به گزارش ایرنا، این سد که در نزدیکی شهرستان گچساران در جنوب کهگیلویه و بویراحمد روی رودخانه زهره در دست احداث است، بلندترین سد وزنی از نوع بتنی غلتکی ایران به شمار می‌آید که براساس طرح مطالعاتی این پروژه ملی و مصوب دولت قرار است با بهره‌برداری از آن نیاز آبی بخشی از زمین‌های کشاورزی استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و بوشهر را تامین کند.
بهره‌مندی از آب سد چم‌شیر، آرزوی دیرینه کشاورزان شهرستان‌های گناوه و دیلم در شمال استان بوشهر است که محقق شدن آن رونقی دوباره به کشاورزی این منطقه خواهد بخشید و تحولی نوین در رونق اقتصادی و اشتغال این مناطق ایجاد خواهد کرد.
باتوجه به اینکه مهم‌ترین علل موانع توسعه و ترغیب کشاورزان به فعالیت‌های کشاورزی در شهرستان های گناوه و دیلم کمبود شدید آب است، با آبیاری اراضی این مناطق از سد چم‌شیر، تنوع محصولات زراعی و باغی در این مناطق که ناچیز و محدود است، بیشتر و پربارتر می‌شود.
راه برون رفت از وضعیت کنونی حوزه کشاورزی این شهرستان‌ها که دارای زمین‌های حاصلخیز و مستعدی هستند، آبیاری از طریق سد چم‌شیر است که پیامد آن پویایی و تحول در این مناطق، اشتغال‌زایی و جلوگیری از مهاجرت دائم و فصلی روستائیان خواهد بود.
کشاورزان شهرستان‌های گناوه و دیلم انتظار دارند با افتتاح کامل طرح سد چم‌شیر که قرار است حداکثر تا بهار سال ۱۴۰۱ به طور کامل افتتاح شود، سهم حقابه این مناطق فراموش نشود و تحقق یابد.
با توجه به اهمیت طرح انتقال آب از سد چم‌شیر به اراضی کشاورزی دیلم و گناوه، انتظار می‌رود مسئولان استان بوشهر با قدرت، از حق و حقوق کشاورزان این مناطق دفاع کنند.
معاون امور عمرانی فرماندار دیلم گفت: این شهرستان با توجه به زمین‌های مستعد کشاورزی، دومین شهرستان استان بوشهر پس از دشتستان در این بخش است که ظرفیت زیادی در زمینه کشت محصولات زراعی از جمله گندم و جو دارد.
محمد طاهری افزود: جاری شدن آب سد چم شیر به جلگه حاصلخیز و مستعد لیراوی شهرستان دیلم باعث تحول و شکوفایی بخش کشاورزی و ایجاد اشتغال در این شهرستان می‌شود.
وی به فرایند و پیگیرهای به عمل آمده با کارفرمای طرح سد چم‌شیر اشاره کرد و گفت: مطالعه مرحله اول طرح شبکه آبیاری و زهکشی این سد در سال ۱۳۷۴ آغاز شد و در تیرماه ۱۳۸۴ به تصویب کارفرمای وقت سازمان آب منطقه‌ای فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد رسید.
معاون فرماندار دیلم ادامه داد: با توجه به واگذاری اجرای طرح از شرکت آب منطقه‌ای به شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، محل بند تنظیمی طرح در مخزن سد چم باستان که توسط آب خوزستان در حال مطالعه بود، قرار می‌گرفت، کارفرمای جدید( آب و نیرو) با سرعت، مطالعات جدیدی شروع کرد و گزینه نهایی در سال ۱۳۹۱ به تائید کارفرما رسید.
طاهری گفت: در این ارتباط عملیات اجرایی شامل بندهای تنظیمی، انحرافی، تونل انتقال، نیروگاه برق آبی متوسط و شبکه آبیاری و زهکشی در چهار واحد عمرانی در دشت لیراوی و حیات داود شهرستان‌های دیلم و گناوه شروع شد.
معاون امور عمرانی فرماندار دیلم اظهارکرد: تخصیص آب موردنیاز این طرح در سال ۱۳۸۳ که از سدمخزنی چم‌شیر تامین می‌شد، ۵۱۴ میلیون مترمکعب در سال برای آبیاری ۳۶ هزار هکتار اراضی استان بوشهر در دشت‌های یادشده بود.
وی بیان کرد: بر این اساس تونل و بند تنظیمی انحرافی و اراضی آبخور براساس تخصیص ۵۱۴ میلیون مترمکعب طراحی و عملیات اجرایی در سال ۱۳۹۲ شروع و شرکت سابیر، پیمانکار بند تنظیمی انحرافی و تونل انتقال و شرکت آب تابان، پیمانکار نیروگاه و شبکه آبیاری و زهکشی مشغول بکار شدند.
وی افزود: در حالیکه شرکت سابیر، بخشی از بند تنظیمی انحرافی و آبگیر و حفاری تونل را به طول ۱۸۰۰ متر انجام داده بود و شرکت آب تابان مشغول اجرای قسمت انتهایی تونل، حوضچه آبگیر نیروگاه و عملیات آبیاری و زهکشی در چهار واحد عمرانی دشت لیراوی مشغول بکار بود و عملیات اجرایی شبکه آبیاری و زهکشی واحد عمرانی ۳ ( نزدیکی روستای عامری دیلم) تقریبی به اتمام رسیده بود، بنا بر تصمیم وزارت نیرو در سال ۱۳۹۴ سهمیه تخصیص آب دشت لیراوی و حیات داود دیلم و گناوه استان بوشهر از ۵۱۴ میلیون مترمکعب در سال به ۶۰ میلیون مترمکعب تقلیل یافت.
وی اظهارکرد: با توجه به کم شدن میزان سهمیه آب این دشت‌ها از سد چم شیر، باید در طرح و اجرای آن مجدد بازنگری انجام می‌شد که این کار توسط کارفرما( آب و نیرو) با دقت و سرعت شروع و با توجه به کاهش تخصیص آب طرح آبیاری ۳۶ هزار هکتاری از دستور کار خارج شد و بر کشت گلخانه‌ای در اراضی ملی این شهرستان تاکید شد.
طاهری گفت: باتوجه به اینکه از میزان تخصیص ۶۰ میلیون مترمکعب در سال برای این طرح، ۴۰ میلیون مترمکعب برای آبیاری کشت گلخانه‌ای و ۲۰ میلیون مترمکعب برای تامین آب بخش صنعت در استان بوشهر در نظر گرفته شده بود اما مجدد براساس تصمیم جدید در سال ۱۳۹۵، مقدار تخصیصی آب بخش صنعت حذف و فقط ۴۰ میلیون مترمکعب آبیاری کشت گلخانه‌ای به مساحت ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار در اراضی ملی در نظر گرفته شد.
وی ادامه داد: براساس سهم ۴۰ میلیون مترمکعبی در سال، بخش آبیاری و نیروگاه بعد از خروجی تونل حذف شد و سامانه انتقال آب از خروجی تونل تا محل‌های کشت گلخانه‌ای دشت لیراوی در دست اجرا بود.
طاهری افزود: بعد از تصمیم گیری کاهش تخصیص آب از ۵۱۴ میلیون به ۶۰ میلیون مترمکعب در سال، عملیات آبیاری و زهکشی در این شهرستان متوقف شد و پیمانکاران نسبت به برچیدن کارگاه خود اقدام کردند و عملیات اجرایی به طور کلی در این منطقه تحویل کارفرما شد.
معاون امور عمرانی فرمانداری دیلم گفت: در ادامه فراز و نشیب‌ها و فرایند این طرح، پیمانکار تونل و سد شرکت سابیر، عملیات اجرایی بند تنظیمی انحرافی و آبگیر را با توجه به کم شدن تخصیص آب، متوقف کرد اما عملیات تونل ادامه یافت.
وی افزود: درحالیکه عملیات حفاری تونل به طول ۲ هزارو ۳۰۰ متر انجام شده بود، در اوایل سال ۱۳۹۸ با توجه به بارندگی‌های زیاد و طغیان رودخانه زهره ، آب وارد تونل شد که دستگاه حفاری تونل صدمات و خسارات زیادی دید.
معاون فرماندار دیلم یادآورشد: بعد از فروکش کردن سیلاب، عملیات آب کشی و لجن برداری توسط پیمانکار آغاز شد اما به دلیل تامین نشدن مالی، پیمانکار تاکنون این دستگاه را راه‌اندازی نکرده است.
طاهری بیان کرد: در زمان حاضر این تونل و کل پروژه با پیشرفت فیزیکی حدود ۴۰ درصد به علت تامین نشدن نقدینگی متوقف شده‌است.
معاون امورعمرانی فرمانداری دیلم گفت: باتوجه به اینکه برخورداری اراضی کشاورزی دیلم و گناوه از آب سد چم شیر در طرح دیده شده‌است، نشستی در سال ۹۸ در دفتر معاون امور عمرانی استاندار بوشهر با حضور دستگاه‌های مرتبط برگزار و تصمیم‌هایی اتخاذ شد و تاکنونز پیگیری ها ادامه دارد.
وی افزود: برای تحقق حقابه کشاورزان شهرستان‌های شمالی استان بوشهر، مجمع نمایندگان این استان در مجلس شورای اسلامی و و مسئولان استان باید تاحصول نتیجه دفاع کنند.
فرماندار گناوه گفت: بهره‌مند شدن اراضی کشاورزی این شهرستان از آب سد چم‌شیر که در طرح دیده و تاکید شده، حق کشاورزان این منطقه است و نباید از این حق محروم شوند.
غلامرضا مهرجو افزود: طبق اعلام متولیان این طرح، مقرر شده بود که سهمی برای شهرستان‌های شمالی استان بوشهر در نظرگرفته شود و براین اساس حق این مناطق نباید نادیده گرفته شود.
وی بیان کرد: سد چم‌شیر تنها نقطه امید کشاورزی پایدار برای ۲ شهرستان شمالی استان بوشهر است که با تامین سهم موردنیاز از آب آن، تحول شگرفی در بخش کشاورزی شمال استان بوشهر به وجود خواهد آورد.
فرماندارگناوه گفت: این شهرستان دارای اراضی مستعد و حاصلخیز کشاورزی است که با سرازیر شدن آب سد چم‌شیر، روند کشت دراین منطقه ازحالت دیم به آبی تبدیل شده و می‌تواند نتایج و ثمرات ارزشمندی بویژه ارتقای عملکرد در سطح هکتار و رونق و توسعه بیش ازپیش کشاورزی بدنبال داشته باشد.
وی بیان کرد: برای محقق شدن سهم حقابه این شهرستان از سد چم‌شیر پیگیری لازم تا حصول نتیجه خواهد شد.
کارفرمای شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران طرح شبکه آبیاری و زهکشی سد چم شیر گفت: مطالعه مرحله اول طرح شبکه آبیاری و زهکشی چم شیر در سال ۱۳۷۴ و عملیات اجرایی آن جهت انتقال آب به دشت لیروای و حیات داود در سال ۱۳۹۲ شروع شد اما از سال ۹۸ تعطیل شده است.
رستمی افزود: میزان حقابه‌ای که قرار بود در زمان اولیه مطالعه و اجرای طرح به شهرستان‌های گناوه و دیلم اختصاص یابد، ۵۰۰ میلیون مترمکعب در سال بود که این میزان به ۴۰ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.
وی گفت: باتوجه به اینکه نبود اعتبار یکی از دلایل متوقف شدن این طرح بوده است در صورتی‌که تامین شود، کارفرما شروع بکار خواهد کرد.
وی اظهارکرد: برای فعال شدن مجدد این طرح و تخصیص اعتبار لازم باید مسئولان استان بوشهر و نمایندگان آن در مجلس شورای اسلامی به این موضوع ورود کرده و تلاش و رایزنی مستمری داشته باشند.
کارفرمای طرح شبکه آبیاری و زهکشی سد چم شیر افزود: در این ارتباط پیگیری‌هایی با مسئولان استان بوشهر انجام گرفته اما تاکنون نتیجه‌ای حاصل نشده‌است.
وی یادآورشد: کارگاه و تجهیزات این طرح در مرز استان بوشهر از سمت شهرستان دیلم مستقر است و آمادگی لازم برای ادامه طرح درصورت تامین اعتبار وجود دارد.
شهرستان های گناوه ودیلم در شمال استان بوشهر از نقاط گرمسیری و کم آب کشور است که زمین‌های کشاورزی در این مناطق بدلیل نبود منابع آب بصورت دیم و در فصل پاییز کشت می‌شود.
نظر شما