یک دل و هزار درد پرستاران خراسان شمالی

اما این فرشتگان سپیدپوش در این روزگار سیاه کرونایی، شرایط سختی را می‌گذرانند و با وجود اینکه جان بر کف نهاده و به جنگ کرونا رفته اند، برخی بی مهری ها موجب شده است تا صدای گلایه مند آنها با بغض آمیخته شده و دست و پنجه نرم کردن با این مشکلات روح و روان آنها را بیازارد.

شاید هیچیک از ما سختی کار این افراد را درک نکنیم، واقعا کدام یک از دیگر افراد جز کادر درمان و پرستاران مجبور شده اند چند نوبت متوالی کار کنند، ساعت ها در جوار خطر، کشیک دهند، خوردن آب و غذا و حتی انجام ساده ترین امور روزمره برای آنها سخت باشد، چون گان کم است، ساعت های مدیدی را با همین لباس بگذرانند.

کدام یک از ما روزها و ماهها می توانیم بدون دیدن بستگان، خانواده و فرزندان عزیزتر از جانمان، به پرستاری از بستگان و فرزندان دیگران مشغول باشیم؟

 خیلی سخت است مرگ جانخراش افراد را دید و آزرده نشد و سخت تر آنکه برخی وقعی نیز به خدمت این افراد ننهاده و گامی برای کاهش مشکلات و آلام این قشر برندارند.

به گفته روانشناسان، پرستاران در معرض بیشترین تهدیدهای روانی ناشی از بیماری کووید ۱۹ قرار گرفته‌اند و علاوه بر اضطراب،  استرس و نگرانی برای اعضای خانواده، خستگی ناشی از کار نیز جسم و روح آنان را با مخاطره مواجه کرده است.
نوبت‌های پیاپی کاری  

یکی از پرستاران فعال در مراکز درمانی بجنورد می گوید ۱۶ سال سابقه کار دارد و حدود ۲ سال است که پیمانی شده اما از بی مهری ها و گاه تبعیض هایی که میان او و افرادی که به اندازه او سابقه کار ندارند، وجود دارد،  گله مند است.

این بانوی سپیدپوش مهمترین مشکلات خود را که یک نیروی پیمانی در یکی از بیمارستان های بجنورد است، نوبت های کاری می داند که باید اضافه بر تکلیفی که دارد انجام دهد و این شیفتها را به نوعی اضافه کاری اجباری خوانده و می گوید: بیشترین پرستاران به لحاظ جنسیتی زن هستند و زنان علاوه بر کار بیرون باید در خانه نیز به امور زندگی و بچه داری برسند اما اضافه کاری های اجباری مانع این امر می شود.

وی که مایل به ذکر نامش در این گزارش نیست، می افزاید: برای یک مرد شیفت ها و اضافه کاری های اجباری مشکلی ندارد و شاید حتی به لحاظ مالی بهتر هم باشد اما برای زنان سخت است.

گلایه دیگر این پرستار این است که اگر فردی از اعضای خانواده و به عنوان مثال همسر یا فرزندان پرستاران به بیماری کووید ۱۹ دچار شوند به هیچ عنوان نمی توانند برای پرستاری از افراد خانواده مرخصی گرفته و یا جز مواردی محدود از مرخصی های مانده خود استفاده کنند.

وی خاطرنشان می کند: به پرستاران بیمارستان امام حسن (ع) بجنورد، به عنوان مرکز بستری بیماران کرونایی، گفته شده که حتی اگر کرونا هم بگیرند، اگر نیاز به بستری ندارشته و بیمارستان نیرو نیاز داشته باشد، باید حتما در بیمارستان حضور یابند در حالی که این کار حالت اجبار دارد و غیرقانونی است.

وی می افزاید: از ابتدای همه گیری این بیماری وعده های بسیاری برای اصلاح برخی مشکلات پرستاران داده شده، اما محقق نشده و البته مزایا و فوق العاده حقوقی هم که باید بابت بیماری کرونا به آنان پرداخت می شد، عملی نشده است.

وی به این نکته نیز اشاره می کند که برخی از مسوولان با وجود اینکه خود نیز روزی پرستار بوده اند اما درکی از سختی کار این قشر ندارند و می افزاید: ۱۶ سال است شاغل هستم اما هنوز شرایط راحت تری برای من که سابقه بیشتر نسبت به بقیه دارم و امثال من که تعدادشان کم هم نیست، فراهم نشده است اما برخی پرستاران که آشنایی داشته و یا از جایی سفارش شده اند،  مستقیم از طرح به معاونت و محل خدمت راحت تری می روند و این تبعیض ها رنج آور است.

وی می افزاید: در برخی معاونت ها پرستاران با ۲ سال سابقه کار حضور یافته اند و همان ها بر سر ما، که سالها در حال خدمت هستیم، غر می زنند و درک درستی هم از شرایط این کار ندارند.

در انتظار تحقق وعده ها

حال و روز پرستاران رسمی و پیمانی نیز از فشار کار، آن هم در این اوضاع کرونایی مساعد نیست اما پرستاران شرکتی که نه حقوق مناسبی دارند و نه از امتیازاتی که شامل حال پرستاران دیگر می شود، برخوردارند، خسته و فرسود در انتظار تبدیل وضعیتی نشسته اند که سال ها است وعده آن داده شده است.

یکی از این افراد که نزدیک به ۱۰ سال است از طریق یک شرک پیمانکار قرارداد کاری منعقد کرده است، می گوید: نیروی شرکتی یعنی نیروی کاری که با واسطه وارد بازار کار شده است و مشخص نیست هدف از اجرای این طرح، که در واقع حق و حقوق نیروی کار را به نوعی ضایع می کند، چه بوده است.

حبیبه یزدانی می گوید: پرستاران شرکتی با وجود این که همپای دیگر پرستاران کار می کنند، شیفت شب و روز دارند و از زندگی خود برای  خدمت به مردم مایه گذاشته اند اما دستمزدی به مراتب کمتر از دیگر پرستاران می گیرند و علاوه بر آن هر زمان که خواسته اند اعتراض کنند به آنها گفته شده که «اگر نمی خواهید بروید» و این در حالی است که خراسان شمالی با کمبود شدید نیزوی پرستار مواجه است.

وی می افزاید: در این بحران کرونا، پرستاران بدون هیچ اعتراضی به شرایط کاری،  فقط به خدمت به مردم می اندیشند اما متاسفانه وعده هایی که به آنها داده می شود تا کنون عملی نشده است و اکنون چشم امید ما به رهنمودها و سخنان رهبر معظم انقلاب است که در روز پرستار بر حل مشکلات پرستاران تاکید داشتند.

از ابتدای همه گیری این بیماری وعده های بسیاری برای اصلاح برخی مشکلات پرستاران داده شد اما تا کنون عملی نشده  و البته مزایا و فوق العاده حقوقی که باید بابت بیماری کرونا پرداخت می شد نیز پرداخت نشده است

پرستاران بخش خصوصی و دستمزدهای کم

علاوه بر مشکلات پرستاران شاغل که بدان پرداخته شد، دانش آموختگان پرستاری خراسان شمالی نیز در انتظار کار هستند و نتیجه برخی آزمون های استخدامی آنان نیز هنوز در هاله ای از ابهام قرار دارد.

آزمون های استخدامی که در چند سال گذشته برگزار و پس از اعلام نتیجه باطل شده و افرادی که جذب شده اند اما دوباره به آنها گفته شد نتیجه اشتباه شده است و بعد از مدتی افراد دیگری جایگزین آنان شدند.

یکی از این افراد می گوید: پس از دانش آموختگی در آزمون استخدام پرستار دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی شرکت کرده و پذیرفته نیز شدم اما زمانی که در انتظار اعلام محل خدمت و شروع به کار بودم به من گفته شد نتیجه این آزمون اشتباه اعلام شده و شما جزو پذیرفته شدگان نیستید و پس از آن در چند آزمون دیگر هم شرکت کردم اما هنوز خبری از نتیجه آن نشده است.

وی با بیان اینکه هم اکنون بدون بیمه و با کمترین دستمزد در بخش خصوصی به کار گرفته شده است، می افزاید: در این محل با وجود کار سخت روزانه کمتر از ۲۰۰ هزار ریال دستمزد می گیرم و بیمه هم ندارم.

وی با بیان اینکه خدمات پرستاری در منزل هم ساعتی ۶۰ هزار ریال دستمزد دارد، می گوید:  به پرستاران بخش خصوصی دستمزدی مناسب با کاری که انجام می شود، نمی دهند و علاوه بر آن از بیمه هم خبری نیست.

وی خاطرنشان می کند: تابستان امسال که آمار کرونا افزایش یافت نیروی شرکتی برای برخی بیمارستانها نیاز بود و به همین  دلیل برای این کار اقدام کردم اما قراردادهای نیروهای شرکتی سه ماهه، بدون بیمه و با حقوق و مزایای بسیار اندک بود به طوری که شان انسانی پرستار را زیر سوال می برد.

وی می افزاید: من که دانش آموخته پرستاری هستم و دیگر دانش آموختگان این رشته، علاقه مند به کار و خدمت به مردم هستیم به ویژه در این شرایط که شرایط کادر درمان و پرستاران خطیر و فشار کار بر آنها بسیار زیاد است، اما این علاقه تا جایی است که از بیکاری ما پرستاران و شرایط اقتصادی سوء استفاده نشود.

وی خاطرنشان می کند: حداقل انتظاری که داشتم این بود که برای چون منی که جان خود را در دست گرفته و برای خدمت و پرستاری از بیماران کرونایی وارد بخش کرونا می شوم بیمه در نظر گرفته شود، که این طور نبود.

بخش خصوصی و سختی کار

عضو هیات مدیره سازمان نظام پرستاری خراسان شمالی نیز با تایید کم بودن دستمزد پرستاران در بخش خصوصی می گوید: بخش خصوصی با توجه به شرایط قراردادی که منعقد می کند دستمزد پرستاران را می پردازد و به پرستاری به عنوان کاری تخصصی نگاه نکرده است و در خدمتی که دریافت می کند طبقه بندی مشاغل اعمال نمی شود.

جلیل نیستانی با بیان اینکه پرستار بخش خصوصی مشمول قانون مشاغل سخت و زیان آور نیست، اظهار می دارد: پرستاری که در بخش خصوصی شاغل است قرارداد کارگری دارد و به همین علت سختی کار برای او اعمال نمی شود.

وی با بیان اینکه این مشکل قدیمی تاکنون بدون راه حل مانده است، می افزاید: بیمارستان های خصوصی، درمانگاه ها و کلینیک ها  هم به پرستاران حقوق پایه نمی دهند و امیدواریم اصلاحات و روزنه ای که برای پرستاران قراردادی و شرکتی شاغل در بیمارستان های دولتی باز شده است، پرستاران فعال در بخش خصوصی را نیز شامل شود.

وی با ذکر اینکه به پرستاران شرکتی و پرستاران شاغل در بخش خصوصی علاوه بر تعلق نگرفتن حقوق پایه، حق کرونا و سختی خطری که آنها را تهدید می کند نیز پرداخت نمی شود می افزاید: قوانین این بخش همه را یک دست ندیده است که نیاز به اصلاح دارد.

وی شمار اعضای نظام پرستاری استان را هزار و ۵۰۰ نفر اعلام کرده و اظهار می دارد: از تعداد دقیق دانش آموختگان رشته پرستاری در استان اطلاع دقیقی در دست نیست.

پرستاری که در بخش خصوصی شاغل است قرارداد کارگری دارد و به همین علت سختی کار برای او اعمال نمی شودنیاز به جذب ۷۰۰ پرستار

مدیر پرستاری دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی خراسان شمالی نیز با اشاره به مشکلات پرستاران شاغل در بخش های مختلف، شمار تخت های بیمارستانی استان را هزار و ۴۰۰ تخت عنوان کرده و می گوید: با توجه به تعداد تخت های بیمارستانی، برای رسیدن به وضعیت مطلوب باید ۷۰۰ نیروی جدید پرستار استخدام کنیم در حالی که این رقم تقریبا به اندازه تعداد نیروهای فعلی ما است و امکان پذیر نیست.

رضا فانی خاطرنشان می کند: اگر بتوانیم ۱۵۰ پرستار استخدام کنیم، می توانیم  تبدیل وضعیت پرستاران قراردادی را انجام داده و شمار نیروهای استخدامی خود را به ۸۵ درصد افزایش و نیروهای طرحی را به ۱۵ درصد کاهش دهیم.

وی در مورد تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی و شرکتی نیز اظهار می دارد: با همه گیری کرونا قرار شد تا امتیازاتی برای نیروهای قراردادی در نظر گرفته شود اما برای نیروهای شرکتی تنها راه تغییر وضعیت، شرکت در آزمون استخدامی است.

۴۵ درصد پرستاران شرکتی هستند

در عین حال نایب‌رییس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی از شرکتی بودن حدود ۴۵ درصد از پرستاران شاغل در بخش دولتی خبر داده و می گوید: اکنون این نیروهای شرکتی در انتظار تبدیل وضعیت استخدامی خود هستند.

دکتر سیدمحمد پاکمهر می افزاید: تبدیل وضعیت این پرستاران که از مزایای دیگر پرستاران از جمله فوق العاده شغلی بهره ای ندارند، به یک دغدغه جدی تبدیل شده است که مجلس هم پیگیر آن است.

عضو ناظر مجلس در شورای عالی نظام پرستاری  خاطرنشان می کند: به دلیل نبود ردیف های استخدامی، دانشگاهها معمولا نیروهایی را به صورت شرکتی می گیرند که به نوعی حق و حقوق آنان ضایع می شود و با توجه به شرایط کرونا و سنگینی کاری که بر دوش پرستاران است، تبدیل وضعیت پرستاران به صورت جدی باید پیگیری شود.

نماینده پنج شهرستان خراسان شمالی با بیان اینکه ماه آینده نیز هفت هزار پرستار و نیروی انسانی جذب بخش بهداشت و درمان می شوند، می گوید: تلاش می کنیم با توجه به کمبود نیرو در بخش بهداشت و درمان خراسان شمالی، سهم این استان از این استخدامی ها افزایش یابد.  

وی  اظهار می دارد:  اینکه چرا امتیازات فقط برای نیروهای رسمی، پیمانی و قراردادی است و شامل نیروهای شرکتی نمی شود، گلایه مهم پرستاران است و این در حالی است که از میانگین ۲۰۰ هزار پرستار شاغل در بخش دولتی چیزی حدود ۶۰ هزار نفر شرکتی و قرارداری هستند.