فراوانی میکروپلاستیک‌ها در خلیج گرگان

به گزارش خبرنگار محیط زیست ایرنا،  رضا رهنما روز شنبه در کارگاه راهکارهای خلیج گرگان در شرایط کاهش کاهش تراز آب، تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی که به صورت آنلاین برگزار شد، افزود: میکروپلاستیک ها در محیط های آبی به عنوان یک معضل زیست محیطی نوظهور مدتی است مورد توجه کشورهای مختلف قرار گرفته است.

وی اظهار داشت: با توجه به اینکه ایران کشوری دریامحور است از این رو این مساله در آبهای کشور از جمله دریای خزر و خلیج گرگان نیز مورد مطالعه قرار گرفت که نمونه برداری ها در خلیج گرگان نشان از فراوانی میکروپلاستیک ها در این محیط دارد به طوری که نتایج نشان می دهد ۹ صدم ذره در متر مکعب بوده و کمترین آن پنج صدم ذره بوده است، در واقع میکروپلاستیک ها در خلیج گرگان نسبت به سایر نقاط خزر فراوانی بیشتری دارد که ۹۳ درصد آنها رشته ای و هفت درصد تکه ای بودند.

رهنما ادامه داد: همچنین مطالعات نشان داد که تعداد گونه های زئوپلنگتونی بسیار کاهش یافته که می تواند به علت حضور گونه های مهاجم و یا تغییر اقلیم باشد، همچنین در بررسی وضعیت کفزی ها، تعدادی شناسایی شدند.

وی  درباره علف های دریایی گفت: مطالعات بر روی علف های دریایی نشان داد که از اوایل دهه ۹۰ این علف ها به طور فزاینده ای در خلیج گرگان رشد کردند و مشکلاتی را برای حرکت شناورها به ویژه در مدخل خروجی خلیج گرگان ایجاد کردند، همچنین به نظر می رسد مانع تبادل آب بین خزر و خلیج می شوند و نقش عمده ای نیز در رسوب گذاری دارند که ورود مواد مغذی بر رشد آنها تاثیر گذار است.

عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس‌شناسی و علوم جوی تاکید کرد: می توان با پایش مداوم مانع بسیاری از مشکلات در خلیج گرگان شد، همچنین وضعیت رشد گیاهان آبزی باید با دقت بیشتری مطالعه شود و میکروپلاستیک ها به عنوان آلودگی زیست محیطی نوظهور باید با دقت بیشتری پایش شوند.

لایروبی ۱۸ متر مکعب بر ثانیه جریان آب به خلیج را افزایش داد  

همچنین جعفر عزیز پور عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: دما ، شوری ، عمق ، کلروفیل آب و ph آب را در خلیج گرگان اندازه گیری کردیم که نتایج نشان داد با توجه به عمق ایستگاه های اندازه گیری که کم بود، تغییرات زیادی ملاحظه نشده است، بیشترین دمایی که ثبت شد ۲۹ درجه بود آنهم در بخش شرقی خلیج گرگان بود.

وی افزود: شوری آب نیز مشابه روند دمایی است، کمترین میزان شوری بین ورودی خلیج گرگان و دریای خزر است که به ورود آب از رودخانه گرگان رود به خلیج اشاره دارد، میزان کدری آب نیز در تمام سطوح آب بسیار بالا بود.

به گفته وی برخی معتقدند که جریان جزر و مد تاثیر زیادی در خلیج گرگان ندارد اما می توان دید که تاثیر زیادی در تبادل آب بین خزر و خلیج دارد. 

عزیزپور اظهار داشت: در حالت طبیعی میزان جریان آب در منطقه حدود ۲.۷ سانتیمتر بر ثانیه است اما با لایروبی راه های منتهی به خلیج میزان جریان به ۳.۶ سانتیمتر بر ثانیه افزایش یافته است که به ۱۸ متر مکعب دبی آب بر ثانیه رسید یعنی ورودی آب ۱۸ متر مکعب افزایش یافت. 

وی گفت: علف های دریایی تبادل آب بین خزر و خلیج گرگان را کاهش می دهند و این مساله موجب سرعت گرفتن رسوب گذاری می شود که با لایروبی می توان تا حد زیادی این مشکل را برطرف کرد چون تراز آب خزر در حیات خلیج گرگان بسیار مهم است نمی توانیم انتظار داشته باشیم که تراز خیلی پایین بیاید اما همچنان تبدال آب صورت گیرد پس باید همواره راه تبادل آب بین خزر و خلیج باز باشد.

به گفته وی میزان رسوب گذاری در داخل کانال های منتهی به خلیج یک و نیم سانتمتر در سال و در خلیج گرگان ۵ میلیمتر در سال بوده است. 

خلیج گرگان بزرگترین خلیج دریای خزر است که بر اثر پیشروی و گسترش شرقی رشته ساحلی شبه جزیره میانکاله در جنوب شرقی دریای خزر تشکیل شده‌ است. خلیج گرگان تنها خلیج دریای خزر در محدوده جغرافیایی ایران و بین دو استان مازندران، شهرستان بهشهر و استان گلستان، شهرستان بندرگز است.

این خلیج در سال ۱۳۵۴ به همراه تالاب میانکاله و لپوی زاغمرز (در استان‌های گلستان و مازندران) به عنوان نخستین مجموعه تالاب بین‌المللی جهان در فهرست تالاب‌های کنوانسیون رامسر به ثبت رسید تا ثابت شود نه فقط این خلیج، بلکه نواحی اطراف آن شامل شبه جزیره میانکاله (پناهگاه حیات‌وحش) و تالاب بین‌المللی گُمیشان یک مجموعه ارزشمند زیست‌محیطی است. خلیج گرگان بخشی از پناهگاه حیات وحش میانکاله محسوب می‌شود اما چند سالی است با خشک شدن دسته و پنج نرم می کند.