به گزارش ایرنا، رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس جمعه در وبینار بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ که به همت اتاق صنایع، معادن و کشاورزی فارس و دانشگاه شیراز برگزار شد، عنوان کرد: نکات منفی بودجه که بسیاری بر آن تکیه می‌کنند، حاصل واقعیت‌های اقتصاد ایران است و نمی‌توان تنها، دولت را به‌خاطر آن‌ها مقصر دانست.
حسن نوروزی یکی از مهم‌ترین موضوعاتی را که اقتصاد ایران با آن مواجه است، عدم قطعیت‌ها دانست و ابراز کرد:با وجود تحریم‌های بسیار شدیدی که به کشور تحمیل شده است، نمی‌توانیم هیچ پیش‌بینی خاصی درباره قیمت فروش نفت دربازارهای جهانی و اجازه صادرات داشته باشیم و این عدم قطعیت پیش‌بینی منابع را نیز با سختی مواجه می‌کند و انعکاسش را می‌توان در بودجه دید.
او با بیان اینکه بودجه پیش‌بینی منابع و مصارف است، گفت: بخشی از انحرافات و فاصله بین عملکرد در درآمدها و هزینه‌ها قابل‌قبول است؛ چراکه درباره آینده صحبت می‌کنیم.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس با اشاره به اینکه تدوین لایحه بودجه از اختیارات دولت است و مجلس هم اختیار بررسی آن را دارد، افزود: براین اساس مجلس می‌تواند هر ایرادی را که می‌بیند اصلاح کند.
نوروزی ادامه داد: یکی از مواردی که درباره لایحه بودجه ۱۴۰۰ به آن اشاره می‌شود، رشد اعتبارات هزینه‌ای است. ۳۶درصد رشد بودجه هزینه‌ای کشور رقم بالایی است؛ اما باید در نظر داشت که از اسفند ۹۸ امتیازات فصل ۱۰ قانون مدیریت خدمات کشوری مطرح شد که در سال ۹۹ تداوم یافت و باید در ۱۴۰۰ هم ادامه یابد و دولت ناچار است بار مالی افزایش ۵۰درصد حقوق را هم بپذیرد؛ همچنین تداوم همسان‌سازی حقوق بازنشستگان هم ضرورتی بود که باید در بودجه در نظر گرفته شود.
کرونا پیامدهای منفی برای اقتصاد ایران به همراه داشت
وی با اشاره به پیامدهای منفی شیوع ویروس کرونا بر اقتصاد، اظهار کرد: دولت ناگزیر بود ۵۳ هزار نفر نیرو برای تقویت کادر درمان استخدام کند و این موضوع به دلیل فشار بر کادر درمان و تامین نیروی انسانی بیمارستان‌ها ضروری بود که فقط ۲۲هزار میلیارد تومان بار مالی برای دولت همراه داشت؛ افزون بر این تامین حقوق سربازان وظیفه یا رتبه‌بندی معلمان هم از جمله مسائل مهمی است که چاره‌ای جز برآورده کردن آن‌ها نیست و درنهایت منجر به افزایش اعتبارات هزینه‌ای در بودجه شد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس با بیان اینکه ۳۱۹هزار میلیارد تومان کسری تراز عملیاتی در بودجه وجود دارد گفت: دولت پیش‌بینی کرده این کسری تراز عملیاتی نهایتا جبران شود.
او توضیح داد: دولت در نظر گرفته ۱۹۹هزار میلیارد تومان از محل صادرات نفت و گاز تامین شود؛ اما در لایحه پیشنهادی مشخص نکرده که چه تعداد بشکه نفت و به چه قیمت؛ بلکه به‌صورت سرجمع، عددی براساس محاسبات ارائه شده است.
احتمال تحقق منابع درآمدی بودجه بسیار است
نوروزی اظهار داشت: دولت پیش‌بینی کرده که اگر این رقم محقق نشد، می‌توان با انتشار اوراق پیش‌فروش داخلی نفت آن را تامین کرد؛ همچنین درآمد مالیاتی بیش از چیزی است که در لایحه بودجه تقدیم شده است؛ از همین رو باید گفت که منابع درآمدی بودجه نه خوش‌بینانه بسته شده و نه عدد آن توهمی است؛ بلکه احتمال تحققش بسیار است.
وی درباره افزایش پایه پولی در بودجه ۱۴۰۰ اظهار کرد: در بودجه ۹۹ و ۱۴۰۰، ۳۵هزار میلیاردتومان برای مطالبات پیمانکاران در نظر گرفته و مقرر شد پیمانکارانی که از دولت طلبکارند بتوانند بدهی مالی خود را تهاتر کنند، درست است که در این روش دولت به سیستم بانکی بدهکار می‌شود؛ اما از سوی دیگر مشکل پیمانکاران نیز حل می‌شود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس در زمینه انتشار اوراق نیز گفت: اینکه دولت بیش از حد خود را به انتشار اوراق متوسل کرده، درست نیست؛ چراکه از سال ۹۲ تا امروز، سرجمع ۳۴۰هزار میلیارد تومان اوراق منتشر شده که سررسید بسیاری از آن‌ها هم رسیده است و در سال ۹۸ و ۹۹ نیز هیچ اوراقی نبوده که منابعش تامین نشده باشد.
انتشار اوراق تا امروز مشکل‌ساز نبوده است
نوروزی با بیان اینکه انتشار اوراق تا امروز مشکل‌ساز نبوده، این مساله را اقتضای سال‌هایی دانست که به دلیل تحریم‌ها باید منابعی برای مصارف ناگزیر تدارک دیده شود.
او موضوع رفاه اجتماعی، تحقق عدالت اجتماعی، تداوم یارانه‌ها، تامین بیمه درمان رایگان برای ۳۰ میلیون خانوار ایرانی، تامین ۴هزار میلیارد تومان بیمه تکمیلی ایثارگران و افزایش سهم سلامت در بودجه برای گذار از بحران کرونا را از نقاط مثبت بودجه ۱۴۰۰ برشمرد.
رئیس سازمان برنامه و بودجه استان فارس اظهار کرد: سابقه نشان داده است در بودجه‌هایی که دولت به مجلس ارائه کرده است، نه تنها مصارف کاهش نیافته، بلکه مصارف بیشتری هم تعریف شده؛ مثلا در سال ۹۹ منایع عمومی بودجه لایجه دولت ۴۸۵هزار میلیارد تومان بود و در مجلس به ۵۷۱هزار میلیارد تومان رسید؛ هم‌اکنون نیزاز مجلس انتظار می‌رود ایرادها را مدیریت کند و امیدواریم منابع را بیشتر نکند.
کرونا وضعیت بودجه ۱۴۰۰ را خاص‌تر کرده است
کریم اسلاملوییان، استاد اقتصاد دانشگاه شیراز نیز در این وبینار با تاکید بر اینکه لایحه بودجه ۱۴۰۰ شبیه به لایحه بودجه ۹۹ نیست، گفت: تحریم در لوایح بودجه سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ پررنگ بود؛ چراکه خود تحریم موضوعی بسیاری جدی است که باعث شوک منفی عرضه به هر اقتصادی است و باعث ایجاد رکود و تورم می‌شود و پیش‌بینی می‌شد این اتفاق برای اقتصاد ایران هم بیفتد که رخ داد؛ اما آنچه سال گذشته با آن مواجه شدیم همه‌گیری بیماری کرونا بود که وضعیت بودجه ۱۴۰۰ را خاص تر می‌کند.
وی شیوع ویروس کرونا را تکانه‌ای دانست که اقتصاد ایران و جهان را به عقب برگرداند و باعث ایجاد نااطمینانی در اقتصاد جهانی شد؛ بنابراین رکود بی‌سابقه‌ای ایجاد کرد که هم عرضه و هم تقاضا را کاهش داد.
استاد دانشگاه شیراز با اشاره به اینکه بعد از اعمال تحریم‌ها، اقتصاد اندک‌اندک خودش را ترمیم کرد، گفت: تا پیش از شیوع کرونا شاهد آن بودیم که درنهایت عرضه کمی برگشت و وضعیت سال ۹۸ نسبت به ۹۷ کمی بهتر شد، شدت منفی‌ها کاهش یافت و تقاضا متعادل‌تر شد؛ اما شیوع کرونا تداوم این وضعیت متوقف کرد.
اسلاملوییان بیان داشت: کرونا تقاضا و عرضه را باهم کم کرد و شوکی به اقتصاد وارد آورد که در نتیجه آن قیمت‌های در حال تعدیل افزایش یافت؛ امروز نیز براساس آخرین گزارش‌های بانک مرکزی تقاض کمی بهتر شده و عرضه هم جهشی داشته و انتظار می‌رود قیمت‌ها هم کاهش یابد.
او با اشاره به پیش‌بینی نرخ تورم ۳۵درصدی صندوق بین‌المللی پول برای ایران تا پایان سال ۲۰۲۰، گفت:هدفگذاری بانک مرکزی ۲۵درصد تورم بود و امروز ۳۰ درصد است که نشان می‌دهد با وجود بحران‌ها اقتصاد در حال تطبیق خود با وضعیت موجود است.
عضو هیات علمی بخش اقتصاد دانشگاه شیراز اظهار کرد: نسبت بدهی دولت ایران به کل تولید ناخالص ملی کشورها عدد بالایی نیست؛ البته پایین هم نیست ولی در مجموع می‌توان گفت نگران کننده نیست.
بودجه عمرانی باید انبساطی باشد
اسلاملوییان با اشاره به لایحه بودجه ۱۴۰۰ اظهار کرد: در بودجه مالیات‌ها ۱۰ درصد رشد داشته و بودجه عمرانی ۴هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده که درمقایسه با بودجه ۹۹ با احتساب تورم ۳۰درصدی، حدود ۱۲درصد نرخ رشد بودجه عمرانی منفی است؛ اما نکته اینجاست که به طور مطلق بودجه عمرانی سال ۱۴۰۰ رشد منفی دارد و این برای اشتغالی که می‌خواهد شغل و جهش تولید ایجاد کند، کافی نیست و باید حداقل ۳۰درصد افزایش داشته باشد؛ به بیان دیگر بودجه عمرانی باید انبساطی باشد.
وی در مورد اختلاف در عدد بودجه درآمد نفتی، گفت: دولت معتقد است اگر فروش ۲۳۰۰هزار بشکه نفت با قیمت ۴۰ دلار تحقق یابد،رشد درآمد نفتی ۲۵۰ درصد خواهد بود؛ اما برخی می‌گویند که احتمال دارد این رقم تحقق نیابد.
این استاد دانشگاه همچنین بیان داشت: هم‌اکنون اختلاف زیادی درباره واقع‌بینانه بودن بودجه وجود دارد و کسری بودجه ممکن است بین ۱۳۰ یا ۱۴۰ هزار میلیارد تا ۳۰۰ هزار میلیارد تومان باشد؛ البته خواه ناخواه با کسری بودجه مواجه خواهیم شد؛ چه بخواهیم و چه نه، راه حلش این است که دولت مستقیم یا غیر مستقیم قرض کند اما این مساله نباید تا جای ممکن امسال رخ دهد.
در شرایط ویژه باید تصمیمات ویژه بگیریم
وی افزود: یک راه دیگر قرض از خارج است که به دلیل تحریم‌ها ممکن نیست و درنهایت تنها دو راه فروش اوراق باقی می‌ماند که گرچه نسبت به دیگر راه‌ها بد نیست؛ اما ایده‌آل هم نیست ولی در شرایط ویژه باید تصمیمات ویژه بگیریم؛ همچنین راه دیگر مولدسازی و واگذاری است که آن هم سقفی دارد و باید رعایت شود چون دست دولت‌های بعدی را بسته نگه می‌دارد.
۲۰۰ هزار میلیارد تومان در بودجه خارج از سقف است
نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز در این وبینار با اشاره به اشکالات لایحه بودجه ۱۴۰۰، گفت: تراز عملیاتی در این لایحه منفی است و ۳۱۹ هزار میلیارد تومان کسری دارد که نشان می‌دهد اتکا به دو بخش دیگر که واگذاری دارایی‌های سرمایه‌ای و مالی است، زیاد است.
جعفر قادری اظهار کرد: وابستگی به درآمدهای نفتی نشان می‌دهد اتکا به این درآمدها نسبت به سال گذشته بیشتر است و حدود ۴۰درصد از منابع بودجه به درآمدهای نفتی وابسته است.
وی افزود: فرض دولت این است که امکان فروش ۲ و ۳ دهم میلیون بشکه نفت وجود دارد؛ اما این فرض واقعی نیست؛ همچنین انتشار اوراق سلف نفتی و برداشت از صندوق توسعه ملی هم وابستگی به نفت را تایید می‌کند.
عضو هیات علمی بخش اقتصاد دانشگاه شیراز اظهار کرد: هنوز دو ماه نگذشته که مجلس به دولت اجازه استفاده از اوراق سلف نفتی را برای تامین منابع مالی دولت نداده است که شاهدیم این موضوع در بودجه ۱۴۰۰ مطرح شده است که از سوی مجلس رد خواهد شد.
قادری با بیان اینکه در هیچ دوره‌ای شاهد چنین رشدی در بودجه عمومی نبوده‌ایم، گفت:حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در بودجه خارج از سقف است.
وی با اشاره به سیاست‌های دولت درباره ارائه سهام شرکت‌های دولتی در بورس، گفت: دولت امسال ۵۰ تا ۶۰ هزار میلیارد تومان سهام فروخته و نمی‌تواند سال آینده ۱۹۰ هزار میلیارد تومان سهام بفروشد و اتفاقی که امسال در بورس افتاد به‌صورت بدتری ادامه می‌یابد.
این نماینده مجلس رشد مالیات ها را به نسبت انتظارات فزاینده دانست؛ اما بر این نکته نیز تاکید کرد که با وجود این سهم مالیات ها کاهش یافته و فقط ۲۴۷هزار میلیارد تومان است که درمقایسه با ۸۴۱ هزار میلیارد تومان بودجه عمومی بسیار اندک است؛ همچنین سهم هزینه‌های عمرانی، بی‌توجهی به بخش غیردولتی در ایجاد طرح های عمرانی و عدم توجه به مولدسازی دارایی‌های دولت از دیگر مشکلات لایحه بودجه به‌شمار می‌رود.
جمع بندی بودجه برای مجلس بسیار مشکل است
قادری عنوان کرد: جمع بندی بودجه برای مجلس بسیار مشکل است؛ چراکه اگر مجلس بخواهد خود، تغییراتی در آن ایجاد کند با ایرادات شورای نگهبان مواجه می‌شود و اگر نه باید دوباره بودجه را به دولت بازگرداند؛ به هر روی در چند روز آینده درباره این موضوع تصمیم‌گیری خواهیم کرد.
نظر شما