رونق کرونایی حراجی‌های هنری در اروپا

به گزارش روز شنبه گروه فرهنگی ایرنا از روزنامه هنر، حراج‌خانه‌های هنری در دوران شیوع کرونا با چالش‌هایی چون محرومیت از حضور فیزیکی خریداران در اتاق‌های مزایده و افزایش شمار حراجی‌های برخط روبه‌رو شدند.

با وجود چالش‌های تکنولوژیکی، حراج‌خانه‌های معروف اروپا می‌گویند از آنجایی که مشتریانشان فوراً خود را با شرایط جدید وفق دادند، توانستند به خوبی از این بحران عبور کند. در برخی از موارد شرکت‌کنندگان در حراج‌های آنلاین دوران همه‌گیری حاضر شدند برای آثار هنری که حتی آن را از نزدیک ندیده بودند، میلیون‌ها یورو پول پرداخت کنند.

پیتر وهلر (Peter Wehrle) مدیر حراجی Ketterer Kunst آلمان می‌گوید: کسی فکرش را هم نمی‌کرد مشتریان با چنین سرعتی به فضای آنلاین روی آورند. همه‌گیری کرونا انگیزه بزرگی برای دیجیتالیزه شدن ایجاد کرد. در مواردی حتی پیشنهادهای بالای یک میلیون یورو هم از شرکت‌کنندگان آنلاین دریافت کردیم.

از گران‌قیمت‌ترین فروشهای امسال این حراجی آلمانی، یکی نقاشی کریستین و کرستین از گرهارد ریشتر هنرمند آلمانی بود که به قیمت ۲ میلیون و ۳۶۶ هزار یورو به فروش رفت و دیگری نقاشی رنگارنگ ارنست لودویگ کرشنر به نام خانه ما که به قیمت یک میلیون و ۷۰۰ هزار یورو فروخته شد. این حراج‌خانه سال ۲۰۲۰ میلادی را با فروش حدود ۶۱ میلیون یورو به پایان برد که با ۶۲ میلیون یورو فروش سال گذشته، تفاوت ناچیزی دارد.

وهلر می‌گوید: نتیجه در مقایسه با آنچه ماه مارس (اسفند ۹۸- فروردین ۹۹) فکر می‌کردیم، شگفت‌انگیز است. همه فکر می‌کردند وضعیت به مراتب بدتر از این شود.

حراج‌خانه‌های دیگر نیز درباره وضع بازار امسال نظر مشابهی دارند. دوریس کرومپل (Doris Krumpl) سخنگوی حراج‌خانه Dorotheum وین در این باره می‌گوید: اثر همه‌گیری کرونا به طرز حیرت‌انگیزی محدود بود. مارتین بوم (Martin Böhm) مدیرعامل این حراج‌خانه در بیانیه‌ای اعلام کرد، وبسایت این حراجی فقط در ماه ژوئن (خرداد- تیر ۹۹) به تنهایی یک میلیون بازدیدکننده داشت. وی می‌گوید: در این مدت شاهد هجوم مشتریان جدید و جوانانی بودیم که به حراج‌های ما علاقه نشان دادند.

در میان گرانقیمت‌ترین فروش‌های امسال حراجی Dorotheum، تابلوی زن قرمز پوش در پس زمینه آبی اثر چایم سوتین نقاش معروف روس به قیمت یک میلیون و ۸۰۰ هزار یورو به فروش رفت، یک اثر کلیسایی از پیتر کویکه فن ایلست یک میلیون و ۱۰۰ هزار یورو فروخته شد و زوجی ناشناس تابلویی از گوستاو کلیمت نقاش معروف اتریشی را به قیمت ۴۷۵ هزار یورو خریدند و به موزه لئوپولد وین اهدا کردند.

حراجی Kunsthaus Lemperrz شهر کلن حتی نسبت به سال گذشته نیز فروش بهتری داشت. این حراجی در سال ۲۰۱۹، ۵۴ میلیون دلار فروش کرد و امسال فروش آن به ۵۶ میلیون و ۲۰۰ هزار یورو رسید. بالاترین میزان فروش این حراجی در سال جاری میلادی به تابلوی قرن هفدهمی از ژرژ دولاتور نقاش معروف فرانسوی مربوط می‌شود که با ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار یورو فروش به گران‌قیمت‌ترین اثر کلاسیکی تبدیل شد که تاکنون در حراجی‌های آلمان معامله شده است.

کرونا دنیای حراج را متحول کرد

بسیاری از حراج‌خانه‌های اروپایی حتی پیش از شروع همه‌گیری کرونا نیز بخشی از کسب و کار خود را به پلتفرم های برخط انتقال داده بودند، اما شیوع این ویروس آنها را مجبور کرد به فکر استفاده از فرمت و قالبهای جدید باشند. به عنوان نمونه، در Ketterer Kunst از حراج‌های آنلاین و برخط با پنج دوربین به صورت حرفه‌ای فیلمبرداری می‌شود و یکی از دوربین‌ها روی مسئولان پاسخگویی به تلفن مشتریان زوم شده تا با ایجاد حس تنش، موقعیت حضور فیزیکی در مزایده را بازسازی کند. تکنیکی که به گفته وهلر نتیجه داده و موثر واقع شده است.

تا قبل از امسال اغلب حراج‌خانه‌ها اعتقاد داشتند حراجی برخط برای آثاری که قیمت پایینی دارند، مناسب است اما همه‌گیری کرونا نشان داد مجموعه‌داران حاضرند برای آن دسته از آثار هنری که به صورت مجازی دیده‌اند نیز مبالغ هنگفتی بپردازند.

اگرچه امسال کسب‌وکار برخی از حراج خانه ها از رونق افتاد اما مدیران این مجموعه‌ها معتقدند شرایط از آن چیزی که انتظار می‌رفت خیلی بهتر است. فروش حراج‌خانه Artcurial پاریس امسال به ۱۴۹ میلیون یورو رسید که نسبت به فروش ۲۰۳ میلیون یورویی سال ۲۰۱۹، ۲۵ درصد کاهش داشت.

مارتین گنه (Martin Guesnet) مدیر بخش اروپای این حراج‌خانه فرانسوی می‌گوید: اگر این آمار را ژوئن گذشته به ما می‌دادید خوشحال می‌شدیم که بدانیم فقط ۲۵ درصد ضرر خواهیم کرد. اینکه مشتریان چقدر راحت به خرید آنلاین روی آوردند غافلگیرمان کرد. نیمه دوم سال از همه ابعاد موفقیت‌آمیز بود.

از جمله فروشهای قابل توجه این حراج‌خانه در سال ۲۰۲۰ میلادی می‌توان به مجسمه‌ای از الکساندر کالدر اشاره کرد که قیمت ۵ میلیون یورو به فروش رفت.

البته هنوز ابهامات زیادی در رابطه با سال آینده وجود دارد. براساس پیش‌بینی‌های گنه، وضع در اولین سه ماه سال آینده میلادی همچنان دشوار خواهد بود و حراجی artcurial نیز چون دیگر حراج‌خانه‌های بزرگ، روی دیجیتالیزه شدن تمرکز خواهد کرد.

ویروس کرونا اواسط ماه دسامبر (۲۴ آذر) در شهر ووهان در استان هوبی چین گزارش شد. ابتدا از این بیماری به عنوان ذات‌الریه نام برده می‌شد اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی ماه ۹۸) به صورت رسمی شیوع این ویروس مسری را اعلام کرد.

این بیماری که به تدریج به کشورهای مختلف سرایت و سازمان جهانی بهداشت از آن با واژه همه‌گیری یاد کرد، تا لحظه تنظیم خبر ۷۸ میلیون نفر را در جهان مبتلا کرده است که از این میان بیش از یک میلیون و هفتصد هزار نفر جان باخته‌اند.

شیوع این ویروس موجب تعطیلی بسیاری فعالیت و رویدادهای مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از جمله جشنواره‌ها، نمایشگاه ها و بسته شدن سینماها، سالن های تئاتر و کنسرت و کتابفروشی‌ها شد و تأثیرات منفی زیادی بر بازارهای جهانی و اقتصاد کشورها در بخش های گوناگون از جمله فرهنگ گذاشت.