مساله هلیل‌رود و تنش آبی که کرمان را همچنان رنج می‌دهد

به گزارش ایرنا، تنش آبی و بحران کمبود آب شرب، نتیجه کاهش نزولات جوی و خشکسالی های پی در پی در چند دهه اخیر برای استان کرمان بوده است که تبعات اقتصادی و اجتماعی متعددی برای مردم دیار کویر برجای گذاشته است.

شهرستان کرمان طبق آخرین سرشماری در سال ۹۵، با ۷۳۸ هزار و ۷۲۴ نفر، چند سال است که در فصل تابستان با بحران کمبود آب شرب دست و پنجه نرم می کند و به گفته مسئولان در صورت تامین نشدن منبع آبی پایدار، در اینده نزدیک شاهد قطعی گسترده اب در این شهرستان خواهیم بود.

از سال ۹۳ پروژه انتقال آب به کرمان از سد صفا رود شهرستان رابر و در فاصله ۱۸۰ کیلومتری جنوب غرب مرکز استان آغاز شد و به همین منظور تونلی به طول ۳۸ کیلومتر در حال احداث است تا ۷۰۰ میلیون مترمکعب آب را به شهر کرمان و مناطق تابعه انتقال دهد.  

در حالی که مدت اجرای این طرح پنج سال پیش بینی شده بود، اما از اواسط سال ۹۷، عملیات اجرایی تونل انتقال آب از سد صفارود شهرستان رابر به شهر کرمان  با پیشرفت فیزیکی ۷۰ درصد، با حکم قضایی تعطیل شد و بنا به گفته محمد جواد فدایی استاندار پیشین و وقت کرمان ، ادامه این پروژه به انجام فعالیت های کارشناسی از سوی کارشناسان رسمی دادگستری منوط شده است.

مخالفان با ادامه اجرای طرح

مهمترین مخالفت با اجرا و ادامه این طرح را اهالی جنوب کرمان ابراز کردند، دلیل آن هم این است که مهمترین منبع تامین آب رودخانه هلیل رود در جنوب استان از کوه های شهرستان رابر و سد صفا رود قرار گرفته است.

برخی مخالفان انتقال آب  از سرشاخه ای هلیل رود این طرح را مخرب محیط زیست می دانند که اثرات آن در دراز مدت جغرافیای جنوب کرمان را به سمت کم آبی و خشکی زمین های مزروعی، ابگیرها وتالاب های مناطق جنوبی استان می برد.

منتقدان می گویند، پروژه انتقال آب از سد صفا رود شهرستان رابر به کرمان علاوه بر خسارت به سرشاخه های رودخانه دائمی هلیل رود، تالاب جازموریان، محیط طبیعی، جانوری و حتی انسان های تمامی شهرستان های جنوبی، استان کرمان خسارت های جبران ناپذیری وارد می کند.

مسئولان و فعالان جنوبی کرمان، انتقال آب از سد صفا رود را زنگ خطر جدی برای تامین آب کشاورزی در جنوب کرمان می دانند و خواستار توقف طرح و تضمین حقابه برای منطقه هستند و این در حالی است که برای اجرای طرح حدود ۱۰۰ میلیارد تومان تاکنون هزینه شده است که پیمانکار این پروژه نیز مطالبه دارد و ادامه وضعیت فعلی دشوار است.

با توجه به توقف طرح انتقال آب از سرشاخه  های هلیل رود طی ۲ سال گذشته، مخالفان اجرای این طرح ساکت بودند، اما با اظهارات استاندار کرمان در ۱۵ آذر در نشست مشترک با تشکل های دانشجویی استان کرمان موج جدیدی از مخالفت و انتقادها از سوی افراد و تشکل های جنوب استان آغاز شده است.

استاندار کرمان  در این نشست با اشاره به صحبت های مطرح شده درباره طرح انتقال آب از هلیل رود، گفت: این طرح یک طرح عظیم ملی است وزارت نیرو زیر آن را امضا کرده و در دست اجرا است اما درباره این پروژه و سایر پروژه ها از جمله بام کرمان آمادگی بررسی منطقی و اصولی را داریم.

علی زینی وند تاکید کرد: درباره پروژه هلیل رود که در دست انجام است، آماده هستیم که با نخبگان و صاحب نظران و تمامی کسانی که دغدغه محیط زیستی دارند در قالب یک نشست در شان یک نظام ۴۲ ساله الگو کار کارشناسی کنیم تا اقناع سازی لازم انجام شود.

نماینده مجلس : طرح انتقال آب هلیل‌رود نیازمند بررسی در سطح ملی است

نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی گفت :طرح انتقال آب از سرشاخه‌های هلیل‌رود باید در سطح ملی بررسی شده و در این خصوص نظر کارشناسی داده شود.

 ذبیح الله اعظمی در نشست خبری با اصحاب رسانه، افزود: در خصوص موضوع انتقال آب از سرشاخه‌های هلیل‌رود به وزیر نیرو تذکر دادم چون این طرح باعث از بین رفتن زندگی و کشاورزی مردم جنوب کرمان می‌شود.

اعظمی با اشاره به سفر  هفته آینده اعضای کمیسیون کشاورزی مجلس به جنوب استان اظهار داشت: چند نفر از اعضای این کمیسیون برای مطالعه انتقال آب از سرشاخه‌های هلیل‌رود به رابر سفر می‌کنند تا بتوانند موضوع را کارشناسی کنند زیرا از نظر ما انتقال آب از سر شاخه‌های هلیل‌رود کارشناسی نشده است و از دستگاه قضا نیز تقاضا داریم این موضوع را پیگیری کند.

توضیحات روابط عمومی استانداری کرمان پیرامون طرح انتقال آب هلیل رود

 روابط عمومی استانداری کرمان با انتشار اطلاعیه ای گفت : پس از نشست دکتر زینی وند استاندار کرمان با نمایندگان تشکل های دانشجویی به مناسبت روز دانشجو، بخشی از صحبت های استاندار کرمان در خصوص طرح انتقال آب  در رسانه ها و بویژه شبکه های اجتماعی مبنای بحث و اظهارنظرهای گوناگون قرار گرفت.

این اطلاعیه می افزاید: آنچه در این جلسه با موضوع انتقال آب و چالش کم آبی در استان مطرح شد در پایگاه اطلاع رسانی استانداری کرمان منتشر شده است و قابل دسترسی همگانی است.

روابط عمومی استانداری کرمان اظهار داشت: استاندار کرمان در این جلسه، دانشجویان را به اظهارنظر کارشناسی و دانش محور دعوت و درباره پروژه انتقال آب هم دکتر زینی وند به صراحت اعلام کرد: مسئولان منابع آب و محیط زیست با افراد دارای دغدغه آب هلیل رود مذاکره کنند و اقناع سازی صورت گیرد. همچنین استاندار کرمان با اشاره به لزوم گفت و گو و برگزاری جلسات کارشناسی تصریح کرد: اگر حرف‌ها منطقی و مستدل باشند، پشت سر اجرای قانونی، محکم خواهم ایستاد.

این اظلاعیه تصریح کرد: لازم به ذکر است در این جلسه درباره طرحهای مختلف مباحثی مطرح شد و استاندارکرمان، به طور کلی بر توجه به الزامات قانونی تاکید کرد.

اطلاعیه روابط عمومی استانداری کرمان ادامه می دهد: مطالعه کامل متن اظهارات استاندار کرمان مشخص می سازد دکتر زینی وند بر اجرای قانون، فراهم کردن زمینه گفت و گوهای منطقی و کارشناسی و پذیرفتن نظرات کارشناسی و لزوم رعایت الزامات زیست محیطی و دفاع از حق مردم صحه می گذارد.  

روابط عمومی استانداری کرمان افزود: به اعتقاد استاندار کرمان در همه طرح ها و پروژه ها به پیوست محیط زیستی و دغدغه های مردم باید توجه شود و در خصوص طرح انتقال آب نیز رعایت حقوق مردم و حقابه کشاورزان  به جد مورد توجه است و نباید به اکوسیستم و محیط زیست آسیب برساند.

اطلاعیه تاکید کرد: آنچه در روزهای اخیر در سطح برخی رسانه ها و شبکه ها منتشر و مبنای تحلیل قرار می گیرد تلقین این پیام به مخاطب است که استاندار کرمان در موضوع طرح انتقال آب راه شنیدن هر نظری را بسته  و دیگران را به مناظره با خود فرامی خواند، در حالیکه استاندار کرمان بنا به مسئولیتی که بر عهده دارد در چارچوب قوانین و مقررات و در راستای تامین حقوق مردم عمل می کند و در مورد این طرح نیز تابع و مجری قانون و تصمیمات و نظرات کارشناسی است و بدیهی است هیچ معیاری بالاتر از قانون و منافع مردم در تصمیم گیری ها وجود ندارد.

اطلاعیه تصریح کرد: شایان ذکر است از طریق روابط عمومی استانداری، تمام مطالب و خواسته های مردمی منتشر شده در رسانه ها و شبکه های اجتماعی  به استاندار کرمان منتقل شده است و همچنین برخی افراد در اظهارات خود از ملاقات دکتر زینی وند با سیاسیون درباره این طرح سخن به میان آورده اند در حالیکه چنین مواردی در دیدارهای استاندار مطرح نشده است.  

روابط عمومی استانداری کرمان در این اطلاعیه ادامه داد: تحقق توسعه متوازن در استان کرمان و جبران عقب افتادگی ها نیاز به همدلی و وفاق همگانی دارد. جلسات گفت و گو و حضور دانشجویان و سایر اقشار نیز در همین راستا برنامه ریزی و اجرا می شود تا از نظر نخبگان و اقشار مختلف مردم در برنامه ریزی ها استفاده شود اما لازم است همه این رویکرد را تقویت کنیم و از بروز سوءتفاهم ها پرهیز نماییم.  

این اطلاعیه تاکید می کند: بخشی زیادی از این سوء تفاهم ایجادشده در موضوع اخیر به دلیل ابتلای دوم مدیر روابط عمومی استانداری به بیماری کووید  ۱۹  و خارج شدن ظرفیت روابط عمومی در تسهیل ارتباطات رخ داد.

روابط عمومی استانداری کرمان در پایان این اظلاعیه اظهار داشت: اینک زمان، زمان همدلی و اتحاد برای توسعه جای جای استان است و حوزه تمدنی هلیل رود ظرفیت و جایگاه ارزنده ای در این میان دارد و همبستگی و انسجام مردمان دیار کریمان در هرشهر و روستایی که زندگی می کنند  سرمایه ای منحصر بفرد در راه اعتلای استان کرمان است.

با توجه به اینکه استاندار کرمان بر ضرورت اجرای طرح بر اساس نظرات کارشناسی تاکید دارد، به نظر می رسد که مخالفت ها با این طرح از سمت و سوی احساسی و گاه غیر تخصصی به سمت اظهارات کارشناسی شده و مستدل برود تا راهکار مناسبی برای حل این موضوع مهم در استان پیدا شود.