وقتی صحبت از فرهنگ و هنر ومقوله کتاب و کتابخوانی می شود همه مرز بندی های سیاسی و تعصبات کنار می رود و قضاوت های منصفانه شکل می گیرد و دریچه ای دیگر رو به جهان گشوده می شود.
این مهم البته واژه جهانی شدن و نظریه "دهکده جهانی" مارشال هربرت مک لوهان کانادایی را تداعی می کند که پیش بینی کرد پیدایش تلویزیون، چهار گوشه عالم را به هم مرتبط و فرهنگ ها را همگون خواهد ساخت.
مارشال در زمان خودش درست پیش بینی کرده بود زیرا ارتباطات باعث شد دهکده جهانی،دهکده ارتباطی و اطلاعات ،همراه با گسترش و پیشرفت فناوری ، داده پردازی رایانه ای، فضاهای الکترونیکی مجازی (اینترنت) و فناوری و شبکه های گسترده، محقق شود و شاهد شکسته شدن محدودیت های زمان و مکان و تشدید فرایند جهانی شدن و آفرینش جهانی بدون مرز باشیم.
می خواهم این دهکده را کمی به سمت و سوی فعالیت های فرهنگی و هنری و کتابخوانی سوق بدهم.
بزرگ‌ترین دغدغه هنرمندان و فرهنگ دوستان و اهالی این حوزه ساختن فیلم و موسیقی ،گرفتن عکسی زیبا ، گفتن شعر ، نوشتن داستان و روایت و بازیگری و کارگردانی و هنر ساختن و دوختن و اجرا کردن ، نگارش مقاله یا کتاب ،نقاشی و رنگ و غیره است، اما در پشت پرده ساختن و پرداختن به همه این هنرها یک دست نوشته ای از طرح اولیه و مطالعه درباره آنچه قرار است خلق بشود شکل می گیرد ومطالعه برای تحقیق و پژوهش تا زایشی صورت گیرد و به رویشی برسد.
به واسطه فضای ارتباطی دهکده ای به وجود آمد و زبانی نو به نام زبان هنر در قالب آنچه نام بردم شکل گرفت و بدون مرز این زبان جهانی شود، و لب به سخن گشود.
این زبان همچنان جریان داشت تا اینکه یک ویروس زبان را فراتر برد وفراخوانی همگانی برای دعوت شدن به دهکده جهانی، شاید تصورش را هم نمی کردیم که ویروس کرونا این همه یکه تاز شود و تغییر ایجاد کند، تهدید کند و ردی از خود در هرجایی به جا بگذارد،اما همین ویروس منحوس یک فرصت هم ایجاد کرد و آن جهانی بدون مرز برای هنر و فرهنگ و کتاب و کتابخوانی بود،جهانی که آغازی بود برای ارتباط بیشتر و تسهیل در شرایط شیوع ویروس کرونا.
ارتباط ها به گونه ای شد که همه مردم جهان را به یک زیست فرهنگی و اجتماعی مشترک نزدیک کرد. راهبردها به سمت بخش بین الملل بیشتر شد و برنامه ها فراتر از تاثیرات کرونا طراحی شد،اگر قبلا همایش ها و جشنواره ها و برنامه ها شهرستانی بود اکنون فضای ارتباط بین المللی شکل گرفت و بیشتر برنامه ها ملی و بین المللی شد،در زمان بحران، مردم با تغییر سبک زندگی روبرو شدند و یکی از قابل‌توجه‌ترین تغییراتی که مشاهده شد، نحوه تغییر در استفاده از رسانه و به‌ویژه نحوه مطالعه بود.
فرصت دیگری که کرونا ایجاد کرد ارتباط با استادان و نویسندگان و ... بزرگ در سراسر دنیا و دعوت از آنها در حوزه ای که تخصص داشتند بود و شکل گیری همایش های نظیر هنر و کرونا و مطالعه در دوره کرونا و پویش های کتابخوانی و سایر برنامه ها بود.
فعالیت‌های بسیاری از گروه ها و نهادهای اجتماعی شکل متفاوتی به خود گرفت ،هر قشری متناسب با علاقه خود موسیقی نواخت و کتاب معرفی کرد و ماسک های متفاوت دوخت و کارهای خیر پیش گرفت وبه هم نوعان خودکمک کرد.
والدین هم به شیوه نوین آموزشی فرزندان را همراهی کردند و آنهایی که به دور از فضای مجازی بودند هم به دهکده ارتباطی روی آوردند تا از قافله آموزش و تحصیل عقب نمانند ،جای شنیدن و خواندن کلماتی مانند کلاس درس و سمینار و …، کلاس آنلاین، دوره مجازی، وبینار و… شنیده شد.
به هر حال جهانی که مارشال هربرت مک لوهان به دهکده جهانی تشبیه کرده بود یا دیگران ، با گسترش بسیار بالای ویروس کرونا بیشتر درک شد و این مسئله که واقعاً جهان در حد یک دهکده هست بیشتر شد، کسب و کار های اینترنتی بر عکس دیگر محیط های تجاری بازارشان رونق گرفت.
تا این دهکده در امان بماند، کرونا ثابت کرد در انتخاب و قربانیش شدن به دور از مذهب و ملیت، قوم و نژاد همه اعضای دهکده هستیم و همه به یک اندازه سهم داریم،پس تا می توانیم از فرصت های ایجاد شده باید استفاده کنیم و همدلی ها وارتباط ها را بیشتر کنیم ،مقابله برای همه جهان است و مقابله باکرونا و همکاری موثر و بدور ازهرگونه تعصب برای نجات جان یک انسان نجات این دهکده جهانی است و نقش هنر و هنرمند و زبان هنر در این دهکده با وجود همه آسیب هایی که دیده اند بسیار تاثیر گذار بوده و هست و این زبان زیباترین زبان دنیا در همه دوران هابرای انتقال فرهنگ ها،خصوصا بحران تلخ کرونا است.
* مدیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان اوز فارس
نظر شما