جنگ واکسن در قاره سبز، یارکشی اتحادیه اروپا

به گزارش روز جمعه ایرنا، جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا دیشب (پنجشنبه) میهمان افتخاری نشست مجازی سران ۲۷ کشور اروپایی بود تا احیای روابط دو سوی اقیانوس اطلس (فرا آتلانتیک) را پس از یک دوره پر تنش در دوره زمامداری دونالد ترامپ، مورد تاکید قرار دهد.

او بر اساس بیانیه کاخ سفید، به ارزش های مشترک دموکراتیک و بزرگ ترین شراکت بازرگانی و سرمایه گذاری جهان یعنی آمریکا و اروپا اشاره کرد و مدعی شد که اتحادیه اروپای نیرومند به نفع ایالات متحده خواهد بود. رئیس جمهوری آمریکا همچنین بر لزوم همکاری نزدیک و تنگاتنگ با اتحادیه اروپا در زمینه چالش های مشترک مانند مبارزه با بیماری کووید–۱۹ اشاره کرد.

در مقابل شارل میشل رئیس شورای اروپا که از بایدن برای شرکت در این جلسه دعوت کرده بود با صدور بیانیه‌ای عنوان کرد که اتحادیه اروپا و ایالات متحده باید با همکاری مشترک، ثبات، دموکراسی و امنیت جهانی را تضمین کنند. وی با بیان اینکه ارزش‌های دموکراسی و حاکمیت قانون بار دیگر تحت فشار قرار گرفته‌ تصریح کرد که آمریکا و اتحادیه اروپا بیش از هر زمانی در قبال‌ نسل‌های آینده مسئول هستند.

رئیس شورای اروپا همچنین هدف اتحادیه اروپا را در مقطع فعلی تامین واکسن کافی برای شهروندان خود خواند و گفت با تصمیمات اتخاذ شده، روند واکسیناسیون شتاب خواهد گرفت.

رهبران اتحادیه اروپا در نشست ماه گذشته نیز وعده مشابهی را تکرار کرده و خواستار سرعت بخشیدن به واکسیناسیون کرونا شدند. اما در این مدت نه تنها اجرای این طرح شتاب گرفت که کشمکش‌ها با انگلیس بر سر صادرات واکسن شرکت انگلیسی-سوئدی آسترازنکا به پاشنه آشیل اجرای طرح یادشده تبدیل شده است.

کمیسیون اروپا که سفارش واکسن را برای ۲۷ کشور اتحادیه اروپا هماهنگ می‌کند، انگلیس را متهم کرده که با خودداری از صدور واکسن‌های تولیدی در خاک خود به بقیه اروپا، همکاری دوطرفه را خدشه‌دار کرده است.

این کمیسیون می‌گوید که می‌گوید اتحادیه اروپا از اواخر ژانویه حدود ۳۵ میلیون دوز واکسن آسترازنکا صادر کرده است که ۱۰ میلیون دوز از آن به انگلیس فرستاده شده، اما این کشور هیچ‌یک از واکسن‌های تولیدی در خاک خود را به اروپا صادر نکرده است.

آمارها نشان می‌دهد که کشورهای اتحادیه اروپا در روند تزریق واکسن کرونا، از انگلیس عقب‌ هستند.  در حالی که از ۲۰ مارس، انگلیس از میان هر ۱۰۰ شهروند خود تقریباً ۴۴ نفر را واکسینه کرده است، اتحادیه اروپا برای هر ۱۰۰ نفر حدود ۱۳ تزریق واکسن داشته است.

بر همین اساس رهبران اتحادیه اروپا دیشب در نشست شورای اروپا با حضور رئیس جمهوری هشدار دادند تا زمانی که این اتحادیه «سهم عادلانه» خود از واکسن کرونا را دریافت نکرده، اجازه صادرات واکسن آسترازنکا را نمی‌دهند. اروپا قصد دارد تا با تقویت سازوکار کنترل صادرات واکسن، کشورهای اروپایی تولید کننده واکسن و آنهایی که واکسیناسیون را قبلاً آغاز کرده‌اند، در اولویت دریافت قرار دهند.

رئیس کمیسیون اروپا، اورسولا فون درلاین در پایان نشست دیشب هشدار داد: «آسترازنکا پیش از آن که به فکر صادرات (واکسن کووید) به خارج از اتحادیه اروپا باشد، باید به قرارداد عمل کرده و سفارش‌های عقب‌ افتاده اروپا را تأمین کند.»

همچنین امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه به خبرنگاران گفته است: ساده‌لوحی بس است. تا زمانی که شرکت‌های دارویی به تعهدات خود در برابر اتحادیه اروپا پایبند نیستند، ما باید تمام صادرات آنها را مسدود کنیم.

این تحولات خشم طرف انگلیس را برانگیخته و بار دیگر خواستار تحویل واکسن‌های سفارش‌داده شده است. اما طرف اروپایی می‌گوید که اجابت چنین درخواستی نیازمند حس همکاری دوجانبه است.

ژانکلود یونکر رئیس پیشین کمیسیون اروپا نسبت به «جنگ احمقانه واکسن» با انگلیس و به کارگیری سازوکارهای کنترل صادرات واکسن هشدار داده است.

او در گفت‌وگو با برنامه هارد تاک شبکه بی‌بی‌سی بیان داشت که چنین رویکردی به اعتبار اتحادیه اروپا به عنوان قهرمان تجارت آزاد در جهان صدمه می‌زند و به نظر نمی‌رسد که روش درستی باشد.

یونکر با بیان اینکه اتحادیه اروپا و انگلیس متحد هم هستند تاکید کرد: باید از جنگ واکسن فاصله بگیریم و هنوز فرصت برای گفت‌وگو بین دو طرف وجود دارد.

بر اساس آخرین گزارش‌ها پیش بینی می‌شود که نشست شورای اروپا تا روز شنبه ادامه داشته تا اعضا درباره کنترل صادرات واکسن کرونا تصمیم گیری کنند.  گفته می‌شود که اختلاف نظرها بین رهبران اروپا در این زمینه زیاد است و معلوم نیست که این طرح بتواند آرای کافی را بدست آورد.

با این حال مجموعه تحولات دیشب، این پیام را به انگلیس منتقل کرد که رئیس جمهوری آمریکا به عنوان چهره ای مخالف برگزیت، قطعا طرف متحد سنتی خود، یعنی لندن را در مناقشه صادرات واکسن نخواهد گرفت.