۲۰۲۰؛ سال هراس و موفقیت کرونایی برای چین

به گزارش ایرنا، اواسط آذرماه سال ۱۳۹۸ بود که دولت چین شناسایی نخستین بیمار مبتلا به کرونا را در شهر ووهان رسما تایید اما ۶۰ روز بعد این شهر ۱۱ میلیون نفری را به طور کامل قرنطینه کرد.

حدود ۸ هفته بعد مصادف با ۹ فروردین سال جاری به مردم چین اجازه داده شد تا پس از بیش از دو ماه قرنطینه به شهر ووهان که به عنوان کانون اولیه شیوع ویروس کرونا در جهان شناخته شده بود، وارد شوند. اما محدودیت ها در این شهر باقی ماند طوری که مردم اجازه خروج از شهر را نداشتند تا اینکه ۱۰ روز بعد آنها اجازه خروج از این شهر را پیدا کردند.

در ۲۳ ژانویه ۲۰۲۰ (۳ بهمن ۱۳۹۸) دولت مرکزی جمهوری خلق چین، ووهان و دیگر شهرهای استان هوبی را قرنطینه کرد تا از شیوع بیماری ویروس کرونا جلوگیری کند. این عمل برای نخستین بار در جهان اتفاق افتاد و ۱۱ میلیون نفر تحت قرنطینه قرار گرفتند.

به دنبال این اقدام چین، سازمان جهانی بهداشت از عملکرد این کشور تشکر کرد و آن را بیش از حد استاندارد و در تاریخ بی‌سابقه توصیف کرد. با این حال تاخیر ۴۰ روزه دولت در قرنطینه این شهر بعدها باعث انتقاد برخی کشورها از جمله آمریکا از پکن شد.

ساکنان شهر ووهان در دوران قرنطینه حتی برای خرید غذا مجاز به خارج شدن از خانه های خود نبودند. غذا و مواد خوراکی درب خانه ها تحویل داده می‌شد، مدارس و بسیاری از مغازه ها بسته بودند و خیابانها عملا خالی از خودرو و مردم بود.

چین در واقع با عملکرد به موقع و سریع خود پس از تایید نهایی وجود این ویروس و بیماری در ماه دسامبر، طی حدود ۵ ماه روند شیوع کرونا را متوقف کرد و تعداد مبتلایان و فوت شدگان را به کمترین میزان رساند.

کمک های جهان به چین

چینی ها اگرچه خود به دلیل گذراندن دوران بیماری های ناشی از سارس و مرس در سال های قبل، تجربه مقابله با بیماری های ویروسی را داشتند و توانستند از همان روزهای نخست کنترل این بیماری را در دست بگیرند، اما جامعه جهانی نیز از همان ابتدای شیوع کرونا اقدام به ارسال کمک های بهداشتی و پزشکی به چین کرد.

ایران از جمله کشورهایی بود که به محض شیوع این ویروس مقداری ماسک به چین اهدا کرد. «محمدجواد ظریف» هم نخستین وزیر خارجه ای بود که در گفت و گو با «وانگ یی» همتای چینی خود با دولت و ملت این کشور ابراز همدردی کرد.

همزمان با سردادن شعارهای ووهان جیایو (ووهان مقاومت کن) که در کوچه پس کوچه ها و شهرهای بزرگ و کوچک چین در حمایت از مردم ووهان سر داده می‌شد، مردم ایران نیز کمپین «ووهان مقاومت کن» تشکیل دادند و برج آزادی نیز با هدف همدردی با مردم چین به رنگ پرچم این کشور در آمد.

ساخت دو بیمارستان در کمتر از دو هفته 

چینی ها که به سرعت و دقت مشهور هستند، برای مقابله با کرونا در کمتر از دو هفته دو بیمارستان احداث کردند. یکی از این بیمارستان ها به ظرفیت یک هزار تختخواب در شهر ووهان چین ظرف مدت ۶ روز ساخته شد و دومین بیمارستان هم طی ۱۰ روز به ظرفیت یک هزار و ۳۰۰ تخت احداث شد.

در سال ۲۰۰۳ که بیماری سارس در چین شایع شده بود، در اقدامی مشابه دولت چین ظرف چند روز در شهر پکن یک بیمارستان ساخت.

احداث این بیمارستان ها در ووهان، نقش مهمی در کنترل کرونا داشت.

کنترل کرونا با روش های مختلف 

چین بعد از عبور از شوک اولیه شیوع کرونا، با درهم آمیختن روش های سنتی و جدید توانست یک روش ویژه برای کنترل همه گیری و مهار ویروس کرونا پیدا کند. در چین دولت مرکزی هدایت همه امور را برای کنترل این ویروس بکار گرفت، ویروس ناشناخته‌ای که طبیعتا اطلاعات مربوط به آن فراوان نبود و باید دستگاهی به طور مستمر آن را زیر نظر قرار می داد.

به رغم انتقادهای فراوانی که از عملکرد دولت مرکزی شد، اما اقدامات سراسری و یکپارچه در این کشور موجب شد تا از ابتلای میلیون ها نفر در پرجمعیت ترین کشور دنیا به کرونا جلوگیری شود.

روش هایی چون قرنطینه، قفل کردن شهرها و همچنین محدودیت های وسیع رفت و آمد برای کشور پرهزینه و برای مردم سخت بود، اما همراهی مردم با دولت های مرکزی و محلی و یکپارچه بودن سیاست ها، نهایتا آن را عملی کرد و چالش ها را کاهش داد.

انجام آزمایش کرونا در سطح وسیع، قطع راه های ارتباطی، استفاده از فناوری برای ردیابی مبتلایان، توزیع ماسک میان ادارات و رسانه ها، استفاده از ربات و کوادکوپتر، دستگیری افراد بدون ماسک و پنهانکار، خدمات درمانی رایگان و پرداخت اجاره خانه ها؛ از جمله اقدامات دولت چین برای مهار و کنترل ویروس کرونا بود.  

در کنار این اقدامات کمک رسانی وسیع دولت به مردم در زمان قرنطینه، تامین آذوقه و مایحتاج برای آنها، اعزام پزشکان و پرستاران به نقاط آلوده تر، بکارگیری توانایی های بالقوه مردم برای کمک رسانی و همچنین استفاده از آنها برای پیشگیری از کرونا، در نظر گرفتن برخی مجازات ها برای خاطیان از پروتکل های بهداشتی و تاکید بر اینکه هر شهروند باید مانند یک پلیس بر رفتار و اقدامات و عملکرد خود در دوران کرونا نظارت داشته باشد و با تدابیر دولت مرکزی و دولت های محلی همکاری کند؛ از دیگر اقداماتی بود که به چین امکان داد تا کرونا را به کنترل در آورد.

مجموعه این اقدامات باعث شد که شمار مبتلایان به کرونا در چین از ۱۶ بهمن سال ۱۳۹۸ روند کاهشی به خود بگیرد و برای نخستین بار در ۲۹ اسفند همان سال نیز هیچ مورد جدیدی از ابتلا به کرونا در این کشور ثبت نشد.

پایان مرگ و میر ناشی از کرونا با ترکیب داروهای شیمیایی و گیاهی

در حالی که گزارش ها حاکی از شیوع موج دوم کرونا در سراسر جهان بود، تجزیه و تحلیل آمارهای روزانه چین نشان می‌دهد از ۲۹ فروردین سال جاری روند مرگ و میر ناشی از ابتلا به ویروس کرونا در چین قطع شده و از آن تاریخ تا کنون غیر از مواردی معدود هیچ کسی به دلیل ابتلا به کرونا در چین جان خود را از دست نداده است؛ موضوعی که بیانگر یافتن روشی برای درمان بیماران کرونا در چین بود.

دولت چین برای درمان کرونا غیر از داروهای شیمیایی به شدت داروهای سنتی را هم تبلیغ می‌کرد. این راه حل‌ها که بخش عمده ای از سیستم مراقبت های بهداشتی چین است حتی به عنوان کمک‌های بین المللی به کشورهای دیگر نیز ارسال می شد اما دانشمندان خارجی می‌گویند استفاده از روش های درمانی که هنوز به اثبات نرسیده و ایمن و موثر نیست، خطرناک است.

داروهای سنتی چین اصولا شیوه درمانی خاص پزشکان این کشور برای افزودن بر انرژی بدن به منظور بالا بردن توان فرد برای حفظ تندرستی است. «جانگ بولی» رییس بخش داروهای سنتی دانشگاه «تیان جین» در شرق چین می‌گوید که برای درمان کرونا نیز از چنین داروهایی استفاده شده و نتایج خوبی هم داشته است که افزایش توان بدن بیمار از جمله این این تاثیرات است.  

او می گوید انواعی از داروهای سنتی طب چینی برای درمان کرونا مورد استفاده قرار گرفته که پودرها، قرص ها و کپسول های دارویی را شامل می‌شود.

دولت و انجمن داروهای سنتی چین اعلام کرده‌اند که فرمول های بدست آمده برای این داروها با هدف درمان بیماری کرونا بسیار مطلوب بوده است. روزنامه چاینا دیلی هم در گزارشی در این ارتباط نوشته بود آزمایش‌های لازم روی این داروها نشان می‌دهد گروهی از بیماران را مداوا کرده است.

شماری از بیماران در نقاط مختلف چین از این داروها استفاده کرده‌اند و پزشکان چینی به این نتیجه رسیده اند کسانی که از این داروها و کپسول ها که بعضا برای درمان آنفلوانزای «اچ ۱ ان ۱» موثر بوده استفاده کرده‌اند، زودتر از دیگران بهبود یافتند.

البته پزشکان چینی حاضر نشده اند جزییات زیادی درباره این داروها فاش کنند و گفته اند که در آینده به تدریج اطلاعات بیشتری را از طریق رسانه ها در اختیار مردم قرار خواهند داد.

دیپلماسی ماسک 

ویروس کرونا اگرچه از چین و شهر ووهان آغاز شد اما دیری نپایید در سراسر جهان شیوع پیدا کرد و کشورهای مختلف یکی پس از دیگری از شناسایی مواردی از این بیماری خبر دادند با توجه به اینکه کرونا از نظر زمانی در ابتدای تعطیلات سال نو چینی شیوع پیدا کرد خیلی زود در جهان شیوع یافت به طوری که تا ۴ اسفند سال ۱۳۹۸ این ویروس در ۲۸ کشور جهان از جمله ایران، ژاپن، کره جنوبی، ایتالیا، مصر و مناطقی مانند هنگ کنگ و تایوان گزارش شد.

با کنترل نسبی ویروس کرونا در چین و همچنین قطع روند مرگ و میر ناشی از این ویروس، دولت چین از بهار سال جاری اقدام به ارسال کمک های بهداشتی خود به کشورهای مختلف کرد. در کنار اهداء این اقلام، شرکت ها و کارخانه های چین هم به شدت به دنبال بازاریابی برای صادرات تولیدات خود به کشورهای گرفتار کرونا بودند.

آمارها حاکی است دولت و مردم چین در دوران شیوع ویروس کرونا در ایران دستکم ۵۰ محموله هوایی کمک دارویی و بهداشتی به ایران ارسال کرده اند، با این حال این کمک ها فقط مخصوص ایران نبوده است. چین علاوه بر ایران برای بسیاری از کشورهای دیگر هم کمک های بهداشتی و تجهیزات پزشکی ارسال کرده است که این مساله در جهان به عنوان دیپلماسی ماسک معروف شد.

برخی کارشناسان که از اهدای کمک های چین به کشورهای دیگر به عنوان بازی "دیپلماسی ماسک" یاد می‌کنند، معتقدند ماهیت اصلی کمک‌های انسان دوستانه و پزشکی با هدف کسب اعتبار در عرصه سیاست خارجی بوده است.

آزمایش بالینی ۵ واکسن کرونا در چین

اما کشور چین در کنار تلاش هایش برای کنترل و حتی درمان ویروس کرونا به فکر کشف و ساخت واکسن کرونا هم بود این کشور حتی پیش از دستیابی به فرمول ساخت این واکسن، کارخانه تولید واکسن احداث کرد.

کلنگ احداث این کارخانه ۲۴ تیر سال ۱۳۹۹ در شهر نینگبو واقع در منطقه آزاد تجاری استان ججیانگ به زمین زده شد. این کارخانه توسط گروه واکسن سازی AIM که در پکن مستقر است اداره می شود.

در حال حاضر آمارها حاکی است کار گزینش حدود ۱۷۰ واکسن در سراسر دنیا آغاز شده است که از این میان ۴۲ واکسن وارد مرحله آزمایش های کلینیکی شده اند و در مجموع ۱۳ واکسن ساخت چین در مراحل مختلف این آزمایش ها قرار دارند که به تازگی اعلام شد پنج واکسن ویروس کرونا ساخت چین وارد آزمایش بالینی فاز سوم شده اند.

واکسیناسیون یک میلیون نفر

مقامات چینی مرداد ماه سال جاری میلادی واکسن کرونا توسعه یافته توسط شرکت داروسازی «سینوفارم» را  برای شماری از مردم شامل مقامات دولتی، دانش آموزان و کارکنان شاغل در کشورهای دیگر استفاده کردند.

با این وجود، شرکت داروسازی «سینوفارم» چین اعلام کرده است دو واکسن آزمایشی خود برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا را تاکنون به طور «اضطراری» به حدود یک میلیون نفر تزریق کرده است.

فاز سوم آزمایش بالینی واکسن سینوفارم که در خارج از چین انجام گرفته، نشان می دهد اثربخشی آن به ۸۶ درصد می رسد. تبدیل آنتی بادی خنثی کننده این واکسن هم ۹۹ درصد است و می تواند ۱۰۰ درصد از تبدیل علائم خفیف بیماری کرونا به علائم وخیم جلوگیری کند.

با این حال چین با هدف بازاریابی و معرفی واکسن های دیگر شرکتهای چینی مانند «سینواک» و «کانسینو» به کشورهای مختلف، در حال همکاری با چند کشور در قاره های مختلف است به طوری که ۱۸ کشور از جمله آرژانتین، مکزیک، بحرین، بنگلادش، برزیل، مصر، اندونزی، مراکش، پاکستان، پرو، روسیه، عربستان سعودی، ترکیه و امارات متحده عربی در مرحله سوم آزمون بالینی واکسن چینی هستند.

واکسن ضد کرونای تولید شرکت «سینوفارم» چین تا کنون در امارات متحده عربی و بحرین برای استفاده اضطراری مورد تایید قرار گرفته است.

به گفته مقام‌های چینی، واکسن های کرونا ساخت این کشور در مرحله آزمایشی بر روی بیش از ۶۰ هزار نفر آزمایش شده است و هیچ کدام از آن‌ها دچار اثرات جانبی نشده‌اند. شهروندان چینی بین ۱۸ تا ۵۹ سال می‌توانستند برای دریافت این واکسن داوطلب شوند، این واکسن در دو نوبت ۱۴ تا ۲۸ روزه به آن‌ها تزریق شد.

مقامات چینی تاکنون جزییات قیمت گذاری برای واکسن های احتمالی کووید-۱۹ را به طور دقیق منتشر نکرده اند. پیش از این شرکت سینوفارم (۱۰۰۰ یوان برابر با ۱۴۴ دلار برای دو بار تزریق) را تعیین کرده بود اما بعدها مقامات چین اعلام کردند واکسن های کرونا بر اساس هزینه آنها قیمت گذاری می شوند که این قیمت پایین تر از آن چیزی است که داروسازی سینوفارم اعلام کرده است.

فراز و فرود اقتصاد چین

اما اقتصاد چین نیز همزمان با روند شیوع و کنترل ویروس کرونا در چین نیز دچار فراز و فرود شده بود. اقتصاد این کشور در روزهای نخست شیوع ویروس کرونا بسیار آسیب دید و برای چند ماه رشد منفی را تجربه کرد اما این وضعیت تداوم چندانی نداشت و بعد از چند ماه به رشد مثبت رسیده است.

تازه ترین آمارها نشان می دهد صادرات چین در ماه نوامبر ۲۰۲۰ (۱۰ آبان تا ۱۰ آذر) در مقایسه با نوامبر سال گذشته، ۲۱ درصد افزایش پیدا کرده؛ موضوعی که بیانگر احیا اقتصاد چین بعد از حدود یک سال فراز و فرود است.

صادرات چین به کشورهای مختلف از جمله صادرات کالاهای بهداشتی و پزشکی در کنار موارد دیگر، باعث شده است تا این کشور با کمبود کانتینر برای حمل بار و همچنین افزایش هزینه های حمل مواجه شود.

منشا کرونا کجا بود؟

یکی از مسایلی که از همان ابتدای شیوع ویروس کرونا در ووهان تا کنون به محل اختلاف چین و کشورهای غربی از جمله آمریکا تبدیل شده، منشا شیوع ویروس کرونا است.

ترامپ همواره در سخنرانی های خود ویروس کرونا را رسما یک «ویروس چینی» می نامید. او با اقدامی فرافکنانه و با  حمله به طرف چینی، پکن را مسبب انتشار کرونا در سطح جهان و کشورش معرفی می کرد و مدعی جوابگویی چین درباره انتشار این ویروس در جهان بود. با این حال چین هم مدعی است اگرچه نخستین بیمار مبتلا به کرونا در ووهان شناسایی شده است اما این دلیل نمی شود که چین منشاء اصلی ویروس کرونا باشد.

روزنامه واشنگتن پست بتازگی افشا کرده است قبل از چین برخی از شهروندان آمریکا پیش از دسامبر (اواسط آذر) سال گذشته به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده بودند.

اگرچه اولین مورد به ابتلای ویروس کرونا در آمریکا به طور رسمی در تاریخ ۱۹ ژانویه (۲۹ دی) عنوان شد اما تحقیقات جدید کلینیک بیماری های عفونی شواهد قانع کننده ای ارائه می دهد که ویروس کرونا یک هفته قبل از آن وارد آمریکا شده بود.

با این حال دعوای چین و آمریکا بر سر شناسایی منشاء کرونا همچنان ادامه دارد و تا کنون به نتیجه نرسیده است. سازمان جهانی بهداشت هم تیمی را برای مطالعه ویروس کرونا به چین با هدف شناسایی منشاء این ویروس اعزام کرده که تا کنون گزارشی از اقدامات این تیم منتشر نشده است.

ویروس کرونا تا کنون در جهان باعث ابتلای حدود ۷۵ میلیون نفر شده است. این ویروس همچنین باعث فوت یک میلیون و ۶۶۰ هزار تن شده است.

آیا پایانی بر کرونا متصور است

با گذشت یک سال از شیوع ویروس کرونا، هنوز پایانی بر این داستان تلخ در جهان متصور نیست و علیرغم اغاز واکسیناسیون در برخی از کشورهای مختلف جهان، این ویروس مرگبار همچنان در حال تاختن است.

کارشناسان معتقدند علاوه بر اینکه واکسن های ساخته شده برای کرونا ۱۰۰  درصد تضمینی نیستند و کارایی آنها بین ۷۰ تا ۹۵ درصد است از سوی دیگر بسیاری از کشورهای توسعه نیافته هم ممکن است به این زودی ها به واکسن دسترسی پیدا نکنند که همین باعث می شود تا جهان از دست این ویروس در امان نباشد.

تا لحظه تنظیم این گزارش ۷۶ میلیون و ۷۳۶ هزار تن در جهان به کرونا مبتلا شده اند. این ویروس همچنین تا کنون در جهان یک میلیون و ۶۹۴ هزار نفر را به کام مرگ برده است.

چین با داشتن جمعیتی بالغ بر ۱ میلیارد و ۴۳۹ میلیون نفر توانست با شناسایی و کنترل به موقع ویروس کرونا تنها ۸۶ هزار و ۸۲۹ نفر مبتلا و چهار هزار و ۶۳۴ تن فوتی داشته باشد که در مقایسه با دیگر کشورها با جمعیت های بسیار کمتر، رقم قابل ملاحظه ای است.