تقریباً هیچ حوزه و میدانی نیست که در یک سال گذشته فارغ از هیاهوی کرونا مانده باشد؛ بلایی که همه عرصه‌ها و جغرافیای جهان را در نوردید و موجب شده شیوه زندگی تمام دنیا عوض شود؛ در این مدت رویدادهای فرهنگی و هنری بسیاری لغو یا به شیوه‌ای برگزار شد که از فلسفه وجودی اش فاصله داشت. برنامه سازی های تلویزیونی هم یکی از عرصه‌هایی بود که آسیب دید و بعضاً به رغم نیاز به گسترش و افزایش کیفیت دچار کوچکی و افت کیفیت شد.
یکی از مشکلاتی که این روزها برنامه‌سازان تلویزیونی و تولیدکنندگان محتواهای فرهنگی با آن دست به گریبان هستند بحث رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و الزامات پیشگیری از شیوع کروناست. از سویی باید برای مردمی که دائم تشویق به ماندن در خانه می‌شوند برنامه تولید شده و آنان ترغیب به گذراندن بخشی از ساعات خود از طریق تماشای تلویزیون شوند و از سوی دیگر برنامه‌سازان و تولیدکنندگان محصولات فرهنگی در این دوران تحت فشار رعایت موارد بهداشتی و حفظ سلامت عوامل هستند.
ایام کرونا دوران و شرایطی بسیار ویژه و متفاوت بود
مریم نیکانلو تهیه‌کننده تلویزیون در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا و در اشاره به دشواری‌ها و چالش‌های برنامه سازان تلویزیونی در ایام کرونا خاطرنشان کرد: من از سال ۷۹ مشغول کار در تلویزیون هستم و هیچ سالی مانند سال جاری برای ما به لحاظ شرایط کاری عجیب و متفاوت نبود؛ ایام کرونا دوران و شرایطی بسیار ویژه و متفاوت بود؛ در این دوران تهیه‌کننده سه برنامه بودم که در تولید این برنامه ها با استرس‌ها متعدد و شرایط خاصی روبرو بودیم.
این استرس‌ها البته برای یک تهیه کننده مضاعف است و وظیفه تهیه‌کننده در این دوران بسیار سخت است چراکه باید مراقب همه شرایط و همه عوامل تولید باشد؛ این که خدای‌نکرده کسی مبتلا و درگیر نشود.
وی افزود: به‌عنوان یک تهیه‌کننده معتقدم که هرگز نباید صحنه را خالی کنیم و رسالت ما این است که برنامه بسازیم، چه در زمانی که شرایط عادی بود و چه امروز که شرایط خاص و متفاوت است؛ من هم مانند بسیاری از همکارانم این‌گونه نبودم که بگویم تا اتمام دوران کرونا کار نمی‌کنیم چراکه باید هر زمان که تلویزیون و رسانه به ما احتیاج دارد پای کار باشیم.
ضمن این‌که در این دوران به دلیل عدم برگزاری مراسم اجتماعی و دورهمی های شخصی و بیشتر در خانه ماندن مردم، به نوعی مخاطبان تلویزیون بیشتر شدند.
کرونا دشواری‌های برنامه سازی را مضاعف ساخت
تهیه‌کننده برنامه راهنمای مسافران کهکشان ادامه داد: اگرچه در این دوران استرس‌های ما بسیار زیاد و شرایط کار کردن بسیار دشوار بود اما کوشش کردیم که با رعایت پروتکل‌ها و اصول بهداشتی همه همکاران از هر لحاظ در سلامتی باشند؛ به‌هرحال ما در یک محیط بسته با تعداد زیادی از افراد مشغول به کار هستیم و این موضوعی است که ریسک بیماری را افزایش می‌دهد.
نیکانلو در توضیح تفاوت شرایط تولید یک برنامه زنده در دوران کرونا و پیش از آن تصریح کرد: در این شرایط وقتی به داخل استودیو می‌رویم باید تمام شرایط و نکات را در نظر گرفته باشیم و خود این موضوع استرس‌ها و ملاحظات خاصی را ایجاب می کند. این‌که باید در این دوران مراقب فاصله‌ها و رعایت حال میهمانان و کسانی که در برنامه حضور دارند و عوامل تولید باشیم و همه این‌ها، شرایط خاصی را در تولید یک برنامه زنده می زند؛ و این دقیقا همان موضوعی است که موجب می شود تا تولید و روی آنتن بردن برنامه زنده در دوران کرونا و غیر از این دوران اختلاف فاحشی داشته باشد.
قبل از کرونا شرایط ما بسیار راحت بود. همه دور هم می‌نشستیم، اتاق فکری که داشتیم و جلساتی که تشکیل می‌دادیم روال راحتی داشت، درصورتی‌که امروز این‌گونه نیست و بسیاری از جلسات به صورت غیرحضوری و آنلاین برگزار می‌شود.
وی افزود: این شرایط در ۲۰ سال کاری من شرایطی بسیار متفاوت و خاص بود و در این شرایط مسئولیتی مضاعف برای ما ایجاد شد یعنی غیر از این‌که باید مراقب کیفیت و سطح برنامه می‌بودیم باید مراقب سلامتی تمام اعضا و میهمانان هم می‌بودیم.
ابهام حضور مدعوین در سایۀ سنگین کرونا
این تهیه کننده تلویزیون در پاسخ به این پرسش که آیا در برنامه راهنمای مسافران کهکشان توصیه ای برای مردم مبنی بر رعایت پروتکل ها و اصول بهداشتی داشته اند گفت: مجری ما چندین بار در این برنامه به اهمیت رعایت پروتکل‌ها فاصله‌ها و موازین بهداشتی برای مردم تاکید کردند. البته ایشان خودشان هم مبتلا شده‌اند و حدود دو هفته نتوانستند بر سر برنامه حاضر شوند؛ به دلیل این‌که برنامه زنده بود مجبور شدم که مجری دیگری را جایگزین ایشان کنم چراکه نمی‌خواستم برنامه را از آنتن بیرون بیاورم و آن ریتمی که داشتیم و ارتباطی را که با مخاطب برقرار کرده بودیم را قطع کنم؛ به همین دلیل از حافظ آهی (مجری برنامه چرخ که تسلط و تخصص اجرای این برنامه را داشت) استفاده کردم.
وی با اشاره به مشکلاتی که کرونا در رابطه با دعوت مهمانان ایجاد کرده است، ادامه داد: ما منجمین آماتور بسیار خوبی در سطح کشور داریم که در فصل پیش از آنان استفاده و از ایشان دعوت می‌کردیم که در برنامه حضور پیدا کنند اما در سری جدید به خاطر موضوع کرونا به‌شدت دچار مشکل شدیم چنانچه از شهرستان‌ها کسی نیامد.
در فصل جدید حتی یک مهمان هم از شهرستان نداشته‌ایم، چرا که به ۲ نفر پیشنهاد حضور در برنامه را دادیم که قبول نکردند و به دلیل محدودیت‌هایی که بعدتر در رفت و آمد وضع شد و نگرانی‌هایی که خود ما از بابت سلامت مدعوین داشتیم دیگر به کسی در خارج از تهران پیشنهاد حضور در برنامه را ندادیم.
این تهیه‌کننده تلویزیون بیان کرد: علاوه بر مشکلات و محدودیت هایی که در مسئله حمل‌ونقل بود، بسیاری از مهمانان احتمالی تمایلی به سفر هوایی و پرواز و پس از آن تمایلی به حضور در هتل نداشتند و این مسائل باعث شد که ما قید حضور میهمانان خارج از تهران را بزنیم.
نکته جالب توجه این است که بسیاری از میهمانان دیگر حاضر نیستند که زیر گریم بروند و گرچه می‌دانم که گریمورهای ما سالم و سلامت هستند اما به دلیل این‌که مشکلی پیش نیاید اصراری بر این موضوع ندارم چراکه در گریم صورت‌ها و تنفس به هم نزدیک می‌شود و این ریسک بیماری را افزایش می‌دهد؛ اگرچه به لحاظ فنی و اصولی به دلیل عرق کردن صورت و مسئله نور و ... دست‌کم نیاز به یک فوم ساده هست اما به دلیل ملاحظات این دوران خاص اصراری بر این موضوع هم ندارم.
وی افزود: حتی در دوره‌ای زدن ماسک در اجرای برنامه ضروری بود که این الزام هم بعداً برداشته شد اما من همچنان این را به خود میهمانان واگذار می‌کنم که اگر تمایلی به برداشتن ماسک ندارند، می توانند ماسک خود را داشته باشند که برخی ماسک می‌زنند و برخی دیگر خیر.
نیکانلو در انتها یادآور شد: ایام کرونا شرایط دشواری بود که امیدوارم در این شرایط هم توانسته باشیم رسالت خودمان را نسبت به همکارانمان و سازمان انجام داده باشیم و ان‌شاءالله این دوران تمام شود و همه همکاران صحیح و سالم باشند.
آرزو می‌کنم که نه‌تنها کشور ما که کل دنیا از این بحران خارج شود و ما بتوانیم به وظایف و مسئولیت‌هایمان مانند گذشته عمل کنیم؛ امیدوارم این بار مضاعفی که در برنامه‌سازی بر دوش تهیه‌کنندگان افتاد هرچه زودتر برداشته شود تا ما بتوانیم رها و آزاد برنامه‌سازی کنیم.
راهنمای مسافران کهکشان به تهیه کنندگی مریم نیکانلو و سردبیری محمد جباری، محصول گروه دانش شبکه چهار سیماست و شنبه‌ها ساعت ۲۳ پخش می‌شود.
نظر شما