ادامه دار بودن تحریم های بایدن علیه روسیه

روابط مسکو و واشنگتن اگرچه در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» به گرمی نگرایید اما در آن زمان به شکل محسوسی از سطح تنش میان دو کشور کاسته شد. به نظر می رسد کاخ سفید «جو بایدن» سعی دارد تا فضای رقابتی چند سال قبل میان واشنگتن و مسکو را بار دیگر زنده کند؛ از این رو در چند هفته اخیر جنگ لفظی میان دو کشور تشدید شده و حتی اقداماتی از سوی واشنگتن علیه مقام ها و چهره های روسی صورت گرفته است.

اندیشکده آمریکایی «شورای آتلانتیک» [۱] در گزارشی با عنوان «سه برونداد نخستین تحریم بایدن علیه روسیه» به قلم  "برایان او. تولز" و "دانیل فراید" [۲] چنین عنوان داشت که پس از هفته ها گمانه زنی،حال مشخص شده که دولت بایدن چگونه با تحریم ها واکنش مستقیمی را به پرونده «الکسی ناوالنی» رهبران مخالفان مسکو نشان خواهد داد.

طبق این گزارش، بسته تحریمی کاخ سفید علیه مسکو در تاریخ دوم مارس گذشته طراحی و ارایه شد. این تحریم ها علیه ۹ فردی به اجرا در می آید که گفته می شود در مسمویت و بازداشت "الکسی ناوالنی" نقش داشتند. همچنین ادعا شده است تحریم هفت شرکت به دلیل اشاعه تسلیحات کشتار جمعی، انجام فعالیت های در حوزه سلاح های شیمیایی یا همکاری با بخش های دفاعی و اطلاعاتی روسیه در دستور کار قرار گرفت. این تحریم ها در زمینه صادرات کالاهای خاص در حوزه مواد شیمیایی اعمال می گردد و گفته می شود به قانون سال ۱۹۹۱ در زمینه تسلیحات شیمیایی و بیولوژیکی ارتباط دارند. در این صورت تحریم ها محدودیت های شدیدتری را بر صادرات اسلحه مسکو تحمیل خواهد کرد. علاوه بر این تحریم های تازه صدور ویزا برای مقام های روسیه که در برنامه های تسلیحاتی و شیمیایی این کشور دخالت دارند را نیز شامل می شود.

شورای آتلانتیک جنبه هایی از این بسته تحریمی جدید علیه مسکو  را تحلیل کرده است. از محتوای این گزارش چنین بر می آید که دولت بایدن سعی می کند در حوزه روابط بین الملل به ویژه در مقابل رقبا، دیدگاه جامعی را برای پیشبرد سیاست خارجی آمریکا به اجرا درآورد؛ ضمن اینکه کاخ سفید اکنون خط مشی هایش را در هماهنگی کامل با دیگر متحدان واشنگتن اتخاذ خواهد کرد.

در بخش هایی از این گزارش در زمینه ۳ پیامد این تصمیم بایدن آمده است: «نخست، این بسته تحریمی سازوکاری را از ظرفیت های محدودساز کل مجموعه دولت ایالات متحده جمع آوری کرده است. این گام ها مجموعه اقداماتی از ممنوعیت صدور ویزا و محدودسازی صادرات تسلیحات تا تحریم های مالی وزارت خزانه داری و رژیم کنترل بر صادرات بازرگانی را شامل می شوند که از طریق دو قوه مجریه و کنگره قابلیت اجرا پیدا می کنند.

این امر نشان می دهد که دولت بایدن رویکرد هماهنگ تری را نسبت به سیاست های پرتنش قبل که در دوره دولت ترامپ صورت می گرفت، اتخاذ می کند. همه این اقدامات برای تقویت تاثیرگذاری آنها در هماهنگی با دیگر بخش ها طراحی شده است.

موضوع دوم این است که انتخاب نحوه مجازات این ۹ نفر به گونه ای برنامه ریزی شده است تا با تحریم هایی که اتحادیه اروپا اندکی پس از مسمومیت ناوالنی برقرار کرد، و همچنین محدودیت هایی که چند روز قبل در بروکسل تصویب شد، همخوانی داشته باشد. از سرگیری رویکرد ارسال سیگنال های چندجانبه برای پوتین به گونه ای انجام می شود تا وی تصور نکند که قادر است میان ایالات متحده و اروپا شکاف و اختلافی را ایجاد کند.

نکته سوم اینکه بسته تحریمی اخیر پایدار و قابل اعتماد است. گفته می شود دولت بایدن در حال بازبینی سیاست های واشنگتن نسبت به کاخ کرملین در یک چاچوب گسترده تر است. اگرچه ممکن است اعمال مجازات های تحریمی علیه میلیاردرهای روسی واکنشی قابل درک باشد ( که از نظر بسیاری از ناظران به طور کامل موثر خواهد بود)، اما علاوه بر این چنین اقدامی می تواند پیامدهای ناخواسته ای را هم داشته باشد. در این زمینه تجربه دولت ترامپ با موضوع «اولگ دریپاسکا» دیگر اولیگارش روسی قابل توجه است. هر قدم اشتباه می تواند تلاش دولت بایدن برای ایجاد یک سیاست منسجم و قابل اجرا در برابر رویکرد تهاجمی پوتین را تضعیف کند.

این بدان مفهوم نیست که تحریم ها علیه نزدیکان پوتین یا چهره های قدرتمند کاخ کرملین روی میز قرار ندارند. این موارد هم ممکن است مطرح شوند اما اجرا و توسعه آن زمانبر است. تحریم های دیگری هم وجود دارد که از نظر ماهیت بیشتر مالی هستند و احتمالا در صف انتظار قرار می گیرند.»

در بخشی از گزارش این اتاق فکر ضمن اشاره به این موضوع که همه تحریم های فوق به سرعت گردآوری و نهایی شد، آورده است: اما نه این تحریم ها و نه هر تحریم دیگری به خودی خود نمی تواند سیاست های دولت روسیه را به ویژه در زمینه ناوالنی تغییر دهد. با این شرایط به نظر می رسد تحریم های دولت جدید آمریکا، آخرین اقدام دولت بایدن علیه کرملین نخواهد بود.

این اندیشکده آمریکایی در بخش پایانی تحلیل خود چنین عنوان داشت: بسته تحریمی تازه دولت بایدن واکنشی سریع، مستحکم و قابل اطمینان را در مورد فشارهای کنونی دولت مسکو دنبال می کند. آنگونه که «جیک سولیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید مطرح کرد به دنبال این اقدام، تلاش های گسترده تری رخ خواهد داد، نه فقط تحریم، بلکه به چالش های راهبردی که از سوی کاخ کرملین سرچشمه می گیرد، پرداخته می شود.

[۱] شورای آتلانتیک (Atlantic Council) اندیشکده آمریکایی است که به صورت ویژه به روابط و امور بین المللی می پردازد. شورای آتلانتیک از سال های ابتدایی دهه ۱۹۶۰ آغاز به کار کرد و دفتر مرکزی آن واشنگتن دی.سی است و چند شعبه پژوهشی منطقه ای هم دارد.

[۲] «برایان او. تولز» و «دانیل فراید» از کارشناسان این اتاق فکر آمریکایی هستند که به صورت ویژه به مسایل آتلانتیک می پردازند.

* انتشار این مطلب به معنای تایید محتوای آن نیست.