آلودگی ۷۱ روزه هوای اهواز در چهار ماه گذشته

به گزارش ایرنا نشست کارگروه کاهش آلودگی هوای خوزستان، شامگاه چهارشنبه در سالن اجتماعات اداره کل مدیریت بحران استانداری خوزستان، در حالی برگزار شد که شهرهای صنعتی استان به ویژه اهواز، از ابتدای دی ماه شاهد وقوع پدیده وارونگی دما و تشدید آلودگی هوا بوده‌اند.

هوای شهر اهواز از آغاز زمستان، تقریبا هر روز در شرایط ناسالم برای همه گروه‌ها قرار داشته که بر اساس قانون هوای پاک، نیازمند تصمیم گیری‌های کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا بوده است.

اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان پیش از این، مهمترین آلاینده این روزها را غبار با اندازه ۲.۵ میکرون (PM۲.۵) اعلام کرده که منشاء آن صنایع بوده‌اند.

سوزاندن مازوت در نیروگاه‌های خوزستان به ویژه نیروگاه رامین (در شمال اهواز) از مهمترین عوامل تشدید آلودگی در این روزها معرفی شده، اما این مساله در کارگروه کاهش آلودگی هوا مورد بحث قرار نگرفت.

مدیرعامل این نیروگاه و مدیرعامل شرکت گاز نیز از غایبان این نشست بودند تا وضعیت مازوت سوزی در ماه‌های سرد تعیین تکلیف نشده، باقی بماند.

جانشین استاندار خوزستان در کارگروه کاهش آلودگی هوا در این نشست، آلودگی هوا را یکی از معیارهای جامعه برای ارزیابی عملکرد مدیران دانست و گفت: شهروندان اهوازی با آلودگی هوا روبرو هستند و مدیران را در نحوه برخورد با پدیده‌ای که سلامت مردم را به خطر می‌اندازد، ارزیابی می‌کنند.

فاضل عبیات افزود: در این استان باید فرآیند جلسات و رسیدگی به مسائل آلودگی هوا و تکالیف تعیین شده در قانون هوای پاک با جدیت و استمرار بیشتری دنبال شود، زیرا پدیده‌هایی که برای مردم ملموس است و مورد قضاوت عموم قرار می‌گیرد، مسئولیت ما را سنگین‌تر می‌کند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خوزستان، با بیان اینکه سیاهه انتشار آلایندگی شهر اهواز باید تا پایان بهمن ماه به اتمام برسد، اضافه کرد: این مطالعات اطلاعات پایه‌ای برای تعیین سهم آلاینده‌ها را مشخص می‌کند.

وی درباره اینکه چرا به مطالعات جامع آلودگی هوای اهواز استناد نمی‌شود، اظهار داشت: مبنای بعضی از کارهایی که برای دستگاههای اجرایی از جمله نفت و پخش فرآورده های نفتی و برخی از صنایع آلاینده، مطالعات قبلی است اما سیاهه انتشار آلایندگی اطلاعات تدقیق شده است.

عبیات همچنین با تاکید بر اینکه فرآیند تشکیل جلسات در شرایط اضطرار آلودگی هوا باید در خوزستان بازنگری شود، گفت: هواشناسی و دانشگاه علوم پزشکی به عنوان دستگاه‌هایی که بر اساس قانون، ملزم به تشخیص شرایط اضطرار هستند، ۲ هفته مهلت دارند تا علاوه بر تشکیل کمیته فنی، وضعیت فعلی و نیازهای خود را برای انجام تکالیف قانونی خود، ارائه کنند.

عبیات خواستار تعیین سهم هر کدام از شرکت‌ها و صنایع در آلودگی هوا شد و اضافه کرد: جلسات کارگروه کاهش آلودگی هوا، از این بعد باید به صورت هفتگی تشکیل شود.

وی در ادامه با تاکید بر عملی شدن تکالیف شرکت مناطق نفتخیز جنوب در مصوبات کارگروه و آغاز ساماندهی مدفن قدیمی زباله اهواز در منطقه برومی، گفت: در صورت عدم اجرای این مصوبه تا یک هفته آینده، اداره کل حفاظت محیط زیست طبق وظیفه قانونی خود، ملزم به طرح شکایت از شرکت نفت در مراجع قضایی است.

عبیات اضافه کرد: شهرداری اهواز نیز مکلف است نست به استقرار خودروهای آتش نشانی در مدفن پسماند اهواز در منطقه صفیره، اتمام سلول دوم و آغاز ساخت سلول سوم دفن پسماند تا پایان امسال اقدام کند.

* افزایش تعداد روزهای ناسالم اهواز نسبت به پارسال

بر اساس گزارش اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان از وضعیت کیفت هوای کلانشهر اهواز طی ماه‌های مهر تا دی ماه امسال، تعداد روزهای ناسالم برای همه گروه‌ها، در مقایسه با ۲ سال قبل، بیش از ۲ برابر شده اما تعداد روزهای ناسالم برای گروه‌های حساس کاهش داشته است.

طبق این گزارش، تعداد روزهای ناسالم برای همه گروه‌ها در فاصله مهر تا دی در سال جاری ۳۱ روز، در سال ۹۸، ۱۵ روز و در سال ۹۷، ۱۲ روز بوده است.

همچنین در این بازه زمانی تعداد روزهای ناسالم برای گروه‌های حساس در سال جاری ۴۵ روز، در سال ۹۸، ۶۶ روز و در سال ۹۷، ۶۵ روز بوده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان اما در این نشست، از عملکرد کارگروه کاهش آلودگی هوا دفاع کرد و گفت: این کارگروه تاکنون بر اساس دستورالعمل‌های ملی عمل کرده و هیچگونه مشکلی وجود ندارد.

محمدجواد اشرفی افزود: اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، وضعیت کیفیت هوا را به صورت ۲۴ ساعته اعلام می‌کند که مربوط به روز گذشته است و امکاناتی برای پیش بینی شرایط آلودگی هوا ندارد.

دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای خوزستان همچنین درباره عدم تشکیل جلسات شرایط اضطرار آلودگی هوا در یک ماه اخیر، توضیح داد: در این مدت شاخص هوا بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ (شرایط ناسالم) بوده، از سوی دیگر تشکیل جلسات شرایط اضطرار آلودگی هوا برای تعطیلی مدارس و شناورسازی فعالیت ادارات است که در حال حاضر با توجه به شیوع بیماری کرونا، مدارس تعطیل و فعالیت ادارات نیز کاهش یافته است، بنابراین ضرورتی به تشکیل این جلسات نبوده است.

اشرفی اضافه کرد: بر اساس تحلیل ما، بخش قابل توجهی از آلاینده PM۲.۵ (غبار ۲.۵ میکرون) به دلیل گرد و غبارهایی است که از زمین‌های خالی در اهواز که وسعت زیادی دارند، ناشی می‌شود.

به گفته وی، شرایط توپوگرافی و نوع آلاینده‌های هوا در تهران و اهواز تفاوت دارد، به همین دلیل تاثیر آلودگی هوا در تهران بر سلامتی افراد بیشتر است.

وی ادامه داد: با توجه به آلودگی زمینه‌ای که در اهواز وجود دارد، باید شاخص‌های اندازه گیری آلودگی در این شهر به صورت محلی تدوین شود.

اشرفی اظهار داشت: بخشی از آلودگی هوا در اهواز ناشی از ترافیک و تردد خودروهاست، این در حالیست که به دلیل نبود زیرساخت‌ها هنوز هیچ محدودیت ترافیکی در این شهر اجرا نشده است.

وی اضافه کرد: سیاهه انتشار آلایندگی شهر اهواز، ۹۵ درصد پیشرفت دارد و تا یک ماه آینده به اتمام می‌رسد.

توقف سه ساله طرح جمع آوری گازهای همراه نفت

مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان گفت: در سه سال گذشته در شرکت نفت هیچ اقدامی در زمینه جمع آوری گازهای همراه نفت صورت نگرفته است.

وی آلودگی فلرهای نفتی در روزهای اخیر را «وحشتناک» توصیف کرد که با توجه به پراکندگی این تاسیسات، بسیار متاثرکننده است.

اشرفی تصریح کرد: هر روز داریم در جلسات تکرار مکررات می‌کنیم و شرکت نفت مدعی است که تولید کم شده، در اینصورت این گازسوزی که ما و مردم می‌بینیم ناشی از چیست؟ بنابراین بهتر است بگویید در این مدت کاری انجام نداده‌اید.

تاخیر پنج ساله سیاهه انتشار

مدیرکل دفتر فنی و امور عمرانی و حمل و نقل و ترافیک استانداری خوزستان همچنین با اشاره به تاخیر پنج ساله در تهیه سیاهه انتشار آلایندگی شهر اهواز، خواستار تسریع در اتمام این طرح توسط اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان شد.

محمد حری افزود: بر اساس اظهارات پیشین مسئولان محیط زیست، آلودگی هوا ارتباطی با ترافیک ندارد و حداکثر تاثیر آن در آلودگی هوا ۲۰ درصد است، به همین دلیل تاکنون محدوده ترافیکی و یا طرح زوج و فرد کردن تردد خودروها در اهواز اجرا نشده است.

بی‌توجهی به طرح جامع آلودگی هوای اهواز

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان در ادامه این نشست با بیان اینکه کاستی‌هایی برای تصمیم‌گیری در شرایط اضطراری آلودگی هوا وجود دارد، گفت: انجام مطالعات در زمینه عوامل آلودگی هوا در خوزستان و اهواز و تعیین سهم آلاینده‌ها ضروری است.

امید بن‌عباس افزود: به دلیل نبود مطالعات مانند این است که با چشم بسته در شب تاریک حرکت می‌کنیم و همیشه در جلسات شاهد هستیم که شرکت نفت، نیشکر، شهرداری و فولاد درباره سهم خود در آلودگی هوا بحث می‌کنند.

وی خواستار تاسیس مرکز کنترل و پایش وضعیت اعلام آلودگی هوا شد و اضافه کرد: داده‌های مرتبط با آلودگی هوا باید از طریق این مرکز در دسترس عموم قرار گیرد.

بن‌عباس ادامه داد: در صورت داشتن داده‌های آلودگی هوا، بهداشت و هواشناسی نیز می‌توانند تحلیل صحیح‌تری در شرایط اضطراری تصمیم‌گیری کنند.

مدیرکل مدیریت بحران استانداری خوزستان در حالی نبود داده‌های آلودگی هوا در اهواز را به میان آورده که طرح جامع آلودگی هوای اهواز در سال‌ ۸۳ تصویب و بازنگری آن نیز انجام شده است. یافته‌های این تحقیق درباره سهم منابع مختلف در انتشار آلاینده‌ها در مناطق شهر اهواز نشان می‌دهد بخش صنعت و منابع ثابت، حدود ۷۰ درصد بیشترین سهم را در آلودگی هوا دارد. بعد از آن بخش حمل و نقل و متفرقه و خانگی-تجاری سهم‌های بعدی را دارند. طبق این طرح ۵۰ تا ۵۵ درصد آلودگی هوای اهواز ناشی از صنایع نفتی است.

ادعای سهم ناچیز گازسوزی فلرها

مدیرعامل شرکت نفت و گاز کارون اما در این نشست، آلودگی تاسیسات نفتی را انکار کرد و گفت: تنها سه تا ۳.۵ درصد از گازسوزی اهواز مربوط به مشعل‌های (فلرها) نفتی این شرکت است.

غلامرضا مفیدی توضیح داد: مصرف گاز در خوزستان سالانه ۱۸ میلیارد مترمکعب است که حدود ۴۴۰ میلیون فوت مکعب در روز در اهواز در بخش خانگی و صنعت سوزانده می‌شود، این در حالیست که فلرهای شرکت کارون ۱۰ تا ۱۵ میلیون فوت مکعب گازسوزی دارد بنابراین گازسوزی بخش صنعت و خانگی بیشتر از فلرهای نفتی است.

وی خواستار انجام مطالعات علمی برای تعیین سهم آلاینده‌ها و نقش آنها شد.

مفیدی همچنین گفت: ۲۷ میلیارد ریال برای فضای سبز منطقه کریت کمپ اختصاص داده شده بود که در اختیار منابع طبیعی قرار گیرد اما دیوان محاسبات با این طرح مخالفت کرده است.