منطق به جای حمله، پاسخ ظریف به وزیر خارجه عربستان

فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان که ۲۵ دی ماه تنها چند روز قبل از ادای سوگند جو بایدن رییس جمهوری منتخب آمریکا در سفری به  روسیه با همتای روس خود دیدار کرد ، ادعاهای بی پایه و اساس قبلی این کشور در مورد دخالت تهران در امور داخلی کشورهای منطقه را تکرار کرد.

او که کشورش هزاران نیروی نظامی و انتظامی را برای سرکوب درخواست های مدنی مردم بحرین به این کشور اعزام و در قتل و کشتار مردم این کشور همدست دست رژیم آل خلیفه است ، گفت ایران در منطقه خاورمیانه مداخله دارد.

فیصل بن فرحان که تلاش داشت تمام مشکلات منطقه را به رفتار و سیاست های ایران نسبت دهد در سخنانی در کنفرانس خبری مشترک در مسکو با سرگئی لاوروف که از تلویزیون عربستان پخش شد، ادعا کرد: نیروهای نیابتی تهران مانع یافتن راه حلی برای خروج از جنگ سوریه می شوند.

این در حالی است که بنا به اسناد متقن و ثابت شده ، دولت سعودی و حتی برخی از مقامات ارشد این کشور در حمایت مالی از تروریست های اجاره ای با هدف سرنگونی نظام مورد تایید مردم در سوریه نقش مستقیم داشته اند.

وزیر سعودی که کشورش روزانه دهها حمله هوایی به مناطق مسکونی یمن را در کارنامه دارد همچنین مدعی شد که انصارالله تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران است و این جنبش را به مانع تراشی در مقابل تلاش های صلح متهم کرد.

او در ادامه حملات لفظی خود به جمهوری اسلامی ایران ، تهران را به ایفای نقش منفی در منطقه متهم کرد.

در مقابل این مواضع دولت سعودی که از زبان وزیر خارجه آن بیان شد ، مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در خصوص صلح منطقه و لزوم خروج نظامیان بیگانه از آن برای دستیابی به ثبات و آرامش پایدار از زبان وزیر خارجه ایران و از همان مکان (روسیه ) بیان شد.

وزیر خارجه ایران با بیان اینکه نمی خواهم مثل هفته قبل که همکار عربستان سعودی من حمله لفظی کرد اقدام کنم، اظهار داشت که همسایگان ما باید بدانند امنیت از خارج خریدنی نیست بلکه با همکاری و با دست دادن با یکدیگر بدست می آید.

ظریف به مقام های جنوب خلیج فارس این نکته را هم یادآور شد که "آنهایی که امید داشتند تا آخرین سرباز آمریکایی می جنگند، بدانند که این گونه اقدامات امنیت به منطقه نمی آورد.ما آماده ایم با چین و روسیه و دیگر کشورهای ذیربط برای امنیت منطقه خلیج‌فارس تلاش کنیم.

وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران از فروش گسترده سلاح کشورهای غربی و آمریکا به کشورهای عربی خلیج فارس هم انتقاد کرد و مخاطبان بین المللی و منطقه ای اش را خطاب قرار داد که "۲۵ درصد سلاح های جهان به کشورهای خلیج فارس فروخته می شود."

اصولا یکی از علل اصلی بروز مشکلات و اختلافات در منطقه خلیج فارس به خاطر حضور و سیاست های تفرقه افکنانه برخی قدرت های فرامنطقه ای است که تنها راه تامین و ادامه منافع، فروش سلاح های خود و بازگرداندن درآمدهای نفتی منطقه را در چنین اختلافاتی دنبال می کنند و اجازه نمی دهند کشورهای منطقه خود راسا در کنار یکدیگر مشکلات را حل کرده و به دور از برخی تنش ها به حیات و بهره مندی از مزایای آن ادامه دهند.

در مقابل جمهوری اسلامی ایران مکررا ابتکاراتی را برای یک ساز و کار گفت گوهای منطقه ای مطرح کرده است . تهران همچنین از گفت وگوهای فراگیر و درون زا میان کشورهای منطقه خلیج فارس برای صلح وثبات این پهنه آبی استقبال می کند.

از نگاه تهران کشورهای منطقه به جای اینکه امنیت خود را از طریق بازیگران فرامنطقه ای یا سلاحهای پیشرفته تامین کنند با ایجاد روابط مستحکم با همسایگان و بدون اتکا به بیگانگان می توانند به امنیت پایدار و دراز مدت دست یابند.

تهران بر اساس همین دیدگاه به جای تقابل ، راه همکاری با سایر کشورهای منطقه را در پیش گرفته است و اگر چه برخی همچنان بر طبل اختلافات می کوبند، اما این راهبرد اثرگذار تهران در توسعه روابط با کشوری مانند قطر نقش مهمی داشته است و سطح مناسبات دو کشور همسایه را از سه  سال گذشته به میزان قابل توجهی ارتقا داده است.

علیرغم پیگیری‌های سیاست‌های ایران در حوزه‌های امنیتی و امنیت‌سازی مشارکت‌جویانه از سوی کشورهای منطقه در قالب صلح هرمز، عربستان همچنان تنگ‌نظرانه در قبال این طرح، ایران را به دخالت در امنیت کشورهای عربی متهم و تلاش می کند با آشوب افکنی در منطقه، بازی حاصل جمع صفر را دنبال کند.

تا زمانی که این نگاه در عربستان در خصوص سیاست منطقه‌ای غالب باشد که امنیت را در ازای فروش نفت و مداخلات خارجی قدرت‌های بیگانه به‌ویژه آمریکا خریداری کند، امکان حل مشکلات و رفع تنش ها بین ایران و عربستان سعودی ساده نخواهد بود.

به عنوان مثال عربستان نمی تواند روزانه یمن را بمباران کند و بعد هم انتظار گفت وگو راجع به صلح در این کشور داشته باشد و وقتی هم که به بن برخورد دیگران را متهم کند.

به بیان دیگر جمهوری اسلامی ایران به دنبال ایجاد سازوکار منطقه ای، بومی و چارچوبی برای همکاری های منطقه ای است و چنانچه برخی کشورهای منطقه از چرخه باطل خشونت و نادیده گرفتن امنیت منطقه ای، و همکاری صرف با قدرت های فرامنطقه ای فاصله بگیرند و اگر تغییر و تحول در نگرش، اقدامات عربستان صورت بگیرد، تهران حتما گام های موثری طراحی خواهد کرد.

حمیدرضا بانصیری