با چه سطح از فشار خون اهداگر زندگی باشیم؟

خون سالم نجات دهنده زندگی است و همه روزه در سراسر جهان بسیاری از افراد به خون و فرآورده های خونی نیاز پیدا می کنند به طوری که از هر سه نفر در دنیا، یک نفر در طول زندگی احتیاج به تزریق خون و فرآورده های خونی دارد. اورژانسی ترین زمان اهدای خون در هنگام بروز حوادث و سوانح از جمله تصادفات رانندگی، سوختگی ها و اعمال جراحی است.

از دیگر موارد اضطراری اهدای خون به خانم های باردار در حین زایمان و نوزادان بویژه نوزادان نارسی است که به زردی دچار می شوند، بیماران مبتلا به سرطان که تحت شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار دارند، بیماران تالاسمی و هموفیلی است.

اهدای خون و فرآورده های آن بهترین روش برای تامین خون مورد نیاز بیماران نیازمند است و در بسیاری از کشورها اهدای خون به صورت داوطلبانه انجام می شود. در ایران نیز افراد به صورت کاملا داوطلبانه و بدون هیچ چشم داشتی و به منظور نجات جان بیماران نیازمند خون خود را اهدا می کنند.

این در حالیست که همه افراد نمی توانند خون خود را اهدا کنند زیرا اهدای خون محدویت و شرایط خاصی خود را دارد زیرا در اهدای خون بالاترین استانداردهای از نظر سلامت رعایت می شود، بنابراین اهدا کنندگان خون از سالم ترین افراد جامعه بوده و خون های اهدایی از سطح سلامت و امنیت بالایی برخوردار است.

یکی از بیماری های که بسیاری از مردم درگیر آن هستند، فشار خون است و تا جایی که فشار خون به عنوان یک بیماری خاموش قلمداد می شود، با توجه به اینکه شماری زیادی از افراد در جامعه مبتلا به فشار خون هستند، حال سوال این است، آیا افرادی که دارای فشار خون هستند می توانند خون اهدا کنند؟ یا اینکه محدوده مجاز فشار خون برای اهدای خون چقدر است؟.

فشار خون (Blood pressure) به مقدار فشاری گفته می‌شود که توسط خون در جریان، به دیواره رگ‌ها وارد می‌آید و یکی از علائم حیاتی است و فشار خون بالا یا پرفشاری خون (Hypertension) که گاهی به آن پرفشاری شریانی گفته می‌شود، یک بیماری مزمن است که در آن فشار خون در شریان‌ها بالا می‌رود. به دنبال این افزایش فشار، قلب باید برای حفظ گردش خون در رگ‌های خونی شدیدتر از حالت طبیعی فعالیت کند.

محدوه مجاز فشار خون برای اهدای خون چقدر است؟

فشار خون داوطلبان در هر بار اهدا توسط پزشک معاینه اهداکنندگان خون گرفته می شود و در نرم افزار فنی معتبر سازمانی انتقال خون ثبت می شود. کمینه مجاز فشار دیاستولیک باید بیش از ۵۰ و بیشینه فشار سیستولیک باید کمتر از ۱۸۰ میلیمتر جیوه باشد تا داوطلب اهدای خون از این حیث مجاز به اهدای خون شمرده شود.

سخنگوی سازمان انتقال خون ایران با بیان اینکه این محدوده فشار خون مطابق با استانداردهای ملی و بین المللی اهدای خون تعریف شده، گفت: چنانچه فشار خون داوطلب اهدای خون در محدوده مجاز نبوده و او سابقه بیماری فشار خون هم نداشته باشد، ممکن است فشار خون تحت تاثیر علت پیاده روی، هیجان و اضطراب نوسان نشان داده باشد که در این صورت پزشک مرکز اهدای خون از داوطلب تقاضا می کند تا چند دقیقه استراحت کند و سپس مجددا اقدام به بررسی میزان فشار خون خواهد کرد.

بشیر حاجی بیگی ادامه داد: اگر فشار خون در محدوده ذکر شده نباشد فرد داوطلب اهدای خون از اهدای خون معاف شده به وی توصیه می شود که برای ارزیابی بیشتر به پزشک خود مراجعه کند.

وی خاطر نشان کرد: در مواردی که فرد داوطلب اهدای خون بیمار با فشار خون حاد باشد نیز پزشک بخش اهداکنندگان مراکز انتقال خون بر اساس بررسی مجدد و همچنین اخذ نظر پزشک معالج بیمار در خصوص امکان اهدای خون  تصمیم می گیرد.

حاجی بیگی همچنین در خصوص تجهیزات مورد استفاده برای سنجش فشار خون داوطلبان اهدای خون گفت: در سازمان انتقال خون از فشارسنج های دیجیتال یا آنالوگ بازویی که بر روی بازوی داوطلب اهدای خون قرار می گیرد استفاده می شود که نسبت به فشار سنج هایی مانند انواع دیجیتال مچی دقت بیشتری دارند.

وی افزود: دستگاه های فشارسنج مورد استفاده در سازمان انتقال خون دارای پرونده تجهیزات پزشکی است و سنجش و فرم های احراز صلاحیت عملیاتی، احراز صلاحیت کارایی و احراز صلاحیت طراحی و نصب و راه اندازی در خصوص آنها انجام و تکمیل می شود و همچنین این تجهیزات به صورت دوره ای توسط شرکت های معتبر مورد کالیبراسیون قرار می گیرند و با استاندارد مطابقت داده می شوند.

سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: افرادی که فشار خون آنها به خوبی با درمان دارویی کنترل شده باشد و سایر معیارهای انتخاب اهداکنندگان را هم دارا باشند می توانند خون اهدا کنند.

وی تاکید کرد: شواهدی دال بر زیان باری خون اهدایی اهداکنندگان تحت درمان پرفشاری خون در گیرندگان خون وجود ندارد و دریافت کنندگان خون نیز از این بابت نگران نباشند.