نانواهای خراسان شمالی یارانه آرد را به نرخ روز می‌خورند

نان، قوت غالب مردم خراسان شمالی است و در این سال ها که گرانی ها بر زندگی مردم سایه افکنده و توان خرید کالا کاهش یافته، جور افزایش قیمت برنج و ماکارونی و گوشت مرغ را نان کشیده است، براساس آمارهای موجود مردم استان خراسان شمالی نان خور بودند و در این شرایط بد اقتصادی نان خورتر شده اند.

این روزها اما غم نان برای این مردم بیشتر شده  و صف نانوایی ها شلوغ است نان در نانوایی ها زود تمام می شود.  

پیش از این گفته می شد تقاضای زیاد برای خرید نان سبب بروز مشکل کمبود نان شده است، زیرا سهمیه نانوایی ها کاهش نیافته، مشکل از مصرف زیاد است که سبب شده تا نان در نانوایی ها کم شود.

اما اکنون حرف از عرضه خارج از شبکه آرد و نان و مصرف آن در جای دیگر است.  

اختلاف قیمت آرد یارانه ای و آزاد، نانواها را وسوسه کرده تا آرد را با قمیت بیشتر به خشکه پزی ها، رشته بری ها و یا فتیرپزی ها بفروشند. البته این تخلفی است که به گفته مسوولان خیلی زود قابل شناسایی است و با شمار زیادی از نانوایی ها در این زمینه برخورد شده است.

اما وسوسه های رسیدن به پول بیشتر، نانواها را بی خیال سودجویی نکرده است، این بار به جای آرد، نان را خارج از شبکه می فروشند تا به سود بیشتری دست یابند.

نانواها می گویند که دخل و خرجشان با هم نمی خواند و به دنبال سود بیشتر هستند از این رو نان پخت شده را به دامداران می فروشند.

مردم می گویند بسیاری از نانواها به صورت مخفیانه و گاهی هم جلوی چشمان منتظران در صف نان، نان را به صورت انبوه می فروشند و به سایر افراد اعلام می کنند که نان تمام شده است.

گفته می شود نان به صورت انبوه فروخته شده و در دامداری ها خوراک دام می شود، البته دامداران نان را با قیمت کمی بیشتر از نانوایی ها می خرند، گاهی از قبل سفارش می دهند تا بدون صف و مخفیانه نان را تحویل بگیرند.

هرچند آرد و نان گندم خوراک مناسبی برای دام نیست، اما تفاوت قیمت نان با نهاده های دام، دامدار را وادار کرده تا نان را با مخلوطی از سایر نهاده ها به خورد دام دهد

هرچند آرد و نان گندم خوراک مناسبی برای دام نیست، اما تفاوت قیمت نان با نهاده های دام، دامدار را وادار کرده تا نان را با مخلوطی از سایر نهاده ها به خورد دام دهد.

یارانه باشد، پای تخلف باز می شود 

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان شمالی هم علت عرضه خارج از شبکه آرد و نان گندم را تفاوت در قیمت ها می داند و می گوید: هر جا پای یارانه در میان است، تخلف و سودجویی هم محتمل است، اختلاف قیمت میان آرد یارانه ای و آزاد سبب بروز تخلف شده است.

سیدجلال موسوی اظهار می دارد:  قیمت آردی که به نانوایی ها تحویل داده می شود، قیمت هفت سال پیش است از زمان اجرای هدفمندی یارانه ها، قیمت آرد یارانه ای افزایش نداشته است، اکنون تفاوت میان نرخ یارانه ای و آراد افزایش یافته است و همین امر نانوایان سودجو را به عرضه از خارج از شبکه سوق داده است.

وی می افزاید: اکنون هیچ کمبودی در گندم یا مشکل در ذخیره گندم وجود ندارد و موجودی کافی است، مشکل در حمل آرد به نانوایی ها هم نداریم، مشکل در عرضه خارج از شبکه است.

اکنون هیچ کمبودی در گندم وجود ندارد، مشکل در ذخیره گندم وجود ندارد و موجودی کافی است، مشکل در حمل آرد به نانوایی ها هم نداریم، مشکل در عرضه خارج از شبکه است

سال آتی مشکل بیشتر می شود

موسوی می گوید: سال آتی و اعمال قیمت جدید برای خرید گندم، اختلاف میان قیمت یارانه ای و آزاد بیشتر می شود و بر این اساس مشکلات حوزه آرد و نان بیشتر می شود.

وی با تاکید بر اینکه باید نظارت ها بیشتر شود می افزاید: اکنون با احتساب گندم ۲۷ هزار ریالی، اختلاف قیمت میان آرد یارانه وآزاد در هر کیسه، یک میلیون و ۶۰۰ هزار ریال است.

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خراسان شمالی درباره مصرف نان در دامداری ها می گوید: با افزایش قمیت نهاده های دامی، دامداران به مصرف نان به عنوان خوراک دام روی آورده اند.

سرانه مصرف آرد و نان در خراسان شمالی بالا است

خراسان شمالی براساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ بیش از ۸۶۳ هزار نفر جمعیت دارد که ۴۴ درصد آن در روستاها سکونت دارند اما باوجود این، سرانه مصرف آرد و نان در این استان بیشتر از میانگین کشوری است.

سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی در این باره می گوید: در استان، هزار و ۳۳۰ نانوایی وجود دارد با وجود تعداد بالای نانوایی ها و نیز سرانه بالای مصرف آرد، شاهد صف برای خرید نان هستیم.

علی اصغر رضازاده اظهار می دارد: میانگین مصرف آرد و نان در استان ۲ کیلوگرم بیش از میانگین کشوری است، سرانه مصرف آرد در استان ۹.۵ کیلوگرم و در کشور ۷.۵  کیلوگرم است.

وی می افزاید: یکی از علت های افزایش مصرف نان بویژه در فصل پاییز، تجمع نیروهای کارگری  در برخی از شهرستان ها است، به طور مثال در شهرستان فاروج در فصل براشت زعفران، نیروی کارگری زیاد است که منجر به افزایش مصرف نان و شلوغی نانوایی ها می شود.  

وی خاطرنشان می کند: علت دیگر شلوغی ها، افزایش میزان مصرف و تقاضا برای تهیه نان است، با گرانی کالاهایی چون برنج، مرغ و ماکارونی مردم استان نان خورتر شده اند.

علت دیگر شلوغی ها، افزایش میزان مصرف و تقاضا برای تهیه نان است، با گرانی کالاهایی چون برنج، مرغ و ماکارونی مردم استان نان خورتر شده اند

رضازاده درباره عرضه نان در نانوایی ها به دامداران می گوید: افزایش قیمت نهاده های دامی سبب شده تا در بسیاری از روستاها آرد خانه پزی را به مصرف خوراک دام برسانند.

تشدید نظارت بر عرضه آرد و نان

سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی می گوید: عرضه آرد یارانه‌ای خارج از شبکه تخلف است و با آن برخورد قانونی می‌شود و اخیرا نظارت بر این حوزه در استان تشدید شده است.

رضازاده اظهار می دارد: برای جلوگیری از تخلفات حوزه آرد و نان در کارگروه اقدام مصوب شد تا نظارت ها شدت گرفته است.

وی می افزاید: این کنترل ها شامل بررسی ساعات پخت، تعطیلی خودسرانه، عرضه آرد خارج از شبکه و یا عرضه و توزیع نان به صورت غیرمتعارف است.

وی می گوید: از ابتدای امسال از هزار و ۳۲۵ واحد نانوایی استان، ۶ هزار و ۶۵۰ بازرسی صورت گرفته و ۳۶۲ پرونده تخلف نیز تشکیل شده که ۱۱ پرونده منجر به صدور حکم شده است.

سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی خاطرنشان می کند: بازرسی از نانوایی ها در طول سال انجام می شود اما اکنون و با بروز مشکل کمبود نان در نانوایی ها، نظارت ها جدی تر شده است.

رضازاده می گوید: برای جلوگیری از تخلفات، سهمیه نانوایی های متخلف به میزان ۲۰ درصد کاهش می یابد و این سهم به نانوایی های منظم که عملکرد مطلوبی دارند، اختصاص می یابد.

وی با بیان اینکه یکی از تخلفات در حوزه آرد و نان، مصرف نان در واحدهای دامداری است، اظهار می دارد: بخشی از نان تولیدی در نانوایی ها به مصرف خوراک دام می رسد، با وجود اینکه نان گندم، برای دام خوراک مناسبی نیست اما افزایش قیمت نهاده های دامی و اختلاف قیمت آن با نان سبب شده تا دامداران به خرید نان و مصرف آن برای دام سوق یابند.  

وی درباره تخلف حوزه آرد و نان در روستاها می گوید: پیش از این، مناطق عشایری و برخی از روستاها که نانوایی ندارند، آرد خانه پزی دریافت می کردند، اما این اهالی آرد را به مصرف دام  می رساندند و یا آن را خارج از شبکه عرضه می کردند.  

رضازاده می افزاید: این امر سبب شد تا در روستاهای مجاور و یا شهرها، شاهد صف در نانوایی و افزایش تقاضا برای نان باشیم، بر این اساس سهم آرد خانه پزی حذف شد و در اختیار نانوایی ها قرار گرفت تا نان به مصرف خانوارها برسد.

سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی خاطرنشان می کند: اکنون هزار و ۳۲۹ واحد نانوایی در این استان فعال است که هزار و ۱۱۲ نانوایی یارانه پز و ۲۱۷ نانوایی نیمه یارانه ای است.

بر اساس این گزارش ماهانه هشت هزار و ۴۰۰ تن آرد بین نانوایی‌های استان توزیع می‌شود که هفت هزار تن آن یارانه ای است. مسوولان می گویند مشکلی در تامین گندم وجود ندارد،  موجودی انبارها و سیلوهای گندم استان تا تیرماه سال آینده یعنی زمان برداشت گندم از کشتزارهای استان مناسب است.

مشکل عرضه خارج از شبکه است و در این زمینه باید نظارت و بازرسی ها بیشتر شود تا نان به مصرف خانوار برسد.

براساس آمارهای موجود، سرانه مصرف آرد در این استان ۸۶۳ هزار نفری ۹.۵ و کشور ۷.۵ کیلوگرم است.

گندم‌کاران استان در سال جاری ۱۳۱ هزار و ۱۸۶ تن و ۸۷۶ کیلوگرم گندم به دولت فروختند.

خراسان شمالی با جمعیت بیش از ۸۶۳ هزار نفر ۳۴۴ هزار هکتار عرصه کشاورزی دارد که از این سطح ۳۰۰ هزار هکتار کشتزار است.

۹۸ هزار هکتار از دیمزارها و ۴۷ هزار هکتار از کشتزارهای آبی خراسان شمالی سال زراعی گذشته زیر کشت گندم رفته بود.

استان خراسان شمالی در تولید گندم دیم رتبه ۱۶ و گندم آبی رتبه ۱۸ کشور را دارد.

هم اینک ۶ کارخانه آرد، هزار و ۱۱۲ واحد نانوایی یارانه پز و حدود ۳۰۰ واحد آزادپز در خراسان شمالی دایر است.