آیا واکسن کووید-۱۹ از تهدیدهای سایبری در امان می‌ماند؟

به گزارش روز یکشنبه ایرنا، حدود چهار ماه از اظهارات «آنتونیو گوترش» دبیر کل سازمان ملل مبنی بر محکوم کردن هرگونه اقدام جاسوسی مرتبط با موضوع واکسن کووید -۱۹ و لزوم حفاظت از حقوق معنوی دانشمندانی که برای ساخت آن تلاش می‌کنند، می‌گذرد که همزمان با روشن تر شدن چشم انداز دستیابی به این کالای حیاتی، خبرهای بیشتری از رد پای هکرها در این مسئله به گوش می‌رسد.

هر چند دامنه تعرض هکرها و حملات جاسوسی ضمن فرصت طلبی از روزهایی که مردم جهان در تلاشند تا خود را از ویروس کرونا دور نگه دارند، از آغاز گسترش این بیماری به مسئله تحقیقات شرکت‌های تولیدی واکسن محدود نشده و کارمندان در دوره دورکاری، بیشترین جامعه هدف هکرها را تشکیل داده اند. در همین راستا پلیس اتحادیه اروپا (یوروپل) از زمان آغاز بحران کرونا به این موضوع ورود کرده و یادآور شده است که میزان این حملات به طرز عجیبی در حال افزایش است. مجرمان سایبر همچنین در دوران پاندمی علیه بسیاری از کادر درمان بیمارستان‌ها فعال بوده اند.

همه‌گیری کووید -۱۹ و ابعاد بی سابقه این بیماری در همه کشورهای جهان اگر چه در هفته‌های نخست به عنوان بحرانی بهداشتی اعلام شد اما شاید کسی تصور نمی‌کرد که طولی نخواهد کشید که کلید واژه‌های بحران سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، رقابت ابر قدرت‌ها و توازن قدرت و اعتبار جهانی به پسوند و پیشوندهای ویروس کرونا میان جهانیان تبدیل شود. به این ترتیب اگر چه مردم عادی به مسئله کشف واکسن کرونا به عنوان راهکار نجات از این بیماری می‌نگرند اما گویی حیثیت جاه طلبانه بسیاری از کشورها در عرصه بین المللی چه در حوزه تولید و چه در عرصه خرید و راه اندازی هرچه سریعتر کمپین‌های واکسیناسیون به مسئله واکسن گره خورده است.

تارنمای شبکه خبری بلومبرگ پیشتر در گزارشی با عنوان «دیپلماسی واکسن» نوشت: آمریکا و شوروی در دوران جنگ سرد در حوزه‌های مختلف فناوری با یکدیگر رقابت تنگاتنگی داشتند. اما نماد این رقابت، مسابقه دو کشور در حوزه هوافضا بود. حال تصور کنید مرگ و زندگی میلیون‌ها انسان در سراسر جهان به همین رقابت میان ابرقدرت‌ها بستگی داشت. در حال حاضر تولید و توزیع جهانی واکسن کرونا همین قدر حیاتی و مهم است.

تارنمای شبکه دویچه وله در گزارشی نوشت، از ابتدای اوج گرفتن شیوع ویروس کرونا، کار پژوهش و آزمایش برای یافتن دارویی برای مداوای بیماری کووید _۱۹ یا کمک به بهبود مبتلایان در کشورهای مختلف آغاز شد و خبر جاسوسی و حمله‌های سایبری به مراکز تحقیقاتی و شرکت‌های داروسازی نیز از همان زمان انتشار یافت.

انگلیس و آمریکا از نخستین کشورهایی بودند که در ماه های نخست شیوع بیماری، درست زمانی که در صدر فهرست جان‌باختگان کرونایی در جهان قرار داشتند، با صدور بیانیه‌ای ادعا کردند سازمان‌های تحقیقاتی واکسن کرونا در این دو کشور از سوی کشورهای متخاصم مورد حملات سایبری قرارگرفته است.

مرکز ملی امنیت سایبری انگلیس که بخشی از سرویس جاسوسی دولت لندن به شمار می‌رود به همراه آژانس امنیت سایبری و زیر ساخت آمریکا اعلام کردند که هکرها سازمان‌های بهداشتی، پزشکی و همچنین مراکز دولتی را برای جمع آوری و سرقت اطلاعات مرتبط با منافع ملی هدف قرار داده‌اند.

به دنبال حمله سایبری به صفحه اصلی انستیتوی روبرت کخ آلمان نیز، سازمان امنیت این کشور اعلام کرد که ماه‌ها پیش به شرکت‌هایی که در مبارزه با پاندمی کرونا دست به تحقیقات زده‌اند، در مورد حملات سایبری هشدار داده و از آنها خواسته است حساسیت بیشتری نسبت به حفظ داده‌های خود داشته باشند.

روزنامه گاردین اخیراً در گزارشی با عنوان «نبرد مالکیت معنوی»؛ ادعاهایی را مبنی بر وجود هکرهایی تحت حمایت دولت‌های چین، روسیه و کره‌شمالی مطرح کرد و مدعی شد بر اساس پرونده‌هایی که در اختیار دارد، این گروه‌های هکری در ماه‌های اخیر تلاش‌های فراوانی انجام داده اند تا اطلاعات محرمانه مربوط به واکسن کرونا را سرقت کنند.

همزمان با نزدیک شدن به موفقیت نهایی چند شرکت تولید کننده واکسن کرونا، علاوه بر شدت گرفتن میزان این حملات سایبری برای سرقت اطلاعات این شرکت‌ها، حفاظت از چرخه توزیع واکسن نیز در معرض خطر قرار گرفته است.

به گزارش هفته گذشته رویترز، شرکت آمریکایی آی بی ام (IBM) در یک پست وبلاگ از شناسایی یک فعالیت فیشینگ جهانی خبر داد که روی سازمان‌های مرتبط با زنجیره تامین سرد واکسن کووید _۱۹ متمرکز شده که مسئول فرآیند نگهداری دوزهای واکسن در دمای فوق العاده سرد از زمان انتقال واکسن از تولیدکنندگان به مصرف کنندگان است.

اهداف هکرها شامل تولید پنلهای خورشیدی مورد استفاده برای تامین یخچال‌های نگهداری واکسن در کشورهای گرمسیر و محصولات پتروشیمی است که از آنها برای تولید یخ خشک استفاده می شود. سرمایش بخشی مهم از فرایند توزیع دو واکسن فایزر و مودرنا بوده زیرا باید در دمای کمتر از ٩٤- و ٤- درجه فارنهایت نگهداری شوند.

واحد امنیت سایبر IBM اعلام کرد گروه پیشرفته ای از هکرها را شناسایی کرده که با استفاده از ایمیل‌هایی حامی کد مخرب که به مدیران گروه چینی هایر بایومدیکال ارسال کرده اند، روی جمع آوری اطلاعات مربوط به جنبه های مختلف زنجیره تامین سرد فعالیت می کنند.

در روزهای پایانی ماه نوامبر خبرگزاری رویترز گزارش داد که شماری از همکاران شرکت داروسازی آسترا-زنکا ایمیل‌هایی جعلی با وعده شغل‌هایی با درآمد بسیار بالا دریافت کرده‌اند. هکرها در این ایمیل‌های جعلی «ابزار حمله دیجیتالی» تعبیه کرده بودند تا از آن طریق به رایانه‌های پژوهشگران پروژه تولید واکسن کرونای شرکت بریتانیایی_ سوئدی رخنه کنند.

همچنین در اواسط ماه نوامبر، یکی از مدیران ارشد مایکروسافت از حمله‌های متعدد سایبری به هفت شرکت مهم داروسازی در کشورهای فرانسه، هند، کانادا، کره جنوبی و آمریکا خبر داد. مایکروسافت این حمله‌ها را به یک گروه هکر روسی و دو گروه کره شمالی نسبت داده و بدون نام بردن از هیچ شرکتی گفت حمله‌ها در مواردی موفقیت‌آمیز بوده‌اند.

تارنمای مجمع جهانی اقتصاد (داووس) در گزارشی با تیتر «چگونه می‌توان واکسن کووید -۱۹ را از هکرها در امان نگه داشت» نوشت: مراحل تحقیق، توسعه و تولید واکسن کرونا به بسیاری از طرف های ثالث متکی بوده، به طوری که از سازمان هایی با پروتکل های امنیت سایبری ضعیف تر به عنوان درگاهی برای اهداف نهایی استفاده می‌کنند. ارزیابی دقیق این گروه های ثالث به عنوان گام نخست بسیاری از اینشرکت های تولیدی به منظور پیش گیری از وقوع فیشینگ به شمار می‌رود. با این حال داشتن این سوال مطرح است که در صورت وقوع یک حمله سایبری موفقیت آمیز، آیا شما برنامه پاسخگویی جایگزینی در نظر دارید؟

علاوه بر تلاش برای سرقت اطلاعات، ایجاد اختلال و بی نظمی و همچنین ایجاد بی اعتمادی، سرمایه گذاری‌های کلان در پژوهش‌ها و فرآیندهای تولید واکسن کووید -۱۹ و جهش ارزش سهام شرکت های تولیدی از جمله دلایل مهمی است که سبب شده تا مسئله واکسن به یکی از جذابترین اهداف هکرها تبدیل شود.

جهش ارزش سهام شرکت آلمانی بیون‌تک، پس از اعلام موفقیت در تولید واکسن کرونا با همکاری شرکت آمریکایی فایزر در اوایل ماه نوامبر، نشان دهنده اهمیت این مسئله برای دولت‌ها و شهروندان تمام کشورهای جهان است.

در ادامه این گزارش آمده است: هر سازمانی که به نوعی در مسئله تحقیق، ساخت و توزیع واکسن دخیل است باید در صورت بروز بحران، از برنامه ای به منظور احیا و پوشش سریع این شکاف برخوردار باشد. آمادگی برای انواع گوناگون حملات سایبری و تعیین دقیق افرادی تحت عنوان گروه بحران با شرح وظایف دقیق همزمان با تلاش ها برای ساخت از ملزومات فرآیند تولید واکسن است. از طرفی ارتباط ماهیت بروز یک حمله سایبری از سوی یک کشور، با مسئله امنیت کشور میزبان، موضوعی است که اهمیت لزوم همکاری و تعامل شرکت های تولیدی با نهادهای امنیتی را آشکار می‌سازد.

مجمع جهانی اقتصاد پیشتر نیز در گزارشی، حملات سایبری و جنگ سایبری را پس از بلایای طبیعی و رویدادهای شدید آب و هوایی، به عنوان اصلی ترین عامل آشوب و اختلال در پنج سال آینده معرفی کرده است.

تلاش محققان برای دستیابی به دارو و واکسن موثر و مورد اعتماد و تکاپوی دولت ها برای تامین نیاز شهروندان خود در شرایطی است که تا کنون بیش از ۶۶ میلیون و ۹۳۲ هزار نفر در جهان به ویروس کرونا مبتلا شده و همچنین افزون بر یک میلیون و ۵۳۵ هزار نفر جان خود را در اثر ابتلا به این بیماری از دست داده‌اند.