اروپا و انگلیس، سه ماه پس از برگزیت

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا، نخستین تحول عمده را می‌توان به انتشار سند بازبینی جامع سیاست خارجی و دفاعی انگلیس نسبت داد که نشان می دهد لندن درحال آماده شدن برای تغییرات بزرگ در نظم جهانی است.

رسانه ها این سند را که افزون به صد صفحه است بزرگترین بازبینی و تغییر در سیاست خارجی و دفاعی انگلیس پس از جنگ جهانی دوم می دانند. در این بازبینی انگلیس به دنبال محکم کردن جای پای خود در نظام جهانی پس از خروج از اتحادیه اروپا است. این سند نشان می دهد که انگلیس دارد خود را برای تغییرات بزرگ در نظم جهانی آماده می کند.

بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس ۲۶ اسفند سال گذشته با ارائه این سند، طی سخنانی در پارلمان به دفعات به ایده «انگلیس جهانی» اشاره کرد و سیاست بین المللی این کشور را وسیله ای برای رسیدن به این هدف برشمرد. وی در سخنان خود از مقابله با کشورهایی که ارزشهایی مخالف انگلیس دارند سخن گفت و از چین و روسیه در این زمینه نام برد.

وی در تبیین قدرت اقتصادی این کشور هم گفت که با صادراتی بیش از ۶۸۰ میلیارد پوند کالا و خدمات در سال ۲۰۱۹ این کشور پنجمین صادرکننده بزرگ جهان بوده است.

وی جهانی شدن انگلیس را یک ضرورت برای ادامه حیات این کشور برشمرد و به برنامه دولت برای شکوفایی اقتصادی پس از پایان همه گیری کرونا اشاره کرد. جانسون همکاری با کشورهای منطقه هند و اقیانوس آرام را یکی از اهداف خود برشمرد و بر همکاری با هند به عنوان «بزرگترین دموکراسی دنیا» تاکید کرد.

نخست وزیر انگلیس  همچنین عنوان کرد که دیپلماسی همواره انتخاب اول برای پیشبرد اهداف جهانی انگلیس خواهد بود اما همزمان از افزایش بودجه و حضور نظامی انگلیس در جهان و نوسازی بازدارندگی اتمی این کشور سخن گفت. وی همچنین از ایجاد نیروی جدیدی در نیروهای نظامی این کشور موسوم به «نیروی ملی سایبری» خبر داد. تا پیش از این گفته می شد که  انگلیس در برابر حملات سایبری فقط رویکرد پدافندی و دفاعی دارد. اما با سخنان جانسون آشکار شد که این کشور می خواهد سیاست آفندی در زمینه سایبری پیش گرفته و اهداف کشورها و گروه های متخاصم را مورد حمله سایبری قرار دهد.

نظام مهاجرتی امتیازی

یکی دیگر از تحولات مهم در نتیجه برگزیت، تغییر نظام مهاجرتی انگلیس به شیوه امتیازی است. انگلیس از ابتدای سال جاری نظام جدیدی را به اجرا گذاشته که افراد تحصیل‌کرده و ماهر برای ورود به انگلیس از اولویت بیشتری برخوردار هستند.

راه اندازی این نظام یکی از اهداف کلیدی طرفداران  برگزیت بود که خواستار کنترل آمار مهاجرت از کشورهای عضو اتحادیه اروپا به انگلیس بودند. به این ترتیب اروپایی‌هایی که تا پیش از پایان سال جدید میلادی وارد انگلیس شده‌اند تا تابستان امسال فرصت دارند برای اخذ اقامت این کشور تقاضا کنند. طبق قوانین جدید مهاجرتی، حق تردد نیروی کار بین انگلیس و اتحادیه بر اثر برگزیت متوقف شد.

نظام تحریم

انگلیس سازوکار جدیدی را برای تحریم‌های حقوق بشری راه‌اندازی کرده که به نظام اروپایی شباهت اما مستقل است. وزیر امور خارجه انگلیس می‌گوید که اختلافات بین دو نظام چندان نیست زیرا «همکاری‌های بین‌المللی در قلب سیاست‌های تحریمی انگلیس است»

پیشتر هم بوریس جانسون در تشریح سند بازبینی جامع سیاست خارجی و دفاعی انگلیس گفته بود که لندن اولین کشوری بود که در پی کودتای اخیر، ژنرالهای میانمار (برمه) را تحریم کرد. وی سیاست‌های جدید تحریمی را وسیله ای برای ترویج ارزشهای انگلیسی از طریق دیپلماسی و تجارت توصیف کرد. وی در ادامه سخنان قبلی خود در همین زمینه گفت که انگلیس علاوه بر منافع خود، همواره پاسدار ارزشهای انگلیسی  نیز خواهد بود.

کاهش مالیات اقلام بهداشتی

وزیر دارایی انگلیس، ریشی سوناک، ابتدای سال جاری اعلام کرد که مالیات بر ارزش افزوده تمام اقلام بهداشتی حذف شده است. برخی از اقلام بهداشتی همچنان در فهرست اموال غیر ضروری اتحادیه اروپا قرار دارند و به این ترتیب مشمول ۵ درصد مالیات می‌شوند. با این حال دولت انگلیس پس از خروج رسمی از اتحادیه اروپا مالیات‌ها روی این اقلام را حذف کرد. این در حالیست که اتحادیه اروپا همچنان سرگرم بررسی درباره تقسیم بندی کالاهای بهداشتی ضروری و غیر ضروری است تا درباره اعمال مالیات روی آن ها تعیین تکلیف شود.

برگزیت و خسارت شرکت‌های انگلیسی

نتایج مطالعات صورت گرفته در انگلیس نشان می‌دهد که پیامدهای ناشی از برگزیت و همه‌گیری کرونا منجر به تاخیر در تبادل کالا و خدمات از انگلیس به بازارهای اتحادیه اروپا و آسیب دیدن ۷۴ درصد از شرکت‌ها و کسب و کارها در این کشور شده است.

تحقیقات گروه تجاری تولیدکنندگان انگلیس «Make UK» حاکیست که دو ماه پس از خروج این کشور از اتحادیه اروپا  ۷۴ درصد از شرکت‌های پیشرو و بزرگ انگلیسی با تأخیر در فرآیند تبادل کالا و خدمات با بازارهای اتحادیه اروپایی مواجه هستند.

این تحقیقات نشان می‌دهد که بیش از نیمی از شرکت‌های انگلیسی از افزایش هزینه‌های تحمیلی ناشی از اختلالات در تجارت جهانی به واسطه همه‌گیری کرونا، برگزیت و بررسی‌های گمرکی شکایت داشته‌اند. همچنین افزون بر یک سوم شرکت‌های تجاری در فروش خود متضرر شده و ترس از ادامه این وضعیت باعث رکود در کسب و کار آن‌ها شده است.

چندی پیش شرکت‌های صنایع شیلات انگلیس در اعتراض به قوانین جدید و دست‌وپا گیر گمرکی ناشی از برگزیت با توقف کامیون های خود مقابل دفتر نخست وزیری در قلب لندن تجمع کردند.

چندی پیش شرکت‌های صنایع شیلات انگلیس در اعتراض به قوانین جدید و دست‌وپا گیر گمرکی ناشی از برگزیت با توقف کامیون های خود مقابل دفتر نخست وزیری در قلب لندن تجمع کردند.

دست کم ۱۰ دستگاه کامیون با نصب شعارنوشته‌هایی چون «قتل‌عام برگزیت» و «دولت بی کفایت صنعت دریایی را از بین می‌برد» در این حرکت اعتراضی شرکت کردند. شرکت کنندگان به تاخیر طولانی تبادل کالا با اتحادیه اروپا و تشکیل صف‌های چند کیلومتری در مرز با فرانسه که تنها راه تجاری انگلیس به خشکی است اعتراض کردند.

گزارش ها حاکیست که بسیاری از صیادان انگلیسی از ابتدای امسال و پس از خروج رسمی لندن از اتحادیه اروپا قادر به ارسال محصولات خود به اتحادیه اروپا نبوده‌اند. آن‌ها که در گذشته بدون محدودیت‌های گمرکی با کشورهای عضو اتحادیه اروپا تجارت  می‌کردند، اینک موظف به تکمیل اسناد و اظهارنامه‌های متعددی هستند که باعث تاخیرات طولانی و نارضایتی خریداران اروپایی شده است.

جمع‌بندی

انگلیس هنوز در ابتدای مسیر پسابرگزیت است و همانطور که گفته شد ارائه گزارش کامل از پیامدهای مختلف این تحول بر کشور زود است.   

انگلیس پس از ۴۷ سال عضویت، ۱۲ دیماه ۱۳۹۹ به طور رسمی از اتحادیه اروپا خارج شد. دولت این کشور می گوید به توافقی درباره آینده همکاری‌های تجاری با اتحادیه اروپا دست یافته است. توافقی که به گفته رهبر حزب کارگر "آبکی" است.

در توافق جدید انگلیس امتیازهای بسیاری به طرف مقابل داده است فقط برای اینکه به گفته نخست وزیر سابق "برگزیت برگزیت باشد". فقط برای آنکه به مردم بگویند به توافقی دست پیدا کردند تا بتوانند نقطه پایانی بر چهار سال و نیم کشمکش بگذارند. توافق حاضر نه به انگلیس آزادی ماهیگیری در آبهای خودش را می دهد، نه آن را از مقررات و استاندارد های اتحادیه اروپا آزاد می کند، نه حتی آنقدر آزادی عمل می دهد که انگلیس بتواند با سایر کشورها معاهدات تجاری مستقل امضا کند.

مردم انگلیس به تدریج متوجه بی فایده بودن برگزیت خواهند شد. در این توافق انگلیس امتیاز خاصی بدست نیاورد و آنچه از آن با نام حفظ حاکمیت یا در دست گرفتن کنترل و سرنوشت کشور تعبیر می شود عملاً با محدودیتهای تحمیل شده در این توافق بی معنی است.