برنامه سازگاری با کم آبی مازندران تصویب شد

به گزارش ایرنا ، در این نشست که با حضور احمد حسین زادگان استاندار و اعضای شورای آب استان در محل استانداری برگزار شد و وزیر نیرو از تهران به صورت ویدئوکنفرانسی در آن حضور داشت مقرر شد با اجرای برنامه های مختلف ۵۲۳ میلیون متر مکعب تا افق ۱۴۰۵ در مصرف آب استان صرفه جویی شود.

طبق این مصوبه قرار است ۳۶۱میلیون مترمکعب صرفه جویی از منابع آب سطحی ، صنعتی و فاضلاب صورت گیرد و ۱۶۲ میلیون مترمکعب بقیه هم از منابع آب زیرزمینی باشد.

تشکیل کارگروه ملی سازگاری با کم آبی به پیشنهاد مشترک وزارتخانه های نیرو ، جهاد کشاورزی ، کشور و صنعت، معدن، تجارت و سازمان‌های حفاظت محیط زیست و برنامه و بودجه کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ۹۶/۱۲/۰۶ به تصویب محترم وزیران رسید.

هدف از تشکیل این کارگروه که بعدها سازمان هواشناسی کشور نیز به آن اضافه شد، هماهنگی و انسجام در برنامه‌های سازگاری با کم آبی در سطح کشور و متعادل سازی منابع و مصارف آب بوده است. 

خالی شدن ذخایر آب‌های زیرزمینی 

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مازندران در این جلسه با تشریح جزئیات طرح های سازگاری با کم آبی استان گفت که ۷۶ درصد منابع آب مصرفی استان سطحی و ۲۴ درصد زیر زمینی است .

محمدابراهیم یخکشی افزود : طبق برسی های صورت گرفته در یک دهه اخیر ۸۲ میلیون متر مکعب کسری آب در مخازن استان به وجود آمده است.

وی میانگین آورد سالانه آب سطحی استان را ۴.۵ میلیارد متر مکعب اعلام کرد و گفت : ظرفیت ۱۰ سد بزرگ و کوچک  و ۸۰۰ قطعه آببندان استان حدود ۷۰۰ میلیون متر مکعب دارد که با اجرای طرح های شبکه آبیاری در پایین دست می توان بهره وری و صرفه جویی بهتری اعمال کرد.

یخکشی با اعلام این که ۹۰ درصد مصرف آب مازندران مربوط به بخش کشاورزی است ، اظهار داشت : بیشترین میزان مصرف آب بخش کشاورزی با ۳۸ درصد مربوط به برنجکاری است و پس از آن هم باغداری با ۲۷ درصد قرار دارد.

وی افزود : با اجرای طرح های الگوی کشت و آبیاری تحت فشار ، تسطیح و یکپارچه سازی و مکانیزاسیون می توان حجم زیادی از آب مصرفی این بخش ها را مدیریت کرد و به همین منظور هم طرح های سازگاری با کم آبی در بخش کشاورزی با همکاری سازمان جهاد کشاورزی به صورت مشترک اجرایی می شود.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مازندران از اجرایی شدن طرح زهکشی در سطح ۱۷۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی استان خبر داد و گفت : اجرای طرح های زهکشی یکی از برنامه های مهم سازگاری کم آبی در استان است و می توان با اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری فرسایش خاک را از ۱۰ تن در هر هکتار به ۶.۶ تن کاهش داد.

وی سازگاری استان با کم آبی در بخش کشاورزی را به نفع تولیدات این بخش دانست و افزود : با بهره وری صحیح از آب ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تن به میزان تولید محصولات کشاورزی استان اضافه می شود.

ضرورت مشارکت گردشگری در برنامه سازگاری کم آبی 

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مازندران همچنین با اعلام این که در حال حاضر ۵۸ شهر و سه هزار و ۲۰۰ روستای استان از آب شرب برخوردارند ، گفت : ولی فقر اّب شرب در استان بالا است و به همین دلیل هم تا کنون آب شرب ۵۴ شهر از فضاسازی سبز شهری جدا شده است و اجرای این طرح در چهار شهر دیگر هم در حال اجرا است.

وی یکی از مشکلات استان را عقب ماندگی از طرح های فاضلاب شهری برشمرد و توضیح داد : هم اکنون تصفیه فاضلاب تنها در هفت شهر استان با ظرفیت ۳۰۷ هزار متر مکعب صورت می گیرد در حالی که ۲۷ شهر همچنان فاقد فضلاب شهری هستند که در برنامه های سازگاری کم آبی استان مورد توجه قرار گرفته اند.

یخکشی توجه به برنامه سازگاری با کم آبی در بخش گردشگری استان را هم ضرورتی دانست و توضیح داد : به دلیل وجود مسافران و گردشگران که بیشترین جمعیت شناور اما دائمی استان محسوب می شوند و مصرف کنندگان آب شرب استان هستند ، باید در اجرای طرح های سازگاری با کم آبی مشارکت کنند.

وی با اعلام این که توزیع منابع آبی موجود استان در سه منطقه غرب ، مرکز و شرق استان متفاوت است ، گفت : می توانیم با اجرای برنامه های مختلف اثربخشی خوبی را در مصرف آب داشته باشیم.

او کاهش سرانه مصرف آب در بین خانواده های شهری از ۲۸۵ لیتر به ۱۹۵ لیتر ، خانواده های روستایی از ۲۶۴ لیتر به ۱۷۰ لیتر را هم به عنوان بخشی از برنامه سازگاری کم آبی استان معرفی کرد.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای مازندران  گفت : در حوزه مصرف آب در بخش صنعت نیز طبق برنامه باید حدود ۱۰ میلیون متر مکعب صرف جویی شود که هفت میلیون متر مکعب مربوط به واحد های تولیدی و صنعتی خارج از شهرک های صنعتی و سه میلیون متر مکعب هم بر عهده ۳۸ شهرک صنعتی استان است. 

یخکشی بر اهمیت مشارکت محیط زیست در برنامه های سازگاری کم آبی مازندران هم تاکید کرد و توضیح داد : با توجه به وجود رودخانه های شیلاتی در استان ، توجه به کیفیت آب رودخانه ها ، رعایت و حفظ حریم و کنترل آب آنها ، توجه به تالاب ها و آببندان ها و اجرای طرح فاضلاب شهری از برنامه هایی است که با مشارکت محیط زیست اجرایی می شود.

طبق آمارهای رسمی در حال حاضر ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون متر مکعب آب در بخش کشاورزی مازندران مصرف می شود.

مازندران ۴۶۰ هزار هکتار زمین های کشاورزی دارد که سالانه بیش از هفت میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی در آنها تولید می شود.

هم اکنون طبق برآورد دستگاه های اجرایی مسئول ، با آبگیری کامل سدها و آببندان های مازندران ، ۲۰ درصد از آب کشاورزی استان از این طریق تامین می شود و بقیه هم وابسته به آب های سطحی و زیر زمینی است.

بر اساس آمارهای رسمی، توان بالقوه آب مازندران در حد ۶ میلیارد و ‎ ۶۰۰میلیون مترمکعب است که از این مقدار چهار میلیارد و ‎ ۹۰۰میلیون مترمکعب آب های سطحی و بقیه آب های زیرزمینی است .
به طور میانگین سالانه حدود یک میلیارد و ‎ ۵۵۰میلیون مترمکعب آب در بخش آب های سطحی و یک میلیارد و ‎ ۳۵۰میلیون مترمکعب در بخش آب زیرزمینی بهره برداری می شود و بقیه آب سطحی طی سال به صورت هرز به دریا می ریزد.