الانبار گذرگاه مواد مخدر از کشورهای عربی به عراق

به گزارش ایرنا، مدیریت اطلاعات نظامی در استان الانبار در بیانیه‌ای روز یکشنبه از بازداشت دو تن از قاچاقچیان بزرگ مواد مخدر در این استان خبر داده است.

الانبار که در طول سال‌های گذشته نامش با تروریسم و فعالیت‌های گروه‌های مسلح خارج از قانون گره خورده بود، سه سالی است که در کنار مبارزه با هسته‌های باقی مانده داعش، مبارزه جدیدی را به نام قاچاقچیان مواد مخدر آغاز کرده است.

قاچاقچیان مواد مخدر به صورت باندهای سازمان یافته، مواد مخدر را از کشورهای عربی همجوار از طریق کوره راه‌هایی که قبلاً توسط باندهای تروریستی مورد استفاده قرار می‌گرفت، برای انتقال مواد افیونی به مرکز استان الانبار بهره می‌برند و از آنجا در سراسر استان و دیگر شهرهای عراق توزیع می‌کنند.

یکی از مراکز رسانه‌ای عراق در گزارشی اعلام کرده است که گذرگاه «الرطبه» در غرب الانبار به دلیل همجواری با دو کشور اردن و عربستان، تبدیل به یکی از معابر ورود مواد مخدر به عراق شده است.

«خالد القره غولی» رئیس مرکز رسانه‌ای ملی عراق در اظهاراتی در ۲۱ ژوئن گذشته افزوده است که یک معبر نزدیک در همجواری با سوریه نیز وجود دارد که مواد مخدر از طریق آن وارد الانبار می‌شود.

وی اغلب مواد مخدر قاچاق شده را در قالب قرص‌های روانگردان عنوان کرد است.

مرکز پلیس الانبار در ۲۰ نوامبر ۲۰۲۰ نیز توانست چهار تن از قاچاقچیان مواد مخدر را در این استان بازداشت کند اما بی شک یکی از بزرگترین عملیات مبارزه با مواد مخدر در الانبار مربوط به اوایل ماه می گذشته است که طی آن سه تن از قاچاقچیان مواد مخدر بازداشت شده و بیش از ۲۰۰ هزار قرص روانگردان به علاوه ۱۲ کیلو تریاک از آنها به دست آمد.

کشورهای عربی بازار بزرگ مواد مخدر

انتشار گسترده مواد مخدر در کشورهای عربی همجوار عراق در بخش غربی این کشور باعث شده است که عراق تبدیل به یکی از بازارهای مصرف این نوع افیونی تبدیل شود.

طبق گزارش رسمی دفتر مبارزه با مواد مخدر وابسته به سازمان ملل در ۳۱ اوت گذشته عربستان سعودی بعد از آمریکا، مکزیک و تایلند در رأس فهرست پر مصرف ترین کشورهای جهان از حیث مواد مخدر به شمار می‌رود.

این در حالی است که گزارش‌های رسمی وزارت کشور عربستان سعودی نشان می‌دهد که تعداد معتادان به مواد مخدر در این کشور، بالغ بر ۲۰۰ هزار نفر معادل ۰.۷ درصد از کل جمعیت است در حالی که این رقم در اردن ۲ تا سه درصد است.

سوریه نیز از ابتدای شروع آشوب داخلی در ۲۰۱۱ به دلیل تضعیف دولت مرکزی و ایجاد شبه دولت‌ها توسط گروه‌های تروریستی مورد حمایت آمریکا وبرخی کشورهای عربی، تبدیل به یکی از مراکز تولید، مصرف و صدور مواد مخدر به دیگر کشورها شده است.

پدیده شیوع مواد مخدر و مبارزه با قاچاقچیان آن فقط منحصر به الانبار نیست بلکه در موصل مرکز استان نینوا که از آفت تروریسم داعش پاکسازی شده، اینک مواد مخدر به طور بی سابقه‌ای انتشار یافته است.

استان نینوا به دلیل همجواری با کشور ترکیه از یکسو و اقلیم کردستان عراق از طرف دیگر، تبدیل به بازار مصرف مواد مخدر شده است.

طبق گزارش دفتر مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل، ترکیه از حیث مصرف مواد مخدر در رتبه ششم کشورهای جهان قرار دارد و شرایط بی ثبات داخلی در عراق و تبعات ناشی از تسلط داعش بر نینوا طی سال های گذشته، فرصتی برای رونق بازار مواد مخدر در این استان همجوار ترکیه ایجاد کرده است.

جالب اینکه اقلیم کردستان عراق که کمتر درگیر آفت تروریسم شد در برهه اخیر در نتیجه شیوع ویروس کرونا و خانه نشینی مردم، این پدیده به طرز عجیبی در استان‌های سلیمانیه، دهوک و اربیل در شمال عراق انتشار یافته است.

سرتیپ «جلال امین» مدیر بخش مبارزه با مواد مخدر در وزارت کشور دولت اقلیم کردستان عراق در کنفرانسی خبری در ششم ژولای گذشته گفت: «با شروع طرح خانه نشینی برای مهار ویروس کرونا، قاچاقچیان مواد مخدر فعالیت خود را برای فروش مواد مخدر بیشتر کرده و این امر منجر به افزایش تجارت مواد مخدر در کردستان عراق در مقایسه با گذشته شده است.»

مصرف مواد مخدر در عموم عراق بیشتر شده است

گزارش کمیسیون حقوق بشر عراق حاکی است که تجارت و مصرف مواد مخدر در داخل عراق در برهه اخیر به نحو چشمگیری افزایش یافته است.

«فاضل الغراوی» رئیس این کمیسیون در بیانیه‌ای در ۱۶ سپتامبر گذشته افزود که تعداد بازداشت شدگان و محکومان قضائی به جرم تجارت و مصرف مواد مخدر در ۲۰۱۸ در حد ۹ هزار و ۳۲۸ نفر در ۲۰۱۹ این رقم به شش هزار و ۴۰۷ رسید در حالی که این آمار از ابتدای امسال تا اول سپتامبر (۹ ماه) به استثنای اقلیم کردستان عراق چهار هزار و ۵۹۴ نفر بوده است.

وزارت کشور عراق در آماری در اول نوامبر گذشته که بعضاً با آمار فوق اختلاف جزئی دارد اعلام کرد که کل متهمان بازداشت شده به جرم مصرف مواد مخدر از اول دسامبر ۲۰۱۹ تا سی سپتامبر ۲۰۲۰ در عراق دو هزار و ۹۳۶ نفر هستند.

گزارش کمیسیون حقوق بشر عراق، بیشترین مواد مخدر خرید و فروش و مصرف شده را دو ماده کریستال و کبتاگن عنوان کرده که از شدیدترین و خطرناک‌ترین مواد مخدر به شمار می‌روند.

یک گزارش سابق وزارت بهداشت عراق متعلق به ستپامبر ۲۰۱۹ نیز حاکی است که مصرف مواد مخدر به میزان ۵ درصد در بین جوانان افزایش یافته است.

مسؤول اطلاع رسانی وزارت کشور عراق نیز در کنفرانس خبری در اول نوامبر ۲۰۲۰ اعلام کرد که ۵۰ درصد افراد دستگیر شده توسط پلیس در عراق، جزو مصرف کنندگان مواد مخدر هستند.

«سعد معن» افزوده است که عراق در وقت حاضر کشور مصرف کننده و نه تولید کننده مواد مخدر است.

جوانان بیشترین مصرف کنندگان مواد مخدر

یک گزارش سابق کمیسیون حقوق بشر عراق که طی آمارگیری از یکصد مصرف کننده و قاچاقچی مواد مخدر اخذ شده حاکی است که اغلب مصرف کنندگان مواد مخدر جوانان هستند.

طبق این گزارش، ۴۰.۹۵ درصد مصرف کنندگان مواد مخدر در عراق بین ۲۹ تا ۳۹ سال سن و ۳۵.۲۳ درصد نیز بین ۱۸ تا ۲۹ سال سن دارند و ۸۹.۷۹ درصد مصرف کنندگان مرد و ۱۰.۲ درصد زنان هستند.
بیشترین ماده مخدر مصرف شده کریستال به میزان ۳۷.۳ درصد و سپس قرص‌های روانگردان کپتاگن به میزان ۲۸.۳۵ درصد است.

این گزارش علت گسترش پدیده مواد مخدر را در کشور ناشی از عوامل متعدد از جمله ضعف کنترل خانواده بر فرزندان، استفاده غلط از فناوری‌های نوین، فقر، بیکاری، اوضاع بد اقتصادی، ضعف تبلیغ دینی و تدابیر دولتی در مبارزه با این پدیده عنوان شده است.

در این گزارش به علت گسترش و شیوع مواد مخدر در استان‌هایی که از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ با آفت تروریسم داعشی مواجه بودند و نقش کشورهای عربی و قدرت‌های بین المللی مانند آمریکا در نشر این پدیده افیونی در عراق اشاره ای نکرده است.