به گزارش ایرنا، برندسازی تولیدات بومی مازندران همواره یکی از حلقه‌های مفقوده زنجیره اقتصاد بومی این استان محسوب می‌شود. طی سال‌های اخیر همواره بر لزوم برندسازی محصولات تولید شده در مازندران و به ویزه محصولات منحصربه‌فرد کشاورزی و فرآورده‌های این تولیدات تأکید زیادی شده است. اما در مورد عمده موارد می‌توان گفت که تقریبا خروجی مطلوبی دیده نشد. به همین دلیل نیز بسیاری از محصولات بومی مازندران به ویژه در زمینه سوغاتی‌ها و فرآورده‌های محصولات کشاورزی مانند انواع شیرینی‌ها و چاشنی‌ها با وجود تعدد و تنوعی که در این استان وجود دارد، هنوز برای مسافران و گردشگران شناخته شده نیستند.
اما طی چند سال اخیر این فرآیند برای یک محصول بومی مازندران طی فرآیندی برنامه‌ریزی شده به درستی انجام شده و خروجی این فرآیند نیز متحول کردن اقتصاد چند روستا و افزایش فعالیت روستاییان برای تولید آن محصول است. شکرقرمز یا شکرسرخ که از محصولات بومی مازندران و فرآورده نیشکر محسوب می‌شود، طی چند سال اخیر برای ریکنده‌ای‌ها به یک فرصت مناسب اقتصادی تبدیل شده است. محصولی که دیروز – پنجشنبه ۷ اسفند- یک قطعه موسیقی همراه با ویدئوکلیپی ویژه آن نیز توسط تعدادی از هنرمندان روستای ریکنده پس از چند هفته تلاش و برنامه‌ریزی منتشر شد تا در ادامه فرآیند برندسازی فرهنگی و اجتماعی این محصول قرار بگیرد.
شیرین‌دیار
«شیرین دیار» نام یک قطعه موسیقی مازندرانی با کلام همراه با ویدئویی مرتبط با فرآیند تولید شکرسرخ است که به طور کامل در روستای ریکنده از توابع بخش کوهساران شهرستان قائمشهر تولید شده و پس از پخش قطعه از رادیو مازندران به طور رسمی در فضای مجازی نیز منتشر شد و در برنامه‌ریزی پخش از سیمای مازندران نیز قرار گرفته است.
این اثر را می‌توان نخستین قطعه موسیقایی ویژه برای معرفی یکی از تولیدات بومی انحصاری مازندران دانست. چرا که هم به طور کامل فرآیند تولید شکرسرخ در آن دیده می‌شود و هم با شعر و موسیقی و تنظیم حرفه‌ای اجرا شده است. تهیه‌کنندگی این اثر را علی صادقی چهره رسانه‌ای اهل روستای ریکنده به عهده داشت و سید فاضل میری آهنگساز و نوازنده اهل همین روستا نیز آهنگسازی قطعه را انجام داد. میثم یاری نیز شعر سروده شده در وصف شکرسرخ ریکنده توسط وحید دانا را روی ملودی ساخته شده میری خواند. الیاس جوادیان صدابرداری، میکس و مسترینگ قطعه را انجام داد و جواد مظفری و محسن باقرپور نیز کار تصویربرداری و تدوین را بر عهده داشتند.
جایگاه شکرسرخ ریکنده طی چند سال اخیر با یک سری برنامه‌ریزی‌های فرهنگی و انجام برخی اقدامات جهشی چشمگیر در بازار منطقه داشت و این استقبال بازار نیز سبب افزایش سطح زیر کشت نیشکر در این روستا و روستاهای اطراف و بیشتر شدن درآمد روستاییان این منطقه از تولید شکرسرخ شد.
برندسازی هنری
تهیه‌کننده قطعه موسیقی شیرین‌دیار تولید این قطعه را اقدامی در ادامه فرآیند برندسازی فرهنگی این محصول بومی عنوان می‌کند و به خبرنگار ایرنا می‌گوید: از حدود پنج سال پیش تصمیم گرفتیم که از ظرفیت تولید بومی شکرسرخ در روستای ریکنده برای کمک به اشتغال و اقتصاد این روستا بهره بگیریم. با برخی اقدامات مانند برگزاری دو دوره جشنواره بومی شکر سرخ ریکنده در روستا توانستیم توجه مردم را به این محصول جلب کنیم و با افزایش فروش محصول، استقبال اهالی برای بیشتر شدن فعالیت در این زمینه نیز بیشتر شد.
علی صادقی می‌افزاید: تا سال ۱۳۹۶ سطح زیر کشت نیشکر در ریکنده حدود ۳۰ هکتار بود، اما طی چند سال اخیر مساحت نیزارهای ریکنده به خاطر استقبال مردم، حدود دو برابر افزایش یافت. خوشبختانه این استقبال در روستاهای اطراف ریکنده نیز توسط اهالی دیده می‌شود. پس از این که توجه به این محصول بیشتر شد، تصمیم گرفتیم که پرونده ثبت مراحل سنتی فرآوری نیشکر به شکرسرخ را به ثبت ملی برسانیم که سال ۱۳۹۶ نیز خوشبختانه این هدف محقق شد.
به گفته این فعال رسانه‌ای و فرهنگی، حضور وزیر کار در روستای ریکنده و بازدید از برخی کارگاه‌های شکر سرخ سبب شد که امید به اشتغالزایی وابسته به نیشکر در منطقه افزایش یابد و چندین کارگاه تولید این محصول توسط اهالی راه‌اندازی شود. وی خاطرنشان می‌کند: خود اهالی روستای ریکنده طی چند سال اخیر با مکانیزه کردن کارگاه‌ها و تلاش برای بهبود بسته‌بندی و شکل عرضه اقدامات خوبی برای برندسازی این محصول کردند. اما به نظرم هنوز جا برای معرفی این محصول وجود دارد. به همین دلیل تصمیم گرفتم همراه با تعدادی از دوستان در گام بعدی معرفی شکرسرخ، از ظرفیت هنر استفاده کنیم.
تجمیع توانمندی‌های بومی
صادقی درباره چگونگی شکل‌گیری ایده تولید این قطعه موسیقی می‌گوید: ایده و اندیشه‌ی تهیه یک قطعه موسیقی باکلام با محوریت نیشکر زادگاهم -ریکنده- را مدت‌ها در ذهن داشتم و هدفم نیز همانطور که گفته شد ترویج و معرفی بیشتر این زراعت کهن و کمک به بهبود اقتصاد هم‌محلی‌هایم بود. آبان امسال و همزمان با آغاز فصل برداشت نیشکر و تولید شکر سرخ، تصمیم گرفتم این ایده را محقق کنم.
تهیه‌کننده قطعه «شیرین دیار» خاطرنشان می‌کند: تصمیم گرفتم برای تولید از توانمندی هم‌محلی‌های هنرمند و دوستان اهل شعر، موسیقی، سینما و تلویزیون بهره ببرم. هزینه کار را نیز با جذب حامی مالی تأمین کنم و برای انتشار هم با ارائه یک اثر باکیفیت از ظرفیت فضای مجازی و صدا و سیما بهره بگیرم.
او می‌افزاید: برای آهنگسازی از سید فاضل میری هنرمند جوان اهل ریکنده که حالا از چهره‌های شناخته شده موسیقی مازندران دعوت به همکاری کردم که با استقبال او مواجه شدم و بلافاصله کار را آغاز کرد. از دوست ترانه‌سرا و شاعرم استاد وحید دانا که چندین کتاب شعر منتشر کرده و اشعارش توسط هنرمندان بزرگی همچون اساتید محمدرضا اسحاقی، ابوالحسن خوشرو، نورالله علیزاده و حسین علمباز خوانده شده نیز خواستم که ترانه‌ای درباره شکرسرخ ریکنده بسراید.
صادقی خاطرنشان می‌کند: به آهنگساز پیشنهاد دادم، اجرای کار را به یک خواننده جوان بدهیم. به همین دلیل سراغ میثم یاری هنرمند خوش‌آتیه که نزد استاد ابوالحسن خوشرو شاگردی کرده رفتیم. برای تصویر و تدوین موزیک‌ویدئو هم با توجه به حضور دو جوان هنرمند و کاربلد ریکنده‌ای یعنی جواد مظفری و محسن باقرپور از ابتدا خیالمان راحت بود.
با وجود این‌که الحان و مقام‌های موسیقی مازندرانی عمدتا در دستگاه شور و آواز دشتی قرار دارد، تولیدکنندگان اثر تصمیم می‌گیرند برای متفاوت شدن حال و هوای قطعه، این بار از دستگاه سه‌گاه استفاده کنند تا اجرا جذابیت بیشتری برای مخاطبان داشته باشند.
عوامل تولید ویدئوی این قطعه تمام کار تصویربرداری را در روستای ریکنده و از کارگاه‌های تولید نیشکر این روستا انجام دادند. صادقی در این باره می‌گوید: تصویربرداری را در دو کلواسر –کارگاه سنتی- و یک لَلِـه‌جار –نیزار- انجام دادیم. مراحل آبگیری را در کارگاه کاظم چاکری گرفتیم، به مزرعه نیشکر حاج حسن خناری رفتیم و مراحل پخت را هم مهمان نورالدین شفاهی بودیم که هنوز به سبک قدیمی شکر قرمز تولید می‌کند.
به گفته وی هزینه‌های تولید این موزیک‌ویدئو به دلیل استفاده از ظرفیت‌های هنرمندان همین روستا و همکاری هنرمندان به کمترین حد ممکن رسید و اندک هزینه باقی مانده نیز توسط سعید یوسفی یکی از تولیدکنندگان محصولات غذایی اهل روستای ریکنده پرداخت شد. هنرمندان دیگری از جمله سید روح‌الله شجاعی کیاسری و علیرضا امرا نیز در تولید این اثر همراهی کردند.
صبح چهارشنبه ششم اسفند با گفت‌وگوی تلفنی فاضل میری و میثم یاری، این ترانه برای نخستین بار از رادیو مازندران پخش شد و به زودی از تلویزیون استانی نیز پخش می‌شود. همچنین به گفته صادقی مسئول واحد شعر و موسیقی صداوسیمای مازندران نیز ضمن استقبال از این اثر، وعده داد که موزیک‌ویدئوی «شیرین دیار» سال آینده برای مرکز شعر و موسیقی در تهران فرستاده شود تا در آرشیو اصلی صدا و سیمای کشور قرار بگیرد.
نظر شما