به گزارش ایرنا، این پایگاه اطلاع‌رسانی روز دوشنبه در آستانه برگزاری نشست شورای همکاری خلیج فارس که قرار است فردا (سه شنبه) به میزبانی عربستان سعودی برگزار شود، در گزارشی به رویکرد سیاست برخی از کشورها پس از تغییر موازنه طرفین درگیر در جنگ سوریه اشاره کرد و افزود: عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با رژیم اسرائیل در ماههای اخیر مورد توجه قرار گرفته است، در حالی که نوع دیگری از عادی‌سازی در منطقه وجود دارد که کمتر مورد به آن اشاره شده و آن بازگرداندن روابط کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با نظام سوریه است.
اتحادیه کشورهای عرب در سال ۲۰۱۱ سوریه را به دلیل ابراز مخالفت با سیاست دمشق در رابطه با مقابله با شورشیان خشونت‌طلب به حالت تعلیق درآورد و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس سفیران خود را از دمشق خارج کردند و این شورا «ائتلاف ملی» که توسط مخالفان دولت سوریه تشکیل شده بود را به عنوان نماینده این کشور به رسمیت شناختند، به این امید که این منجر به انتقال سریع سیاسی قدرت در دمشق شود.
این پایگاه خبری افزود که در حالی که در اوایل جنگ داخلی برخی از کشورهای عربی از مخالفان سوریه حمایت می‌کردند، در سال ۲۰۱۷ پس از حمایت روسیه از نظام این کشور و ورود به جنگ «حلب»، این مسیر تغییر کرد و به «بشار اسد» کمک کرد تا کنترل بخش بزرگی از سوریه را دوباره پس بگیرد.
میدل ایست عربی اضافه کرد که این یک نقطه عطف برای سوریه بود، زیرا نشان داد که گروه‌های مخالف قادر نخواهند بود نظام را با توسل به زور تغییر دهند و آمریکا نیز دیگر علاقه‌ای به فشار برای تغییر نظام سوریه از خود نشان نداد .
به نوشته این پایگاه خبری، هنگامی که روسها به نظام سوریه برای سیطره بر مراکز اصلی سیاسی و اقتصادی مثل دمشق، منطقه ساحلی و حلب کمک کردند، ایده حذف اسد از فکر بیشتر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس دور شد و به این فکر افتادند که حذف رییس جمهوری سوریه دیگر یک سیاست عملی نیست.
مخالفت اولیه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با اسد به بهانه تمایل آنها برای کاهش نفوذ ایران بود که از دولت سوریه حمایت کرده بود، اما تحولات حوادث در سال ۲۰۱۷ موجب شد تا بسیاری از کشورهای این شورا تأثیر روسیه را نسبت به نفوذ ایران کمتر نگران کننده بدانند.
میدل ایست عربی نوشت که همچنین تنش فزاینده‌ای که امارات و عربستان سعودی با ترکیه داشتند، موجب شد تا این دو کشور از تلاش‌های خود برای ساقط کردن نظام سوریه بکاهند و در برابر نفوذ ترکیه که به ارتباطات قوی آن با گروه «اخوان المسلمین» مشهور است، بایستند.
فرصت‌های اقتصادی برای مشارکت در بازسازی سوریه که بین ۲۵۰ میلیارد دلار تا یک تریلیون دلار تخمین زده می‌شود نیز موجب شد تا آنها رویکرد خود را نسبت به نظام سوریه تغییر دهند.
رویکردهای مختلف کشورهای خلیج فارس به سوریه
- امارات، ابوظبی در سال ۲۰۱۱ روابط دیپلماتیک خود با سوریه قطع و سفارتش در دمشق را تعطیل کرد و در طی سال‌های اول جنگ داخلی به حمایت از مخالفان نظام سوریه پرداخت، اما این امر در سال ۲۰۱۵ زمانی که امارات از مداخله نظامی روسیه حمایت نمود، تغییر کرد.
میدل ایست عربی نوشت که با گذشت زمان در پی افزایش نفوذ ترکیه و نقش فزاینده گروه‌های اسلامی تندرو و سپس موفقیت روسیه در تقویت تسلط اسد بر قدرت رویکرد، امارات تغییر کرد و این کشور در سال ۲۰۱۸ اقدام به بازگشایی سفارت خود در دمشق کرد.
- بحرین، منامه نیز در سال ۲۰۱۸ با پیروی از اقدام امارات ، سفارت خود را در دمشق بازگشایی و ادعا کرد که از حاکمیت سوریه پشتیبانی و همکاری خود را با آنچه " دولت دوست " نامید، از سر می گیرد.
در ماه ژوئن گذشته، معاون وزیر بحرین در امور بین‌الملل بار دیگر بر اهمیت حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه تاکید کرد و گفت که حل و فصل درگیریها فقط از طریق غیر نظامی امکان‌پذیر است.
- عمان، سیاست مسقط در رابطه با درگیری‌های سوریه، در ابتدا مطابق با موضع کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بود، اما عمان به تدریج سیاست خارجی سنتی خود مبنی بر عدم مداخله را در پیش گرفت و گرچه در سال ۲۰۱۱ ائتلاف ملی سوریه را به رسمیت شناخت، اما روابط دیپلماتیک با دمشق را حفظ کرد.
سیاست مسقط درباره رویکرد بشردوستانه و دیپلماتیک در قبال جنگ سوریه واضح بود و از گروه‌های شورشی افراطی حمایت مالی نکرد و حتی در اوج درگیری‌های نظامی در سال ۲۰۱۵، وزیر امور خارجه عمان در دمشق با بشار اسد دیدار کرد و در آنجا پایبندی عمان به حاکمیت سوریه و نقش آن در از بین بردن تروریسم را تکرار کرد و پس از مدتی عمان سفیر خود را به سوریه برگرداند.
- کویت، در مورد کویت، موضع این کشور از ابتدای جنگ روشن بود، زیرا از گروه‌های مخالف سوریه حمایت مالی کرد و طبق گفته مقامات آمریکایی بیشتر بودجه گروه‌های مخالف سوریه در سال ۲۰۱۳ از سوی شهروندان خلیج فارس به ویژه کویتی‌ها تامین می‌شد.
کویت در سال ۲۰۱۷ بار دیگر موضع خود درباره درگیری‌های سوریه را تکرار و تاکید کرد که تنها با یک راه حل سیاسی می‌توان به یک توافق در سوریه رسید.
در حالی که امارات سفارت خود را در دمشق بازگشایی کرد، کویت اعلام نمود که بدون تصویب اتحادیه کشورهای عربی چنین اقدامی را انجام نخواهد داد، اما در عین حال همان زمان روابط تجاری و اقتصادی با سوریه را به همان سطح قبل از آغاز جنگ بازگرداند.
- قطر، اما دوحه نیز سفیر خود را از سوریه خارج کرده و همچنان بر مخالفت با عادی‌سازی روابط با دمشق اصرار دارد، زیرا قطر بودجه زیادی را به گروه‌های مخالف دولت سوریه اختصاص داده است که تخمین زده می‌شود این رقم تا سال ۲۰۱۳ بین یک تا سه میلیارد دلار بوده است.
قطر در ابتدای جنگ داخلی سوریه حمایت خود از ائتلاف ملی و ارتش به اصطلاح آزاد سوریه را اعلام کرد و در سال ۲۰۱۶ گفت که مصمم به ادامه حمایت‌های مالی از گروه‌های مخالف نظام سوریه است.
قطر به رغم وجود روابط نزدیک اسد با ایران و وابستگی روزافزون دوحه به تهران از زمان محاصره قطر توسط عربستان ، امارات، بحرین و مصر در سال ۲۰۱۷ ، اما همچنان از تغییر نظام در سوریه حمایت می‌کند.
- عربستان سعودی، ریاض در سال ۲۰۱۱ سفیر خود را از سوریه خارج کرد و اسد رئیس جمهوری سوریه را به اعمال خشونت علیه مردم این کشور متهم کرد.
پاسخ عربستان به جنگ سوریه استراتژیک بود، زیرا قصد داشت با یک سیاست خارجی پیشگیرانه از طریق ائتلاف با کشورهای خلیج فارس از نفوذ ایران جلوگیری کند.
عربستان در تلاش برای سرنگونی نظام اسد و معرفی خود به عنوان «نیروی قلدر» در منطقه، بودجه گروه‌های تروریستی از جمله گروه «جیش الاسلام » را تامین کرد و در سال ۲۰۱۷ مخالفت خود را با نقش اسد در آینده سوریه اعلام کرد.
پس از آن نیز تاکنون موضع عمومی عربستان نسبت به سوریه ثابت مانده است.
میدل ایست عربی نوشت که در حالی که کشورهای عربی شورای همکاری خلیج فارس در آغاز جنگ داخلی سوریه مخالف اسد بودند، اما اکنون به نظر می‌رسد کشورهای عضو این شورا سیاست‌های مختلفی را در قبال جنگ و نظام سوریه اتخاذ می‌کنند.
به نوشته این پایگاه خبری، پس از ورود روسیه به جنگ سوریه، برای کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به طور فزاینده‌ای روشن شد که دولت دمشق در قدرت باقی خواهد ماند و این باعث شد تا بسیاری از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، سیاست‌های خود را تغییر دهند و به جای نگرانی درباره رشد نفوذ ایران و ترکیه در سوریه به بهبودی شرایط مردم این کشور فکر کنند.
حال باید دید آیا کشورهای شورای همکاری خلیج کدام یک از این سیاست‌ها را یعنی ادامه مخالفت با اسد و انتقال حکومت در سوریه و یا بهبود روابط با نظام و بهبود شرایط مردم این کشور را انتخاب خواهند کرد.
نظر شما