب و تغذیه مناسب داشته باشند؛ تمامی افراد به خصوص افراد دیابتی باید مصرف کربوهیدرات به ویژه شکر را محدود کنند؛ چرا که افزایش مصرف آن‌ها باعث ضعف سیستم ایمنی می‌شود.

این پزشک ارومیه ای به موضوع استرس هم پرداخت و گفت: استرس باید کاهش یابد به علت اینکه با افزایش کورتیزول سطح ایمنی کاهش می‌یابد و افراد در معرض خطر بیشتر ابتلا به بیماری قرار می‌گیرند.

پیشگیری اصل اساسی در بیماران دیابتی

کارشناس گروه پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی هم در این باره با صحه گذاشتن اثر کرونا بر شدت بیماری،  گفت: با توجه به اپیدمی کووید ۱۹، پیشگیری از دیابت بیش از پیش اهمیت دارد.

مریم گل میرزایی افزود: مبتلایان به دیابت در صورت ابتلا به بیماری کووید ۱۹ بیشتر در معرض خطر عوارض شدید بیماری هستند که این امر حساسیت بیشتر موضوع را می‌رساند.

وی، درباره مهمترین اقدامات احتیاطی بیماران مبتلا به دیابت در مقابل کووید ۱۹ بیان کرد: شستن منظم و کامل دست‌ها، خودداری از لمس صورت خود با دست‌های کثیف، ضدعفونی اشیا و سطوحی که اغلب لمس می‌شوند، استفاده نکردن از غذا، عینک و حوله مشترک، پوشاندن دهان و بینی حین سرفه یا عطسه با قسمتی از بازو، اجتناب از تماس با افراد دارای علائم بیماری تنفسی و ماندن در خانه این موارد را شامل می‌شود.

وی تاکید کرد: دیابت یک بیماری جدی و طولانی‌مدت است و زمانی رخ می‌دهد که بدن نمی‌تواند انسولین تولید کند و یا نمی‌تواند به طور مؤثر از آن استفاده کند و باید ریشه آن شناخته شود.

وی اضافه کرد: آموزش، خودمراقبتی و پیروی از شیوه زندگی سالم و استفاده از دارو در کنترل بیماری دیابت بسیار مؤثر است و پایش منظم عوامل خطر و مداخله زودهنگام منجر به کاهش موارد بستری و بهبود نتایج بالینی بیماری می‌شود.

کارشناس گروه پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی با اشاره به اینکه امسال به علت فداکاری بسیار زیاد کادر درمان، شعار روز جهانی دیابت، "پرستاران در دنیای دیابت تغییر را ایجاد می کنند" انتخاب شده است، بیان کرد: پرستاران به عنوان یک عضو بسیار ارزشمند جامعه، کارهای برجسته‌ای را برای حمایت از افرادی انجام می‌دهند که با طیف وسیعی از مشکلات سلامتی زندگی می‌کنند؛ افرادی که با دیابت زندگی می‌کنند یا در معرض خطر ابتلا به آن قرار دارند، به حمایت آن‌ها نیز نیاز دارند.

گل میرزایی گفت: پرستاران نقش کلیدی در تشخیص دیابت برای اطمینان از درمان سریع، ارائه آموزش و پشتیبانی روان‌شناختی برای افراد مبتلا به دیابت برای جلوگیری از بروز عوارض، مقابله با عوامل خطر دیابت نوع ۲ برای جلوگیری از بیماری دارند.

با پایان این مصاحبه ها، متوجه شدم که ویروس کرونا برای همه مضر است ولی برای افراد دارای بیماری زمینه ای مضرتر و باید همه ما برای درامان ماندن خود و خانواده مان به ویژه افراد دارای بیماری زمینه ای از جمله دیابت، تلاش کنیم و موارد ایمنی را بیشتر رعایت کنیم.