بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، بیشتر افرادی که در معرض هوای آلوده قرار دارند، در کشورهای فقیر و کم‌درآمد زندگی می‌کنند. ترکیب آلودگی خانگی و فضای باز، عامل حدود هفت میلیون مرگ زودرس در سال است که عمدتا به دلیل سکته مغزی، بیماری‌های قلبی، بیماری انسداد مزمن ریوی، سرطان ریه و عفونت‌های حاد تنفسی رخ می دهد.
آخرین آمار منتشر شده سازمان جهانی بهداشت در مورد آلودگی هوا
- حدود ۹۱ درصد از مرگ و میر زودرس ناشی از آلودگی هوا در کشورهای فقیر و کم‌درآمد رخ می‌دهد و بیشترین آمار متعلق به مناطق غربی اقیانوس آرام و جنوب شرق آسیا است.
- علاوه بر آلودگی هوای محیط باز، حدود سه میلیارد نفر در معرض آلودگی داخل خانه قرار دارند و از زیست توده، نفت و زغال سنگ برای پخت و پز و افزایش دما استفاده می‌کنند.
- استفاده از حمل و نقل پاک، سوخت سبز، مدیریت زباله‌های شهری، مدیریت سوخت و خانه‌های کم‌مصرف از جمله بهترین راهکارهای مبارزه با آلودگی هوا هستند.
آلودگی هوا نهمین عامل مرگ و میر و از کار افتادگی در سراسر جهان است. بر اساس آمار آلودگی هوا مرگ و میر را به طور کلی به میزان ۱۶ درصد، مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی را به میزان ۲۷ درصد، مرگ ناشی از سرطان ریه را به میزان ۲۸ درصد و خطر بروز حمله قلبی را به میزان ۷۵ درصد افزایش می‌دهد. قرارگرفتن در معرض آلاینده‌ها باعث افزایش مشکلاتی از قبیل آسم، بیماری‌های کبدی، و دیابت می‌شود.
آژانس محیط زیست اروپا برای کاهش آلودگی هوا چند راهکار ساده ارائه کرده است. این موارد عبارتند از:
- پیاده روی، استفاده از وسایل نقلیه عمومی و دوچرخه برای انجام امور روزانه
- افزایش تدریجی شتاب ماشین و پیروی از حد مجاز سرعت هنگام رانندگی
- تنظیم باد لاستیک‌ها
- توجه به استانداردهای آلایندگی خودرو هنگام خرید
- خاموش کردن ماشین در ترافیک یا هنگام توقف
- خاموش‌کردن چراغ‌های اضافی در منزل و محل کار
- استفاده از وسایل الکتریکی دارای برچسب انرژی و کم مصرف
- استفاده از انرژی‌های پاک تا حد امکان
- استفاده از پلاستیک‌های قابل بازیافت
- عدم استفاده همزمان از وسایل برقی
- عایق‌کردن پنجره‌ها و درها
- استفاده از محصولات ارگانیک
- بررسی منظم وسایل برقی و گرمایشی
- کاشت درخت در فضای سبز حیاط
- استفاده از کود طبیعی و کمپوست در باغبانی
- نصب رابط‌های صرفه جویی آب در آشپزخانه و حمام
- استفاده از هر دو طرف کاغذ
- کاهش سفرهای درون شهری تا حدامکان
- استفاده از سرویس‌های مبتنی بر وب به جای حضور در محل
- تعویض منظم فیلتر ماشین
- عدم استفاده از اجاق های هیزمی و ترک سیگار
آلودگی هوا در سرما به دلیل پدیده وارونگی تشدید می‌شود که در این شرایط سالمندان، زنان باردار، کودکان و بیماران، قشر آسیب پذیرتر محسوب می‌شوند.
علاوه بر رعایت مسائل ایمنی در روزهای آلوده، باید از مواد غذایی مانند روغن زیتون، اسفناج، آووکادو، کلم بروکلی و مواد غذایی حاوی ویتامین های A، C و E استفاده کرد که به دفع سموم ناشی از آلودگی هوا کمک می‌کنند.
روغن زیتون اثرات مضر آلودگی هوا را دفع می‌کند. ذرات معلق موجود در هوا باعث گرفتگی عروق و آترواسکلروز زودرس می‌شود. عارضه آترواسکلروز بر اثر رسوب پلاک از مواد چربی در دیواره درونی رگ‌های خونی به وجود می‌آید.
روغن زیتون منبع غنی امگا ۹ است و مصرف آن باعث افزایش فعال‌کننده پلاسمینوژن بافتی می‌شود. فعال کننده پلاسمینوژن بافتی آنزیمی است که توسط سلول‌های دیواره داخلی شریان‌ها ترشح می‌شود و مهمترین وظیفه آن شکسته شدن لخته خون ایجاد شده در رگ هاست. وجود لخته در رگ‌های خونی باعث اختلال در گردش خون می‌شود.
روغن زیتون حاوی دو آنتی اکسیدان قوی هیدروکسی و اولئوروپین است که در رقیق‌شدن خون و جلوگیری از لخته موثر هستند. به علاوه روغن زیتون باعث انتشار اکسید نیتریک در داخل عروق و نرم‌شدن دیواره شریان‌ها و بهبود گردش خون می‌شود. مصرف روزانه این ماده غذایی ارزشمند توصیه شده است.
مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان از دیگر ترکیباتی هستند که استفاده از آنان در آلودگی ضروری است. آنتی اکسیدان به ترکیباتی گفته می‌شود که از سلول در مقابل صدمات جلوگیری کند. این ترکیبات می‌توانند طبیعی یا مصنوعی باشند.
آنتی اکسیدان‌های اصلی عبارتند از:
- لوتئین: این گروه آنتی اکسیدان در انواع کلم (کلم بروکلی، گل کلم و برگ کلم)، انواع میوه‌ها، سبزیجات نشاسته‌ای (ذرت، نخود فرنگی) تخم مرغ و سبزیجات برگ دار وجود دارد.
- سلنیوم: یک ماده معدنی موجود در غذاهای گیاهی، تخم مرغ، مرغ، گوشت قرمز، حبوبات و ماهی است.
- کاروتنوئیدها: رنگدانه‌هایی است که باعث رنگ زرد و نارنجی میوه‌هایی از قبیل هویج، خربزه و سیب زمینی می‌شود.
- لیکوپن: یک ماده شیمیایی موجود در میوه و سبزیجات قرمز از جمله گوجه فرنگی و هندوانه است.
- ویتامین A: در هویج، سیب زمینی، سبزیجات برگ دار تیره رنگ و زردآلو به وفور وجود دارد.
- ویتامین C: در مرکبات، سیب زمینی، آناناس، کلم بروکلی، اسفناج و انواع توت وجود دارد.
- ویتامین E: آجیل، کره بادام زمینی، جوانه گندم، اسفناج، سویا، ماهی، آوکادو و روغن گیاهی حاوی این ویتامین هستند.
گوجه فرنگی، انواع توت، فلفل، هویج، اسفناج، زردچوبه، زنجبیل، بذر کتان، انواع آجیل و غلات سبوس دار نیز دارای خواص ضد التهابی هستند.
تحقیقات انجام شده توسط کالج کینگ لندن و دانشگاه ناتینگهام نشان می‌دهد آووکادو، اسفناج و مواد غذایی حاوی ویتامین E مانع از آسیب ناشی از آلودگی هوا به ریه می‌شوند و مصرف روزانه این مواد توصیه شده است.
مطالعات محققان دانشگاه جان هاپکینز نشان می‌دهد کلم بروکلی و جوانه آن ذرات معلق و ازن هوا را دفع می‌کند، علاوه بر این حاوی یک ترکیب به نام سولفورافان است که خاصیت ضد سرطانی دارد.
زردچوبه گیاهی از خانواده زنجبیل است و رنگ زرد آن به دلیل ماده‌ای به نام کورکومین است.
زردچوبه دارای خواص ضد التهابی قوی است و گزینه مناسبی برای دفع آلودگی هوا محسوب می‌شود. استفاده از زنجبیل و فلفل نیز در آلودگی تاکید شده است.
سیر، پیاز، چای سبز و ترب سفید نیز خواض ضد التهابی و آنتی اکسیدانی هستند و برای آلودگی مفیدند.
نظر شما