ازدواج مجازی زیر سقف پوشالی

شواهد و آمارها نشان می هد که گویا دوره ازدواج سنتی که عاقلانه تر بود، به سر آمده و این روزها والدین هیچ نقشی در شکل گیری و انتخاب همسر فرزندانشان ندارند و جایگاه آن ها به حاشیه رانده شده است.

این روزها جوانان بیشتر وقت و سرمایه جوانی خود را صرف فضای مجازی کرده و همه انتخاب های آن ها اعم از خرید و آموزش و بویژه دوستی ها و ازدواج آن ها مجازی شده است.

در برخی روابط شکل گرفته در فضای مجازی یکسری اطلاعات و عکس هایی بین طرفین رد و بدل می شود که در این بین خانم ها بیشترین آسیب را می بینند زیرا چه بسیار پرونده هایی که در پلی فتا به دلیل هتک حیثیت تشکل می شود که بیشتر شاکیان پرونده را خانم ها تشکیل می دهند این در حالی است که به استناد ماده۱۷ قانون جرایم رایانه‌ای،  هر فردی به وسیله سامانه‌های رایانه‌ای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.

به گفته کارشناسان پلیس فتا، یکی از مهم ترین ایرادهایی که می توان در حوزه پیشرفت و ورود تکنولوژی وارد کرد این است که در همه کشورهای پیشرفته حفظ ارزش ها و هنجارهای آن جامعه بسیار مهم تر از ورود ابزارهای تکنولوژیک جدید محسوب می شود، در واقع در جامعه ها باید سعی شود قبل از ورود یک رسانه یا ابزار جدید با فرهنگ سازی و آموزش درست، آن را در خدمت فرهنگ و ارزش های رایج در جامعه خود دربیاروند.

ازدواج در هه جوامع امری مقدس و اصلی‌ترین مرحله ورود به زندگی عاطفی است و می توان گفت که از ابتدای تشکیل جامعه بشری مراحل و شکل‌های مختلفی را گذرانده تا به شکل امروزی تثبیت‌ شده است.

مهم‌ترین اقدام در فرآیند قبل از ازدواج موضوع آشنایی بین زن و مرد است که در شیوه‌های سنتی با نظارت بزرگ‌ترها به وجود می‌آید و در اکثر موارد آن‌ گونه ازدواج‌ها به یک زندگی پایدار و بادوام منجر می‌شود اما با استقرار شبکه‌های اطلاع‌رسانی و اینترنتی آرام‌ آرام زمینه برای شکل‌گیری ازدواج‌ها بر مبنای وب فراهم‌شده است.

گسترش این نوع ارتباطات در سال‌های اخیر دوام و پایداری برخی از ازدواج‌ها را با تهدید روبه‌رو کرده است، ازدواج‌های اینترنتی به دلیل مبتنی نبودن بر پایه‌های فرهنگی ارزش‌های جامعه و آشنا نبودن افراد با یکدیگر و ارزش‌های خانوادگی طرف مقابل به‌سرعت فرو می‌پاشد در این شیوه آشنایی به دلیل این‌که مواجهه فیزیکی به وجود نمی‌آید، افراد می‌توانند هویت کاذب برای خود دست‌وپا کنند و به‌ طرف مقابل اطلاعات غیر واقعی بدهند این امر نخستین حلقه زنجیر انحراف از اخلاقیات است که در آشنایی‌های اینترنتی رخ می‌دهد.

کارشناسان حوزه خانواده بر این باور هستند که در اینترنت بسیار آسان است که افراد را با خلق شخصیت‌های کاملا تخیلی فریب داد کاری که امکان آن در واقعیت بسیار مشکل‌تر است؛ بنابراین روابط اینترنتی در مقایسه با روابط واقعی و همراه با حضور جسمانی- روانی ضعیف و درعین‌حال پیچیده است. بیشتر کسانی که به ازدواج اینترنتی و آشنایی در فضای مجازی گرایش دارند، امکان برقراری ارتباط و تعامل با جنس مخالف را در فضاها و محیط‌های متعارف ندارند و در رویاها و آرزوهای غیرواقعی سیر می‌کنند در واقع افرادی به سمت ازدواج اینترنتی می‌روند که معاشرت‌های کمتری در دنیای واقعی داشته و واقعیت‌هایی را که می‌بینند مطابق میلشان نیست، بنابراین در اینترنت به دنبال آرمان و آرزوهای خود هستند.

کارشناسان حوزه فضای مجازی نیز معتقد هستند، با نگاهی گذرا به دنیای اینترنت و تفحصی کوتاه در دنیای مجازی مشخص می‌شود در نگاه اول، اتکا به اینترنت و فضای مجازی آسان‌ترین راه همسریابی تلقی شود اما واقعیت آن است که فضای نامطمئن مجازی نمی‌تواند ملاک دقیق و خوبی برای یافتن شریک زندگی به‌ حساب آید زیرا بررسی‌ها نشان می‌دهد چون دوستی‌ها و آشنایی‌های اینترنتی تعهدی میان افراد به وجود نمی‌آورد، می‌تواند خیلی زود به جدایی منجر شود همچنین شناختی که از این طریق شکل می‌گیرد چندان کامل نیست چون ازدواج باید با آگاهی و درک عمیق صورت بگیرد.

تحقیقات نشان می‌دهد ازدواج‌های اینترنتی اگر هم اتفاق بیفتند از روی عقل و منطق نیستند و متأسفانه سوءاستفاده در این سایت‌ها بسیار زیاد است و بیشترین رابطه‌هایی که به شکلی در این سایت‌ها ایجاد می‌شود با اهداف جنسی است و اخلاق در بسیاری از موارد در این سایت‌ها زیر پا گذاشته می‌شود.

به گفته کارشناسان، همسریابی اینترنتی ممکن است مراحل نهادینه شدن در کشور را طی کند اما بازهم با توجه به ماهیت پنهان فضای مجازی برای فرار انسان‌ها از واقعیت و استفاده از نقاب در مقابل یکدیگر یک شیوه انحرافی است درحالی‌که اتکاء به این روش متضمن خطراتی است. چندین سایت دوست‌یابی و همسریابی با امکانات منحصر به‌ فردی چون آلبوم تصاویر، تالارهای گفتگو و چت روم‌ها این زمینه را به وجود آورده‌اند که جوانان به سمت ‌و سوی آشنایی‌های بی‌سرانجام کشیده شده بی‌ آنکه از عواقب دردسرساز آن آگاه باشند.

در ازدواج‌های مجازی،  اختلافات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی فرد نادیده گرفته می شود در این‌گونه ارتباط‌ها آنچه بیشتر جلب ‌توجه می‌کند افکار و ایده‌های طرف مقابل است و اکتفا به این ارتباط باعث عدم شناخت مناسب از اختلافات فرهنگی فرد و خانواده او می‌شود. از طرف دیگر، در ازدواج سنتی این اختلافات به کمترین حد خود می‌رسد؛ زیرا دو خانواده بر اساس آشنایی انتخاب می‌شوند. ارتباط مجازی ارتباطی فردگرایانه و یک نفره است. همچنین به دلیل ناامن بودن محیط اینترنت و نبود امکانات لازم برای بررسی وضعیت افراد، ریسک ازدواج در این فضا بسیار زیاد است.

بنابراین می توان،  گفت، ازدواج فرآیندی است که در هر جامعه آداب ‌و رسوم خود را دارد. زمانی که جوانان با کنار گذاشتن واقعیت‌ها به ازدواج‌های اینترنتی اقدام می‌کنند ممکن است علل و عوامل بسیار زیادی داشته باشد. واقعیت این است که افراد مختلف با ورود به فضای مجازی به‌نوعی از فضای حقیقی و واقعیت‌ها فاصله می‌گیرند. در این زمینه به نمونه هایی از روابط دوستی و ازدواج اینترنتی اشاره می شود که سرانجام خوشی نداشته است: 

دختر جوان طعمه عشق مجازی شد

سرهنگ امین یادگار نژاد رئیس پلیس فتا استان کرمان از دستگیری فردی شیاد که در فضای مجازی با جلب اعتماد و دریافت تصاویر دختران جوان اقدام به اخاذی از  آن‌ها می کرد، خبر داد و گفت: با شکایت دختری جوان مبنی بر اینکه فردی با تهدید به انتشار تصاویر خصوصی وی در فضای مجازی اقدام به ایجاد مزاحمت برای وی کرده است پرونده به صورت ویژه در دستور کار این پلیس قرار گرفت.

وی افزود: کارشناسان پلیس فتا با انجام تحقیقات گسترده و اقدامات فنی و مهندسی موفق شدند متهم را که مردی ۳۷ساله بود شناسایی و  پس از هماهنگی با مقام قضایی در عملیاتی غافلگیرانه دستگیر و تحت نظر قرار گرفت.  متهم که در ابتدا منکر هر گونه بزه ارتکابی بوده با مشاهده ادله موجود، در بازجویی‌های انجام شده به جرم خود اعتراف هدفش را از انجام این کار نزدیک شدن به دختران جوان با وعده ازدواج و سپس و اخاذی از آن‌ها بیان کرد.

رئیس پلیس فتا استان کرما گفت: امروزه سوء استفاده کلاهبرداران و سودجویان ازفضای سایبری برای دستیابی به اهداف ناصحیح و پلیدشان افزایش یافته و با بهره گیری از عدم آگاهی و سادگی افراد در این فضا مرتکب جرائمی می شوند که اکثرا با انگیزه کسب منافع مالی، تهدید و تخاذی، تسویه حساب شخصی، انتقام جویی و یا تفریح و سرگرمی در این فضا وارد می شوند.

رابطه خیالی برای ازدواج و اخاذی ۶۲۰ میلیون ریالی

سرگرد احسان بهمنی سرپرست پلیس فتا استان هرمزگان از کشف پرونده سوء استفاده متهمان از احساسات شاکی برای فریب و اخاذی به مبلغ ۶۲ میلیون تومان خبر داد و گفت: دوستیابی و ارتباطات مجازی با جنس مخالف دستاویزی وسوسه انگیز برای کلاهبرداران سایبری است.

وی ادامه داد: شاکی ضمن مراجعه به پلیس فتا استان و ارائه مرجوعه قضایی، اظهار داشت صاحب مغازه پوشاک هستم، دو نفر به قصد خرید عمده ای از من شماره تماس گرفتند بنابراین اتفاقاتی افتاد و منجر به اخاذی و تهدیدهای مکرر شد.

سرگرد بهمنی گفت: با تحقیقات و بررسی های اطلاعاتی مشخص شد یکی از مشتری های مذکور با جعل پروفایل شخصی مونث و عکس های مربوطه از طریق تلگرام به شاکی پیغام دوستی و ازدواج می دهد و پس از دو ماه عکس های خصوصی و چت های ردوبدل شده را جمع آوری و ارتباط را قطع می کند، بعد از گذشت مدتی همان مشتری با شاکی تماس می گیرد و می گوید شخص مونث دخترخاله وی و متأهل است و با گوشی من با شما ارتباط داشته است.

این مقام مسئول افزود: پس از مدتی، مشتری دیگر تماس می گیرد و به شاکی می گوید متوجه اخاذی دوستش شده است بنابراین به خاطر خیرخواهی هنگامی که با شخص مذکور به قشم رفته است اقدام به انداختن گوشی اپل او به دریا کرده است، حالا این شخص پول گوشی را می خواهد مگرنه شکایت می کند و ماجرا  به شوهر دختر خاله اطلاع رسانی می شود.

سرپرست پلیس فتا استان هرمزگان ادامه داد: متهمان پس از اخاذی ۱۰ میلیون تومانی بابت لباس های گرفته شده از صاحب مغازه، شروع به داستان سازی جدیدی می کنند به این شرح که شوهر آن خانم متوجه رابطه پنهانی همسرش شده است و همچنین به خاطر سرقت طلا و جواهرات از منزل، شکایت کرده است و همچنان یک کپی از چت ها و تصاویر خصوصی هنوز در اختیار آنها هست سپس با فشارهای زیاد و دروغ پردازی های مختلف موفق به دریافت مبلغ ۵۲ میلیون تومان دیگر به بهانه پاک کردن محتوای فوق و عدم فاش سازی ارتباط شاکی با شخص مونث می شوند.

 سرگرد بهمنی گفت: سرانجام پس از اتمام تحقیقات و جمع آوری ادله دیجیتال، طی هماهنگی ها قضایی متهمین دستگیر شدند، آنها در اظهارات شفاهی با دروغ گویی و داستان سازی سعی در کتمان حقیقت داشتند که پس از مشاهده ادله دیجیتال ناگزیر  به ساختگی بودن ماجرا و اغفال شاکی اعتراف نمودند، بنابراین پرونده با گزارش نهایی، متهمان به دادسرا معرفی شدند.

دوستی‌ اینترنتی قبل از ازدواج باعث دردسر و اخاذی شد

سرهنگ سیدنظام موسوی رئیس پلیس فتا غرب استان تهران از انتشار تصاویر خصوصی و دردسرساز شدن روابط و دوستی‌های اینترنتی قبل از ازدواج خبر داد و گفت: با ورود یکی از شهروندان به پلیس فتا و ارائه شکواییه خود با دستور مقام قضایی با موضوع انتشار تصاویر خصوصی و تهدید در شبکه‌های اجتماعی، خواستار رسیدگی شد.

وی ادامه داد: در گام اول کارشناسان پلیس فتا اقدام به ثبت اظهارات شاکی کرده و پس از آن  با انجام تحقیقات فنی و تخصصی از اکانت ایجاد شده در شبکه اجتماعی متوجه سرنخ‌هایی شدند که با پیگیری‌های بعدی توانستند فرد گرداننده صفحه شبکه اجتماعی را شناسایی کنند.

موسوی افزود: با شناسایی متهم و پس از هماهنگی با مقام قضایی، متهم به پلیس فتا احضار شد و طی بازجویی اولیه ابتدا منکر جرم صورت گرفته شد اما در ادامه بازجویی‌های صورت گرفته و با مشاهده اسناد و مدارک موجود در پرونده راهی بجز اعتراف نداشت.

وی ادامه داد: متهم پس از روبرو شدن با ادله دیجیتال موجود در پرونده این گونه بیان داشت: بنده با شاکیه قبلا در ارتباط بودم و بعد از اینکه متوجه شدم قصد ازدواج با شخص دیگری را دارد نتوانستم تحمل کنم و بدلیل اینکه در مدتی که با وی تعامل داشتم از او عکس‌های زیادی داشتم تصمیم گرفتم با ایجاد یک اکانت در شبکه اجتماعی و بارگذاری عکس‌های شاکیه انتقام خود را از وی بگیرم.  پس از تکمیل پرونده و درج اعترافات متهم، پرونده به همراه شاکی و متهم جهت سیر مراحل قانونی به دادسرای مربوطه ارسال شد.

هشدار پلیس فتا نسبت به دوستی و ازدواج های اینترنتی 

سرهنگ علی محمد رجبی رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا به موضوع دوستی و ازدواج های اینترنتی اشاره  کرد و گفت: این روزها به دلیل گستردگی شبکه‌های اجتماعی، شکل گیری روابط دوستانه در این فضا رو به افزایش است.

وی افزود: روابط دوستی که در فضای مجازی شکل می‌گیرد، فرصت شناخت عمیق را به فرد نمی‌دهد،  این نوع روابط در دنیای مجازی می‌تواند آسیب‌های جدی در پی داشته باشد؛ چراکه شبکه‌های اجتماعی فضای آزادی را در اختیار کاربر قرار داده و باعث ورود افراد به روابط نامتعارف شده که در مدت طولانی اثرات مخربی را متوجه فرد و خانواده‌اش می‌کند.

رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا گفت: با توجه به این که فرصت شناخت عمیق از طرف مقابل در فضای مجازی امکان ندارد، پس بهتر است کاربران اطلاعات شخصی خود را افشا نکنند؛ چراکه ممکن است بعدها مورد سوءاستفاده قرار گیرد.

وی به پرونده‌هایی که در این خصوص در پلیس فتا تشکیل شده اشاره کرد و گفت: انتشار و اشتراک گذاری عکس‌ها و فیلم‌های خصوصی می‌تواند بعدها مورد سوءاستفاده مجرمان و کلاهبرداران سایبری قرار گیرد، بنابراین شهروندان دقت داشته باشند که به دوستی‌های مجازی اعتماد نکنند.

بزرگترین آسیب ناشی از ازدواج اینترنتی 

آسیب شناسانان معتقدند در ازدواج هایی که مورد تایید والدین نیست، زوج جوان از اعتماد به نفس کمتری در زندگی مشترک برخوردار هستند زیرا از حداقل حمایت ها برخوردارند این در حالی است که ازدواج های موفق شامل ازدواج هایی است که علاوه بر موافقت زوجین برای ازدواج، والدین نیز موافق باشند.

بهترین راهکار برای رفع مشکلات ناشی از فضای مجازی، فرهنگ‌سازی است به این معنی که مسئولان فرهنگی جامعه با ارائه مشاوره به والدین و همچنین تولید برنامه‌های مختلف به آموزش خانواده‌ها و جوانان نسبت به نقاط قوت و ضعف استفاده از اینترنت و خدمات آن بپردازند.

از سوی دیگر کارشناسان پلیس فتا ضمن هشدار در این زمینه، معتقد هستند که  انتشار تصاویر خصوصی و چت با جنس مخالف، موجب اجرای عملیات فریب توسط فرد مجرم بر علیه کاربر فریب خورده به هدف تهدید و اخاذی می شود، ساده لوحی باعث صدمات روحی و مالی سهمگین به قربانیان می شود، لذا ضروری است در سیستم آموزشی کشور کتاب هایی برای آگاهی کامل دانش آموزان و دانشجویان از تهدیدات و  آسیب ها فضای مجازی بانضمام راهکارهای پیشگیری با همکاری پلیس فتا تدوین و تدریس شود.

کاربرانی که ارتباطشان با انگیزه ازدواج است، باید توجه داشته باشند که این رابطه بیشتر بر عشق ورزی کور استوار است. دلبستگی‌های بوجود آمده در دوستی‌های اینترنتی در درازمدت ممکن است باعث سوء‌استفاده افراد فرصت‌طلب شود و در تجربه این دوستی‌ها، فرصتی برای انتخاب و شناخت صحیح دختر و پسر از یکدیگر به وجود نمی‌آید. دختران و پسران جوان که اغلب برای سرگرمی وارد چت روم های مجازی می‌شوند، باید به این نکته توجه داشته باشند که این شبکه‌های اجتماعی علاوه بر سرگرمی، خطراتی هم دارد که باید به آن ها توجه کنند.

آشنایی قبل از ازدواج مهم‌ترین معیار تشکیل یک زندگی موفق است بنابراین صرف‌نظر از شیوه انتخاب همسر، جوانان باید مبنای خود برای آغاز زندگی مشترک را شناخت صحیح قرار دهند. دختران بیشترین متقاضیان این شیوه همسریابی هستند. البته فارغ از جنس، متقاضیان بیشترین افرادی که از طریق همسریابی اینترنتی مبادرت به آغاز آشنایی می‌کنند شامل گروه‌هایی هستند که محدودیت‌هایی دارند؛ حالا این محدودیت‌ها ممکن است مربوط به مشکلات فردی، خانوادگی، ظاهری و فرهنگ حاکم بر محیط زندگی فرد باشد.

 از: معصومه نیکنام